Το υπουργείο Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας καταδίκασε την ψήφιση ενός αμερικανικού νομοσχεδίου το οποίο επιτρέπει σε οικογένειες των θυμάτων των επιθέσεων στις 11 Σεπτεμβρίου 2001 να ασκήσουν αγωγή για αποζημίωση εναντίον της αραβικής χώρας, καλώντας το θέμα «ιδιαίτερης ανησυχίας», σε δήλωσή του χθες.
«Η διάβρωση της προνομιακής προστασίας (κρατών) θα επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις σε όλα τα έθνη, συμπεριλαμβανόμενων και των Ηνωμένων Πολιτειών», ανέφερε η δήλωση, η οποία μεταδόθηκε στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων SPA μια μέρα μετά από μια ημέρα απόλυτης σιωπής από το Ριάντ.
Το υπουργείο εξέφρασε την ελπίδα ότι το αμερικανικό Κογκρέσο θα διορθώσει το νομοθέτημα ώστε «να αποφευχθούν οι σοβαρές και απρόβλεπτες συνέπειες που μπορεί να προκύψουν», χωρίς να παραθέτει λεπτομέρειες για το ποιες μπορεί να είναι αυτές.
Την Τετάρτη, η αμερικανική Γερουσία και η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισαν με συντριπτική πλειοψηφία την υιοθέτηση νομοθεσίας η οποία επιτρέπει σε οικογένειες όσων σκοτώθηκαν στις επιθέσεις εναντίον των ΗΠΑ το 2001 να ζητήσουν αποζημίωση από την Σαουδική κυβέρνηση.
Ο νόμος εισαγάγει την άσκηση εξαίρεσης στη νομική αρχή της ασυλίας ηγέτη ή κράτους από δικαστική δίωξη χωρίς τη δική του συναίνεση, επιτρέποντας την πρακτική σε περιπτώσεις όπου έχει ασκηθεί τρομοκρατία σε αμερικανικό έδαφος.
Οι οικογένειες των θυμάτων της 11ης Σεπτεμβρίου άσκησαν έντονη πίεση στα νομοθετικά σώματα των ΗΠΑ να περαστεί η πρόταση νόμου, η οποία ψηφίστηκε αρχικά από τη Βουλή λίγες μέρες πριν την 15η επέτειο των επιθέσεων, μετά από μακροχρόνιες προσπάθειες.
Το Ριάντ έχει επανειλημμένως απορρίψει ισχυρισμούς ότι υποστήριξε τους δράστες, οι οποίοι σκότωσαν σχεδόν 3.000 άτομα υπό την καθοδήγηση της ισλαμιστικής οργάνωσης Αλ Κάιντα. Δεκαπέντε από τους 19 αεροπειρατές ήταν πολίτες της Σαουδικής Αραβίας.
Η Σαουδική κυβέρνηση διεξήγαγε έντονη καμπάνια εναντίον του νόμου JASTA (που αποτελεί ακρώνυμο για το «Νόμος για τη Δικαιοσύνη Εναντίον Χρηματοδοτών Τρομοκρατίας») πριν την τελική ψήφο, αλλά οι αξιωματούχοι της χώρας δεν προχώρησαν σε απειλές για αντίποινα σε περίπτωση που περνούσε η πρόταση νόμου.
Χθες, τα μέλη του Κογκρέσου που πέρασαν το νόμο εξέφρασαν αμφιβολίες χθες για την απόφαση την οποία επέβαλαν στον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, λέγοντας ότι ο νόμος θα μπορούσε να περιοριστεί για να μειώσει ανησυχίες όσον αφορά τις επιπτώσεις του σε Αμερικανούς πολίτες στο εξωτερικό.
Μια μόλις μέρα μετά από μια σπάνια και συντριπτικής πλειοψηφίας απόρριψη ενός προεδρικού βέτο – το πρώτο στα οχτώ χρόνια της θητείας του Ομπάμα στο Λευκό Οίκο – οι ρεπουμπλικανοί ηγέτες της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων άφησαν ανοιχτή την προοπτική τροπολογίας του νόμου, ενώ συγχρόνως επέρριψαν ευθύνη στον δημοκρατικό πρόεδρο για την έλλειψη ικανών διαβουλεύσεων μαζί τους.
Ο πρόεδρος της Γερουσίας Μιτς Μακ Κόνελ είπε σε δημοσιογράφους ότι «Πιστεύω πως αξίζει να συζητηθεί περαιτέρω» μια τροπολογία, ενώ παραδέχθηκε ότι μπορεί να υπάρξουν «πιθανές επιπτώσεις» για τον νόμο JASTA.
Ο πρόεδρος της Βουλής Πολ Ράιαν δήλωσε ότι το Κογκρέσο ίσως χρειαστεί να «διορθώσει» το νομοθέτημα για να προστατέψει Αμερικανούς στρατιώτες ειδικά.
Η Σαουδική Αραβία αποτελεί από τους πιο μακροχρόνιους και σημαντικούς συμμάχους των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή και μέλος της συμμαχίας υπό τις ΗΠΑ που μάχεται τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και τη Συρία.
Ωστόσο, ο νέος νόμος δεν αναμένεται να επηρεάσει μακροπρόθεσμα τη στρατηγική σχέση των δύο κρατών, οι οποίες υπομείνει «πολλές φορές έντονο αποτροπιασμό» τα τελευταία 70 χρόνια, εξήγησε ο Τόμας Λίπμαν του Ινστιτούτου της Μέσης Ανατολής. «Οι δύο χώρες χρειάζονται η μία την άλλη το ίδιο σήμερα όπως και τη μέρα πριν (την ψήφιση του νομοσχεδίου)», είπε.
Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζος Έρνεστ ειρωνεύτηκε τα ρεπουμπλικανικά μέλη του Κογκρέσου για την αλλαγή γνώμης «εντός λεπτών» από την ψηφοφορία. «Νομίζω ότι αυτό που έχουμε δει στο Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών είναι μια αρκετά κλασική περίπτωση απότομης εκδήλωσης μετάνοιας του καταναλωτή», δήλωσε σε καθιερωμένη ενημέρωση στον Λευκό Οίκο.
Ο ρεπουμπλικανός Τρεντ Λοτ, πρώην πρόεδρος της Γερουσίας ο οποίος τώρα εργάζεται σε δικηγορικό γραφείο της Ουάσιγκτον που αναλαμβάνει την υποστήριξη Σαουδικών ενδιαφερόντων στο Κογκρέσο, είπε ότι οι δικηγόροι θα εξετάσουν τη γλώσσα του JASTA πολύ προσεκτικά.
«Όντως πιστεύω βαθιά ότι αυτό ήταν λάθος για αρκετούς λόγους, όσον αφορά τις απειλές εναντίον στρατιωτών, διπλωματών, προνομιακής προστασίας – υπάρχουν σοβαρά προβλήματα εδώ. Ελπίζω ότι θα βρούμε τρόπο να αλλάξουμε το ύφος του νόμου αυτού», είπε ο Λοτ.
σχόλια