Δημοψηφίσματα ανακοίνωσαν οι φιλορώσοι σε τέσσερις περιοχές της Ουκρανίας, που ανοίγουν τον δρόμο για το σχέδιο της Μόσχας αναφορικά με την προσάρτηση εδαφών, μια κίνηση που θα μπορούσε να κλιμακώσει ραγδαία τον πόλεμο.
Έπειτα από σχεδόν επτά μήνες πολέμου- και μια κρίσιμη πρόσφατη ήττα στη βορειοανατολική Ουκρανία- ο Βλαντιμίρ Πούτιν εξετάζει τα επόμενα βηματά του. Και η προσάρτηση εδαφών φαίνεται πως θα είναι η απάντησή του.
Ποιοι θέλουν δημοψήφισμα
Οι αυτοανακηρυχθείσες λαϊκές δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, τις οποίες ο Πούτιν αναγνώρισε ως ανεξάρτητες λίγο πριν από την εισβολή στην Ουκρανία της 24ης Φεβρουαρίου, ανακοίνωσαν ότι θα κάνουν δημοψηφίσματα για την προσχώρησή τους στη Ρωσία στις 23-27 Σεπτεμβρίου.
Η Χερσώνα και η Ζαπορίζια- που μέχρι στιγμή η Μόσχα δεν έχει αναγνωρίσει ως ανεξάρτητες περιοχές- επίσης ανακοίνωσαν ότι θα κάνουν δημοψηφίσματα. Η Ρωσία δεν ελέγχει πλήρως καμία από αυτές τις τέσσερις περιοχές. Στο Ντονέτσκ, περίπου το 60% των εδαφών είναι στα χέρια των Ρώσων.
Πόσα εδάφη θα μπορούσε να χάσει η Ουκρανία
Τα εδάφη που είναι υπό τον έλεγχο της Ρωσίας ξεπερνούν τα 90.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα- ή το 15% της ουκρανικής επικράτειας- όσο δηλαδή το μέγεθος της Ουγγαρίας ή της Πορτογαλίας.
Η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία το 2014. Με αυτή τη χερσόνησο και τα εδάφη των άλλων τεσσάρων περιοχών, η Ρωσία θα μπορούσε να κερδίσει έκταση στην Ουκρανία που έχει περίπου το μέγεθος της πολιτείας της Πενσιλβάνια.
Τι σημαίνει αυτό
Αν η Ρωσία προχωρήσει με τα δημοψηφίσματα και προσαρτήσει τις τέσσερις περιοχές, ουσιαστικά ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα προκαλεί την Ουάσινγκτον και τους Ευρωπαίους συμμάχους της να ρισκάρουν μια απευθείας στρατιωτική σύγκρουση με τη Ρωσία.
Αυτή η εσπευσμένη κίνηση της Μόσχας, προκειμένου να προσαρτήσει άλλο ένα μεγάλο τμήμα των ουκρανικών εδαφών, θα αποτελέσει σημαντική κλιμάκωση, έπειτα από πιθανόν την πιο σημαντική ρωσική ήττα στο πεδίο των μαχών του πολέμου, στη βορειοανατολική Ουκρανία.
Επιπλέον, σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η Ρωσία θα πρέπει να διαθέσει σημαντικές στρατιωτικές δυνάμεις για να υπερασπιστεί τις προσαρτημένες περιοχές, οι οποίες δεν είναι υπό τον πλήρη έλεγχό της.
«Ο Πούτιν στοιχηματίζει στην κλιμάκωση. Όλη αυτή η συζήτηση για τα άμεσα δημοψηφίσματα είναι μια απολύτως αδιαμφισβήτητο τελεσίγραφο της Ρωσίας προς την Ουκρανία και τη Δύση», δήλωσε η Τατιάνα Στανοβάγια, ιδρύτρια της εταιρείας πολιτικών αναλύσεων R.Politik.
Η απάντηση της Ουκρανίας
Η απειλή των δημοψηφισμάτων είναι ένας «αφελής εκβιασμός» και ένα σημάδι πως η Ρωσία τρέχει φοβισμένη, απάντησε το Κίεβο.
«Αυτή είναι η εικόνα του φόβου της ήττας. Ο εχθρός φοβάται», σχολίασε ο Αντρέι Γέρμακ, προσωπάρχης του Ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Η Ουκρανία λέει ότι δεν θα σταματήσει μέχρι να φύγει και ο τελευταίος Ρώσος στρατιώτης από τα εδάφη της και ότι δεν θα δεχθεί ποτέ ρωσικό έλεγχο στην επικράτειά της.
Οι αντιδράσεις
Νέα κλιμάκωση του πολέμου του Πούτιν χαρακτήρισε ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, τα σχεδιαζόμενα δημοψηφίσματα και ο Λευκός Οίκος διεμήνυσε ότι δεν πρόκειται να τα αναγνωρίσει.
«Αυτές οι απομιμήσεις δημοψηφισμάτων δεν έχουν καμία νομιμότητα και δεν αλλάζουν τη φύση του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας», έγραψε στο Twitter ο Στόλτενμπεργκ. «Η διεθνής κοινότητα πρέπει να καταδικάσει αυτήν την κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και να εντείνει τη στήριξή της στην Ουκρανία», συμπλήρωσε.
Ίσως η Μόσχα θέλει να στρατολογήσει ανθρώπους από αυτές τις περιοχές, επειδή έχει υποστεί μεγάλες απώλειες στα πολεμικά μέτωπα, δήλωσε ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζέικ Σάλιβαν. Παράλληλα, χαρακτήρισε αυτά τα δημοψηφίσματα προσβολή στις αρχές της εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας.
«Αν πραγματικά συμβεί αυτό (σ.σ. τα δημοψηφίσματα), οι ΗΠΑ δεν θα αναγνωρίσουν ποτέ τις αξιώσεις της Ρωσίας σε οποιαδήποτε υποτιθέμενα προσαρτημένα μέρη της Ουκρανίας. Δεν θα αναγνωρίσουμε ποτέ αυτά τα εδάφη ως οτιδήποτε άλλο πέραν από μέρος της Ουκρανίας. Απορρίπτουμε απερίφραστα τις ενέργειες της Ρωσίας», τόνισε ο Τζέικ Σάλιβαν.
Τα δημοψηφίσματα δεν θα αναγνωριστούν από τη διεθνή κοινότητα, επεσήμανε και ο Εμανουέλ Μακρόν. Ο Γάλλος πρόεδρος έκανε λόγο για μία ακόμη πρόκληση, μετά τη ρωσική εισβολή. «Αν η ιδέα του δημοψηφίσματος για το Ντονμπάς δεν ήταν τόσο τραγική, θα ήταν αστεία», ανέφερε χαρακτηριστικά μιλώντας σε δημοσιογράφους στη Νέα Υόρκη.
Με πληροφορίες από Reuters