Για ένα υποστηριζόμενο από τη CIA δίκτυο κατασκοπικών βάσεων που κατασκευάστηκαν τα τελευταία οκτώ χρόνια σε δώδεκα μυστικές τοποθεσίες κατά μήκος των ρωσικών συνόρων, και μέσω των οποίων η ουκρανική υπηρεσία συλλέγει και παράγει τώρα περισσότερες πληροφορίες από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μέχρι τώρα στον πόλεμο, κάνουν λόγο σε μακροσκελές τους άρθρο οι Ανταμ Ενταους και Μάικλ Σβιρτς σε μακροσκελές τους άρθρο στους New York Times.
Αν και υποστηρίζεται ότι οι Αμερικανοί προσέγγιζαν, παλαιότερα, με τρόπο αρκετά επιφυλακτικό την Ουκρανία, καθώς από τη μία φοβούνταν ότι δεν μπορούν να εμπιστευθούν τους Ουκρανούς, ενώ παράλληλα δεν ήθελαν να δείξουν ότι εμπλέκονται εκεί προκειμένου να μη φανεί ότι προκαλούν το Κρεμλίνο, η κατάσταση φάνηκε να αλλάζει το 2014.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, οι επιχειρήσεις της CIA στην Ουκρανία χρονολογούνται από τα τέλη Φεβρουαρίου του 2014, μετά την απόδραση του προέδρου της χώρας Βίκτορ Γιανουκόβιτς, και κατέστησαν δυνατή, μεταξύ άλλων, την εκπαίδευση πολλών ειδικών των μυστικών υπηρεσιών στις τάξεις των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων και των υπηρεσιών ασφαλείας: ένας από αυτούς ήταν ο Κίριλο Μπουντάνοφ, σήμερα επικεφαλής της Κύριας Διεύθυνσης Πληροφοριών του ουκρανικού υπουργείου Άμυνας.
Όλα άρχισαν πριν από τον πόλεμο, όταν οι Ουκρανοί απέδειξαν την αξία τους στους Αμερικανούς συλλέγοντας υποκλοπές που βοήθησαν να αποδειχθεί η εμπλοκή της Ρωσίας στην κατάρριψη ενός εμπορικού αεροσκάφους το 2014, της πτήσης 17 της Malaysia Airlines. Το 2015, ο Βαλέρι Κοντράτιουκ, τότε επικεφαλής της υπηρεσίας στρατιωτικών πληροφοριών της Ουκρανίας (HUR), αιφνιδίασε τους αξιωματικούς της CIA όταν τους παρέδωσε, χωρίς να τους έχει ενημερώσει προηγουμένως σχετικά, «μια στοίβα από άκρως απόρρητα αρχεία» σχετικά με τον ρωσικό Βόρειο Στόλο και τα σχέδια των ρωσικών πυρηνικών υποβρυχίων. Οι Ουκρανοί βοήθησαν επίσης τους Αμερικανούς να κυνηγήσουν τους Ρώσους πράκτορες που παρενέβησαν στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2016.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, γύρω στο 2016 η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών των ΗΠΑ έστησε ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης Ουκρανών πρακτόρων με την κωδική ονομασία «Operation Goldfish» («Επιχείρηση Χρυσόψαρο») το οποίο έλαβε χώρα σε δύο ευρωπαϊκές πόλεις.
Αργότερα, επί προεδρίας Τραμπ, κορυφαία στελέχη της τότε αμερικανικής διοίκησης όπως ήταν για μια περίοδο ο Μάικ Πομπέο και ο Τζον Μπόλτον ταξίδεψαν στο Κίεβο. Οσο για τη σχέση μεταξύ των μυστικών υπηρεσιών ΗΠΑ και Ουκρανίας, επί Τραμπ ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο, παρά τη φιλορωσική ρητορική του Αμερικανού τότε προέδρου.
Ύστερα, το 2020, «ο επικεφαλής του Russia House, του τμήματος της CIA που έχει υπό την εποπτεία του όλες τις επιχειρήσεις κατά της Ρωσίας, οργάνωσε μια μυστική συνάντηση στη Χάγη, στην οποία συμμετείχαν Αμερικανοί (CIA), Βρετανοί (MI6), Ουκρανοί (HUR), Ολλανδοί κ.ά.».
Τον Μάρτιο του 2021, ο ρωσικός στρατός άρχισε να συγκεντρώνει στρατεύματα κατά μήκος των συνόρων με την Ουκρανία. Καθώς περνούσαν οι μήνες και περισσότερα στρατεύματα περικύκλωναν τη χώρα, το ερώτημα ήταν αν ο Πούτιν μπλόφαρε ή αν όντως προετοιμαζόταν για πόλεμο.
Τον Νοέμβριο του 2021, η CIA και η MI6 ενημέρωσαν τους Ουκρανούς εταίρους τους ότι η Ρωσία προετοιμαζόταν για στρατιωτική εισβολή με στόχο την ανατροπή της ουκρανικής κυβέρνησης και την αντικατάστασή της από μια άλλη, φιλορωσική.
Οι Δυτικοί είχαν μάλιστα στη διάθεσή τους ακόμη και τα ονόματα των Ουκρανών αξιωματούχων τους οποίους οι Ρώσοι σχεδίαζαν να σκοτώσουν (μεταξύ αυτών ήταν και εκείνο του Βολοντίμιρ Ζελένσκι) ή να συλλάβουν, αλλά και των φιλορώσων Ουκρανών που το Κρεμλίνο ήθελε να ανεβάσει στην εξουσία.
Οπως αναφέρουν ωστόσο στο άρθρο τους οι δημοσιογράφοι των New York Times, η πλευρά του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι άργησε να πειστεί ότι όντως θα ακολουθούσε εισβολή από την πλευρά των Ρώσων.