Τεράστιας έκτασης κατολίσθηση σημειώθηκε στην περιοχή του Ερζιντζάν, στην ανατολική Τουρκία, όπου βρίσκεται το χρυσωρυχείο Τσοπλέρ, το οποίο συνδέεται με την Çalık Holding και την Canadian SSR Mining.
Σύμφωνα με πληροφορίες από την περιοχή εννέα εργάτες είναι ακόμα θαμμένοι κάτω από τις λάσπες και το χώμα. Περίπου 800 άνθρωποι έχουν ενεργοποιηθεί για την επιχείρηση έρευνας και διάσωσης, μεταξύ των οποίων αστυνομικές και στρατιωτικές ομάδες, διασώστες και εθελοντές, που ψάχνουν για να εντοπίσουν τους εργαζόμενους στο ορυχείο.
UPDATE: Turkey mine collapse.
— Volcaholic 🌋 (@volcaholic1) February 14, 2024
🔸 Following a landslide at the Çöpler Gold Mine in #Erzincan, four individuals, identified as managers and administrators of the operating company, were detained as part of the investigation.
🔸 Nine workers remain trapped underground, prompting… pic.twitter.com/1WeI9PiyyS
Άλλοι εργαζόμενοι στο ορυχείο συμμετείχαν επίσης στις προσπάθειες για τη διάσωση των συναδέλφων τους, ενώ οι οικογένειες των αγνοουμένων περίμεναν σε μια περιοχή κοντά στο ορυχείο να μάθουν νέα για τα αγαπημένα τους πρόσωπα, ανέφερε το Habertürk.
Οι προσπάθειες έρευνας και διάσωσης επηρεάζονται αρνητικά από τη βροχόπτωση και υπάρχει ανησυχία ότι η κατάσταση αυτή θα προκαλέσει νέες κατολισθήσεις.
Το εν λόγω ορυχείο λειτουργεί η Anagold Mining Company. Το 80% της Anagold ανήκει στην καναδική εταιρεία εξόρυξης χρυσού SSR Mining και το 20% ανήκει στη Lidya Madencilik, θυγατρική του Ομίλου Çalık.
Το μεσημέρι της Τετάρτης έγινε γνωστό πως οι τουρκικές αρχές προχώρησαν σε τέσσερις συλλήψεις αναφορικά με την κατολίσθηση.
«Το κυάνιο κατευθύνεται προς τον ποταμό Ευφράτη»
Οι ειδικοί, εν τω μεταξύ, έχουν προειδοποιήσει ότι η κατολίσθηση μπορεί να εγκυμονεί περιβαλλοντικούς κινδύνους. Ο γεωλόγος Σουλεϊμάν Παμπάλ, μιλώντας στην τουρκική τηλεόραση είπε ότι το έδαφος που σχημάτισε την κατολίσθηση είχε υποστεί επεξεργασία για χρυσό και μπορεί να περιέχει επικίνδυνες ουσίες όπως κυάνιο, που χρησιμοποιούνται για την εξόρυξη χρυσού.
Ο συνταξιούχος μηχανικός Σεντάτ Τζεζαΐρλίογλου, ο οποίος ζει στην περιοχή, είπε σε δήλωσή του στο αντικυβερνητικό soL ότι το κυάνιο κατευθύνεται προς τον ποταμό Ευφράτη ως αποτέλεσμα της κατολίσθησης. «Το τεράστιο βουνό όπου στοιβάχτηκε το κυάνιο, σε ύψος ουρανοξύστη έχει καταρρεύσει και κατευθύνεται προς τον ποταμό Ευφράτη. Υπάρχει ο ποταμός Ευφράτης και το φράγμα του 350 μέτρα μακριά. Τα κατασκευαστικά μηχανήματα και οι εκσκαφείς έχουν μείνει κάτω από τα ερείπια. Υπάρχουν τραυματίες και νεκροί, ο αριθμός είναι άγνωστος», είπε.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος είπε ότι ένα ρέμα που οδηγεί στον Ευφράτη έκλεισε για να αποφευχθεί η ρύπανση των υδάτων. Ο κυβερνήτης του Ερζιντζάν, Χαμζά Αϊντόγλου, είπε επίσης ότι δεν υπήρξε διαρροή στην πλωτή οδό.
Μάλιστα αυτή δεν είναι η πρώτη φορά. Το ορυχείο έκλεισε το 2020 μετά από διαρροή κυανίου στον ποταμό, ο οποίος εκτείνεται μέσω της Τουρκίας, της Συρίας και του Ιράκ. Άνοιξε ξανά δύο χρόνια αργότερα αφού επιβλήθηκε πρόστιμο στην εταιρεία και ολοκληρώθηκε η επιχείρηση καθαρισμού.
Ο υπουργός Εσωτερικών Αλί Γερλίκαγια δήλωσε «οι προσπάθειες έρευνας και διάσωσης μας θα συνεχιστούν μέρα και νύχτα. Μιλάμε για 10 εκατομμύρια κυβικά μέτρα χώματος σε 100 δεκάρια. Η δικαστική και διοικητική έρευνα συνεχίζεται».
Ο υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ είπε: «Το ορυχείο στο Ερζιντζάν επιθεωρήθηκε τελευταία φορά τον Αύγουστο. Σε αυτήν την επιθεώρηση, δεν εντοπίστηκε κάτι που να δημιουργεί φόβο για το ατύχημα που συνέβη χθες. Η έρευνά μας συνεχίζεται για το τι μπορεί να συνέβη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Ο τελευταίος έλεγχος έγινε τον Αύγουστο. Πρώτη μας προτεραιότητα είναι να βγάλουμε τους πολίτες μας από εκεί», είπε.
Μιλώντας για τον κίνδυνο κυανίου, ο υπουργός Μπαϊρακτάρ είπε: «γίνονται συνεχώς μετρήσεις. Δεν υπάρχει τίποτα ανησυχητικό αυτή τη στιγμή».
Η εταιρεία απειλεί εργαζομένους και τις οικογένειές τους
Ενώ δεν έχουν προκύψει ακόμη αποτελέσματα από τις προσπάθειες έρευνας και διάσωσης που ξεκίνησαν χθες, η αναμονή των οικογενειών των οποίων οι συγγενείς βρίσκονται κάτω από τα ερείπια συνεχίζεται. Οικογένειες που έφτασαν στην περιοχή και μίλησαν στα τουρκικά ΜΜΕ ισχυρίστηκαν ότι οι εταιρείες είπαν στους χωρικούς και στους υπαλλήλους: «Κανείς δεν θα μιλήσει και θα απολύσουμε όποιον πει οτιδήποτε, ειδικά σε δημοσιογράφους».
«Υπάρχουν τρεις διαφορετικές εταιρείες που εργάζονται στον ίδιο τομέα, όλες είναι υπεργολάβοι που συνδέονται με την Anagold».
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ένας από τους 9 εργάτες που έχουν εγκλωβιστεί κάτω από τα ερείπια είναι ο Ουγούρ Γιλντίζ, ο οποίος εργάζεται για την εταιρεία Çiftay Maden, ενώ οι άλλοι 8 εργαζόμενοι είναι άμεσα συνδεδεμένοι με την εταιρεία Anagold.
«Δεν θα βγει κιχ προς τα έξω»
Η εταιρεία και οι υπεργολάβοι της απείλησαν επίσης τις οικογένειες, λέγοντάς τους να μη μιλήσουν για το θέμα σε δημοσιογράφους ή ξένους και ότι θα απέλυαν εργαζομένους εάν εντόπιζαν τους εργάτες που το έκαναν.
Συγγενής ενός εργάτη είπε: «Υπάρχει σοβαρή πίεση στους εργαζόμενους εδώ. Κανείς δεν θέλει να απαντήσει στο τηλέφωνο. Μας έστειλαν ένα μήνυμα που έλεγε 'μη μιλήσετε σε κανέναν, τότε θα έχετε πρόβλημα».
Αλλά αυτή είναι μια προφανής καταστροφή. «Όλοι ξέρουν. Οι ειδικοί προειδοποίησαν. Οι χώροι αποθήκευσης παρακολουθούνται με μηχανήματα. Η ποσότητα, η δομή, το σημείο κορεσμού, τα πάντα είναι γνωστά. Αλλά δεν τους ένοιαζε», είπε.
Η εταιρεία «λάδωσε» για να μη μιλήσουν οι κάτοικοι
Ο αντιπρόεδρος του CHP και βουλευτής του Ζονγκουλντάκ, Ντενίζ , ο οποίος ήταν καλεσμένος στο TELE1, είπε ότι η εταιρεία εξόρυξης έδωσε 130.000 λίρες στους κατοίκους της περιοχής το 2016 και ζήτησε δέσμευση απαιτώντας οι κάτοικοι να μην ασκήσουν οποιαδήποτε δίωξη εναντίον της εταιρείας για παρατυπίες ή παρανομίες.
«Υπάρχουν και υπήρξαν περιβαλλοντικές καταστροφές στην περιοχή στο παρελθόν», είπε ο Γιαβουζγιλμάζ. «Η εταιρεία προσπάθησε να καλύψει όλες τις παρατυπίες δημιουργώντας μια ασύμμετρη πίεση με οικονομική δύναμη», είπε.
Η άκρη του νήματος
Ο Ιλχάν Τζιχανέρ, ο οποίος ήταν ο γενικός εισαγγελέας του Ερζιθντζάν μεταξύ 2007 και 2010, αποκάλυψε ότι υπήρξε ένα αλισβερίσι δωροδοκιών μεταξύ του γκιουλενιστή εισαγγελέα Μπαϊράμ Μποζκούρτ και της εταιρείας Anagold. Ο Τζιχανέρ δεν σταμάτησε εκεί, κατέγραψε στα αρχεία του Υπουργείου Δικαιοσύνης το 2009 ότι η δωροδοκία επεκτάθηκε στον δικηγόρο γιο του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης του AKP, Μεχμέτ Αλί Σαχίν. Φυσικά μετά από αυτές τις αποκαλύψεις, ο Τζιχανέρ δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από το ΑΚΡ. Ο γενικός εισαγγελέας συνελήφθη στο γραφείο του το 2010, στο πλαίσιο της υπόθεσης Ergenekon, με βάση τις δηλώσεις του γκιουλενιστή Μποζκούρτ, ο οποίος είχε καταθέσει τότε στη δίκη ως ο ανώνυμος μάρτυρας με το όνομα 'Efe '.
Ποιοι είναι οι ιδιοκτήτες του ορυχείου που κατέρρευσε;
Η Anagold Mining Industry and Trade Joint Stock Company ιδρύθηκε στην Άγκυρα το 2000 με την επωνυμία "Çukurdere Mining Industry and Trade Limited Company". Η εταιρεία ξεκίνησε αρχικά να εργάζεται στον τομέα της εξόρυξης ως θυγατρική εταιρεία που δραστηριοποιείται στην Τουρκία της Anatolia Minerals Development Limited, η οποία έχει την έδρα της στο Ντένβερ των ΗΠΑ και είναι εισηγμένη στο καναδικό χρηματιστήριο. Η Anatolia Minerals συγχωνεύτηκε με την Avoca Resources Limited, την τρίτη μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής χρυσού της Αυστραλίας, για να ιδρύσει την Alacer Gold Corporation.
Το 2009, η εταιρεία Anagold Mining ιδρύθηκε σε συνεργασία με τη Lidya Madencilik, θυγατρική της Çalık Holding, της οποίας ο Διευθύνων Σύμβουλος είναι ο γαμπρός του Τούρκου προέδρου και πρώην υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, και η Alacer Gold, που ανήκει στην Anatolia Minerals.
Το 2020, η Alacer Gold ανακοίνωσε τη συγχώνευσή της με την εταιρεία εξόρυξης SSR Mining με έδρα τον Καναδά. Ανακοινώθηκε ότι η νέα οντότητα που θα προκύψει από τη συγχώνευση θα συνεχίσει τις δραστηριότητές της με την επωνυμία «SSR Mining».
Πέτρος Κράνιας
