Ανησυχία σχετικά με την ενδεχόμενη χρήση θερμοβαρικών όπλων από τη Ρωσία στην εισβολή της Ουκρανίας προκάλεσαν ισχυρισμοί της Ουκρανής πρέσβειρας στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Παρά τους ισχυρισμούς της πρέσβειρας, τα εν λόγω όπλα, τα οποία απορροφούν οξυγόνο από τον περιβάλλοντα αέρα για να δημιουργήσουν μια έκρηξη υψηλής θερμοκρασίας, δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί αν έχουν χρησιμοποιηθεί στην εισβολή. Ωστόσο, πλάνα από την Ουκρανία δείχνουν εκτοξευτές θερμοβαρικών πυραύλων στα ρωσικά οχήματα TOS-1.
Πώς λειτουργούν;
Το θερμοβαρικό όπλο, γνωστό και ως «βόμβα κενού» είναι ένα πυρομαχικό δύο σταδίων. Η φόρτιση πρώτου σταδίου διανέμει ένα αεροζόλ που αποτελείται από πολύ λεπτό υλικό με βάση τον άνθρακα αλλά και μικροσκοπικά σωματίδια μετάλλου. Μια δεύτερη φόρτιση αναφλέγει αυτό το σύννεφο, δημιουργώντας μια βολίδα, ένα τεράστιο ωστικό κύμα και ένα κενό καθώς απορροφά όλο το γύρω οξυγόνο.
Το κύμα της έκρηξης μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο από ένα συμβατικό εκρηκτικό και είναι ικανό να εξαχνώσει ακόμη και ανθρώπινα σώματα.
Τέτοια όπλα χρησιμοποιούνται για διάφορους σκοπούς και διατίθενται σε διάφορα μεγέθη. Ο καθηγητής, Μάρκους Χέλιερ, ανώτερος αναλυτής στο Ινστιτούτο Στρατηγικής Πολιτικής της Αυστραλίας εκτιμά ότι μπορεί να δούμε χρήση αυτού του όπλου για να καταστραφούν πλήρως αμυντικές θέσεις.
Πού έχουν χρησιμοποιηθεί;
Οι θερμοβαρικές βόμβες χρησιμοποιούνται από τις ρωσικές και δυτικές δυνάμεις από τη δεκαετία του 1960. Οι ΗΠΑ έκαναν χρήση αυτού του όπλου στις προσπάθειές τους να εξαλείψουν την Αλ Κάιντα στα βουνά στο Αφγανιστάν.
Το 2000, το «Human Rights Watch» καταδίκασε τη φερόμενη χρήση αυτών των όπλων από τη Ρωσία ένα χρόνο νωρίτερα στην Τσετσενία ως «μια επικίνδυνη κλιμάκωση» με «σημαντικές ανθρωπιστικές επιπτώσεις».
Πόσο επικίνδυνα είναι;
Σύμφωνα με τον Χέλιερ τα θερμοβαρικά όπλα είναι αποτελεσματικά στο να «καταστρέφουν κατά κύριο λόγο αμυντικές θέσεις». Αν και δεν θα χρησιμοποιηθούν για να χτυπήσουν μια δεξαμενή αερίου για παράδειγμα, θα μπορούσαν να είναι ένα «πολύ καταστροφικό όπλο» εναντίον ενός συγκροτήματος διαμερισμάτων ή κάποιου κυβερνητικού κτιρίου.
«Δεν είναι παράνομα, παρόλο που τα αποτελέσματά τους μπορεί να είναι αρκετά φρικτά, εξαιτίας αυτού του φαινομένου της δημιουργίας κενού που οδηγεί στην απορρόφηση του αέρα από τους πνεύμονες», είπε.
Δεδομένου ότι η χρήση τους είναι «αρκετά τυπική» όσον αφορά τις ρωσικές τακτικές, ο Χέλιερ εκτίμησε ότι θα υπάρξει χρήση θερμοβαρικών όπλων και στον πόλεμο της Ουκρανίας.
«Είναι ξεκάθαρο ότι οι Ουκρανοί μάχονται σε μερικές από τις πόλεις […] καθώς αυτό συνεχίζεται, οι Ρώσοι θα καταφεύγουν όλο και περισσότερο στη χρήση […] όποιων όπλων έχουν, συμπεριλαμβανομένων των θερμοβαρικών όπλων σε κατοικημένες αστικές περιοχές».
Με πληροφορίες από Guardian