Η Συρία βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα ανανεωμένο κύμα επιθέσεων από τις δυνάμεις του Συριακού Εθνικού Στρατού (SNA) -που αντιτίθενται στον πρόεδρο της χώρας Μπασάρ αλ Άσαντ- οι οποίες κατέλαβαν τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Συρίας, το Χαλέπι.
Αυτό το συνονθύλευμα μαχητών απαρτίζεται από απογοητευμένους Σύρους που προσχώρησαν στην αντιπολίτευση, από νυν και πρώην τζιχαντιστές που πολέμησαν είτε στις τάξεις της Jabhat al Nousra (πρώην παρακλάδι της Αλ Κάιντα στη Συρία, που μετέπειτα συντάχθηκε με το Ισλαμικό Κράτος - ISIS) είτε κατευθείαν στο ISIS, από Βαλκάνιους και Τσετσένους μαχητές που βρήκαν εύφορο έδαφος στη Συρία, από διάφορους Άραβες που ακολούθησαν τις ομάδες που εκπαίδευσε το καθεστώς του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε στρατόπεδα στη Μικρά Ασία (όπως Γκαζιάντεπ, Άδανα), αλλά και από Ουιγούρους, οι οποίοι για να γλιτώσουν από τις πρακτικές εθνοκάθαρσης της Κίνας, πήραν... μισθό από την Τουρκία και εντάχθηκαν σε κάποιες ομάδες.
Η αιχμή του δόρατος της επέλασης των αντικυβερνητικών δυνάμεων στη Συρία είναι η Hayat Tahrir al Sham.
Η άποψη περί εμπλοκής Ουκρανών μυστικών στη Συρία
Σύμφωνα με αναφορές σε ορισμένους ισλαμιστικούς ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, οι ανταρτικές ομάδες που εδρεύουν στην περιοχή Ιντλίμπ - στις οποίες περιλαμβάνονται μέλη του Ισλαμικού Κόμματος του Τουρκεστάν (TIP) - είχαν λάβει επιχειρησιακή εκπαίδευση από στρατεύματα ειδικών δυνάμεων από στελέχη της ομάδας Khimik της Υπηρεσίας Πληροφοριών (HUR) της Ουκρανίας. Η εκπαιδευτική ομάδα επικεντρώθηκε στις τακτικές που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης drone, όπως μεταδίδουν και ουκρανικά ΜΜΕ.
Η ομάδα Khimik της HUR πιστώθηκε την επίθεση σε ρωσική στρατιωτική βάση στα νοτιοανατολικά προάστια του Χαλεπίου στις 15 Σεπτεμβρίου, κατά την οποία καταστράφηκαν ρωσικά drones και «καμουφλαρισμένοι αυτοσχέδιοι εκρηκτικοί μηχανισμοί», σύμφωνα με πηγή στρατιωτικών πληροφοριών που επικαλέστηκε σε ρεπορτάζ της τότε η εφημερίδα Kyiv Post. Έχει εκφραστεί η άποψη ότι αυτοί οι σύμβουλοι των ειδικών δυνάμεων της Ουκρανίας παρέχουν υποστήριξη στις τρέχουσες επιθέσεις της αντιπολίτευσης, αλλά δεν υπήρξε ανεξάρτητη επαλήθευση οποιασδήποτε ανάμειξης.
Η άποψη περί εμπλοκή της Ουκρανίας θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μέρος μιας ευρύτερης τάσης των δυνάμεων του Κιέβου να στοχεύουν ρωσικές δυνάμεις στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένης της υποτιθέμενης άμεσης υποστήριξης για επίθεση ισλαμιστικής πολιτοφυλακής εναντίον μισθοφόρων της Ρωσικής Ομάδας Wagner και κυβερνητικών δυνάμεων στις 26 Ιουλίου στο Μάλι.
Ο αρχηγός του HUR, υποστράτηγος Κιρίλο Μουντάνοφ, είπε σε συνέντευξή του τον Μάιο του 2023 μετά από αναφορές ότι οι ουκρανικές δυνάμεις επιχειρούσαν εναντίον Ρώσων εργολάβων στο εξωτερικό: «Θα συνεχίσουμε να σκοτώνουμε Ρώσους οπουδήποτε και παντού μέχρι την πλήρη νίκη της Ουκρανίας».
Πρόσφατες αναφορές που μιλούν για μεγάλο ποσοστό των ρωσικών δυνάμεων που απομακρύνθηκαν από τη Συρία προς ενίσχυση των στρατευμάτων της Μόσχας που πολεμούν στην Ουκρανία θα μπορούσε να είναι ο λόγος που ενθαρύνθηκαν οι τζιχαντιστές και μισθοφόροι του Ερντογάν να επιτεθούν. Αυτή η επίθεση λέγεται ότι μέχρι στιγμής έχει οδηγήσει στο να καταληφθούν πάνω από 20 χωριά και άλλοι μικροί οικισμοί στην ευρύτερη περιοχή του Χαλεπίου.
Αρκετές περιφερειακές πηγές ανέφεραν την Τετάρτη ότι, καθώς ξεκίνησε η επίθεση, μια ομάδα ρωσικών ειδικών δυνάμεων δέχτηκε ενέδρα και σκοτώθηκε στα περίχωρα του Χαλεπίου από μαχητές της Hayat Tahrir al-Sham. Αν και δεν δόθηκαν ακριβείς λεπτομέρειες για το περιστατικό, οι ισχυρισμοί υποστηρίχθηκαν από εικόνες ενός ανάπηρου ρωσικού τακτικού οχήματος, πτώματα με ρωσικές στολές και θωράκιση, και την επίδειξη συλλαμβανόμενων καταπιεσμένων όπλων εφόδου του είδους που είναι δημοφιλές στις ελίτ δυνάμεις της Μόσχας.
Οι Ουιγούροι της... Συρίας
Το TIP (ETIM) έστειλε την «Ταξιαρχία του Τουρκεστάν» (Katibat Turkistani), επίσης γνωστή ως Ισλαμικό Κόμμα Τουρκεστάν στη Συρία για να συμμετάσχει στον Εμφύλιο Πόλεμο της Συρίας ως μέρος ενός δικτύου ομάδων που συνδέονται με την al-Nusra. Το Ίδρυμα NEFA, ένα αμερικανικό ίδρυμα αναλυτών τρομοκρατίας, μετέφρασε και κυκλοφόρησε ένα άρθρο για την τζιχάντ από το TIP, του οποίου τα μέλη ανέφεραν ότι αποτελούνταν κυρίως από «Ουιγούρους Μουσουλμάνους από τη Δυτική Κίνα». Πρωταρχικός στόχος του TIP είναι η ανεξαρτησία του Ανατολικού Τουρκεστάν.
Του TIP ηγείται ο Αμπντούλ Χακ αλ-Τουρκιστάνι, ο οποίος είναι ο Εμίρης της ομάδας και ηγέτης του Συμβουλίου Σούρα. Το Συμβούλιο περιλαμβάνει επίσης έναν Αναπληρωτή Εμίρη και τους επικεφαλής τουλάχιστον τριών ομάδων: Τμήμα Θρησκευτικής Εκπαίδευσης, Τμήμα Στρατιωτικών Υποθέσεων και Κέντρο Πληροφοριών. Το Long War Journal ανέφερε το 2015 ότι το Ισλαμικό Κόμμα του Τουρκεστάν, μαζί με άλλους ξένους μαχητές όπως οι Τσετσένοι και οι Ουζμπέκοι μαχητές, είχαν δεσμούς με το δίκτυο της Αλ Κάιντα.
Τουρκικές διασυνδέσεις χρησιμοποιήθηκαν από Ουιγούρους μαχητές για να πάνε στη Συρία και ο ανθρωπιστικός Σύλλογος Εκπαίδευσης και Αλληλεγγύης του Ανατολικού Τουρκιστάν (ETESA) που βρίσκεται στην Τουρκία έστειλε Ουιγούρους στη Συρία.
Φυσικά σε όλο αυτό έχει παίξει ρόλο και το διπλό παιχνίδι του προέδρου της Τουρκίας με τους Ουιγούρους και την Κίνα, όπου από τη μία επιτίθεται στο Πεκίνο για τις πολιτικές εθνοκάθαρσης εναντίον της μουσουλμανικής αυτής μειονότητας και από την άλλη με προπαγανδιστικά μέσα προσελκύει εξτρεμιστές μαχητές για να πολεμήσουν για λογαριασμό του στα πεδία μαχών της Συρίας, δίνοντάς τους την ελπίδα για ανεπίσημη στήριξη σε επιχειρήσεις τους για αυτονόμηση.
Συριακές εκκλησίες έχουν κατεδαφιστεί από Ουιγούρους μαχητές του Ισλαμικού Κόμματος του Τουρκιστάν, οι οποίοι κέρδισαν εμπειρία από πράξεις καταστροφής, ενώ στα πεδία μάχης της Χομς και του Ιντλίμπ το Ισλαμικό Κόμμα του Τουρκιστάν συνεργάστηκε με τις ταξιαρχίες του Ουζμπεκιστάν και τις Jabhat al Nousra (παρακλάδι της Αλ Κάιντα στη Συρία), με το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) να έχει τους Ουιγούρους σε ιδιαίτερη εκτίμηση ως μαχητές.
Μέχρι το βράδυ του Σαββάτου οι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις είχαν εκπλαγεί από την ταχύτητα της επίθεσης των ανταρτών που είχε φτάσει στο κέντρο του Χαλεπίου. Είχαν συναντήσει ελάχιστη αντίσταση καθώς τόσο οι συριακές όσο και οι ρωσικές δυνάμεις είχαν κάνει «μια τακτική απόσυρση προετοιμάζοντας μια αντεπίθεση». Την ίδια στιγμή, αναφέρθηκε ότι η ομάδα της αντιπολίτευσης των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF) υπό την ηγεσία των Κούρδων επιτέθηκε στην πόλη του Χαλεπίου από τα ανατολικά και είχε πάρει τον έλεγχο του διεθνούς αεροδρομίου καθώς οι δυνάμεις του καθεστώτος το εγκατέλειψαν.
Η ομάδα παρακολούθησης του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο ανέφερε ότι τουλάχιστον 40 άμαχοι στο Χαλέπι σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν καθώς ρωσικά αεροσκάφη πραγματοποίησαν επιδρομές στην πόλη. Αυτό είχε μικρή επίδραση στην πρόοδο ή το ηθικό των δυνάμεων των ανταρτών που είχαν αρχίσει να γκρεμίζουν τις συριακές σημαίες και τις αφίσες που υποστηρίζουν το καθεστώς Άσαντ.
Το Reuters ανέφερε αργά το βράδυ του Σαββάτου ότι η Ρωσία ετοιμάζεται να μεταφέρει πρόσθετο στρατιωτικό εξοπλισμό, συμπεριλαμβανομένων μαχητικών αεροσκαφών Su-34 στη Συρία τις επόμενες ημέρες, μεγάλο μέρος των οποίων βρίσκεται στη δυτική Ρωσία προς υποστήριξη των δυνάμεων του Πούτιν που πολεμούν στην Ουκρανία.