Έξι χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την πυρκαγιά που ξέσπασε στο επιβατηγό - οχηματαγωγό NORMAN ATLANTIC, στην Αδριατική.
Το πλοίο, που έφερε ιταλική σημαία και είχε ναυλωθεί από την ΑΝΕΚ, είχε αναχωρήσει από την Πάτρα στις 28 Δεκεμβρίου του 2014, με 499 άτομα, εκ των οποίων τα 487 ήταν επιβάτες και τα 55 μέλη του πληρώματος. Στον αριθμό αυτό δεν περιλαμβάνονται λαθρεπιβάτες που, πιθανόν, επέβαιναν στο πλοίο. Προορισμός ήταν η Ανκόνα, ωστόσο, ανοιχτά της Ηγουμενίτσας, ξέσπασε φωτιά σε ένα από τα γκαράζ του.
Οι επιβάτες εγκλωβίστηκαν στα ανοιχτά καταστρώματα του πλοίου και ενώ οι καιρικές συνθήκες ήταν κακές. Η από αέρος επιχείρηση διάσωσης, μεταδόθηκε ζωντανά από τα ΜΜΕ. Συνολικά 12 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 18 θεωρούνται έως και σήμερα αγνοούμενοι. Για το συμβάν, ναυτεργατικά σωματεία αφήνουν αιχμές για το πώς δόθηκε άδεια απόπλου σε ένα ένα πλοίο που μετέφερε μεγάλο αριθμό φορτηγών ενώ έπνεαν άνεμοι 9 έως 10 μποφόρ, ενώ καταγγέλλουν πως η οργανική σύνθεση του πλοίου δεν ήταν επαρκής σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Σύμφωνα με τις ιταλικές αρχές η φωτιά ξέσπασε στο τέταρτο γκαράζ του πλοίου από φορτηγό που μετέφερε ψάρια και είχε θέσει σε λειτουργία μοτέρ για την οξυγόνωση του θαλάμου μεταφοράς του φορτίου. Αυτό δεν αποσυνδέθηκε όπως έπρεπε και δεν συνδέθηκε σε πρίζα του πλοίου. Προέκυψε, επίσης, ότι οδηγοί φορτηγών είχαν τη δυνατότητα να μεταβαίνουν στο γκαράζ - παρότι αυτό απαγορεύεται, ενώ οδηγός φορτηγού βρέθηκε εκεί όταν ξέσπασε η φωτιά, συνάντησε περίπου δέκα λαθρεπιβάτες που προσπαθούσαν να απεγκλωβιστούν.
Παράλληλα, η γέφυρα του NORMAN ATLANTIC καθυστέρησε να αντιδράσεις στις πρώτες ενδείξεις καπνού, το σύστημα κατάσβεσης ενεργοποιήθηκε σε λάθος κατάστρωμα, δεν δόθηκαν οδηγίες στο πλήρωμα και δεν εφαρμόστηκε σχέδιο έκτακτης ανάγκης, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει καθοδήγηση των επιβατών.
Για την υπόθεση βρίσκονται σε εξέλιξη δύο παράλληλες δίκες σε Ελλάδα και Ιταλία καθώς εμπλεκόμενοι στο δυστύχημα είναι τόσο η ΑΝΕΚ (ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Γιάννης Βαρδινογιάννης και ο πρόεδρος Γιώργος Κατσανεβάκης) και το ελληνικό πλήρωμα, όσο και ο Ιταλός πλοίαρχος Αρτζίλιο Τζιακομάτσι και το ιταλικό πλήρωμα.
Στο εδώλιο του Β' Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιά κάθονται έντεκα κατηγορούμενοι, ενώ στο Ποινικό Δικαστήριο του Μπάρι δικάζονται 32 άτομα, μεταξύ των οποίων η πλειονότητα των Ελλήνων κατηγορουμένων. Όπως αναφέρει η «Εφημερίδα των Συντακτών», εκτός από ίδιους κατηγορουμένους, οι δύο δίκες έχουν κοινούς μάρτυρες και αναγνωστέα έγγραφα αλλά και μία σημαντική διαφορά: στην Ελλάδα οι κατηγορίες που αποδόθηκαν είναι πλημμεληματικού χαρακτήρα (ανθρωποκτονία από αμέλεια), ενώ το κατηγορητήριο στην ιταλική δίκη είναι σημαντικά βαρύτερο (ανθρωποκτονία από σοβαρή απερισκεψία).
Οι διώξεις
Πρώτα ξεκίνησε η δίκη στην Ιταλία, τον Μάιο του 2019. Βάσει του άρθρου 57 του ελληνικού Ποινικού Κώδικα, «αν σε βάρος του ίδιου προσώπου για την ίδια πράξη ασκήθηκαν περισσότερες διώξεις, κηρύσσονται απαράδεκτες λόγω εκκρεμοδικίας εκείνες που ασκήθηκαν μεταγενέστερα». Ωστόσο η μεταγενέστερη δίωξη στην Ελλάδα προχώρησε επειδή στις 18/11/2019 προστέθηκε στο συγκεκριμένο άρθρο η παράγραφος 4, που αναφέρει ότι «ο εισαγγελέας μπορεί να απόσχει» από τη δίωξη προσώπου «εάν έχει ήδη ασκηθεί δίωξη σε βάρος του για τα ίδια πραγματικά περιστατικά σε άλλο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Σύμφωνα με όσα αναφέρει η «Εφημερίδα των Συντακτών», η διπλή δίκη έχει ως αποτέλεσμα να μην προσέρχονται μάρτυρες και κατηγορούμενοι και στα δύο δικαστήρια επικαλούμενοι ότι δικάζονται στη χώρα τους και έτσι κανένα δικαστήριο να μην έχει πλήρη εικόνα ως προς τις καταθέσεις και τις απολογίες τους.
Στην τελική ευθεία έχει μπει η δίκη στο Β΄ Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πειραιά και στις 12 Ιανουαρίου 2021 αναμένεται η πρόταση του εισαγγελέα για τους έντεκα κατηγορουμένους. Οι κατηγορούμενοι στις απολογίες τους επιχείρησαν να υποδείξουν ως μόνους υπεύθυνους τους Ιταλούς (που αποδεδειγμένα έχουν υποπέσει σε πολύ σημαντικές παραβάσεις), ωστόσο το ναυλοσύμφωνο του «orman Atlantic» και καταθέσεις μαρτύρων δεν αφήνουν περιθώρια απαλλαγής των Ελλήνων κατηγορουμένων.
Μεταξύ άλλων, σύμφωνα με το ναυλοσύμφωνο, η ΑΝΕΚ ήταν υπεύθυνη τόσο για τη φόρτωση και το στοίβαγμα οχημάτων, εμπορευματοκιβωτίων ή άλλου φορτίου όσο και για τους ελέγχους των συνδέσεων μεταξύ των σημείων/βυσμάτων ψυγείων και μονάδων αλλά και για τους επιβάτες και την ασφαλιστική κάλυψή τους σε περίπτωση κινδύνου όπως και για την παρεμπόδιση πρόσβασης λαθρεπιβατών.
Σημειώνεται πως σε email που έστειλαν οι Ιταλοί στην ΑΝΕΚ στις 26/12/2014 αναφέρει πως «υπάρχει ακόμα ένα ζήτημα σε σχέση με τα φορτηγά-ψυγεία καθώς οι πλοιοκτήτες πληροφορήθηκαν ότι το ηλεκτρικό φορτίο (ποσότητα) που παρέχουν οι ναυλωτές πάνω στο πλοίο είναι υψηλότερο από αυτό που μπορεί να σηκώσει το πλοίο. Οι πλοιοκτήτες υπενθυμίζουν στους ναυλωτές ότι κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης δόθηκε στους ναυλωτές το ανώτατο ηλεκτρικό φορτίο/κατανάλωση για μονάδες ψυγείων και θα πρέπει να τηρείται».
«Για τον λόγο αυτό οι πλοιοκτήτες ζητούν από τους ναυλωτές να αποφύγουν να εκδώσουν εισιτήρια για περισσότερα φορτηγά-ψυγεία από εκείνα που μπορεί να σηκώσει το πλοίο», αναφέρεται στο email.
Όπως αναφέρει η «Εφημερίδα των Συντακτών» σε αντίθεση με τον πρόεδρο της ΑΝΕΚ, Γιώργο Κατσανεβάκη, που επέλεξε να μην απολογηθεί, ο διευθύνων σύμβουλος της ΑΝΕΚ απολογήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου, δήλωσε «συγκλονισμένος από το τραγικό δυστύχημα», αναφέροντας ωστόσο πως «εκ του αποτελέσματος αποδείχθηκε ότι όλα λειτούργησαν σωστά».
Με πληροφορίες από efsyn
