Τζιχαντιστές και μισθοφόροι της Τουρκίας που έχουν συμμαχήσει μαζί τους περικύκλωσαν σχεδόν εντελώς χθες Τετάρτη τη Χάμα, στην κεντρική Συρία, μια εβδομάδα αφότου εξαπέλυσαν κεραυνοβόλα επίθεση με ορμητήριο τον βορρά, με τις συριακές ένοπλες δυνάμεις να προσπαθούν να τους απωθήσουν.
Μέσα σε μια εβδομάδα, προς γενική κατάπληξη, οι αντικαθεστωτικοί του Συριακού Εθνικού Στρατού (SNA) μιας ομπρέλας που περιλαμβάνει αληθινώς αντικαθεστωτικούς Σύρους, αλλά και νυν και πρώην τζιχαντιστές (Sultan Murad, Hamza Division), την υπό τις εντολές της Τουρκίας οργάνωση Hayat Tahrir al Sham (πρώην Αλ Κάιντα και ISIS) και άλλους Ουιγούρους, Τσετσένους και λοιπούς μαχητές, κατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος του Χαλεπιού, του δεύτερου μεγαλύτερου αστικού κέντρου της χώρας, και συνέχισαν την προώθησή τους προς τη Χάμα, πόλη στρατηγικής σημασίας για το καθεστώς του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, μόλις 200 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα Δαμασκό.
Οι εχθροπραξίες, οι οποίες έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 704 ανθρώπους, ανάμεσά τους 110 αμάχους, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, είναι οι πρώτες τέτοιου εύρους από το 2020 στη Συρία, όπου ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος το 2011.
Οι αντάρτες περικύκλωσαν χθες από «τρεις πλευρές» τη Χάμα, ανέφερε η ΜΚΟ με έδρα τη Βρετανία, που διαθέτει ευρύ δίκτυο πηγών στη Συρία. Έφθασαν «τρία ως τέσσερα χιλιόμετρα από την πόλη, έπειτα από σφοδρές συγκρούσεις» και πλέον οι κυβερνητικές δυνάμεις «δεν έχουν παρά μόνο μια οδό διαφυγής από τη Χομς, προς νότο», πάντα σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
#Syria: rebel forces have seized control of the strategic town of al-Saan.
— Thomas van Linge (@ThomasVLinge) December 4, 2024
This means the road between #Hama and the eastern junction of Ithriyah is now cut. Regime counter-offensive on Aleppo is becoming impossible at this point. pic.twitter.com/KZnCfw2GUo
«Την περασμένη νύχτα, οι κρότοι ήταν τρομακτικοί, ακούγαμε καθαρά τους ακατάπαυστους βομβαρδισμούς», ανέφερε ο Ουάσιμ, οδηγός, 36 ετών, που ζει στη Χάμα. «Είμαστε στα πρόθυρα νευρικής κρίσης εδώ και τέσσερις μέρες», πρόσθεσε. «Παρακολουθώ τις ειδήσεις μέρα-νύχτα, δεν αφήνω από τα χέρια μου το κινητό μου», είπε φοιτήτρια 22 ετών, που έφυγε από το πανεπιστήμιο όπου σπουδάζει στη Δαμασκό και πήγε στην οικογένειά της στη Χάμα όταν άρχισε η επίθεση. Οι κυβερνητικές δυνάμεις διεξάγουν από προχθές αντεπίθεση, με αεροπορική υποστήριξη, κι έστειλαν «μεγάλες στρατιωτικές οχηματοπομπές» προς τη Χάμα και τα περίχωρά της, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Χθες δίνονταν «σκληρές μάχες» ανάμεσα στον στρατό, με εκ του σύνεγγυς υποστήριξη συριακών και ρωσικών αεροσκαφών, και αντικαθεστωτικούς στο βόρειο τμήμα της ομώνυμης επαρχίας της Χάμας, δήλωσε στρατιωτική πηγή στο επίσημο πρακτορείο ειδήσεων SANA.
#BREAKING: Al-Qaeda affiliated terrorists of #Turkey are about to occupy a part of the strategic city of #Hama. They have entered Arbian neighbourhood in center of the city. pic.twitter.com/1zzShi7X6x
— Babak Taghvaee - The Crisis Watch (@BabakTaghvaee1) December 4, 2024
Υπάρχει κίνδυνος «σοβαρών παραβιάσεων» με θύματα αμάχους, προειδοποίησε παράλληλα η μη κυβερνητική οργάνωση Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW). Κι οι δυο πλευρές έχουν κατηγορηθεί για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το Γερμανικό Πρακτορείο ανακοίνωσε εξάλλου τον θάνατο βραβευμένου φωτοειδησεογράφου του, του Ανάς Αλχαρμπούτλι, σε αεροπορικό βομβαρδισμό κοντά στη Χάμα.
Στη Σουράν, περίπου 20 χιλιόμετρα βόρεια από την πόλη, πολίτες τράπηκαν σε φυγή, στοιβαγμένοι μέσα σε όποιο όχημα μπόρεσαν να βρουν, ενώ αντικαθεστωτικοί, κραδαίνοντας όπλα, έκαναν περιπολίες πάνω σε φορτηγάκια.
Türkistan İslam Partisi, Hama’nın Suran kasabasını Suriye Rejimi’nden ele geçirdiği anların görüntülerini yayınladı. pic.twitter.com/jqAflG9N7k
— Savaş Medya (@savasmedya) December 4, 2024
Η Χάμα υπήρξε θέατρο σφαγής που είχε διαπραχθεί από τον στρατό το 1982, επί των ημερών του πατέρα του νυν προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ στην εξουσία, για την κατάπνιξη εξέγερσης των Αδελφών Μουσουλμάνων. Εκεί εξάλλου έγιναν κάποιες από τις ογκωδέστερες διαδηλώσεις με αίτημα τον εκδημοκρατισμό της χώρας το 2011, η καταστολή των οποίων υπήρξε έναυσμα του πολέμου.
Önemli gelişme..
— Adelina Sfishta (@AdelinaSfishta) December 2, 2024
HTŞ, Hama cephesinin kuzey batısında tarihi kent Apamea bölgesini ele geçirdi.. pic.twitter.com/wilq2jrDjE
Ο Ντέιβιντ Κάρντεν, βοηθός συντονιστής του ΟΗΕ για τις ανθρωπιστικές υποθέσεις στη Συρία, ανέφερε χθες πως έχουν εκτοπιστεί πάνω από 115.000 άνθρωποι σε μια εβδομάδα. Οι κουρδικές αρχές, που ελέγχουν τομείς της βορειοανατολικής Συρίας, έκαναν χθες «επείγουσα» έκκληση να σταλεί ανθρωπιστική βοήθεια, καθώς φθάνει εκεί «μεγάλος αριθμός» εκτοπισμένων. «Η κατάστασή μας είναι πολύ δύσκολη. Φύγαμε χθες με τα παιδιά μας, είμαστε εξαντλημένοι, οι συνθήκες είναι πολύ δύσκολες», είπε ο Αμπντό, σύρος Κούρδος που εγκατέλειψε το Χαλέπι και προσέφυγε στην Τάμπκα, ανατολικότερα.
Η Ρωσία και το Ιράν, οι βασικοί σύμμαχοι της Δαμασκού, και η Τουρκία, βασικός υποστηρικτής thw Hayat Tahrır al Sham και μικρότερων οργανώσεων, βρίσκονται σε «στενή επαφή» για να σταθεροποιηθεί η κατάσταση, ανέφερε η ρωσική διπλωματία.
Η Συρία, όπου ο πόλεμος έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους, παραμένει σήμερα κατατμημένη σε ζώνες επιρροής, όπου οι αντιμαχόμενοι υποστηρίζονται από διάφορες ξένες δυνάμεις.
Η επίθεση που εξαπέλυσε την 27η Νοεμβρίου η συμμαχία με κυρίαρχο στοιχείο τη ριζοσπαστική ισλαμιστική οργάνωση Hayat Tahrir al Sham (ΧΤΣ, ο πρώην συριακός βραχίονας της Αλ Κάιντα), έβαλε τέλος στην σχετική ηρεμία στη βορειοδυτική Συρία από το 2020. Για πρώτη φορά από το ξέσπασμα του πολέμου, η Δαμασκός έχασε εντελώς τον έλεγχο του Χαλεπιού, πόλης που αποτελούσε άλλοτε τον πνεύμονα της συριακής οικονομίας. Η ήττα αυτή χαρακτηρίστηκε εξαιρετικά οδυνηρή για το καθεστώς του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.
Ο ηγέτης της HTS Αμπού Μοχάμαντ αλ Τζολάνι μετέβη χθες στο φρούριο του Χαλεπιού, όπως ανακοινώθηκε από τη συμμαχία του μέσω Telegram. Εικόνες τον απαθανατίζουν να χαιρετά οπαδούς του από αυτοκίνητο.
Στο μεταξύ, ο πρόεδρος Άσαντ ανακοίνωσε πως αυξάνονται κατά 50% οι απολαβές των στρατιωτικών καριέρας. Χάρη κυρίως στη στρατιωτική υποστήριξη της Μόσχας και της Τεχεράνης, η Δαμασκός εξαπέλυσε το 2015 αντεπίθεση που της επέτρεψε να ανακτήσει προοδευτικά τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους της χώρας και το 2016 τον πλήρη έλεγχο του Χαλεπιού, τμήμα του οποίου είχαν στα χέρια τους αντικαθεστωτικοί από το 2012.
Για τη Ριμ Τουρκμάνι, ερευνήτρια του London School of Economics, η προέλαση των αντικαθεστωτικών με ραγδαίους ρυθμούς δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη πως θα μπορέσουν να διατηρήσουν τον έλεγχο των εδαφών που κυρίευσαν. «Νομίζω πως θα συνειδητοποιήσουν πολύ γρήγορα πως βρίσκονται πέραν των δυνατοτήτων τους να κρατήσουν τις περιοχές αυτές και, κάτι ακόμη σημαντικότερο, να τις κυβερνήσουν», τόνισε. Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν από την πλευρά του προειδοποίησε χθες εναντίον επανεμφάνισης του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ), της τζιχαντιστικής οργάνωσης που είχε ανακηρύξει την ίδρυση «χαλιφάτου» σε αχανείς εκτάσεις της Συρίας και του Ιράκ το 2014 και χρειάστηκαν χρόνια στρατιωτικών επιχειρήσεων για να ηττηθεί.
