Το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στο ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο δίχασε τους Ευρωπαίους ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής, που συνεχίζεται σήμερα στις Βρυξέλλες, ενώ αναμένεται ανακοίνωση συμφωνίας με τις ΗΠΑ για μεγαλύτερες εξαγωγές LNG προς την ΕΕ.
Στο μεταξύ, στο κείμενο συμπερασμάτων που υιοθέτησαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες μετά τις εργασίες της πρώτης ημέρας, τονίζουν ότι τα εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία πρέπει να σταματήσουν αμέσως και οι υπεύθυνοι να λογοδοτήσουν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Η ΕΕ και οι ΗΠΑ αναμένεται σήμερα να αποκαλύψουν συμφωνία για την προμήθεια της Ευρώπης με περισσότερο αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), σύμφωνα με πηγές που επικαλούνται το Reuters και οι Financial Times. Η συμφωνία αναμένεται να ανακοινωθεί μετά τη συνάντηση του Τζο Μπάιντεν με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σήμερα το πρωί.
Η Ευρώπη θέλει να μειώσει την εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια, αυξάνοντας τις εισαγωγές από άλλες χώρες. Ο Τζο Μπάιντεν, που μετείχε στη Σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών την Πέμπτη, υποσχέθηκε ότι η Ουάσινγκτον θα παραδώσει τουλάχιστον 15 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα επιπλέον LNG στην Ευρώπη φέτος, σε σύγκριση με το προηγούμενο πλάνο που υπήρχε, σύμφωνα με τις πηγές του Reuters.
Μία από τις πηγές ανέφερε ότι η συμφωνία θα περιλαμβάνει και αυξημένες εξαγωγές LNG από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη για το 2023. Αναλυτές εκτιμούν ότι αυτές οι ποσότητες θα προέλθουν από εξαγωγές που θα κατέληξαν σε άλλες χώρες, καθώς τα αμερικανικά εργοστάσια LNG ήδη παράγουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους.
Η Ρωσία είναι ο κορυφαίος πάροχος φυσικού αερίου για την ΕΕ, στέλνοντας 155 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα το 2021. Τα περισσότερα από αυτά προήλθαν από αγωγούς και 15 δισεκατομμύρια ήταν LNG. Οι αμερικανικές εξαγωγές LNG στην ΕΕ ξεπέρασαν τα 22 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα πέρυσι.
Την Τετάρτη η Μόσχα ανακοίνωσε ότι οι «μη φιλικές χώρες»- συμπεριλαμβανομένων των μελών της ΕΕ- θα πρέπει να πληρώνουν σε ρούβλια για το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο. Όμως, Ευρωπαίοι ηγέτες τόνισαν χθες πως η απαίτηση αυτή έρχεται σε αντίθεση με τα συμβόλαια.
«Υπάρχουν συμβόλαια και το νόμισμα στο οποίο πληρώνονται οι παραδόσεις είναι μέρος τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις αναφέρουν ευρώ ή δολάρια, αυτή είναι η βάση στην οποία εργαζόμαστε», δήλωσε ο Όλαφ Σολτς. «Κανένας δεν θα πληρώσει σε ρούβλια», τόνισε ο Σλοβένος πρωθυπουργός, Γιάνεζ Γιάνσα.
Διχασμένοι οι ηγέτες για νέες κυρώσεις
Στη δεύτερη ημέρα της συνόδου οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να συμφωνήσουν ότι «θα συνεργαστούν για την από κοινού αγορά φυσικού αερίου, LNG και υδρογόνου» ενόψει του επόμενου χειμώνα και θα συντονίσουν τις προσπάθειες αναπλήρωσης των αποθεμάτων, σύμφωνα με το προσχέδιο της απόφασης που επικαλείται το Reuters. Η Κομισιόν θα είναι επικεφαλής των διαπραγματεύσεων, σε μοντέλο παρόμοιο με εκείνο που χρησιμοποιήθηκε για την αγορά εμβολίων κατά του κορωνοϊού.
Όμως, οι χώρες παραμένουν διχασμένες για το αν θα επιβάλουν ευθέως κυρώσεις στο ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο- για τον πόλεμο στην Ουκρανία- κίνηση που έχουν ήδη κάνει οι ΗΠΑ. Ένα ευρωπαϊκό εμπάργκο απαιτεί ομόφωνη στήριξη και των 27 μελών.
Η Λετονία και η Πολωνία είναι ανάμεσα στις χώρες που θέλουν να σταματήσει η Ευρώπη να πληρώνει στη Ρωσία εκατομμύρια ευρώ καθημερινά. «Οι κυρώσεις στην ενέργεια είναι ένας τρόπος να σταματήσουν να ρέουν χρήματα στα πολεμικά ταμεία του Πούτιν. Με κάθε ημέρα καθυστέρησης η Ρωσία διατηρεί την ικανότητα να τροφοδοτεί την πολεμική μηχανή της», δήλωσε ο Λετονός πρωθυπουργός, Άρτουρς Κάρινς.
Η Γερμανία- που το 55% των εισαγωγών φυσικού αερίου της προέρχεται από τη Ρωσία- και η Ουγγαρία είναι ανάμεσα στις χώρες που είναι αντίθετες, επικαλούμενες την οικονομική ζημιά που θα προκαλέσει ένα εμπάργκο στο πετρέλαιο. Ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι η Δύση είναι έτοιμη να επιβάλει επιπλέον κυρώσεις, οι οποίες- τόνισε- πρέπει να έχουν επιπτώσεις.
Η Ελλάδα, η Ισπανία, το Βέλγιο, η Ιταλία και η Πορτογαλία πρότειναν πλαφόν στις τιμές της ενέργειας και αποσύνδεση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου, για να συγκρατηθούν οι λογαριασμοί των καταναλωτών. Άλλες χώρες προειδοποιούν ότι το πλαφόν στις τιμές χονδρικής θα προκαλέσουν προβλήματα και θα υπονομεύσουν τις προσπάθειες της μετάβασης στην πράσινη ενέργεια.
Οι ηγέτες συζήτησαν ότι η Ευρώπη ίσως χρειαστεί να υιοθετήσει περαιτέρω κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας «αλλά απόψε δεν μιλήσαμε για το ποιες θα μπορούσε να είναι αυτές», δήλωσε ο Ολλανδός πρωθυπουργός, Μαρκ Ρούτε, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της πρώτης ημέρας της Συνόδου.
Όταν ρωτήθηκε για την απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικής ενέργειας, στο πλαίσιο των νέων κυρώσεων, απάντησε: «Όλοι το θέλουν, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα βραχυπρόθεσμα». Τόνισε ότι αυτό απαιτεί χρόνο για να διαφοροποιηθούν οι ευρωπαϊκές εισαγωγές ενέργειας.
«Χρειάζονται εβδομάδες ή μήνες προτού χώρες όπως η Γερμανία, ή κάποιες στην ανατολική Ευρώπη, να μπορέσουν να κάνουν τη μετάβαση από το ρωσικό πετρέλαιο σε άλλους παρόχους. Στην περίπτωση του φυσικού αερίου χρειάζεται ακόμη περισσότερος χρόνος. Με τον άνθρακα θα ήταν πιο γρήγορο», συμπλήρωσε.
Με πληροφορίες από Guardian, Reuters, Politico
