Η νέα (10η) Κοινοβουλευτική Περίοδος για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2024-2029) ξεκινά επισήμως σήμςρα οπότε και συνέρχεται η πρώτη Ολομέλεια του Σώματος, προκειμένου οι 720 νεοεκλεγέντες ευρωβουλευτές να συνεδριάσουν στο Στρασβούργο για να εκλέξουν τον/την πρόεδρο και τους 14 αντιπροέδρους και τους πέντε κοσμήτορες.
Δύο υποψηφιότητες έχουν υποβληθεί για τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με τους νεοεκλεγέντες ευρωβουλευτές να καλούνται να ψηφίσουν για τον θεσμό το πρωί της Τρίτης.
Ανανέωση της θητείας της στο προεδρείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου διεκδικεί η Ρομπέρτα Μέτσολα, υποψήφια με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Υποψήφια είναι επίσης η Ισπανίδα ευρωβουλευτής της Αριστεράς, Ιρένε Μοντέρο.
Μετά τη σύσταση σε σώμα του Κοινοβουλίου με τη νέα σύνθεσή του στις 16 Ιουλίου, οι ευρωβουλευτές θα πρέπει πρώτα από όλα να εκλέξουν πρόεδρο για τα επόμενα δυόμιση χρόνια.
Ο/Η πρόεδρος του ΕΚ διαθέτει ευρύ φάσμα εκτελεστικών και αντιπροσωπευτικών αρμοδιοτήτων, οι οποίες περιλαμβάνουν «όλες τις εξουσίες για την προεδρία των συνεδριάσεων του Κοινοβουλίου και τη διασφάλιση της απρόσκοπτης διεξαγωγής τους».
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Διαδικασία εκλογής
Υποψηφιότητες μπορούν να υποβληθούν είτε από μια πολιτική ομάδα είτε από ομάδα ευρωβουλευτών που συμπληρώνουν το ελάχιστο όριο, δηλαδή το 1/20 των μελών του ΕΚ. Πριν από την ψηφοφορία, οι υποψήφιοι/ες μπορούν να απευθύνουν ομιλία στην ολομέλεια μέγιστης διάρκειας πέντε λεπτών.
Η εκλογή προέδρου διεξάγεται με μυστική ψηφοφορία σε κάλπη και απαιτεί απόλυτη πλειοψηφία επί των έγκυρων ψήφων, δηλαδή 50% συν μία. Οι λευκές ή άκυρες ψήφοι δεν λαμβάνονται υπόψη. Η προθεσμία για τις υποψηφιότητες είναι μέχρι τη Δευτέρα, 15 Ιουλίου, στις 19:00 (ώρα Κεντρικής Ευρώπης).
Εάν δεν εκλεγεί πρόεδρος στον πρώτο γύρο, οι ίδιες ή άλλες υποψηφιότητες μπορούν να προταθούν για τον δεύτερο ή και τον τρίτο γύρο, υπό τους ίδιους όρους. Εάν δεν υπάρξει οριστικό αποτέλεσμα ούτε στον τρίτο γύρο της ψηφοφορίας, οι δύο υποψήφιοι/ες που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους στον τρίτο γύρο αναμετρώνται στον τέταρτο και τελευταίο γύρο, όπου εκλέγεται ο νικητής της τελικής αυτής ψηφοφορίας.
Μόλις εκλεγεί, ο/η νέος/νέα πρόεδρος θα πάρει τη θέση του/της στο προεδρείο και μπορεί να εκφωνήσει εναρκτήρια ομιλία.
Η διαδικασία εκλογής προέδρου του ΕΚ ορίζεται στον Κανονισμό του Κοινοβουλίου, στα άρθρα 14 έως 16. Στη συνεδρίαση για την εκλογή προέδρου τα σχετικά καθήκοντα εκτελεί ο/η απερχόμενος/η πρόεδρος ή κάποιος/α από τους/τις απερχόμενους αντιπροέδρους βάσει της σειράς τους ή, ελλείψει όλων, από τον/την ευρωβουλευτή με τη μακρύτερη θητεία στο Κοινοβούλιο. Οκτώ έφοροι, οι οποίοι επιλέγονται με κλήρωση μεταξύ των ευρωβουλευτών, επιβλέπουν τη διαδικασία.
