«Μητέρες, σύζυγοι, κόρες, πολίτες. Η ζωή σας είναι πιο σημαντική από την ομορφιά». Αυτό ήταν το μήνυμα τον περασμένο μήνα από την Dilian Francisca Toro, κυβερνήτη της περιοχής Valle del Cauca της νότιας Κολομβίας, που περιλαμβάνει την πόλη Cali. Έκανε την έκκληση της με τηλεοπτική ανακοίνωση μετά το θάνατο μιας νεαρής γυναίκας έπειτα από πλαστική χειρουργική επέμβαση.
Στις 11 Σεπτεμβρίου, η Gladys Gallego Obando, 35χρονη αισθητικός, ήταν η ένατη γυναίκα που πέθανε μετά από χειρουργική επέμβαση στην πόλη φέτος, σύμφωνα με την τοπική εφημερίδα El País Cali. Καθώς όλο και περισσότερες κολομβιανές γυναίκες επιδιώκουν να αλλάξουν το σώμα τους με τεχνητά μέσα, οι αμφιλεγόμενοι χειρούργοι πολλαπλασιάζονται και οι γυναίκες πεθαίνουν. Αυτό είναι ένα φαινόμενο με μια πολύ σκοτεινή πλευρά που ανησυχεί όλο και περισσότερους.
Η κλινική Mediplastic όπου χειρουργήθηκε η Gallego Oband έκλεισε από τις υγειονομικές αρχές. Ο έλεγχος που διεξήχθη την επόμενη μέρα αποκάλυψε ότι δεν διέθετε τις κατάλληλες υποδομές υγείας και ασφάλειας, δήλωσε εκπρόσωπος του κυβερνήτη. «Θα συνεχίσουμε να κλείνουμε όλους τους παρόχους ιατρικών υπηρεσιών που δεν πληρούν τα πρότυπα ασφαλείας, επειδή η ζωή είναι το κύριο μέλημά μας», δήλωσε η Toro. Επιπλέον, θα συνεχίσουμε να επιμένουμε ότι όσοι επιθυμούν να υποβληθούν σε διαδικασίες πλαστικής χειρουργικής πρέπει να αναζητήσουν μια εξουσιοδοτημένη κλινική», πρόσθεσε.
Η Yaneth Tordecilla Vásquez, 31 ετών, ήταν δικηγόρος στην πόλη Turbo. Στα μέσα Αυγούστου έκανε έγχυση μιας συνθετικής ουσίας για να αυξήσει το μέγεθος των γλουτών της σε μια τοπική κλινική ομορφιάς. Κάτι πήγε στραβά, η κατάστασή της επιδεινώθηκε και πέθανε.
Η κυβερνήτης διεξάγει μια εκστρατεία για να ενημερώσει τους ανθρώπους σχετικά με τους κινδύνους των μη εγκεκριμένων κλινικών, που προσφέρουν πολύ φτηνές αλλά επικίνδυνες υπηρεσίες. Το σύνθημα είναι«Μην πληρώνετε για την ομορφιά με τη ζωή σας». Ωστόσο η Gallego Obando πέθανε σε κλινική εξουσιοδοτημένη από την κυβέρνηση.
Η Julieth Gòngora μετακόμισε από τη μικρή πόλη της Μρικίτα στην Μεντεγίν για να σπουδάσει και έμεινε για να εργαστεί στη βιομηχανία ομορφιάς για μια εταιρεία που παράγει βιολογικά προϊόντα για τα μαλλιά. «Η πίεση για να έχετε την τέλεια σιλουέτα σας κάνει να αμφιβάλλετε για τον εαυτό σας», είπε, προσθέτοντας ότι οι εικόνες τέλειων σωμάτων πιέζουν τους ανθρώπους να ακολουθήσουν το παράδειγμά αυτό. Τα αστέρια των δημοφιλών τηλεοπτικών εκπομπών ριάλιτι της κολομβιανής τηλεόρασης όπως το «Protagonistas», έχουν όλοι γυμνασμένα σώματα και αψεγάδιαστη εμφάνιση.
Ενώ η χρήση της πλαστικής χειρουργικής είναι προφανής, λίγοι μιλούν για αυτό ανοιχτά. Η Jessica Cediel, ένα κολομβιανό μοντέλο και παρουσιάστρια δημοφιλούς σόου έχει 3,6 εκατομμύρια οπαδούς στο Instagram και είναι μια από τις λίγες που έχει μιλήσει για την ιστορία της και τον αγώνα με την πλαστική χειρουργική.
Ωστόσο, δεν είναι μόνο τηλεοπτικές εικόνες που ωθούν τους ανθρώπους να χειρουργηθούν, λέει η Gòngora, αλλά και η οικονομική δύναμη της βιομηχανίας. «Κάθε φορά που πηγαίνετε σε ποδοσφαιρικό αγώνα, βλέπετε διαφημίσεις πλαστικής χειρουργικής», είπε. Προσπαθώντας να αλλάξουν την εμφάνισή τους σε προσιτή τιμή, οι Κολομβιανοί μετατρέπουν σε παράνομες κλινικές οι οποίες είναι μακράν η πιο επικίνδυνη επιλογή.
Η Yaneth Tordecilla Vásquez, 31 ετών, ήταν δικηγόρος στην πόλη Turbo. Στα μέσα Αυγούστου έκανε έγχυση μιας συνθετικής ουσίας για να αυξήσει το μέγεθος των γλουτών της σε μια τοπική κλινική ομορφιάς. Κάτι πήγε στραβά, η κατάστασή της επιδεινώθηκε και πέθανε στην πόλη Μεντεγίν στις 9 Σεπτεμβρίου. Οι έρευνες για το θάνατό της συνεχίζονται και οι αρχές έχουν απευθύνει έκκληση για πληροφορίες σχετικά με την κλινική την οποία επισκέφθηκε.
Η Alba Yanet Zapata Sepúlveda, 50 ετών, έφθασε σε νοσοκομείο στην Αντιόκια, βόρεια της Μεντεγίν, στη μέση της νύχτας με έντονους πόνους στο στομάχι. Έζησε 23 ημέρες στην εντατική πριν πεθάνει. Ο γραμματέας υγείας δεν έχει επιβεβαιώσει εάν είχε κάνει λιποαναρρόφηση ή κοιλιοπλαστική.
Από τις αρχές του 2016, 20 γυναίκες έχουν πεθάνει στη Μεντεγίν μετά από αντίστοιχες διαδικασίες, σύμφωνα με τον Bernardo Alejandro Guerra Hoyos, μέλος του δημοτικού συμβουλίου. Οι αριθμοί είναι εκπληκτικά υψηλοί, αν και δεν δίνουν στοιχεία για τον αριθμό των ανθρώπων που επηρεάζονται, αλλά επιβιώνουν από επικίνδυνες επιχειρήσεις. Η Διεθνής Εταιρεία Αισθητικής Πλαστικής Χειρουργικής (Isaps) εκτιμά ότι η Κολομβία έχει την 11η μεγαλύτερη ζήτηση για πλαστική χειρουργική στον κόσμο, με περίπου μισό εκατομμύριο διαδικασίες να εκτελούνται το 2016.
Δεν υπάρχει επί του παρόντος κανένας κυβερνητικός οργανισμός ο οποίος να συγκεντρώνει στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των επιχειρήσεων στην Κολομβία ενώ η Κολομβιανή Εταιρεία Αισθητικής και Επανορθωτικής Πλαστικής Χειρουργικής εκτιμά ότι οι επιπλοκές που προκύπτουν από τις διαδικασίες επηρεάζουν 34 στους 100 ασθενείς.
Η Guerra Hoyos διεξάγει εκστρατεία για το πρόβλημα της παράνομης πλαστικής χειρουργικής. Έχει ζητήσει τη συλλογή δεδομένων για να εκθέσει τα στοιχεία και έχει καταγγείλει το υγειονομικό τμήμα επειδή δεν κατάφερε να σταματήσει τη βιομηχανία. Έχει επίσης συγκεντρώσει μαρτυρίες και δημιούργησε μια πλατφόρμα για γυναίκες που έχουν επιβιώσει από παράνομες καλλυντικές επιχειρήσεις και θέλουν να μιλήσουν για τις εμπειρίες τους. Οι ιστορίες τους αποκαλύπτουν ένα σκάνδαλο δημόσιας υγείας. Ένα θύμα μιας κακής επέμβασης αποκάλυψε πως μετά ο χειρουργός προσφέρθηκε να της δώσει το αυτοκίνητό του και τα μηχανήματα στην κλινική του ως πληρωμή για αποζημίωση.
Η δημοσιογράφος Lorena Beltrán ξεκίνησε πέρυσι την καμπάνια Safe Surgery Now (CirugíaSeguraYA), καλώντας την κυβέρνηση της Κολομβίας να βελτιώσει τη νομοθεσία περί πλαστικής χειρουργικής στη χώρα. Μια αποτυχημένη επέμβαση το 2014 την ώθησε να πολεμήσει όσους εκμεταλλεύονται ανθρώπους που θέλουν να κάνουν πλαστικές. Σημειώνει πως υπάρχει προφανής απειλή από τις παράνομες κλινικές αλλά και πως οι εξουσιοδοτημένοι γιατροί μπορούν επίσης να είναι επικίνδυνοι.
«Οι γιατροί παίρνουν σύντομα μαθήματα στο εξωτερικό, τα οποία αργότερα παρουσιάζονται ως τυπικά ιατρικά προσόντα», δήλωσε η Beltrán στον «Observer».
Ένας γιατρός που έκανε εξπρές σεμινάριο πλαστικής χειρουργικής στη Βραζιλία είπε πέρυσι σε ντοκιμαντέρ του Al Jazeera ότι διδάχθηκε στα πορτογαλικά, μια γλώσσα που δεν μπορούσε να μιλήσει ή να κατανοήσει.
Ένας άλλος γιατρός, ο οποίος είχε έλαβε και αυτός εξπρές διδασκαλία στη Βραζιλία, προκάλεσε σοβαρή ζημιά στην Beltrán καθώς η επέμβαση επηρέασε τους αδένες στο στήθος της και μπορεί να μην είναι ποτέ σε θέση να παράγει μητρικό γάλα. Η ίδια έδειξε τα σημάδια της στην πρώτη σελίδα του El Espectador το 2016 για να τονίσει τους κινδύνους της βιομηχανίας.
Δεν είναι μόνο οι γυναίκες που πληγώνουν οι ανειδίκευτοι γιατροί, αλλά και οι άντρες και οι μετανάστες. «Στις περισσότερες περιπτώσεις, λόγω της κοινωνικοοικονομικής τους κατάστασης, τα μέλη της trans κοινότητας πηγαίνουν σε πολύ φθηνά, κρυφά ιατρικά κέντρα όπου άνθρωποι που δεν είναι καν οι γιατροί και τους κάνουν έγχυση με ουσίες. Πολλοί καταλήγουν να πεθαίνουν εξαιτίας αυτού», δήλωσε η Beltrán.
Οι προσπάθειες για τη θέσπιση ασφαλέστερης πλαστικής χειρουργικής νομοθεσίας βρήκαν εμπόδια το 2016, αλλά τώρα θα μπορούσαν να γίνουν νόμοι. Ένα νέο νομοσχέδιο που απαιτεί, μεταξύ άλλων κανονισμών, αυστηρότερες απαιτήσεις κατάρτισης για τους χειρουργούς, έχει περάσει ένα από τα τέσσερα στάδια που απαιτούνται για να γίνει επίσημο. Προβλέπεται περαιτέρω συζήτηση στο Σώμα των Αντιπροσώπων.
Μέχρις ότου οι γυναίκες όπως η Gladys Gallego Obando σταματήσουν να πεθαίνουν, οι ακτιβιστές θα συνεχίσουν να αγωνίζονται για ασφαλή χειρουργική επέμβαση. «Εδώ, το πρόβλημα είναι η έλλειψη κρατικού ελέγχου, η νομοθεσία και οι προφυλάξεις για τους ασθενείς», υποστηρίζει η Beltrán και καταλήγει λέγοντας «Δεν πρόκειται για ματαιοδοξία».
Με πληροφορίες από Guardian
