Υπάρχει πρόληψη και θεραπεία για τον σιωπηλό καρκίνο του τραχήλου της μήτρας

«Σιωπηλός, αλλά θανατηφόρος»: Αυτή η φράση χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, μια βραδέως αναπτυσσόμενη ύπουλη ασθένεια που σπάνια προκαλεί συμπτώματα στα αρχικά της στάδια.

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο τρίτος πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες, με την πρόβλεψη ότι σχεδόν το 1% όλων των γυναικών θα αναπτύξει καρκίνο του τραχήλου της μήτρας κατά τη διάρκεια ζωής του να φαντάζει εφιαλτική.

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο τρίτος πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες, με την πρόβλεψη ότι σχεδόν το 1% όλων των γυναικών θα αναπτύξει καρκίνο του τραχήλου της μήτρας κατά τη διάρκεια ζωής του να φαντάζει εφιαλτική.

Ως και το 80% των σεξουαλικά ενεργών ανθρώπων έχει εκτεθεί κάποια στιγμή στη ζωή του στον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV, που ευθύνεται για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Η συντριπτική πλειονότητα αυτών μπορεί να μην εμφανίσει ποτέ κανένα σύμπτωμα και το ανοσοποιητικό τους σύστημα συνήθως θα «καθαρίσει» τον ιό HPV μέσα σε δύο χρόνια.

Για την ανάπτυξη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι απαραίτητη η λοίμωξη από τους λεγόμενους υψηλού κινδύνου καρκινογόνους τύπους HPV, όπως είναι κυρίως οι τύποι HPV 16 και 18, ενώ για την εξέλιξη των προκαρκινικών βλαβών σε καρκίνο απαιτούνται πολλά χρόνια (δεκαετίες) και σε αυτή συχνά διαδραματίζουν ρόλο κι άλλοι παράγοντες. Ξεχωρίζουμε, λοιπόν, σε δύο κατηγορίες τους παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν η σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη, η έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας σε μικρή ηλικία, η μακροχρόνια χρήση ορμονικών αντισυλληπτικών, οι πολλαπλές κυήσεις, η κακή υγιεινή και άλλες σεξουαλικά μεταδιδόμενες μολύνσεις των γεννητικών οργάνων. Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει παράγοντες κινδύνου που λαμβάνονται υπόψη όταν υπάρχει ενεργός λοίμωξη από τον ιό HPV, δηλαδή σε περίπτωση χρόνιας ανοσοκαταστολής, π.χ. λόγω μόλυνσης από τον ιό HIV ή θεραπειών με φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Άλλοι παράγοντες που αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα είναι το κάπνισμα, η κακή διατροφή, η έλλειψη άσκησης.

Τέσσερις συμβουλές για να μειώσετε τον κίνδυνο

1.

Βάλτε το τεστ ΠΑΠ στη ρουτίνα σας. Το τεστ Παπανικολάου επιτρέπει στους γιατρούς να ανιχνεύσουν ανωμαλίες-αλλαγές στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας σας και να επέμβουν έγκαιρα πριν δημιουργηθεί κακοήθεια. Οι γυναίκες πρέπει να κάνουν τεστ ΠΑΠ τουλάχιστον μία φορά κάθε τρία χρόνια, ξεκινώντας από την ηλικία των 21 ετών. Μετά τα 30 προτείνεται κάθε πέντε χρόνια, εφόσον κάνετε τεστ HPV μαζί με το τεστ ΠΑΠ και τα αποτελέσματα είναι αρνητικά.

2.

Εμβολιαστείτε: Υπάρχει πλέον ένα εμβόλιο για την πρόληψη του καρκίνου, αξιοποιήστε το. Στη χώρα μας είναι διαθέσιμα δύο εμβόλια, το Cervarix και το Gardasil, για προστασία από τους υπότυπους του ιού HPV που προκαλούν τους περισσότερους καρκίνους του τραχήλου της μήτρας, καθώς και από καρκίνους του πρωκτού στους άνδρες και άλλες μορφές καρκίνου. Συζητήστε με τον γιατρό σας για το ακριβές δοσολογικό σχήμα. Οι συστάσεις για τον εμβολιασμό κατά του ιού HPV, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, είναι οι ακόλουθες: να γίνεται σε κορίτσια ηλικίας 11-12 ετών (αν και η πρώτη δόση μπορεί να δοθεί από την ηλικία των 9 ετών) και σε γυναίκες ηλικίας 13-26 ετών που δεν έχουν προηγουμένως εμβολιαστεί και δεν έχουν προηγουμένως διαγνωστεί με καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Επίσης, να γίνεται το εμβόλιο στα αγόρια, ξεκινώντας από την ηλικία των 11 ετών, καθώς και σε άνδρες ηλικίας 13-21 ετών που δεν έχουν προηγουμένως εμβολιαστεί. Ο εμβολιασμός, επίσης, συστήνεται σε αμφιφυλόφιλους και ομοφυλόφιλους άνδρες, τρανς και ανοσοκατεσταλμένα άτομα (συμπεριλαμβανομένων εκείνων με λοίμωξη HIV/AIDS) που δεν έχουν εμβολιαστεί επαρκώς προηγουμένως, μέχρι την ηλικία των 26 ετών. Τα άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί ως παιδιά μπορούν να κάνουν το εμβόλιο μέχρι την ηλικία των 26 ετών. Ακόμα κι αν έχουν ήδη μολυνθεί με έναν ή περισσότερους τύπους του ιού HPV, το εμβόλιο μπορεί να προστατεύσει από άλλους τύπους του ιού HPV.

3.

Κόψτε το κάπνισμα και υιοθετήστε υγιεινό τρόπο ζωής: Το κάπνισμα διπλασιάζει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

4.

Κάντε ασφαλές σεξ: Η χρήση προφυλακτικού συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου προσβολής από HPV και εμφάνισης ασθενειών που σχετίζονται με τον ιό HPV, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Χρησιμοποιήστε προφυλακτικό κάθε φορά που κάνετε σεξ. Η δίχως προφυλάξεις ερωτική επαφή σάς εκθέτει στον κίνδυνο να προσβληθείτε και από άλλα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα. 

Ωστόσο, ακόμα και αν χρησιμοποιείτε προφυλακτικό, είναι απαραίτητο να κάνετε το εμβόλιο HPV, γιατί ο ιός μπορεί να μολύνει περιοχές που δεν προστατεύονται από προφυλακτικό. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας δεν είναι πια ο σιωπηλός μπαμπούλας που στοιχειώνει την (ερωτική σας) ζωή, καθώς προλαμβάνεται και θεραπεύεται.