Την εμπειρία τ@ ως nonbinary άτομο κατέγραψε -καιμετά το coming out- τ@ Quispe López, που εργάζεται στο Them.us, επιχειρώντας ταυτόχρονα να καταγράψει την ιστορία των nonbinary ατόμων, σε μία προσπάθεια να εξηγήσει τις διαφορές μεταξύ genderqueer, gender fluid και enby ατόμων.
«Τι σημαίνει να είσαι Nonbinary» εξηγεί στο άρθρο τ@ τ@ Quispe López και η αλήθεια είναι ότι από τις πρώτες γραμμές του κείμενου της σπάει ένα ταμπού ετών αναφορικά με το τι σημαίνει να βιώνεις τη διαφορετικότητα μέσα στη διαφορετικότητα.
«Το να είσαι nonbinary μπορεί να σημαίνει πολλά πράγματα για πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους. Για μένα, αυτή η ευρύτητα είναι που κάνει τον όρο τόσο όμορφο» αναφέρει αρχικά.
Σημειώνει επίσης πως από τότε που έκανε coming out το 2016, έχει περάσει από πολλά στάδια «εσωτερικών εμπειριών του φύλου μου». Ωστόσο «ένα πράγμα που έχει παραμείνει σταθερό για μένα είναι η ευρεία ομπρέλα που χρησιμοποιώ για να περιλάβω όλο μου τον εαυτό: Είμαι nonbinary». Συμπλήρωσε πως μετά το coming out γνωρίζει ολοένα και περισσότερα άτομα που αισθάνονται παρόμοια για το φύλο τους. «Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι τα nonbinary άτομα έχουν κάνουν πιο αισθητή την παρουσία τους την τελευταία δεκαετία, «από διασημότητες όπως η Janelle Monáe μέχρι χαρακτήρες σε τηλεοπτικές σειρές, όπως ο Che Diaz στο And Just Like That».
Ωστόσο αναγνωρίζει πως η κοινωνία έχει χτιστεί με ακαμψία όσον αφορά τις κατηγορίες φύλου, και για αυτό όπως σημειώνει κάποια nonbinary άτομα μπορεί να αισθάνονται πίεση να ορίσουν τι ακριβώς σημαίνει να είναι nonbinary. «Κατά την εμπειρία μου, αυτές οι κοινωνικές πιέσεις οδηγούν σε στενούς προσδιορισμούς του όρου, σχεδιασμένους για να κατευνάσουν όσους εξακολουθούν να είναι προσκολλημένοι στο binary σύστημα. Αλλά δεν θα πρέπει να περιορίσουμε το τι σημαίνει nonbinary»
Nonbinary: Ένας όρος ομπρέλα
Όπως εξηγεί, σε γενικές γραμμές, πρόκειται για έναν όρο-ομπρέλα, ο οποίος στον πιο απλό ορισμό του σημαίνει κάποιον του οποίου το φύλο δεν μπορεί να κατηγοριοποιηθεί ως «άνδρας» ή «γυναίκα». Ωστόσο, υπάρχουν αναρίθμητοι τρόποι με τους οποίους μπορεί κάποιος να είναι nonbinary και τα nonbinary άτομα δεν χρειάζεται να μοιάζουν ή να συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο για να ενσαρκώσουν τον όρο. «Μέσα στην ομπρέλα των nonbinary φύλων, τα genderqueer άτομα, οι Two-Spirit άνθρωποι, οι genderfluid φίλοι και άλλοι έχουν όλοι μια στέγη», αναφέρει και συμπληρώνει:
«Ενώ nonbinary δεν ήταν πάντα ο όρος που αποκαλούσαμε τους εαυτούς μας, τα άτομα με ταυτότητες φύλου που αναπτύσσονται διαρκώς ήταν πάντα εδώ»
Nonbinary: Ερωτήσεις και απαντήσεις
Σύμφωνα με τ@ Quispe López κανένα nonbinary άτομο δεν βιώνει το φύλο με τον ίδιο τρόπο, γεγονός που μπορεί να καταστήσει δύσκολο το να πάρει μια οριστική απάντηση σε ερωτήσεις όπως «είμαι nonbinary;». «Ενώ ο ίδιος ο όρος είναι σχετικά απλός - αναφέρεται γενικά σε άτομα που δεν εμπίπτουν στις κατηγορίες φύλου ανδρών ή γυναικών - η προσωπική εμπειρία του φύλου του καθενός είναι διαφορετική και υπάρχουν αποχρώσεις μέσα σε έναν τόσο ευρύ όρο» τονίζει προσθέτοντας πως είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα nonbinary άτομα δεν είναι «μονολιθικοί», και εμφανίζονται σε διάφορες εκδοχές και σε τους τύπους σωμάτων και προσωπικών εμπειριών σε σχέση με το φύλο τους.
«Οι nonbinary ταυτότητες μπορεί να περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα εμπειριών, όπως το να είναι κανείς genderfluid, genderqueer και agender, καθώς και τις παραδοσιακές ταυτότητες φύλου που χαρακτηρίζουν, όπως οι Two-Spirit», προσθέτει. Για παράδειγμα, όπως διευκρινίζει, ένα genderqueer άτομο μπορεί επίσης να είναι nonbinary, αλλά δεν είναι όλα τα nonbinary άτομα genderqueer.
Σε γενικές γραμμές, «αν θεωρείτε ότι δεν συμφωνείτε με τις παραδοσιακές ιδέες της γυναικείας ή της ανδρικής φύσης, τότε μπορεί να είστε nonbinary άτομο. Στον πυρήνα του, το να είσαι nonbinary σημαίνει απλώς ότι υπάρχεις ανάμεσα, πέρα και έξω από το binary φύλο, ανάλογα με το τι αισθάνεσαι σωστό για σένα».
Ποια είναι η ιστορία των nonbinary ατόμων στις ΗΠΑ;
Ο ίδιος ο όρος «nonbinary» άρχισε να χρησιμοποιείται τις δεκαετίες του 1980 και του 1990, καθώς τα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας εκείνης της εποχής προσπαθούσαν να βρουν μια αναφορά για να περιγράψουν το ευρύ φάσμα των ανθρώπων των οποίων η ταυτότητα ξεφεύγει από τις έμφυλες προσδοκίες της κοινωνίας. Όροι όπως «genderqueer» και «genderfluid» εμφανίστηκαν επίσης κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου για να αγγίξουν αυτές τις τεράστιες, αλλά αλληλένδετες εμπειρίες σχετικά με το φύλο. Αλλά αυτές οι εμπειρίες προϋπήρχαν για πολύ καιρό της επινόησης αυτής της συγκεκριμένης γλώσσας, τονίζει η αρθρογράφος.
Πριν φτάσουν οι Ευρωπαίοι αποικιοκράτες στην Αμερική, τα άτομα με ταυτότητες φύλου πέραν των συνηθισμένων, σε αυτό το μέρος που ονομαζόταν από τους αυτόχθονες Turtle Island, ήταν σεβαστά στις κοινότητές τους, κατέχοντας συχνά σημαντικούς ρόλους που σχετίζονταν με τη φροντίδα και την πνευματικότητα.
Όμως, ξεκινώντας από το 1500, οι Ευρωπαίοι καταδίωξαν συστηματικά όλα τα άτομα με ανοιχτό φύλο σε ολόκληρη την Αμερική, την Αφρική, την Ασία και τον Ειρηνικό. Αυτό κατέστησε επικίνδυνο για τους Two-Spirit ανθρώπους -ένας όρος-ομπρέλα για τους gender-expansive ιθαγενείς στην Αμερική με συγκεκριμένους ρόλους στις κοινότητές τους- σε όλο το Turtle Island να ασκούν τις παραδόσεις τους σε ανοιχτό χώρο, όπως συνέβη και με πολλούς άλλους gender-expansive ιθαγενείς σε όλο τον κόσμο καθώς βίωναν τον αποικισμό.
Οι αμερικανικές αποικίες του 1600 ήταν γεμάτες με παραδείγματα ανθρώπων που εκδηλώνονταν δημόσια με τρόπους, που σήμερα θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε «nonbinary», όπως ο «Δημόσιος Παγκόσμιος Φίλος», ένας ευρέως γνωστός άφυλος ιεροκήρυκας που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη «Μεγάλη Πρώτη Αφύπνιση». Ωστόσο, το να είναι κανείς με οποιονδήποτε τρόπο διαφορετικού φύλου εξακολουθούσε να τιμωρείται σε μεγάλο βαθμό από τον πουριτανικό νόμο. Αυτό δαιμονοποιούσε τη διαφοροποίηση φύλου κάθε είδους, καθιστώντας δύσκολη την εξεύρεση κοινότητας, ασφάλειας ή ακόμη και γλώσσας για να περιγράψει την εμπειρία.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1800 και στις αρχές του 1900, κοινότητες με διαφορά ως προς το φύλο, όπως η σκηνή του χορού της Νέας Υόρκης και τα καλλιστεία drag, σχηματίστηκαν σε όλες τις ΗΠΑ από ανάγκη, χρησιμοποιώντας διαφορετικές λέξεις για να περιγράψουν τις βιωμένες εμπειρίες τους.
Τα «nonbinary» φύλα υπάρχουν για όσο καιρό υπάρχει καταγεγραμμένη ιστορία αναφέρει η αρθρογράφος και φέρνει παραδείγματα από τους ανθρώπους Qariwarmi στις αυτόχθονες κοινότητες των Άνδεων μέχρι τους Mudoko Dako της Βόρειας Ουγκάντα και τους Hijra της Ινδίας.
Υπάρχει διαφορά μεταξύ του να είσαι nonbinary και του να είσαι genderfluid, genderqueer ή κάτι άλλο;
Επειδή οι λέξεις εξελίσσονται διαρκώς, μπορεί να είναι δύσκολο να μείνετε ενήμεροι σχετικά με τις διαφορές μεταξύ των «nonbinary», των genderfluid, των genderqueer και άλλων ταυτοτήτων σχετικών με το φύλο. Η σύντομη απάντηση είναι ότι επειδή οι όροι είναι ρευστοί, οι ορισμοί τους συχνά διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Το να είσαι genderfluid, genderqueer ή κάτι άλλο είναι διαφορετικό για κάθε άτομο και σύμφωνα με τ@ αρθρογράφο το καλύτερο πράγμα που μπορείς να κάνεις είναι να έχεις γνώσεις για όλες τις μορφές ταυτότητας.
«Ακούστε άλλους ανθρώπους να περιγράφουν τα φύλα τους» σημειώνει, επαναλαμβάνοντας πως οι όροι είναι ρευστοί. «Κάποιοι μπορεί να είναι genderfluid και nonbinary αλλά όχι genderqueer. Και ορισμένα άτομα μπορεί να χρησιμοποιούν διαφορετικούς όρους για να περιγράψουν τον εαυτό τους με την πάροδο του χρόνου» τονίζει και συμπληρώνει ότι όλα βασίζονται σε ατομικές εμπειρίες.
Τι σημαίνει να είσαι genderqueer;
Το «genderqueer» είναι ένας άλλος όρος-ομπρέλα που χρησιμοποιείται για να αναφέρεται σε άτομα με φύλο πέρα από το παραδοσιακά γνωστό ως binary. Σε γενικές γραμμές, ο όρος αναφέρεται σε κάποιον που δεν ακολουθεί τις binary προσδοκίες φύλου. Μερικοί άνθρωποι τον χρησιμοποιούν εναλλακτικά με τον όρο nonbinary ή ως μια πιο συγκεκριμένη υποκατηγορία ταυτότητας κάτω από την ομπρέλα των nonbinary, ωστόσο, δεν είναι όλα τα genderqueer άτομα nonbinary.
Ο ορισμός για κάθε genderqueer άτομο εξαρτάται από την προσωπική του εμπειρία του φύλου. Ορισμένα genderqueer άτομα έχουν ένα φύλο, ορισμένα έχουν πολλαπλά φύλα και ορισμένα δεν έχουν καθόλου φύλο. Όπως και τα nonbinary άτομα, οι τρόποι με τους οποίους τα genderqueer άτομα βιώνουν τον κόσμο είναι πάρα πολλοί.
Τι σημαίνει να είσαι genderfluid;
Ο όρος «genderfluid» αναφέρεται σε άτομα που αισθάνονται μια ρευστότητα ως προς το φύλο τους (ή τα φύλα τους) με την πάροδο του χρόνου, είτε πρόκειται για ημέρες, εβδομάδες ή χρόνια. Στο ίδιο πνεύμα με το nonbinary ο όρος genderfluid μπορεί να αναφέρεται σε μια ποικιλία εντυπώσεων και εμπειριών σε σχέση με το φύλο. Ορισμένα genderfluid άτομα είναι επίσης τρανς, ορισμένα genderfluid άτομα είναι επίσης nonbinary, και ορισμένα genderfluid άτομα μπορεί επίσης να είναι άνδρες και γυναίκες. Η ρευστότητα αναφέρεται τελικά στο ότι το φύλο κάποιου μεταβάλλεται με την πάροδο του χρόνου και ότι έχει εμπειρίες από το nonbinary σύστημα και πέρα από αυτό.
Όπως και ο όρος genderqueer, ο όρος εμφανίστηκε ευρέως στους queer και τρανς χώρους τη δεκαετία του 1990. Από τη γέννησή του, η εκπροσώπηση των genderfluid ατόμων έχει αυξηθεί την τελευταία δεκαετία, καθώς διασημότητες όπως η πρωταγωνίστρια του The Last of Us, Bella Ramsey έχουν βγει και μιλήσει ανοιχτά για την genderfluid ταυτότητά τους.
