Διπλωματικός «καβγάς» live κατά τις κοινές δηλώσεις του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, μετά το τέλος της κατ’ ιδίαν συνάντησής τους.
Ο Έλληνας ΥΠΕΞ έθεσε ευθέως το ζήτημα των τουρκικών προκλήσεων στο Αιγαίο, μίλησε για την τουρκική μειονότητα στη Θράκη και κάλεσε τον ομόλογό του να απέχει η Τουρκία από προκλητικές διατυπώσεις.
«Δεν έκανα καμία προκλητική δήλωση κατά της Ελλάδας» συνέχισε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου. «Όμως ο ομόλογος μου έχει κάνει προκλητικές δηλώσεις, που δεν μπορούμε να αποδεχτούμε αυτό που λέτε ότι η Τουρκική Δημοκρατία παραβιάζει ζητήματα στο Αιγαίο. Όταν το θέτετε ενώπιον του Τύπου είμαι έτοιμος να απαντήσω. Όσο για τις μειονότητες, εμείς αποδεχόμαστε ως Ρωμιούς Ορθόδοξους και δεν γίνεται εσείς να μην αποδέχεστε τους ανθρώπους που δηλώνουν μόνοι τους ότι είναι τουρκικής καταγωγής, δηλώνουν αυτό που αισθάνονται και αυτό δεν θα πρέπει να καταπαταθεί εν ονόματι οποιασδήποτε συμφωνίας. Καταπατάτε τα ανθρώπινα δικαιώματα», είπε ο Τσαβούσογλου, εμφανώς εκνευρισμένος.
Άμεση ήταν η απάντηση του Μεβλούτ Τσαβούσογλου προκαλώντας την εκ νέου αντίδραση του Νίκου Δένδια. «Υπάρχει στην Ελλάδα μουσουλμανική μειονότητα. Αυτό ορίζει η Συνθήκη της Λωζάννης», είπε ο Νίκος Δένδιας απαντώντας στην αναφορά Τσαβούσογλου για τουρκική μειονότητα. «Αν υπάρξουν παραβατικές ενέργειες, υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο λήψης μέτρων» πρόσθεσε.
«Η Τουρκία παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας. Έχει κάνει 400 υπερπτήσεις πάνω από το ελληνικό έδαφος. Για την μειονότητα, αυτό προβλέπει η Συνθήκη της Λωζάννης, που έχει υπογράψει η Τουρκία, είτε της αρέσει είτε όχι».
Ο Τσαβούσογλου απάντησε εκ νέου πως στην Ανατολική Μεσόγειο οι γεωτρήσεις ήταν απολύτως νόμιμες. «Εμμένουμε στην αρχή του δίκαιου διαμερισμού. Αν αναφερθούμε στη Συνθήκη της Λωζάννης, θα πρέπει να μιλήσουμε και για την αποστρατικοποίηση νησιών. Αναφέρεστε σε αυτά που σας συμφέρουν. Υπάρχουν ζητήματα μεταξύ των δύο χωρών. Έχουμε αποφασίσει να επιλύσουμε τα ζητήματα μας με τον διάλογο. Πρέπει να αποφασίσετε αν θα συνεχίσουμε αυτόν τον καβγά με αυτόν τον τρόπο, ή θα κρατήσουμε ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας» πρόσθεσε.
«Υπάρχει στρατός στα νησιά γιατί απειλούνται από κάπου» απάντησε ο Νίκος Δένδιας. «Τα 6-10 μίλια στον αέρα και στη θάλασσα υπάρχουν από το ’30. Η τουρκική πλευρά θα πρέπει να αντιληφθεί τις ευαισθησίες μας και τον τρόπο λειτουργίας της ΕΕ» πρόσθεσε.
«Μπορούμε να το επιτύχουμε μόνο αν έχουμε αμοιβαία αντίληψη και κατανόηση. Αμοιβαία κατανόηση σημαίνει να μπαίνω και στα παπούτσια του άλλου. Δεν θα μπορέσουμε να λύσουμε τις διαφορές μας αν συνεχίσουμε έτσι» είπε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Ο κ. Δένδιας διαμήνυσε πως αναγκαία προϋπόθεση για τη βελτίωση των διμερών σχέσεων είναι η αποκλιμάκωση, η αποφυγή ενεργειών και δηλώσεων που δυναμιτίζουν. «Πριν από λίγο καιρό, πριν από λίγους μήνες, οι παραβατικές ενέργειες είχαν αυξηθεί δραματικά, επιβαρύνοντας τις προσπάθειες να δημιουργήσουμε κλίμα εμπιστοσύνης, που σήμερα προσπαθούμε» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Απαντώντας στον Τούρκο ομόλογό του, ο κ. Δένδιας είπε πως η Τουρκία έχει παραβιάσει στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο το Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, και όχι μόνο αυτό έχει παραβιάσει και τα ίδια δικαιώματα κυριαρχίας της Ελλάδας, αναφέροντας πως έχει κάνει 400 υπερπτήσεις πάνω από τον ελληνικό έδαφος. «Μεβλούτ, πάνω από το ελληνικό έδαφος» είπε απευθυνόμενος στον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών και προσέθεσε: «Δεν υπάρχει καμία διάταξη δικαίου που να επιτρέπει πτήση πάνω από το ίδιο το ελληνικό έδαφος.»
Εξίσου, διαμήνυσε πως η Ελλάδα είναι έτοιμη να προχωρήσει σε μια θετική ατζέντα σιγά σιγά με την Τουρκία, αλλά αυτό δεν σημαίνει αλλαγή των πάγιων διαρκών θέσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, δεν σημαίνει την εγκατάλειψη του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Υπογράμμισε πως η θετική ατζέντα σημαίνει αντίληψη της θέσης του άλλου.
Ο κ. Δένδιας κάλεσε την Τουρκία να μην υπάρχουν προβολές ψευδών ειδήσεων, προκλητικών ρητορικών, που προβάλλονται από συγκεκριμένους κύκλους και «οι οποίες δεν βοηθούν σε αυτό το θετικό κλίμα το οποίο συμφωνήσαμε να προωθήσουμε».
Επίσης, αναφέρθηκε στο casus belli εκ μέρους της Τουρκίας, στην απειλή πολέμου εφόσον η Ελλάδα εφαρμόσει τα αναφαίρετα δικαιώματά της που προέρχονται από το Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, τονίζοντας είναι ένα ζήτημα που επηρεάζει αρνητικά τις διμερείς σχέσεις, αλλά και την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ. Υπογράμμισε μάλιστα πως η στάση αυτή αντίκειται στο Χάρτη του ΟΗΕ και δεν συνάδει με ένα ΝΑΤΟϊκό σύμμαχο ούτε με τις σχέσεις καλής γειτονίας και της προώθησης αυτών των σχέσεων.
Περαιτέρω, ο κ. Δένδιας επισήμανε πως η Τουρκία συνεχίζει να μην αποδέχεται τη σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η οποία όχι μόνο αντικατοπτρίζει εθνικό δίκαιο, αλλά έχει επικυρωθεί και από την ΕΕ, άρα είναι τμήμα του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Ανέφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα μη συμμόρφωσης το μνημόνιο μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, το οποίο έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, διότι παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών και δεν συνάδει με το Δίκαιο της Θάλασσας.
Αναφορικά με το μεταναστευτικό, ο κ. Δένδιας είπε πως συμφώνησαν πως είναι ευρωτουρκικό ζήτημα και αναφέρθηκε καθαρά στην απόπειρα εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού στον Έβρο το προηγούμενο διάστημα. Απαντώντας στον κ. Τσαβούσογλου, είπε ειδικά από τα γεγονότα του Φεβρουαρίου και του Μαρτίου δεν θα έπρεπε η Τουρκία να κάνει μάθημα στην Ελλάδα.
Ειδική αναφορά έκανε ο υπουργός Εξωτερικών στην άτυπη πενταμερή για το Κυπριακό στη Γενεύη, αναφέροντας πως η Ελλάδα ευελπιστεί πως όλες οι πλευρές θα προσέλθουν με εποικοδομητικό πνεύμα, ώστε αν είναι δυνατό να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού. Επανέλαβε ότι μοναδική λύση που είναι αποδεκτή από το σύνολο της διεθνούς κοινότητας είναι η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία στη βάση των σχετικών αποφάσεων του ΟΗΕ. Προσέθεσε πως η λύση αυτή είναι συμβατή και με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Στο πλαίσιο αυτό, υπογράμμισε την ανάγκη αποχής από ενέργειες που παραβιάζουν την κυριαρχικά και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αναφέρθηκε ακόμα σε θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς, τονίζοντας πως εκφράστηκε στην τουρκική πλευρά η «προσδοκία αναστροφής της απόφασης μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, καθώς και η απόφαση μετατροπής της Μονής της Χώρας σε τζαμί». Σημείωσε πως μια τέτοια αναστροφή είναι και προς το συμφέρον της Τουρκίας και της εικόνας της διεθνώς.
Ξεκινώντας τη δήλωσή του, ο κ. Δένδιας προέταξε πως η διατήρηση των διαύλων επικοινωνίας μεταξύ των δύο κρατών είναι απαραίτητη, υπογραμμίζοντας πως πρωταρχικό μέλημα είναι να εδραιώσουμε την ειρηνική συνύπαρξη στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, όπως είναι η βάση των θεμελιωδών κανόνων και αξιών του Χάρτη του ΟΗΕ και του ΝΑΤΟ, αλλά και της ΕΕ.
Στο πλαίσιο αυτό, ο υπουργός Εξωτερικών χαιρέτισε την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών, των πολιτικών διαβουλεύσεων μεταξύ των δύο υπουργείων Εξωτερικών, καθώς και των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, τα οποία θα ακολουθήσουν.
Αναφερόμενος στις συνομιλίες, είπε πως ήταν εκτεταμένες και ειλικρινείς. «Συζητήσαμε όσα θέματα υπάρχουν προσεγγίσεις, αλλά και όσα θέματα δημιουργούν τριβές» σημείωσε και προσέθεσε πως συζήτησαν τόσο για τις διμερείς σχέσεις όσο και τις περιφερειακές εξελίξεις. Έκανε γνωστό πως και οι δύο συμφώνησαν πως υπάρχει πολύ σημαντικό περιθώριο για την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων, κάνοντας ειδική αναφορά στην οικονομία και στο εμπόριο. Επισημαίνοντας την παρουσία του υφυπουργού Εξωτερικών Κώστα Φραγκογιάννη στην επίσκεψη, ανέφερε πως έχει σκοπό να εξεταστούν συγκεκριμένες προτάσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, γνωστοποίησε πως η Ελλάδα υπέβαλε μια σειρά από προτάσεις για να αναβιώσουν πρωτοβουλίες που είχαν αναδειχθεί τις περασμένες δύο δεκαετίες, οι οποίες δεν έχουν υλοποιηθεί και συμφώνησαν να δημιουργήσουν από κοινού με την τουρκική πλευρά μια θετική ατζέντα οικονομικών θεμάτων για να προχωρήσουν οι διμερείς σχέσεις και να προωθήσουν την οικονομική τους συνεργασία, ώστε να αλλάξει το κλίμα που υπάρχει στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, «να οδηγηθούμε σε ένα θετικό κλίμα, κατ΄αντιδιαστολή αυτού που υπήρχε στους τελευταίους 20 μήνες».
Σε ό,τι αφορά τις ευρω-τουρκικές σχέσεις, επανέλαβε πως η Ελλάδα υποστηρίζει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας εφόσον η Τουρκία το επιθυμεί. «Όπως ισχύει σε κάθε υποψήφια χώρα, υπάρχει ένας απαράβατος κανόνας που πρέπει να τηρείται: ο σεβασμός στις αρχές και στις αξίες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του ευρωπαϊκού κεκτημένου» προσέθεσε. Επισήμανε πως η ΕΕ έχει υιοθετήσει μια διπλή προσέγγιση και σημείωσε πως το ενδεχόμενο λήψης μέτρων υπάρχει πάντα στο τραπέζι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, εάν υπάρξουν παραβατικές και παράνομες ενέργειες.
Επίσης, ανέφερε πως εξέτασαν τη δυνατότητα πρωτοβουλιών που θα διευκολύνουν τις επαφές μεταξύ των δύο λαών μετά το τέλος της πανδημίας. Σε ό,τι αφορά στη Λιβύη και στη Συρία, ο κ. Δένδιας τόνισε την ανάγκη να λυθούν οι μακροχρόνιες κρίσεις, με τη διαφύλαξη της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας και των δύο χωρών σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας. Παράλληλα, ο κ. Δένδιας μετέφερε εκ μέρους του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη τις ευχές προς όλους τους μουσουλμάνους για την έναρξη του ραμαζανιού.
Ευχαρίστησε τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου για την πρόσκλησή του να συμμετάσχει στο δείπνο «ιφτάρ». Τέλος, απηύθυνε πρόσκληση στον Τούρκο υπουργό να επισκεφτεί την Αθήνα σε χρόνο που θα καθορίσουν από κοινού.
Μεβλούτ Τσαβούσογλου: Ο Ρ.Τ. Ερντογάν πρότεινε τη διεξαγωγή συνόδου με θέμα την ανατολική Μεσόγειο
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρ.Τ. Ερντογάν πρότεινε τη διεξαγωγή συνόδου με θέμα την ανατολική Μεσόγειο, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μ.Τσαβούσογλου μετά τη συνάντηση με τον Ν.Δένδια στην Αγκυρα. Συζητήσαμε όλα τα θέματα στις μεταξύ μας σχέσεις και υφίσταται μια διαφορά απόψεων στο θέμα του Αιγαίου, είπε ο κ.Τσαβούσογλου υπογραμμίζοντας πως «πιστεύουμε ότι τα μεταξύ μας ζητήματα μπορούν να επιλυθούν με εποικοδομητικό διάλογο». Όσον αφορά τη διευθέτηση των διαφορών νομίζω ότι πρέπει να συνεχίσουμε τον διάλογο που ξεκινήσαμε σήμερα, είπε ο Μ. Τσαβούσογλου
