Η διάσταση απόψεων στο θέμα του αριθμού των Ελληνοκυπρίων προσφύγων που θα επιστρέψουν, σε περίπτωση λύσης του Κυπριακού, ήταν όπως φαίνεται η αιτία που οι διαπραγματεύσεις Αναστασιάδη- Ακιντζί στο Μοντ Πελεράν της Ελβετίας, οδηγήθηκαν σε «ναυάγιο».
Η αρνητική κατάληξη της όλης προσπάθειας διεφάνη λίγο μετά την πρώτη απογευματινή συνάντηση των δύο ηγετών. Η συνάντηση άρχισε στις 18:40 ώρα Ελβετίας (19:40 ώρα Κύπρου) με 40 λεπτά καθυστέρηση. Διεκόπη μετά από περίπου μιάμιση ώρα και οι ηγέτες μετείχαν σε κοινό δείπνο. Στη συνέχεια κι ενώ ήταν προγραμματισμένο να αρχίσουν πάλι οι συνομιλίες στις 22:00 ώρα Ελβετίας (03:00 ώρα Κύπρου), ο Μουσταφά Ακιντζί ζήτησε συνάντηση με τον Ειδικό Σύμβουλο του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Έσπεν Μπαρθ Άιντα. Στη συνέχεια, ο κ. Άιντα ζήτησε και είδε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Μετά τις κατ΄ιδίαν συναντήσεις του αξιωματούχου του ΟΗΕ, οι δύο ηγέτες ξεκίνησαν λίγο μετά τις 23:00 ώρα Κύπρου τις συζητήσεις οι οι οποίες οδηγήθηκαν τελικά σε αδιέξοδο.
Στις 2 το πρωί, ώρα Ελλάδος, ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης, δήλωσε ότι, παρά τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών, δεν υπήρξε συγκεκριμένη κατάληξη στο κριτήριο του εδαφικού, που αφορούσε τον αριθμό των προσφύγων οι οποίοι θα επέστρεφαν μετά τη λύση. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρχε ζήτημα αναφορικά με τη δυνατότητα επιστροφής της Μόρφου.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ανέφερε ότι αν υπήρχε πρόοδος στα κριτήρια για τους χάρτες, η ελληνοκυπριακή πλευρά ήταν έτοιμη, σε συνεννόηση και με την ελληνική κυβέρνηση, για ανακοίνωση ημερομηνίας πολυμερούς διάσκεψης.
Εκφράζοντας λύπη και απογοήτευση για την κατάληξη των προσπαθειών στο Μοντ Πελεράν, ο κ. Χριστοδουλίδης τόνισε ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης, μετά την επιστροφή του σήμερα στην Κύπρο, θα παρουσιάσει όλα όσα έγιναν στην Ελβετία, θα γίνει ανασκόπηση της κατάστασης και θα ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις.
Σε επίμονες ερωτήσεις των δημοσιογράφων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε ότι «δεν είναι η ώρα της επίρριψης ευθυνών» και ότι η ελληνική κυπριακή πλευρά παραμένει σταθερά προσηλωμένη στη δημιουργία εκείνων των συνθηκών, που θα οδηγήσουν σε τερματισμό της κατοχής και επανένωση της Κύπρου. Επισήμανε, ωστόσο, ότι ως αποτέλεσμα της τουρκικής στάσης, δεν κατέστη δυνατό να ολοκληρωθεί μια ιδιαίτερα υποσχόμενη διαδικασία, η οποία μέσα από μια πολύ παραγωγική διαπραγμάτευση οδήγησε σε πολύ θετικές εξελίξεις για το σύνολο του Κυπριακού λαού.
Ο κ. Χριστοδουλίδης αποδοκίμασε την ανακοίνωση του γραφείου του κυρίου Ακιντζί, στην οποία γινόταν αναφορά σε κατάρρευση των συνομιλιών, εξαιτίας μαξιμαλιστικών θέσεων της ελληνοκυπριακής πλευράς.
Τόνισε ότι είναι «ατυχές και λυπηρό να χρησιμοποιούνται τέτοιου είδους αναφορές λίγη ώρα μετά την αρνητική κατάληξη των συνομιλιών». Επίσης, σημείωσε ότι η κριτική αυτή είναι καταδικαστέα και σε καμιά περίπτωση δεν αντικατοπτρίζει όσα έγιναν στο τραπέζι των συνομιλιών.
Ευχήθηκε παράλληλα να πραγματοποιηθεί η συνάντηση που επεδίωξε ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν.
Με ανακοίνωσή του, ο εκπρόσωπος Τύπου των Ηνωμένων Εθνών δήλωσε ότι «οι δύο ηγέτες, παρά τις πολύ καλές προσπάθειες που κατέβαλαν, δεν κατόρθωσαν να επιτύχουν τις απαραίτητες περαιτέρω συγκλίσεις στα κριτήρια για τις εδαφικές αναπροσαρμογές, που θα άνοιγαν το δρόμο για την τελευταία φάση των συνομιλιών».
Αναλυτικά η ανακοίνωση: «Ο Ε/κ ηγέτης, κ. Νίκος Αναστασιάδης και το Τ/κ ηγέτης κ. Μουσταφά Ακντζί συμμετείχαν σε σοβαρές και συνεχείς διαπραγματεύσεις τις τελευταίες δύο ημέρες στο Μοντ Πελεράν. Παρά τις καλύτερες προσπάθειές τους, δεν μπόρεσαν να επιτευχθούν οι αναγκαίες περαιτέρω συγκλίσεις σχετικά με τα κριτήρια για την εδαφική αναπροσαρμογή, που θα ανοίξει το δρόμο για την τελευταία φάση των συνομιλιών. Οι δύο πλευρές αποφάσισαν να επιστρέψουν στην Κύπρο και να συνεχίσουν την προσπάθεια ώστε να βρεθεί τρόπος αυτή να οδηγηθεί προς τα εμπρός.Ο Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα (SASG), ο κ. Έσπεν Μπαρθ Άιντα, θα μεταφέρει τις εξελίξεις αυτές την προσοχή του Γενικού Γραμματέα».
Ο εκπρόσωπος της τουρκοκυπριακής πλευράς Μπαρίς Μπουρτζού, δήλωσε: «Ήρθαν (οι Ελληνοκύπριοι) με μαξιμαλιστικές θέσεις σε όλα. Δεν ήταν καθόλου υποβοηθητική η στάση τους στο εδαφικό. Έβαλαν χωρίς διαπραγμάτευση των αριθμό των 90.000 προσφύγων. Αυτό, 12 χρόνια μετά το σχέδιο Ανάν δεν είναι βοηθητικό. Δεν προσπάθησαν καν να διαπραγματευτούν. Ήρθαν στην Ελβετία για να βάλουν στην τσέπη τους και όχι να βγάλουν».
Με πληροφορίες από KYΠΕ/ ΑΠΕ- ΜΠΕ / Φιλελεύθερος Κύπρου
