Πολλές πόλεις της Γηραιάς Ηπείρου δεν θα καλωσορίσουν θερμά, μαζικά και σίγουρα όπως του αξίζει ούτε φέτος τον Άγιο Βασίλη.
Σχεδόν δύο χρόνια μετά το ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης τού κορωνοϊού που έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 5 εκατομμύρια ανθρώπους, οι μολύνσεις σημειώνουν εκ νέου άνοδο σε πολλά σημεία κυρίως της Δυτικής Ευρώπης, μιας περιοχής με σχετικά υψηλά ποσοστά εμβολιασμού και καλά συστήματα υγείας.
Αν και αναρίθμητοι Ευρωπαίοι πολίτες είχαν πειστεί, ξεφυσώντας με ανακούφιση, πως τα lockdown αποτελούσαν παρελθόν για τις ζωές τους, σε πολλές περιπτώσεις χωρών προβάλλει ως μονόδρομος η επαναφορά τους, τουλάχιστον μερικώς.
Στην Ευρώπη καταγράφεται πάνω από το ήμισυ του επταήμερου μέσου όρου παγκόσμιων κρουσμάτων και σχεδόν το μισό των θανάτων, σύμφωνα με τον απολογισμό του Reuters, κάτι που αποτελεί το υψηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του περασμένου έτου, όταν ο ιός ήταν στο αρχικό ζενίθ και το εμβόλιο ήταν ακόμη μια σχετικά μακρυνή ελπίδα παγκόσμιας ανάσχεσης.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι θάνατοι από κορωνοϊό αυξήθηκαν κατά 10% στην Ευρώπη την περασμένη εβδομάδα, με αξιωματούχο του ΠΟΥ να κηρύττει τη ήπειρο «εκ νέου στο επίκεντρο της πανδημίας».
Το, φαινομενικά, παράδοξο είναι πως εξάρσεις σε κρούσματα και θανάτους δεν εντοπίζονται μόνο σε Ρωσία και Ανατολική Ευρώπη όπου τα ποσοστά εμβολιασμών είναι ακόμη χαμηλά, αλλά και σε χώρες της δυτικής Ευρώπης, όπως η Γερμανία και η Βρετανία, όπου καταγράφονται τις τελευταίες ημέρες κάποιοι από τους υψηλότερους απολογισμούς κρουσμάτων, παγκοσμίως.
Σύμφωνα με στοιχεία από την ΕΕ, περίπου το 65% του πληθυσμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΕΑ) -που περιλαμβάνει την Ευρωπαϊκή Ένωση, Ισλανία, Λιχτενστάιν και Νορβηγία- έχουν λάβει και τις δύο δόσεις του εμβολίου - αν και ο ρυθμός εμβολιασμών έχει επιβραδυνθεί τους τελευταίους μήνες.
Lockdown για ανεμβολίαστους και περιοριστικά μέτρα
Οι νοσηλείες και οι θάνατοι είναι πολύ λιγότεροι σε σχέση με ένα χρόνο πριν, και τα νοσοκομεία της Ευρώπης δεν υφίστανται την ίδια πίεση. Ωστόσο, η έξαρση κρουσμάτων, η σωματική εξάντληση των υγειονομικών, αλλά και η εντεινόμενη επιφυλακτικότητα κατά των εμβολίων θέτει ξανά τις κυβερνήσεις σε συναγερμό.
Κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, αλλά και πολίτες ανησυχούν πως η παρατεταμένη πανδημία θα εκτροχιάσει την ευάλωτη οικονομική αποκατάσταση των χωρών και γι'αυτό δεν είναι λίγα τα έθνη που επαναφέρουν μέτρα και lockdown.
Μεταξύ των 27, το Βέλγιο, η Πολωνία, η Ολλανδία, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία και η Σλοβενία βρίσκονται στη μεγαλύτερη κατηγορία ανησυχίας, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων. Ενώ στις χώρες που περιλαμβάνονται στην κατηγορία «ανησυχητική» βρίσκονται η Γερμανία, η Αυστρία, η Δανία, η Φινλανδία, η Ιρλανδία, η Λετονία, η Λιθουανία, το Λουξεμβούργο, η Ρουμανία και η Σλοβακία.
Ολλανδία
Στην Ολλανδία, σε ένα μερικό lockdown τριών εβδομάδων που θα είναι το πρώτο της δυτικής Ευρώπης μετά το καλοκαίρι, μπαρ και εστιατόρια θα κλείνουν πλέον νωρίς, ενώ οι αθλητικές διοργανώσεις θα πραγματοποιούνται ξανά χωρίς φιλάθλους.
Νορβηγία
Η Νορβηγία θα εισαγάγει ξανά περιορισμούς κατά της COVID-19 σε εθνικό επίπεδο λόγω της ισχυρής αναζωπύρωσης της επιδημίας, επιτρέποντας κυρίως στους δήμους να χρησιμοποιούν το υγειονομικό πάσο, ανακοίνωσε σήμερα η κυβέρνηση.
Η σκανδιναβική χώρα, η οποία ήρε όλα τα περιοριστικά μέτρα στα τέλη του Σεπτεμβρίου, θα προτείνει επίσης μια τρίτη δόση εμβολίου κατά της COVID-19 σε όλους άνω των 18 ετών, διευκρίνισε ο πρωθυπουργός Γιόνας Γκαρ Στέρε, αποκλείοντας ωστόσο ολικό lockdown ή αυστηρότερα μέτρα.
Γερμανία
Νομοσχέδιο στη Γερμανία που επαναφέρει τα δωρεάν τεστ κατά της Covid από σήμερα, Σάββατο, ανοίγει το δρόμο για μέτρα, όπως υποχρεωτική χρήση μάσκας και κοινωνική αποστασιοποίηση σε δημόσιους χώρους μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο.
«Αν το πιστοποιητικό εμβολιασμού μου ελέγχεται πιο πολλές φορές μέσα σε μία ημέρα στη Ρώμη απ' ό,τι σε τέσσερις εβδομάδες στη Γερμανία, τότε θεωρώ πως πρέπει να γίνουν περισσότερα» τόνισε ο Γερμανός υπουργός Υγείας, Γενς Σπαν.
Σημειώνεται πως την περασμένη Πέμπτη η Γερμανία κατέγραψε ρεκόρ 50.196 νέων κρουσμάτων κορωνοϊού, για τέταρτη συνεχόμενη ημέρα, καθώς το τέταρτο κύμα κρουσμάτων COVID-19 σαρώνει τη χώρα.
Αυστρία
Η κυβέρνηση της Αυστρίας, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του καγκελαρίου, Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ, αναμένει το πράσινο φως του κοινοβουλίου για την εκ νέου επιβολή lockdown την Κυριακή για όσους παραμένουν ανεμβολίαστοι.
«Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: θέλουμε να δώσουμε την Κυριακή το πράσινο φως για ένα εθνικό lockdown για τους ανεμβολίαστους», δήλωσε ο καγκελάριος Σάλενμπεργκ κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου, χαρακτηρίζοντας το ποσοστό εμβολιασμού στη χώρα «ντροπιαστικά χαμηλό», αλλά χωρίς να διευκρινίσει την ημερομηνία έναρξης ισχύος των μέτρων.
Ιταλία
Από την 1η Δεκεμβρίου, η Ιταλία σχεδιάζει τη χορήγηση τρίτης δόσης σε ανθρώπους άνω των 40 χρόνων. O δείκτης Rt βρίσκεται στο 1,21 - που υποδεικνύει πως η πανδημία είναι ξανά σε φάση ανόδου.
Βρετανία
Την Τρίτη, άλλωστε, το Λονδίνο ανακοίνωσε το μέτρο «Jab or Job» (Εμβόλιο ή εργασία) για τους υγειονομικούς και κοινωνικούς λειτουργούς, επαγγελματίες και εθελοντές που υποχρεούνται πλέον να επιδεικνύουν τεκμήριο πλήρους εμβολιασμού στην εργασία τους.
Ρουμανία
Λόγω της προκατάληψης, της παραπληροφόρησης και της μειωμένης εμπιστοσύνης σε κυβέρνηση και θεσμούς, Ρουμανία και Βουλγαρία καταγράφουν κάποιους από τους υψηλότερους απολογισμούς μολύνσεων στην Ευρώπη, αλλά και χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμών.
«Ένα χωριό αφανίζεται κάθε μέρα στη Ρουμανία» αναφέρει ο Καταλίν Τσιρστόιου, διευθυντής της μονάδας Επειγόντων του πανεπιστημιακού νοσοκομείου Βουκουρεστίου, όπου το νεκροτομείο είναι ασφυκτικά γεμάτο από θύματα του κορωνοϊού. «Τι θα γίνει σε μια εβδομάδα ή ένα μήνα; Θα χάνεται μεγαλύτερο χωριό; Ή πόλη; Πού θα σταματήσει όλο αυτό;» διερωτάται ο ίδιος.
Όπως αναφέρει ο Τσιρστόιου, το σύστημα είναι στα πρόθυρα της κατάρρευσης «για ένα και μόνο λόγο: την ανικανότητα του πληθυσμού να καταλάβει πως πρέπει να εμβολιαστεί».
Βουλγαρία
Η Βουλγαρία, η οποία απηύθυνε έκκληση για βοήθεια από την ΕΕ, βρίσκεται στην δεύτερη θέση στον κόσμο ως προς τον αριθμό θανάτων εξαιτίας της COVID-19 σε αναλογία με τον πληθυσμό, την ώρα που πάνω από τα τρία τέταρτα των 6,9 εκατομμυρίων κατοίκων της αρνούνται να εμβολιαστούν.
Το κράτος με το χαμηλότερο επίπεδο εμβολιαστικής κάλυψης σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση πλήττεται από το φονικότερο κύμα της πανδημίας του νέου κορωνοϊού μέχρι τώρα. Εδώ και εβδομάδες, το ένα ρεκόρ καταρρίπτει το άλλο, με τα πτώματα στοιβάζοναι στα νεκροτομεία, ενώ στα ετοιμόρροπα νοσοκομεία οι ελλείψεις προσωπικού και κλινών είναι οξύτατες.
Κεντρική - ανατολική Ευρώπη
Οι κυβερνήσεις της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης αναγκάζονται να αναλάβουν δραστικά μέτρα κατά του κορωνοϊού ενώ αγωνίζονται να εντείνουν τους εμβολιασμούς.
Στη Λετονία, μία από τις λιγότερο εμβολιασμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιβλήθηκε στα μέσα Οκτωβρίου lockdown τεσσάρων εβδομάδων.
Οι κυβερνήσεις σε Τσεχία, Σλοβακία και Ρωσία έχουν αυστηροποιήσει τα μέτρα λόγω έξαρσης, τη στιγμή που οι ιολόγοι προειδοποιούν πως από μόνα τους τα εμβόλια δεν μπορούν να θεωρούνται η μαγική λύση τουλάχιστον μακροπρόθεσμα...
Η εξαίρεση της Ισπανίας
Η Ισπανία, άλλοτε μια από τις χειρότερα πληττόμενες περιοχές της Ευρώπης, είναι από τις λίγες περιπτώσεις που «διδάσκουν» διαχείριση κινδύνου.
Έχοντας εμβολιάσει το 80% του πληθυσμού της και παρότι η χρήση μάσκας δεν είναι πλέον υποχρεωτική σε εξωτερικούς χώρους, πολλοί πολίτες εξακολουθούν να τις φορούν.
Παρότι οι μολύνσεις έχουν σημειώσει ελαφρά άνοδο, ο Ραφαέλ Μπενγκόα, ένας από τους πλέον ειδικούς υγειονομικούς της χώρας, επιμένει πως δεδομένου του υψηλού ποσοστού εμβολιασμένων «ο ιός δεν θα καταφέρει να κυριαρχήσει ξανά».
Οι λόγοι της έξαρσης
Σύμφωνα με επιδημιολόγους και ειδικούς υγείας, ένας συνδυασμός παραγόντων είναι που συμβάλλει στην επιδημιολογική επιβάρυνση των τελευταίων εβδομάδων.
Από τη μία, το χαμηλό ποσοστό εμβολιασμών σε κάποιες χώρες που δεν έχει θωρακίσει αρκούντως τον γενικό πληθυσμό. Από την άλλη, η φθίνουσα ανοσία τών πρώιμα εμβολιασμένων, αλλά και ο εφησυχασμός των πολιτών σε σχέση με τις μάσκες και τις αποστάσεις μετά τη χαλάρωση των μέτρων, εντείνουν την αύξηση των κρουσμάτων.
Εξάλλου, για τους ειδικούς δεν αποτελεί σύμπτωση η έξαρση στην, ήδη χειμωνιάτικη και άρα πιο επιρρεπή στη γρίπη, Βόρεια Ευρώπη. «Όπως όλοι οι ιοί του αναπνευστικού, η Covid-19 είναι εποχική και χώρες στον νότο της ηπείρου, όπως η Ισπανία και η Ιταλία είναι ακόμη προστατευμένες από τις ήπιες θερμοκρασίες» εξηγεί ο Τιλ Κοχ, επιδημιολόγος στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Αμβούργου.
Επιπλέον, οι εμβολιασμοί και η υποχρωτική χρήση πάσων Covid ως τεκμήριο υγείας για την πρόσβαση σε εστίαση και λιανεμπόριο σε πολλές χώρες, δίνει μια ψευδή αίσθηση ευφησυχασμού στους πολίτες που ενδεχομένως τολμούν να επιστρέψουν σε ρυθμούς κανονικότητας, προειδοποιούν οι επιστήμονες, υπενθυμίζοντας πως ακόμη και οι εμβολιασμένοι μπορούν να νοσήσουν, αν και με πολύ μικρότερες πιθανότητες βαριάς νόσησης ή θανάτου.
«Αν υπάρχει κάτι να μάθουμε από όλο αυτό είναι να μην αποπροσανατολιζόμαστε από το πρόβλημα» υπερθεματίζει ο Λόρενς Γιανγκ, ιολόγος στην Ιατρική Σχολή του Γουόργουικ του Ηνωμένου Βασιλείου.
Με πληροφορίες από Reuters/Associated Press/Ansa/France24/Euronews/AFP/ECDC/Guardian
