«Πλανόδιοι μουσικοί βγήκαν στους δρόμους, ξενοδοχεία και αρχαιολογικοί χώροι γέμισαν, καταστηματάρχες χαμογελούν και καλή τύχη αν ψάχνετε για τραπέζι σε αξιοπρεπές εστιατόριο», γράφει η εφημερίδα Guardian σε εκτενές ρεπορτάζ για τον τουρισμό στην Ελλάδα μετά την πανδημία.
«Μπορεί να είναι Απρίλιος, αλλά η Αθήνα είναι ζωντανή υπό τον ήχο των τουριστών. Όλα τα χρόνια που παρακολουθεί τα ερείπια του 1ου αιώνα π.Χ., ο Στέλιος Μπάλλας, ο οποίος είναι στα 50 του, μόλις και μετά βίας θυμάται τόσους πολλούς επισκέπτες στη ρωμαϊκή αγορά», γράφει η Helena Smith, σε ανταπόκριση από την Αθήνα.
‘All omens look positive’: Greece is grateful as the tourists flock back https://t.co/wSNdJFfnXL
— The Guardian (@guardian) April 24, 2022
«Αυτές οι τελευταίες εβδομάδες ήταν κάτι άλλο», λέει από την καμπίνα του φρουρού, που βρίσκεται κάτω από έναν πλάτανο. «Μιλάω με μερικούς από αυτούς και φαίνεται να έρχονται από παντού. Το θέμα είναι, έχουν χρήματα και είναι διατεθειμένοι να τα ξοδέψουν;».
Στη γωνία της οδού Αδριανού, της παλαιότερης εμπορικής οδού της ελληνικής πρωτεύουσας, οι εστιάτορες δεν αναρωτιούνται - προς το παρόν. Από το 2019, όταν η Ελλάδα προσέλκυσε ρεκόρ 33 εκατομμυρίων τουριστών, είχαν οι δουλειές να πάνε τόσο καλά.
Όπως επισημαίνει η Helena Smith, σε μια χώρα τόσο εξαρτημένη από τον τουρισμό –ο κλάδος αντιπροσωπεύει το 25% της οικονομίας της Ελλάδας και μία στις τέσσερις θέσεις εργασίας– η ανάκαμψη εξέπληξε ακόμη και τους πιο αισιόδοξους.
Η Αθήνα έχει δει περισσότερες αναταραχές τα τελευταία χρόνια από άλλες μητροπόλεις της ΕΕ, καθώς επλήγη αρχικά από μια σχεδόν δεκαετή οικονομική κρίση που έκανε τους δρόμους της συνώνυμους με διαδηλώσεις και ταραχές πριν ξεσπάσει ο κορωνοϊός.
Η παύση λόγω πανδημίας είχε ως αποτέλεσμα τα έσοδα από τους τουρίστες να μειωθούν από 18,2 δισ. ευρώ το 2019 σε 4 δισ. ευρώ το 2020, όταν, σε μια πτώση ρεκόρ, η χώρα κατέγραψε μόλις 7 εκατομμύρια αφίξεις. Αν και τα κέρδη από τον κλάδο ξεπέρασαν τα 10 δισ. ευρώ, καλύτερα από το αναμενόμενο, πέρυσι, όταν η Ελλάδα άνοιξε τα σύνορά της τον Μάιο, εξακολουθούσαν να είναι πολύ χαμηλά συγκριτικά με πριν την πανδημία.
Φέτος ωστόσο, παρά την αναπάντεχη σκιά του πολέμου μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τα στοιχεία δείχνουν ότι ο τομέας ανακάμπτει. Για πρώτη φορά από το 2019 τα κρουαζιερόπλοια δένουν και πάλι στα ελληνικά λιμάνια, απόδειξη, σύμφωνα με στελέχη του τομέα, ότι οι ταξιδιώτες επιθυμούν να αφήσουν την πανδημία πίσω τους. Έχουν αυξηθεί επίσης οι κρατήσεις αεροπορικών εισιτηρίων.
«Όλοι οι οιωνοί είναι θετικοί», λέει ο Ανδρέας Ανδρεάδης, στέλεχος του ομίλου ξενοδοχείων Sani/Ikos. «Για μερικές εβδομάδες μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία η ζήτηση έπεσε, όμως από τα τέλη Μαρτίου έχει αυξηθεί και τώρα είναι εξαιρετική».
Οι τουρίστες, εξήγησε, δεν ενδιαφέρονται να ταξιδέψουν σε μακρινούς προορισμούς, προτιμώντας να παραμείνουν στην Ευρώπη. «Και η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν πολλές επιλογές όσον αφορά τους ποιοτικούς προορισμούς», τονίζει.
Το δημοσίευμα σημειώνει ότι η τουριστική σεζόν ξεκίνησε νωρίτερα φέτος στην Ελλάδα, με στόχο να κεφαλαιοποιήσει η χώρα τη δίψα των ανθρώπων για ταξίδια. Υπενθυμίζει επίσης ότι την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε ότι οι περιορισμοί που είχαν επιβληθεί λόγω της πανδημίας θα αρθούν από την 1η Μαΐου και θα επανεξεταστούν τον Σεπτέμβριο.
«Η σεζόν ξεκίνησε νωρίτερα από ποτέ» είπε ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας, σημειώνοντας ότι η πρώτη απευθείας πτήση από τις ΗΠΑ, μια αγορά-κλειδί για την ελληνική οικονομία, έγινε στις 7 Μαρτίου. «Είναι ψήφος εμπιστοσύνης για τη χώρα μας», πρόσθεσε.
Η απόφαση να ανοίξει νωρίτερα η τουριστική περίοδος φαίνεται ότι απέδωσε: οι κρατήσεις εκτοξεύτηκαν το Πάσχα. Οι αεροπορικές εταιρείες ανταγωνίζονται για να εξασφαλίσουν περισσότερες πτήσεις για την Ελλάδα φέτος το καλοκαίρι ενώ, όπως είπε ο υπουργός Τουρισμού, 765 κρουαζιερόπλοια θέλουν να πιάσουν σε διάφορα λιμάνια και οι δημοφιλείς νησιωτικοί προορισμοί, όπως Μύκονος, Κως και Κέρκυρα, ήδη προσελκύουν μεγάλα πλήθη.
«Είναι ένα γεγονός που διαπιστώνεται σε όλες τις μελέτες, ότι ο κόσμος δεν θέλει απλώς να ταξιδέψει, χρειάζεται να ταξιδέψει», λέει ο Ευγένιος Βασιλικός, αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων. «Όλα δείχνουν ότι θα είναι μια πολύ καλή χρονιά», πρόσθεσε.
Μέχρι το 2023 στην Αθήνα θα έχουν προστεθεί άλλα 5.000 δωμάτια ξενοδοχείων σε σύγκριση με το 2019, όταν η πρωτεύουσα, που κάποτε οι τουρίστες την προσπερνούσαν για να κατευθυνθούν στα νησιά, κατάφερε να προσελκύσει 5 εκατομμύρια επισκέπτες.
Η επενδυτική φρενίτιδα, που είναι εμφανής στην άνθιση των οικοδομών που αλλάζουν την όψη του κέντρου της Αθήνας, είναι επίσης ενδεικτική των ελπίδων που εναποθέτουν οι επιχειρηματίες στην αναγέννηση της «βαριάς βιομηχανίας» της Ελλάδας.
Όμως ο Ευγένιος Βασιλικός τονίζει ότι δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού, την στιγμή που ήδη πολλά συνδικάτα που εκπροσωπούν πολίτες, οι οποίοι που κερδίζουν μερικούς από τους χαμηλότερους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν βγει στους δρόμους.
«Οι άνθρωποι δεν είναι πια σίγουροι για τίποτα. Περιμένουν μέχρι την τελευταία στιγμή και, την τελευταία στιγμή, όλα μπορούν να αλλάξουν», λέει.