Ψωρίαση: Όσα θέλετε να γνωρίζετε για τη θεραπεία της νόσου

Η ψωρίαση μέχρι προ ετών θεωρούταν μία νόσος του δέρματος, με πολλούς μύθους γύρω της & ελάχιστες διαθέσιμες θεραπείες. Η πρόοδος της επιστήμης οδήγησε στη γνώση γύρω από την ψωριασική νόσο, τις συννοσηρότητες και το ρολό της φλεγμονής καθώς και την ανάπτυξη νέων στοχευμένων φαρμάκων.

Ο Παντελής Παναγάκης, Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, Διευθυντής Ε.Σ.Υ. και συντονιστής του Ιατρείου Ψωρίασης στο Νοσοκομείο Αφροδισίων & Δερματικών Νόσων «Ανδρέας Συγγρός» μας απαντά σε ερωτήσεις για το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον της θεραπείας της ψωρίασης.

Παντελής Παναγάκης, Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, Διευθυντής Ε.Σ.Υ. και συντονιστής του Ιατρείου Ψωρίασης στο Νοσοκομείο Αφροδισίων & Δερματικών Νόσων «Ανδρέας Συγγρός»

—Υπάρχουν ακόμα μύθοι γύρω από την Ψωρίαση;

Μύθοι πλέον γύρω από την Ψωρίαση δεν υπάρχουν με την έννοια ότι πλέον όλοι οι άνθρωποι γνωρίζουν ότι η ψωρίαση είναι μία νόσος μη μεταδοτική σε αντίθεση με το παρελθόν όπου η δοξασία αυτή αποτελούσε τον κύριο λόγο στιγματισμού των ασθενών.

Υπάρχουν όμως γνώσεις που έχουμε κατακτήσει και προσπαθούμε να μεταδώσουμε σε ασθενείς και κοινωνία, με κυριότερη τη διαπίστωση ότι η Ψωρίαση είναι μία νόσος πέραν από το δέρμα.

Είναι πλέον γνωστό ότι η ψωρίαση εμπλέκεται με σημαντικές συν-νοσηρότητες, όπως η ψωριασική αρθρίτιδα (σε περίπου 30% των ασθενών), το μεταβολικό σύνδρομο, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, το άγχος και η κατάθλιψη. Ο ρόλος της φλεγμονής έχει αναγνωριστεί ως κοινή συνισταμένη σε όλες αυτές τις εκδηλώσεις και η έγκαιρη και αποτελεσματική θεραπεία της ψωριασικής νόσου αποτελεί βασικό μας μέλημα και πρωταρχικό μας στόχο.

—Ποια είναι η πιο συχνή ανησυχία των ασθενών σας και πως τη διαχειρίζεστε;

Οι ασθενείς με ψωρίαση στην πρώτη φάση της διάγνωσης τους μοιράζονται πολλά ερωτήματα και προβληματισμούς σε σχέση με το νόσημα τους.

Ο χαρακτήρας της χρονιότητας της νόσου αποτελεί θεωρώ μία από τις πιο βασικές τους ανησυχίες και συχνά αντιμετωπίζουμε κάποιες δυσκολίες μέχρι ο ασθενής να αποδεχθεί το γεγονός ότι η Ψωρίαση θα είναι πάντα στη ζωή του. Το στάδιο αυτό της αποδοχής αν και είναι συχνά χρονοβόρο και δύσκολο στη διαχείριση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση αλλά και τον πρώτο μας θεραπευτικό στόχο. Αν ο ασθενής δεν αποδεχθεί τη δια βίου φύση της νόσου του και δεν έλθει σε ισορροπία με αυτή θα έχουμε αφήσει το πρώτο και σημαντικότερο εμπόδιο στη θεραπεία να δρα.

—Τι έχει αλλάξει σε σύγκριση με το παρελθόν στη θεραπεία της Ψωρίασης;

Η μεγαλύτερη αλλαγή που έχει συμβεί είναι ότι η γνώση της παθοφυσιολογίας της Ψωρίασης έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη νεότερων και πολύ πιο αποτελεσματικών θεραπειών με άριστο προφίλ ασφαλείας.

Τις προηγούμενες δεκαετίες οι θεραπευτικές επιλογές ήταν περιορισμένες σε παράγοντες με πολλές ανεπιθύμητες ενέργειες και μέτρια βελτίωση της νόσου. Σήμερα όμως είμαστε στην ευχάριστη θέση να διαθέτουμε πολυάριθμες στοχευμένες θεραπείες που μπορούν να εξασφαλίσουν στους ασθενείς μακροχρόνια ύφεση των δερματικών βλαβών.

—Πώς λειτουργούν οι νεότερες αυτές θεραπείες στην Ψωρίαση;

Η ανάπτυξη των βιολογικών παραγόντων στηρίχτηκε στην αναγνώριση συγκεκριμένων μορίων, πρωτεϊνών με κεντρικό ρόλο στην ψωριασική νόσο. Η έρευνα οδήγησε στην ανακάλυψη κυτταροκινών όπως ο παράγοντας νέκρωσης των όγκων, η ιντερλευκίνη 12/23 και η ιντερλευκίνη 17. Τα νεότερα φάρμακα αποτελούν αντισώματα ειδικά σχεδιασμένα προκειμένου να δεσμεύουν τα μόρια αυτά εμποδίζοντας τη δράση τους και δρώντας έτσι στοχευμένα σε σημεία κλειδιά της παθολογίας της ψωριασικής νόσου.

Οι βιολογικοί παράγοντες αποτέλεσαν επαναστατικές θεραπείες για την Ψωρίαση καθώς ανέβασαν τον πήχη των θεραπευτικών μας στόχων επιτρέποντας μας πλέον να μιλάμε για καθαρό δέρμα και πλήρη ύφεση συμπτωμάτων όπως ο κνησμός.

—Τι περιμένουμε το επόμενο διάστημα;

Το επόμενο διάστημα περιμένουμε και στην Ελλάδα ένα νέο μόριο, βιολογικό παράγοντα με καινοτόμο μηχανισμό δράσης για εκλεκτική αναστολή των ιντερλευκινών 17^Α και F. Το Bimekizumab κυκλοφορεί ήδη σε πολλές χώρες της Ευρώπης με εξαιρετικά αποτελέσματα αναφορικά με την ταχύτητα δράσης του, το θεραπευτικό αποτέλεσμα αλλά και τη διάρκεια διατήρησης του στο χρόνο.

—Υπάρχει η εικόνα πως στη σύγχρονη εποχή παρατηρείται έξαρση διαφόρων νοσημάτων, μεταξύ των οποίων και η Ψωρίαση. Ποια είναι η γνώμη σας;

Η ψωρίαση αποτελεί μία χρόνια συχνή πάθηση με εξάρσεις και υφέσεις. 3-4% του πληθυσμού παγκοσμίως (και στην Ελλάδα) πάσχουν από Ψωρίαση. Σημαντικό ρόλο στις εξάρσεις της νόσου παίζουν παράγοντες όπως οι λοιμώξεις, φάρμακα, περιβαλλοντικοί, ορμονολογικοί παράγοντες, το στρες αλλά και ο τρόπος ζωής.

Ζούμε σε μία εποχή με έντονους ρυθμούς, άγχος καθώς και συνθήκες που δεν ευνοούν την υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών. Όλοι αυτοί οι παράγοντες ευνοούν την εμφάνιση εξάρσεων της νόσου. Αναφορικά δε με το άγχος και την κατάθλιψη, έρευνες έχουν αναγνωρίσει το ρόλο τους ως κακούς προγνωστικούς παράγοντες για την επίτευξη των θεραπευτικών μας στόχων.

—Μπορεί ένας ασθενής με Ψωρίαση να ζει μία ζωή φυσιολογική-ελεύθερη και απαλλαγμένη από τη νόσο του;

Οι ασθενείς με Ψωρίαση μπορούν και πρέπει να ζουν μία ζωή φυσιολογική σε κάθε επίπεδο εργασιακό, προσωπικό, κοινωνικό αλλά και προσωπικό/οικογενειακό, χωρίς συμπτώματα και δερματικές βλάβες.

Ο στόχος δεν είναι να ξεχάσουν τη νόσο τους αλλά να ζουν σε αρμονία και εξοικειωμένοι με το χρόνιο χαρακτήρα της λαμβάνοντας την κατάλληλη αγωγή, ανάλογα φυσικά με τη βαρύτητα της νόσου τους που θα τους εξασφαλίζει το απόλυτα καθαρό δέρμα με ασφάλεια, διάρκεια και ταχύτητα δράσης.

Η διάγνωση της ψωρίασης για κάποιους ασθενείς γίνεται σε νεανική, ακόμα και παιδική ηλικία και ως εκ τούτου η θεραπευτική διαδικασία θα είναι μακροχρόνια και διαρκής. Στο ταξίδι αυτό διαβατήριο θα είναι η ορθή θεραπευτική τους σχέση με τον θεράποντα Δερματολόγο τους προκειμένου να εξασφαλίσουν σε κάθε φάση της ζωής τους το απόλυτο θεραπευτικό αποτέλεσμα που δεν είναι άλλο από την πλήρη δερματική κάθαρση.

Επιμέλεια: Αλεξία Σβώλου