Φωτογραφίες και κείμενο: BRYAN DENTON
Συνόδευσα την αντιτρομοκρατική υπηρεσία του Ιράκ και άλλες μονάδες του ιρακινού στρατού στην Φαλούτζα, στα τέλη του Ιουνίου, τις τελευταίες μέρες της μακράς μάχης τους για να επανακτήσουν την πόλη απ' τον ISIS.
Η Φαλούτζα ήταν η πρώτη ιρακινή πόλη που κατακτήθηκε απ' το Ισλαμικό Κράτος, πριν από δύο χρόνια περίπου, και ο ISIS είχε όλο το χρόνο για να μάθει τα κατατόπια της πόλης και να στήσει ενέδρες παντού. Μετά από σκληρή πολιορκία οι ιρακινές δυνάμεις κινήθηκαν προς το κέντρο.
Στις τελευταίες φάσεις της μονομαχίας, οι ιρακινές δυνάμεις κατόρθωσαν να εισβάλλουν στη γειτονιά Al Jolan, όπου οι μαχητές του ISIS είχαν βρει καταφύγιο. Καθώς προχωρούσαμε μέσα απ' τους βομβαρδισμένους δρόμους, η μάχη συνεχιζόταν αδυσώπητη με τους μαχητές του ISIS να πετούν αυτοσχέδιες βόμβες και τούβλα προσπαθώντας να μας σταματήσουν.
Δεν μπορούσα να καταλάβω για ποιο λόγο προσπαθούσαν να κρατήσουν, με τέτοια επιμονή, την πόλη οι τζιχαντιστές. Η Φαλούτζα είχε παραδοθεί εδώ και μήνες, και σχεδόν όλοι οι κάτοικοί της την είχαν εγκαταλείψει.
Ο ιρακινός στρατός, οι ειδικές δυνάμεις και η αστυνομία βασίζονταν στο πυροβολικό, στα Αμερικάνικα αεροσκάφη και στην αργή προέλαση στην πόλη.
Όσοι μαχητές του ISIS είχαν μείνει, αναγκαστικά πολέμησαν χωρίς σχέδιο. Κατά τη διάρκεια μιας προέλασης με τις ιρακινές ειδικές δυνάμεις, είδα ένα στρατιώτη που πυροβολήθηκε στην δεξιά του κνήμη είτε από ελεύθερο σκοπευτή, ή από τυχαία ανταλλαγή πυρών.
Τα φρικιαστικά σημάδια των μαχών ήταν εμφανή στους δρόμους που οδηγούσαν στην πόλη.
Το απανθρακωμένο σώμα ενός μαχητή του ISIS είχε παρατηθεί στην άκρη ενός δρόμου τον οποίο οι ιρακινές δυνάμεις είχαν διανοίξει μέσα από ένα μικρό λιβάδι, νότια της πόλης, όταν ξεκίνησαν την επίθεσή τους. Ένα μεταλλικό καλώδιο έδενε τα πόδια του σώματος, και το κεφάλι ήταν κομμένο.
Ένας αστυνομικός επέπληξε αυστηρά δυο Σιίτες στρατιώτες που έβγαζαν σέλφις, πατώντας το πτώμα θριαμβευτικά, μια ο ένας και μια ο άλλος.
Το μεγαλύτερο κομμάτι των μαχών στη Φαλούτζα έγινε από τις αντιτρομοκρατικές δυνάμεις που εκπαιδεύτηκαν στην Αμερική.
Οι μονάδες ήταν εκπαιδευμένες για ταχύτατες νυχτερινές εισβολές και στοχευμένες εξαγωγές, όμως, καθώς ο πόλεμος για την επανακατάληψη του Ιράκ μετατράπηκε σε μια σειρά αστικών συμπλοκών και μαχών σε σημεία ελέγχου, οι συγκεκριμένες εξειδικευμένες μονάδες μετατράπηκαν ουσιαστικά σε μονάδες πεζικού.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τον αποδεκατισμό και την τεράστια κούραση.
Οι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους είχαν χτίσει υπόγεια καταφύγια στα σπίτια που είχαν επιτάξει. Όταν οι Ιρακινοί μπήκαν στα σπίτια, ανακάλυψαν ατσαλένιες πόρτες που κάλυπταν τρύπες που είχαν ανοιχθεί στα μαρμάρινα πατώματα τους.
Σε άλλα κτήρια στο κέντρο της πόλης, αποθηκευτικά καταφύγια ήταν γεμάτα με πολεμοφόδια και βαρύ οπλισμό.
Σε ένα σπίτι, βαρύ πυροβολικό που περιλάμβανε και εκρηκτικά ήταν στοιβαγμένο στην κουζίνα. Άλλα φονικά υλικά –σακούλες με ρουλεμάν, σκουριασμένες βίδες, καρφιά κ.α.- ήταν σκορπισμένα ολόγυρα.
Άλλα σπίτια στη Φαλούτζα είχαν μετατραπεί σε θαλάμους βασανιστηρίων και, σύμφωνα με τις δυνάμεις ασφαλείας, εστίες για τις σκλάβες του σεξ του Ισλαμικού Κράτους.
Tο Ιράκ βρίσκεται σε πόλεμο από τότε που μερικοί απ' τους στρατιώτες πήγαιναν Δημοτικό, όμως οι φρικαλεότητες του ISIS που αντίκρυσαν στη Φαλούτζα σόκαραν ακόμα και τους πιο σκληρόπετσους στρατιώτες.
Ένας αξιωματικός, που μίλησε ανοιχτά μόνο υπό την προϋπόθεση πως θα διατηρηθεί η ανωνυμία του, μου είπε πως ο ISIS ήταν διαφορετικός από τους αντάρτες που είχε πολεμήσει παλιότερα.
Μπορείς να διαπραγματευτείς με τους αντάρτες, είπε, μιλώντας αγγλικά με προφορά και στρατιωτική αργκό που του έμεινε απ' τα χρόνια που εργαζόταν στις Ειδικές Δυνάμεις των ΗΠΑ, αλλά οι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους είχαν επιλέξει την αχαλίνωτη, και άκαμπτη αγριότητα.
Ένας άλλος αξιωματικός, ο Hassan Almosawi, με πήγε σε μια φυλακή του ISIS που ανακάλυψε η μονάδα του σε μια –άλλοτε καλή- γειτονιά στο κέντρο της πόλης.
Τα σπίτια στην περιοχής είχαν πλέον κάγκελα στις πόρτες και μεταλλικές σχάρες στα παράθυρα. Κάποια απ' τα δωμάτια –πιθανόν όσα στέγαζαν τις σκλάβες- ήταν επιπλωμένα με ανεμιστήρες, χαλιά, μαξιλάρια και κουβέρτες.
Εκεί κοντά ανακαλύψαμε ένα καμμένο διόροφο σπίτι όπου ο Ισλαμικός Στρατός είχε επιτάξει ως θάλαμο βασανιστηρίων. Μια βαριά αλυσίδα με γάντζο στη μια πλευρά της κρεμόταν απ' το ταβάνι και μπαταρίες αυτοκινήτου ήταν στο πάτωμα κοντά στον τοίχο, συνδεδεμένες με έναν μετασχηματιστή ρεύματος.
Απέναντι απ' τη φυλακή και το θάλαμο βασανιστηρίων, σε ένα κτήριο που κάποτε λειτουργούσε ως σχολείο, πτώματα σε αποσύνθεση ήταν πεταμένα σε έναν βιαστικά σκαμμένο τάφο, αφημένα να σαπίσουν στη ζέστη των 49 βαθμών Κελσίου.
Τα θύματα είχαν δεμένα τα μάτια τους και πιθανότατα δολοφονήθηκαν καθώς ο Ισλαμικός Στρατός αποχωρούσε απ' την πόλη.
Περίπου 60.000 Ιρακινοί που είχαν καταφέρει να δραπετεύσουν απ' την Φαλούτζα ήταν τώρα εγκλωβισμένοι στην έρημο της επαρχίας Anbar.
Παρότι η Φαλούτζα είναι εξαιρετικά κοντά στην Βαγδάτη (μόλις 65 χιλιόμετρα μακριά), οι αρχές δεν επιτρέπουν την πρόσβαση στην πρωτεύουσα, φοβούμενες πως ανάμεσα στους πολίτες θα έμπαιναν στη Βαγδάτη και κρυφοί μαχητές του ISIS.
Γυναίκες και παιδιά κοιμούνται έξω, εκτεθειμένοι στον καύσωνα αλλά και στις ριπές του ανέμου που μαστιγώνουν την ψιλή άμμο της ερήμου.
Εβδομάδες μετά την αποχώρηση των ανδρών, οι οικογένειές τους δεν έχουν ακόμα κανένα σημάδι για το τι τους συνέβη.
Οι περισσότερες απ' τις δυνάμεις που προστατεύουν τη Φαλούτζα και τα περίχωρα αποτελούνται από Σιϊτες. Αλλά οι οικογένειες στους καταυλισμούς (και οι άνδρες που λείπουν) είναι Σουνίτες. Και παρότι μέχρι στιγμής μόνο λίγες επιβεβαιωμένες αναφορές για φόνους και κατάχρηση εξουσίας έχουν γίνει γνωστές, το μίσος των ανθρώπων και ο φόβος συνεχίζουν να γιγαντώνονται, υπογείως, στους καταυλισμούς.
Τέτοιες ιστορίες ποτέ δεν τελειώνουν με νίκη.
