Όταν η Μπολόνια έγινε πριν από λίγο καιρό η πρώτη μεγάλη ιταλική πόλη που επέβαλε όριο ταχύτητας 30 χιλιομέτρων την ώρα, ο Λούκα Ματζόλι, ένας ντόπιος οδηγός ταξί, τοποθέτησε μια πινακίδα στο ταξί του προειδοποιώντας τους επιβάτες για την αλλαγή.
«Έπρεπε», όπως μας είπε ο ίδιος γκρινιάζοντας, «να εξηγήσω γιατί οδηγώ τόσο αργά». Από τότε που το μέτρο τέθηκε σε ισχύ στα μέσα Ιανουαρίου, παίρνει στον κ. Ματζόλι περισσότερο χρόνο για να φτάσει από το σημείο Α στο σημείο Β, όπως ισχυρίζεται, πράγμα που σημαίνει λιγότερους επιβάτες και περισσότερη ώρα παγιδευμένος σε αργή κίνηση. «Μια πόλη πρέπει να κινείται», μας λέει.
Οι επικριτές του μέτρου διαμαρτυρόνται ότι η Μπολόνια κινδυνεύει να επιβραδυνθεί μέχρι ακινησίας από την ώρα που προστέθηκε σε μια ομάδα μητροπολιτικών δήμων της Ευρώπης, όπως το Άμστερνταμ, το Μπιλμπάο, οι Βρυξέλλες και η Λυών, που μείωσαν σημαντικά τα όρια ταχύτητας στους δρόμους τους, πιστεύοντας ότι η αλλαγή αυτή θα οδηγήσει σε ασφαλέστερες, υγιέστερες και πιο βιώσιμες πόλεις. Ο δήμαρχος της Μπολόνια Ματέο Λεπόρε είχε συμπεριλάβει το νέο όριο ταχύτητας μεταξύ των προεκλογικών υποσχέσεων που βοήθησαν στην εκλογή του το 2021. Αναφερόμενος στο νέο, χαμηλότερο όριο, μας είπε: «Η οδήγηση με όριο τα 30 είναι μέρος ενός οράματος για μια πιο δημοκρατική και πιο βιώσιμη χρήση του δημόσιου χώρου». Τόνισε επίσης το ζήτημα της ασφάλειας, σημειώνοντας ότι το 2022 υπήρξαν περίπου 60 θάνατοι από τροχαία ατυχήματα στην ευρύτερη περιοχή της Μπολόνια.
Οι συμπολίτες του όμως δεν φαίνεται να έχουν πειστεί, τουλάχιστον όχι όλοι. Η Μπολόνια είναι η πρωτεύουσα μιας περιοχής που φιλοξενεί τους κατασκευαστές μερικών από τα ταχύτερα και πιο γοητευτικά αυτοκίνητα στον κόσμο, όπως η Ferrari και η Lamborghini. Υπήρξαν έντονες διαμαρτυρίες, τόσο στους δρόμους όσο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ένα αίτημα για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά με το νέο όριο ταχύτητας έχει συγκεντρώσει πάνω από 60.000 υπογραφές. Η κίνηση ξεκίνησε από την Γκουενταλίνα Φουρίνι, φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, η καθημερινή διαδρομή της οποίας προς το κέντρο της πόλης είναι γύρω στα σαράντα χιλιόμετρα αλλά πλέον θα μοιάζει ακόμα μεγαλύτερη. Η ίδια δηλώνει ότι το νέο όριο είναι «δύσκολο να διατηρηθεί» και ότι θα αποτρέψει πολλούς πιθανούς επισκέπτες της πόλης, επειδή ο κίνδυνος να ξεχαστούν και να πάρουν κλήση είναι τόσο υψηλός. Ένα άλλο επιχείρημα κατά του μέτρου είναι ότι το να έχεις συνέχεια τα μάτια και το μυαλό σου στο ταμπλό για να μην υπερβείς το όριο, αντί για τον δρόμο, είναι πιο κρίσιμο για τη δημόσια ασφάλεια από το όριο ταχύτητας.
Η δυσαρέσκεια για το μέτρο αποτέλεσε ένα απροσδόκητο κέρδος για την κεντροδεξιά αντιπολίτευση της πόλης, η οποία εκμεταλλεύτηκε τις διαμαρτυρίες ενόψει των προσεχών ευρωεκλογών και πριν από μερικές μέρες ζήτησε δημοψήφισμα για το όριο ταχύτητας. Οι αιχμές της αντιπολίτευσης ενισχύθηκαν από τον Ιταλό υπουργό Μεταφορών, Ματέο Σαλβίνι, ηγέτη της ακροδεξιάς Λέγκας, ο οποίος χαρακτήρισε το μέτρο της Μπολόνια «παράλογο».
Ο δήμαρχος της πόλης πάντως δηλώνει βέβαιος ότι τα θετικά αποτελέσματα του μέτρου του θα φανούν πολύ σύντομα και σημειώνει ότι το νέο όριο επηρεάζει μόνο το 70% της πόλης, με τους υπόλοιπους δρόμους να διατηρούν όρια 50 ή 70 χιλιομέτρων την ώρα. Είπε επίσης ότι ο δήμος είναι «ανοιχτός σε διορθώσεις» σχετικά με το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας, αλλά όχι πριν περάσει μια περίοδος δοκιμής του μέτρου. Υπάρχουν πάντως ενδείξεις ότι το μέτρο έχει ήδη κάποιον αντίκτυπο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της δημοτικής αρχής, τα τροχαία ατυχήματα – κανένα από τα οποία μοιραίο – μειώθηκαν κατά 21% κατά τις δύο πρώτες εβδομάδες από την έναρξη ισχύος του νέου ορίου, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, κατά την οποία σημειώθηκε κι ένας θάνατος από τροχαίο.
Με στοιχεία από The New York Times