Βάσια Αργέντη: «Ηθοποιός δεν σημαίνει μόνο φως»

ADVERTORIAL

Τι σημαίνει τελικά Έκτη Τέχνη; Ποια είναι τα σύγχρονα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ηθοποιοί στη χώρα μας και ποια χαρακτηριστικά τους κάνουν να ξεχωρίζουν; Η Διευθύντρια Σπουδών στην Ανωτέρα Δραματική Σχολή «Έκτη Τέχνη», Βάσια Αργέντη δίνει τη δική της απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα -και όχι μόνο- σε συνέντευξή της στη LiFO.

—Κα. Αργέντη, είστε Διευθύντρια Σπουδών στην Ανωτέρα Δραματική Σχολή «Έκτη Τέχνη», διδάσκετε, γράφετε και σκηνοθετείτε. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον τρίπτυχο δραστηριοτήτων. Αλήθεια, χωράει και κάτι άλλο; Πού συναντάει περισσότερο εσάς κανείς μέσα σε αυτό;
Μέσα σε όλο αυτό τολμώ να πω ότι χωράει και περισσότερη σπουδή και μία 4μελής οικογένεια. Η αλήθεια είναι πως οι ώρες είναι λίγες, πολύ λίγες για όλα αυτά που ποθώ να κάνω , που πολλάκις αυτή η πραγματικότητα με αδρανοποιεί και στέκομαι να κοιτάω έναν τοίχο δίχως να κάνω κάτι. Είναι φοβερό όταν συμβαίνει αυτό. Μοιάζει να μην γεννιέται τίποτα και όμως σε αυτό το αχανές και αδρανές τίποτα γίνονται δημιουργικές συμπαντικές εκρήξεις στο κεφάλι μου. Θαρρώ πως είμαι όλα αυτά μαζί με μία ιδιαίτερη ισοτιμία. Όταν σκηνοθετώ γίνομαι και μαμά, όταν γράφω γίνομαι σκηνοθέτης και μαμά μαζί, όταν διδάσκω τα κάνω και τα τρία μαζί. Είναι ένα ορμέμφυτο σύμπλεγμα που με καθοδηγεί και δεν δύναμαι να σταματήσω την ορμή του. Το ακολουθώ αβίαστα. Είμαι λοιπόν όλα αυτά μαζί και ό,τι ο καθείς προτιμήσει να δει σε εμένα.

—Τί σημαίνει η «Έκτη Τέχνη» για εσάς;  Από την ώρα της δημιουργίας της χάθηκε κάτι από την αρχική της σύλληψη ή το αντίθετο;
Από την αρχική της σύλληψη χάθηκε ο φόβος. Ο φόβος για το νέο βήμα, για το άγνωστο επιχειρηματικό βήμα. Ένα συναίσθημα που μεταμορφώθηκε σε μία μεγάλη αγωνία. Λέξεις στο μυαλό των ανθρώπων κοινές, αλλά στην πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετικές. Το πρώτο αποτελούσε σκόπελο στο να δημιουργήσω, το δεύτερο με έκανε να πεισμώνω και να μεγαλώνω μέσα μου την ανάγκη για περισσότερες πτώσεις και άλματα. Αυτό είναι η «Έκτη τέχνη» λοιπόν για εμένα: πτώσεις και άλματα. Μία αγωνία με δόσεις υγιούς ανασφάλειας που δύναται να μετακινήσει «όρη» σκοπέλων.. Και όλο αυτό διαδραματίζεται σε μία «θεατρική σκηνή», σε μία σκηνή με πολλή αγάπη και πάθος για το θέατρο και την ίδια τη ζωή.

—Ποια θεωρείτε ότι είναι τα χαρακτηριστικά της «Έκτης Τέχνης»; Πώς χτίζετε το πρόγραμμα σπουδών και πώς επιλέγετε τους συνεργάτες σας;
Το χαρακτηριστικό γνώρισμα της «Έκτης Τέχνης», της σχολής ΜΑΣ, κρύβεται σε αυτό το κτητικό «μας». Είναι η καλλιτεχνική δημιουργική φωλιά μας. Είμαστε όλοι μαζί με έναν σεβασμό και μιαν αγάπη για ό,τι κάνουμε. Προφανώς υπάρχουν κανόνες, όπως υπάρχουν και σε μια οικογένεια. Δεν λειτουργούμε άναρχα, αλλά λειτουργούμε ισότιμα  και ακούγοντας ο ένας τη φωνή του άλλου. Με αυτόν ακριβώς τον τρόπο αντιμετωπίσαμε μαζί με τους φοιτητές μας και την πρόσφατη καλλιτεχνική αναταραχή. Ήμασταν δίπλα τους κι όχι απέναντι τους, και έτσι καταφέραμε να βγούμε από αυτή τη δυσκολία ΜΑΖΙ και αναίμακτα.
 

Το πρόγραμμα χτίζεται σύμφωνα με τις εκπαιδευτικές ανάγκες και προσμετρώντας τις θεατρικές ανάγκες. Έχουμε ένα πρόγραμμα που βρίθει υποκριτικών προσεγγίσεων, επιπροσθέτως συμπεριλαμβάνει πέραν των τυπικών μαθημάτων και άλλα αρκετά ενδιαφέροντα μαθήματα, τα οποία λειτουργούν επικουρικά με μία σημαντικότητα στην ύπαρξή τους. Επίσης, οργανώνουμε με σχολές του εξωτερικού, ειδικά διαμορφωμένα σεμινάρια για τους φοιτητές μας, προσφέροντάς τους με αυτόν τον τρόπο μία διπλή εμπειρία: σεμινάρια διαφορετικής υφής και προσέγγισης και ένα ταξίδι στο εξωτερικό.

Ακόμη, να προσθέσω πως στη σχολή μας υπάρχουν ειδικά διαμορφωμένα προγράμματα υποκριτικής που δεν αφορούν μονάχα εκκολαπτόμενους ηθοποιούς αλλά και ερασιτέχνες που ποθούν να αγγίξουν για λίγο το «όνειρο». Τα προγράμματα αυτά θυμίζουν τη δραματική σχολή κι έτσι έχουν τη δυνατότητα να εντρυφήσουν λίγο βαθύτερα στις αρχές του θεάτρου. Όλα τα τμήματα μας (επαγγελματικά & ερασιτεχνικά) παρουσιάζουν τις παραστάσεις τους, τις παρουσιάσεις των μαθημάτων τους και τις εξετάσεις τους στον νέο χώρο της σχολής, το Black Box Theatre “Phantom”.

Τέλος, σε ό,τι αφορά τους συνεργάτες μου, ομολογώ πως αισθάνομαι υπερβολικά τυχερή! Έχω ανθρώπους πλάι μου που στηρίζουν το όνειρο μου σαν να ήταν εκ προοιμίου και δικό τους! Συμπλέουμε με έναν μοναδικό τρόπο και είναι όλοι τους  καταρχάς «ωραίοι» άνθρωποι.

—Διδάσκετε. Πώς ξεχωρίζετε τους μαθητές σας; Θεωρείτε πως ένας δάσκαλος είναι ο ίδιος ανεξαρτήτως μαθητών;
Διδάσκουμε; Βασικά μοιραζόμαστε εμπειρίες, σκέψεις, σοφίες στιγμών, όνειρα και αγάπη για το ίδιο πράγμα: το θέατρο.

Σε ό,τι αφορά τους δέκτες όλων αυτών… Ξεχωρίζουν οι μαθητές από μόνοι τους, από τον χαρακτήρα τους κυρίως, κι έπειτα από το ταλέντο τους , κι αναγκαστικά πέφτεις πάνω σε αυτό το «φως». Φυσικά και είσαι ίδιος απέναντι σε όλους σε ό,τι αφορά την προσφορά του προσωπικού σου κήπου και δεν νοείται σε καμία των περιπτώσεων να συγκρατείς τους καρπούς του. Αλλά δεν μπορείς να έχεις τις ίδιες απαιτήσεις από όλους και δεν γίνεται να αντιμετωπίζεις τον κάθε χαρακτήρα με τον ίδιο τρόπο. Ένας σωστός παιδαγωγός οφείλει να ξεχωρίζει το πού μπορεί να φτάσει ο κάθε μαθητής του και να αφουγκράζεται τη στιγμή που η πόρτα του ψυχισμού κλείνει, ανοίγει ή σφαλίζει.

—Το ζήτημα της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος είναι κάτι που σας προβληματίζει;
Εννοείται πως με προβληματίζει. Η ουτοπική (μάλλον) επιστροφή της φαντάζει σαν ελπίδα στα χείλη και ένα τρέμουλο στο μπράτσο. Μία τεράστια ανάγκη πολλών από εμάς για να διασφαλιστεί η δίκαιη και καθόλα νόμιμη διεκδίκηση όλων αυτών των δικαιωμάτων που χάνονται μες στους καιρούς και άλλων που δεν κατακτήθηκαν ποτέ. Όταν δεν υπάρχει ένας προμαχώνας του εκάστοτε επαγγελματικού χώρου και μπορεί ο καθείς να αναιρέσει, να προσθέσει, να λειτουργήσει αφειδώς  και ανεπαρκώς πάνω στα όνειρα και τις ζωές άλλων, πώς περιμένουμε να φτιάξει ο επαγγελματικός θεατρικός κόσμος; Δυστυχώς, έχει αποδειχθεί μες στους αιώνες πως ο άνθρωπος χρειάζεται τον κανόνα, χρειάζεται τον έλεγχο, την εποπτεία για να λειτουργήσει ευυπόληπτα.  Η θέσπιση της άδειας αυτομάτως κλείνει την πόρτα σε όλους εκείνους που «τραμπουκίζουν» το θέατρο, σε όλους εκείνους που εισχωρούν σε έναν χώρο μόνο και μόνο για να νιώσουν σημαντικοί και να κλέψουν λίγο από το φως που το συνοδεύει, σε όλους εκείνους τους παραγωγούς που αφήνουν απλήρωτους ηθοποιούς, σε όλους εκείνους που δίχως να έχουν σπουδάσει υποκριτική καπηλεύονται σπουδές, κόπους και όνειρα άλλων, σε όλους εκείνους που αρέσκονται στην ευκολία.

Ναι, τάσσομαι υπέρ της θέσπισης της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος γιατί πολύ απλά, όταν δεν υπάρχει άδεια (σε όποιο επάγγελμα), δεν υπάρχει λόγος σπουδής του κι αυτό οδηγεί κλιμακωτά σε ένα πλήθος αγράμματων, απαίδευτων ανθρώπων που αποτελούν την κοινωνία. Η κοινωνία μας έχει ανάγκη από μελέτη, από κόπο ψυχικό και πνευματικό και από προστασία σε όλα τα επίπεδα. Η άδεια λοιπόν αποτελεί μία μορφή προστασίας.

—Ηθοποιός σημαίνει «φως»;

Ηθοποιός δεν σημαίνει μόνο φως. Ο ηθοποιός βρίθει ισοτοπιών. Το θέατρο βρίθει ισοτοπιών: Φως=ζωή & σκοτάδι=θάνατος. Αλλά όσο κι αν μιλάμε γι’ αυτό με σπουδαίες λέξεις και βαρύγδουπες εκφράσεις , πρέπει μέσα σε όλο αυτό να καταλάβουμε πως δεν είμαστε τόσο σημαντικοί όσο νομίζουμε επειδή κάνουμε «τέχνη». Είναι στιγμές που απογοητεύομαι βλέποντας και παλιούς, αλλά κυρίως νέους ανθρώπους να καρπώνονται μία σημαντικότητα που πηγάζει καθαρά από την αναγνωσιμότητά τους και άλλοτε από το ταλέντο τους για να είμαστε δίκαιοι! Είναι υπέροχο το επάγγελμά μας αναμφισβήτητα, πολύπλευρο, πολύχρωμο , φωτεινό και σκοτεινό την ίδια στιγμή. Ωστόσο, δεν είμαστε πιο σημαντικοί από έναν γιατρό ή από οποιονδήποτε κάνει υπέροχα και πετυχημένα τη δουλειά του!

Απλώς είμαστε τυχεροί που επιτρέπουμε στις λέξεις να γεννιούνται ξανά και ξανά!

—Έχουμε δει ότι τα έργα σας ξεχωρίζουν στο ανέβασμά τους. Η Νούρα δέχθηκε πολλά βραβεία κι έφτασε έως την Κύπρο, το Κάτι Λύπη ξεχώρισε με ένα βραβείο και η πρόσφατη κοινωνική κωμωδία Μαύρη Γαλότσα έκανε μόνο sold out παραστάσεις στην Κύπρο. Πώς αισθάνεστε γι’αυτό;
Αισθάνομαι περισσότερο ανασφαλής. Όταν κάτι που «γεννάς» πετυχαίνει , οφείλεις στην επόμενη γέννα να είσαι εξίσου τίμιος και αξιοπρεπής, για να μην πω ακόμη καλύτερος. Πιστέψτε με, αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο!

—Τί θα ζητούσατε από το μέλλον;
Να θερίσει η αγάπη και ο σεβασμός το διάβα της καθημερινότητάς μας , με την ίδια μανία που θερίζει η ζέστη το καλοκαίρι και το κρύο τον χειμώνα.