Οι προηγούμενες γενιές είχαν να αφηγούνται ιστορίες για τα φοιτητικά τους χρόνια, τα love stories που δεν πήγαν τόσο καλά, τα τατουάζ που έκαναν και τελικά μετάνιωσαν αλλά και τα ατελείωτα ξενύχτια που θυμούνται μέχρι σήμερα. Η Gen Z όμως τι έχει να θυμάται από αυτά τα χρόνια;
Ο 31χρονος Βρετανός επιχειρηματίας και podcaster Στίβεν Μπάρτλετ περιγράφοντας τα όσα έζησε ως Gen Zender, θυμάται πως τα φοιτητικά του χρόνια συνοδεύτηκαν από την πανδημία του κορωνοϊού, το δωμάτιο που περνούσε τις περισσότερες ώρες της ημέρας, τα μοναχικά γεύματα στο πανεπιστήμιο και την μικρής διάρκειας βόλτα που για εκείνη την περίοδο θεωρούνταν «η μεγάλη έξοδος».
Για πολλούς Gen Zenders, σημαντικοί σταθμοί της ζωής τους, όπως τα φοιτητικά χρόνια αλλά και η περίοδος ανεμελιάς πριν βγουν στην αγορά εργασίας, στιγματίστηκαν από αυτή την περίοδο. Μάλιστα θα θεωρούσε κανείς πως αυτές οι συνθήκες δημιούργησαν μια γενιά υπερ-ανθεκτικών ατόμων, που θα ήταν προετοιμασμένοι για τις προκλήσεις του πραγματικού κόσμου. Όμως πολλοί είναι εκείνοι που δεν πιστεύουν ότι ισχύει κάτι τέτοιο.
Ο Στίβεν Μπάρτλετ περιγράφει τη Gen Z, ως τη «λιγότερο ανθεκτική» γενιά. Μάλιστα σε πρόσφατο άρθρο του, ο Economist αναφέρει πως «η δημοφιλής άποψη είναι ότι τα smartphones τους έχουν κάνει δυστυχισμένους και ότι θα ζήσουν μια πιο ζοφερή ζωή από τους μεγαλύτερους». Σύμφωνα με τον 31χρονο, ο ίδιος και οι άνθρωποι που έχουν πάνω κάτω ίδια ηλικία με εκείνον, θεωρούνται μεταξύ άλλων ευαίσθητοι, ντροπαλοί στη δουλειά, πως στερούνται βασικές κοινωνικές δεξιότητες και πως με την πρώτη ευκαιρία «κρύβονται» πίσω από ένα πληκτρολόγιο.
Οι συχνές αλλαγές στο περιβάλλον εργασίας, οι απουσίες στη δουλειά και το σχολείο αλλά και τα παράπονα σχετικά με την ψυχική υγεία, είναι πλέον must. Ωστόσο μπορεί η κριτική αυτή να μην είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από μια κλασική περίπτωση κριτικής των παιδιών αυτών των ημερών.
Η θλιβερή αλήθεια για την Gen Z
Μιλώντας στο The Spectator, o Στίβεν Μπάρτλετ αναφέρει πως κοιτάζοντας πολλούς συνομήλικούς του, είναι φανερό ότι αρκετοί δυσκολεύονται να προσαρμοστούν. Η προτεραιότητα που δίνεται σε θέματα όπως οι εξετάσεις εισαγωγής στα πανεπιστήμια, έναντι της επίλυσης προβλημάτων και της ενίσχυσης της κριτικής σκέψης, αφήνει πολλούς απροετοίμαστους για τον έξω κόσμο.
Η εμμονή με το πανεπιστήμιο φορτώνει πάρα πολλούς με σημαντικό χρέος για πτυχία, τα οποία στο τέλος μπορεί και να έχουν ελάχιστη σημασία στην καριέρα κάποιου. Αυτό το σύστημα αποθαρρύνει το ρίσκο ή τις «αντισυμβατικές» διαδρομές. Παράλληλα, οι Gen Zenders δεν νιώθουν πλέον άνετα να νιώσουν άβολα. Μεγαλώνουν μεταξύ άλλων με μια κουλτούρα «ακύρωσης» που αποσιωπά την εναλλακτική σκέψη, με αποτέλεσμα η ελάχιστη έκθεση σε υγιή διάλογο να διαβρώνει την ικανότητά τους να αμφισβητούν τη συναίνεση ή να διαφωνούν με σεβασμό.
Την ίδια ώρα η νέα «εμμονή» σχετικά με τα θέματα ψυχικής υγείας και της συνεχούς ανάλυση των συναισθημάτων, είτε καλών είτε κακών, δημιουργεί μία αίσθηση ευθραυστότητας. Αυτό δεν σημαίνει ότι πριν, που ο κόσμος δεν ασχολούνταν τόσο με αυτά τα ζητήματα ήταν καλύτερα, αλλά αυτά τα άγχη πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν. Πρέπει απλά ο καθένας να μάθει να ξεχωρίζει τι είναι σημαντικό και τι απλά η καθημερινότητα.
Παράλληλα το αδιάκοπο «online» στα social media, έχει τροφοδοτήσει την επιθυμία για άμεση ικανοποίηση και δημιουργεί την έλλειψη επιμονής. Η πολύ συχνή χρήση του TikTok για παράδειγμα, καταστρέφει την προσοχή κάποιου. Αυτό μπορεί να φαίνεται ασήμαντο στα λόγια, όμως στην πραγματική ζωή έχει συνέπειες. Μέχρι και οι αιτήσεις για εργασία, έχουν πλέον μετατραπεί σε παιχνίδι. Αυτή η νοοτροπία επηρεάζει σοβαρά την εργασιακή κουλτούρα, πράγμα που σημαίνει ότι χάνουμε την ικανότητα να παραμένουμε συγκεντρωμένοι σε απαιτητικά καθήκοντα ή να επιμένουμε σε μη ικανοποιητικούς ρόλους.
Το αθροιστικό αποτέλεσμα είναι μια γενιά που έχει μάθει να αποφεύγει την ταλαιπωρία, δεν έχει συνηθίσει στην επιμονή και τελικά δεν είναι προετοιμασμένη να προσαρμοστεί στις αναπόφευκτες προκλήσεις της ζωής. Αν προσθέσουμε και μια συνεχή ρητορική κατά του κατεστημένου που περιγράφει την κοινωνία ως ελαττωματική και καταπιεστική, παράλληλα με τις πολυάριθμες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και τους επιδραστικούς παράγοντες 24/7 που διαστρεβλώνουν περαιτέρω την αντίληψή μας για τον κόσμο και τον εαυτό μας, τότε μπορείτε να αρχίσετε να καταλαβαίνετε μερικούς από τους παράγοντες που έχουν διαμορφώσει τη ζωή μας μέχρι σήμερα.
Πριν από πενήντα χρόνια, το χάσμα των γενεών καθοριζόταν κυρίως από την κουλτούρα, τη μουσική και τη μόδα. Σήμερα το χάσμα αυτό έχει επιδεινωθεί από την τεχνολογία και ένα κοινωνικό παράδοξο πληροφόρησης, που με τον τρόπο του επιβάλλει αλλαγές στον τρόπο που ζούμε, σκεφτόμαστε και αλληλοεπιδρούμε. Η αλήθεια είναι υποκειμενική και η ανεξάρτητη σκέψη περιορισμένη, την ώρα που η κοινωνία είναι πιο διχασμένη και απολίτιστη από ποτέ. Ζούμε σε απόσταση από τους άλλους, και συνεχώς αποφεύγουμε την ουσιαστική αλληλεπίδραση με τους γύρω μας. Οι συνέπειες δεν πρέπει να μας εκπλήσσουν αλλά αν καταφέρουμε να αποκτήσουμε την ανθεκτικότητα και την αποφασιστικότητα που ταιριάζει στη σύγχρονη εποχή, τότε υπάρχει ελπίδα. Ίσως τότε να μην θρηνήσουμε την επόμενη γενιά.
Με πληροφορίες από The Spectator