Ήταν Δεκέμβριος του 2018 όταν ο τότε Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακήρυξε τη νίκη των ΗΠΑ και των συμμάχων τους επί του Ισλαμικού Κράτους, ισχυριζόμενος ότι ο συνασπισμός τους ολοκλήρωσε το έργο του, έχοντας εκδιώξει την τρομοκρατική οργάνωση από τις σημαντικότερες θέσεις της στη Συρία και νωρίτερα, στο Ιράκ.
«Νικήσαμε τον ISIS», είχε δηλώσει τότε ο Ντόναλντ Τραμπ σε βίντεο, προσθέτοντας ότι οι αμερικανικές δυνάμεις που είχαν αναπτυχθεί στη Συρία «επιστρέφουν σπίτι τώρα».
Ακόμη και τότε, όμως, οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ ήταν λιγότερο αισιόδοξοι από τον επικεφαλής τους, λέγοντας στους δημοσιογράφους ότι οι εδαφικές απώλειες του ISIS δεν σήμαιναν ότι η οργάνωση είχε εξαλειφθεί πλήρως και θα χρειαστεί μία αποστολή μακράς διάρκειας για να διατηρηθούν στις φυλακές τα πιο επικίνδυνα μέλη της.
Περισσότερα από έξι χρόνια αργότερα, ένα απόσπασμα αμερικανικών στρατευμάτων εξακολουθεί να επιχειρεί στη Συρία στο πλαίσιο αυτής της συνεχιζόμενης αποστολής και ενδέχεται να παραμείνει καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ ξεκινά τη δεύτερη θητεία του αργότερα αυτόν τον μήνα. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, πυραυλικά πλήγματα των ΗΠΑ και της Γαλλίας «χτύπησαν» θέσεις του ISIS στη Συρία.
After historic victories against ISIS, it’s time to bring our great young people home! pic.twitter.com/xoNjFzQFTp
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) December 19, 2018
Η αμερικανική παρουσία στην περιοχή βρίσκεται στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος, δεδομένων των πολιτικών αναταραχών στη Συρία, όπου μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, οι αντάρτες πήραν τον έλεγχο της χώρας της Μέσης Ανατολής.
Ο ISIS εμπνέει «μοναχικούς λύκους» παγκοσμίως
Χιλιόμετρα μακριά από τη Συρία, ο αντίκτυπος του ISIS συνεχίζει να επηρεάζει τις εξελίξεις. Ο Σαμσούντ Ντιν Τζαμπάρ, ο άνδρας που την πρωτοχρονιά κατεύθυνε ένα φορτηγό πάνω σε πλήθος σκοτώνοντας τουλάχιστον 15 άτομα, είχε μαζί του μία σημαία του ISIS, όπως ανακάλυψαν οι αστυνομικές αρχές αφότου τον εξουδετέρωσαν. Την Πέμπτη, αξιωματούχοι του FBI εξέφρασαν αμφιβολίες για το κατά πόσο εμπλέκονται άλλα άτομα στην επίθεση πέρα από τον οδηγό, αλλά ήταν σαφείς για την ιδεολογική έμπνευσή του. «Ήταν 100% εμπνευσμένος από το ISIS», δήλωσε ο αναπληρωτής υποδιευθυντής του FBI, Κρίστοφερ Ράγια, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.
Όποια και αν είναι η επιχειρησιακή ικανότητα της οργάνωσης επί του παρόντος, είναι προφανές ότι η δραστηριότητα της έχει εμπνεύσει ένα κύμα «μοναχικών λύκων», οι οποίοι έχουν πραγματοποιήσει τρομοκρατικές επιθέσεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
«Η τρομοκρατική επίθεση στη Νέα Ορλεάνη απλώς επιβεβαιώνει αυτό που πολλοί στην αντιτρομοκρατική κοινότητα έλεγαν τον τελευταίο χρόνο, ότι δηλαδή ο ISIS παραμένει μία επίμονη απειλή και απλώς δεν πρόκειται να εξαφανιστεί», δήλωσε στο NBC News ο Κόλιν Κλαρκ της Soufan Group, μιας συμβουλευτικής εταιρείας που επικεντρώνεται σε θέματα παγκόσμιας ασφάλειας.
Μόνο τον τελευταίο χρόνο, μια σειρά από επιθέσεις που συνδέονται με τον ISIS ή εμπνεύστηκαν από αυτόν έπληξαν μεγάλες πόλεις σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων καταστροφικών βομβιστικών επιθέσεων στην ιρανική πόλη Κέρμαν και ενός περιστατικού τον Μάρτιο στη Μόσχα, όταν τέσσερις ένοπλοι άνοιξαν πυρ και σκότωσαν 145 ανθρώπους σε συναυλιακό χώρο. Το πιο ισχυρό παρακλάδι της οργάνωσης είναι το ISIS-K, ή Khorasan, το οποίο λειτουργεί από το Αφγανιστάν και το Πακιστάν και είναι η πηγή των διαδικτυακών προπαγανδιστικών προσπαθειών της οργάνωσης. Αλλά το ISIS έχει επίσης εισχωρήσει σε τμήματα της υποσαχάριας Αφρικής.
«Η απειλή του ISIS στην Αφρική, κατά την άποψή μας, είναι δυνητικά μία από τις μεγαλύτερες μακροπρόθεσμες απειλές για τα συμφέροντα των ΗΠΑ», δήλωσε στο Politico τον περασμένο Νοέμβριο ο Brett Holmgren, επικεφαλής του Εθνικού Αντιτρομοκρατικού Κέντρου των ΗΠΑ. «Έχουν σαφώς θέσει ως προτεραιότητα την Αφρική ως ευκαιρία ανάπτυξης».
«Η μόνη μεγαλύτερη ανησυχία που έχω είναι η αναζωπύρωση του ISIS», δήλωσε ο απερχόμενος σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζέικ Σάλιβαν στο CNN το περασμένο Σαββατοκύριακο, όταν του ζητήθηκε η αξιολόγησή του για την κατάσταση στη Συρία. Πρόσθεσε ότι ο ISIS κάνει «ότι μπορεί για να αναγεννηθεί», εκμεταλλευόμενος το κενό ασφαλείας που άφησε πίσω της η πτώση του δικτατορικού καθεστώτος του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.
Θα κρατήσει ο Τραμπ τις υποσχέσεις του για την επιστροφή των στρατευμάτων από τη Συρία;
Ο επικείμενος διάδοχος του Σάλιβαν, ο ρεπουμπλικανός βουλευτής Μάικλ Γουόλτζ, ο οποίος χαρακτηρίζεται από τη Washginton Post ως «γεράκι» σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, άφησε να εννοηθεί ότι ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να μην κρατήσει όλες τις υποσχέσεις του όσον αφορά την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία. «Ο πρόεδρος ήταν ξεκάθαρος και η εντολή του από τους ψηφοφόρους ήταν να κάνει ό,τι μπορεί για να αποφύγει να μας [σύρει] σε περισσότερους πολέμους στη Μέση Ανατολή», δήλωσε ο Γουόλτζ στο Fox News σε πρόσφατη συνέντευξή του. «Αλλά στη Συρία, είναι ξεκάθαρος για την απειλή του ISIS που εξακολουθεί να υπάρχει εκεί. Πρέπει να το περιορίσουμε».
President Trump received an overwhelming mandate to avoid the U.S. being dragged into another Middle East war on his watch.
— Rep. Mike Waltz (@michaelgwaltz) December 10, 2024
The situation in Syria is developing but we are:
- Keeping a close eye on ISIS
- Standing with our allies in Israel and in the Gulf
- Finding the… pic.twitter.com/L3NXZMkCg3
Ωστόσο, ορισμένοι αναλυτές δεν είναι το ίδιο σίγουροι ότι ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος θα συναινέσει στην παραμονή των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή. Ο αριθμός των μαχητών του ISIS που βρίσκονται στο πεδίο στη Συρία εκτιμάται ότι δεν ξεπερνά τους 3.000, οι οποίοι θα έχουν να αντιμετωπίσουν διάφορες άλλες δυνάμεις πέρα από τις ΗΠΑ, από το νέο συριακό καθεστώς, μέχρι τους Κούρδους της Συρίας και τον τουρκικό στρατό και τους συμμάχους του.
«Ο Τραμπ θα ρωτήσει: ''Γιατί πρέπει να κρατήσω στρατεύματα για να πολεμήσω τον ISIS, όταν ουσιαστικά όλη η δραστηριότητα μας είναι κυρίως βομβαρδισμοί στην έρημο;''» δήλωσε πρόσφατα ο Τζέιμς Τζέφρι, απεσταλμένος του Τραμπ για τη Συρία στην πρώτη του θητεία. «Και θα είναι πολύ δύσκολο να απαντηθεί αυτό το ερώτημα», συμπλήρωσε.
Ανησυχία για πιθανή απόδραση φυλακισμένων μαχητών του ISIS
Όπως αναφέρει η Washington Post, στις τάξεις της αμερικανικές διπλωματίας, η μεγαλύτερη ανησυχία αφορά τα στρατόπεδα αιχμαλώτων του ISIS στη βορειοανατολική Συρία. Σχεδόν 10.000 μαχητές και τριπλάσιος αριθμός συγγενών των μαχητών κρατούνται σε αυτά τα κέντρα υπό άθλιες συνθήκες, τα οποία, σύμφωνα με τις προειδοποιήσεις Αμερικανών αξιωματούχων, μετατρέπονται σε «ακαδημία» για μια νέα γενιά ριζοσπαστικοποιημένων μαχητών. Τα στρατόπεδα διοικούνται από τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις, μια κυρίως κουρδική παράταξη που συνεργάστηκε με τις Ηνωμένες Πολιτείες για να εκδιώξει τον ISIS από τα σημαντικότερα προπύργια του πριν από λιγότερο από μια δεκαετία.
Η πιθανή εξάντληση των SDF, σε συνδυασμό με την απώλεια στήριξης από της ΗΠΑ και τις επικείμενες μάχες με υποστηριζόμενες από την Τουρκία δυνάμεις μπορεί να «ανοίξουν τον δρόμο» για μία μαζική απόδραση μαχητών της ISIS.
Ο Farhad Shamsi, εκπρόσωπος των SDF, δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι ελπίζει πως η επερχόμενη κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ θα διατηρήσει το σημερινό αποτύπωμα των ΗΠΑ στην περιοχή, το οποίο περιλαμβάνει περίπου 2.000 στρατιώτες.
«Ελπίζουμε ότι θα διατηρήσουν την παρουσία τους εδώ στη Συρία, ειδικά σε αυτή την κρίσιμη κατάσταση, επειδή πιστεύουμε ότι το ISIS θα αναγεννηθεί», δήλωσε ο Shamsi.
Με πληροφορίες από Washington Post
