Ορέστης Ανδρεαδάκης
Διευθυντής περιοδικού Σινεμά, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ
Ιστορικές προβολές με θερμή ανταπόκριση
Το 2002, την πρώτη χρονιά που εντάξαμε στο φεστιβάλ το τμήμα «Μουσική και Φιλμ», το ντοκιμαντέρ Ziggy Stardust and the Spiders from Mars για τον Ντέιβιντ Μπόουι και την μπάντα The Spiders from Mars ξεπέρασε κάθε προσδοκία, καθώς οι θεατές κάθονταν ακόμη και στο πάτωμα της αίθουσας του Απόλλωνα. Επίσης, πολύς κόσμος δεν κατάφερε να μπει στην κατάμεστη αίθουσά του στην προβολή του Trainspotting. Ιδιαίτερα θερμή ανταπόκριση και στην πρεμιέρα του Kids του Λάρι Κλαρκ στο πρώτο κιόλας φεστιβάλ του 1995.
Ταινίες και αφιερώματα που πήγαν «άπατα»
Ακόμη δεν μπορούμε να εξηγήσουμε πώς ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αφιερώματα του φεστιβάλ στον Μάικλ Πάουελ, με καινούργιες κόπιες, δεν κατάφερε να προσελκύσει το κοινό. Επίσης, εντύπωση μας έκανε πέρσι, στο 19ο Φεστιβάλ, η προβολή του King οf Comedy του Μάρτιν Σκορσέζε, που δεν κατάφερε να κάνει αξιόλογο αριθμό εισιτηρίων.
Η περίεργη περίπτωση του 24 hour party people
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αρνητικής ανάδρασης ήταν το 24 Hour Party People. Η προβολή της ταινίας του Μάικλ Γουιντερμπότομ για τη μουσική σκηνή του Μάντσεστερ έγινε στο Αττικόν το 2002 και είχαμε ξεπεράσει κάθε προστατευτική δικλίδα που ορίζει ο νόμος για τη χωρητικότητα ενός κινηματογράφου. Ο ιδιοκτήτης του Αττικόν ήταν πολύ ανήσυχος και θυμωμένος εκείνη τη μέρα, γιατί το επίπεδο κινδύνου ήταν πραγματικά υψηλό. Ο Ζήνος Παναγιωτίδης της Rosebud ενθουσιάστηκε, την έβγαλε στις αίθουσες και τελικά αποδείχθηκε μία από τις μεγαλύτερες αποτυχίες του. Μάλλον όσοι ήθελαν να δουν την ταινία την είδαν εκείνη τη μέρα!
Η απαγορευμένη προβολή του 2007
Για την ταινία μεσαίου μήκους του 1987, Superstar - The Karen Carpenter Story, μία από τις πρώτες του Τοντ Χέινς, είχε γίνει αγωγή για ασφαλιστικά μέτρα από τον αδερφό της Κάρπεντερ, την οποία είχε κερδίσει, οπότε είχε απαγορευτεί η κυκλοφορία της από το 1990. Όταν, λοιπόν, καλέσαμε την Κριστίν Βασόν, παραγωγό του I 'm not there του Χέινς, ως μέλος της κριτικής επιτροπής στο Φεστιβάλ του 2007, η ίδια πρότεινε να μας φέρει αυτή την απαγορευμένη ταινία, μια και ήθελε πολύ ο ίδιος ο Χέινς να προβληθεί στην Ευρώπη. Φυσικά δεχτήκαμε, η ταινία έφτασε στις αποσκευές της Βασόν και την προβάλαμε μυστικά. Δεν δημιουργήθηκε κάποιο πρόβλημα γιατί επρόκειτο ουσιαστικά για μια πριβέ προβολή, αν όμως μαθευόταν, θα μπορούσαν να κινηθούν νομικά εναντίον του Χέινς και της Βασόν και, φυσικά, ημών.
Η ανακάλυψη ενός μεγάλου ταλέντου
Αυτός για τον οποίο νιώθω πραγματικά πολύ περήφανος είναι ο Πάνος Χ. Κούτρας. Εμείς στο περιοδικό μάθαμε για την Επίθεση του γιγαντιαίου μουσακά μέσω της Θέμιδος Μπαζάκα που είναι φίλη μας. Παρακολουθήσαμε όλη τη διαδικασία των γυρισμάτων και του μοντάζ. Περιμέναμε πώς και πώς να την προβάλουμε στο φεστιβάλ. Ήταν η χρονιά του μεγάλου σεισμού στην Αθήνα, το '99. Η προβολή ήταν υπερ-sold out. Η πιο αστεία εικόνα από εκείνη τη βραδιά ήταν το γεγονός ότι το Αττικόν είχε γεμίσει ασφυκτικά με κόσμο που καθόταν οπουδήποτε αλλού εκτός από το σημείο κάτω από τον τεράστιο πολυέλαιο. Από ψηλά φαινόταν μια πολύ γεμάτη αίθουσα με μια τρύπα στη μέση, επειδή όλοι φοβούνταν μην ξαναγίνει σεισμός και τους πέσει ο πολυέλαιος στο κεφάλι. Έκτοτε έχουν προβληθεί στο φεστιβάλ όλες οι ταινίες του Κούτρα (Αληθινή Ζωή, Στρέλλα) και φέτος θα γίνει μια πολύ ειδική πρεμιέρα του Xenia στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών.
«Οι θεατές του φεστιβάλ είναι τόσο "κουνημένοι", που δεν επηρεάζονται από το κούνημα της γης» Θυμάμαι εκλογές. Πολλές εκλογές. Στις 22 Σεπτεμβρίου του 1996, στο δεύτερο φεστιβάλ, παίξαμε το Fargo των αδελφών Κοέν. Την ίδια μέρα διεξάγονταν οι βουλευτικές εκλογές. Στην πλατεία Κλαυθμώνος γινόταν χαμός, επειδή εκεί βρισκόταν κάποιο εκλογικό κέντρο. Νομίζαμε ότι η κίνηση θα απέτρεπε τον κόσμο από το να πλησιάσει, όμως όλος ο κόσμος που ήταν συγκεντρωμένος από την πλατεία μέχρι την είσοδο του Αττικόν ήταν, τελικά, όσοι περίμεναν να δουν το Fargo.
Το '99, με τους σεισμούς, θυμάμαι μια ατάκα του μακαρίτη του Γιώργου Τζιώτζιου που ήταν τότε ο διευθυντής στις «Νύχτες Πρεμιέρας». Τον είχαν ρωτήσει πώς τα καταφέραμε, ενώ η γη ακόμα σειόταν, το φεστιβάλ να είναι γεμάτο. Είχε απαντήσει: «Οι θεατές του φεστιβάλ είναι τόσο "κουνημένοι", που δεν επηρεάζονται από το κούνημα της Γης».
Τη χρονιά που κάηκε το Αττικόν βρισκόμασταν στο Φεστιβάλ του Βερολίνου, ήταν Φεβρουάριος. Δεν μπορούσαμε να πιστέψουμε ότι ήταν τόσο μεγάλη η καταστροφή. Πέρασαν αρκετές ημέρες για να το συνειδητοποιήσουμε. Όταν το είδαμε από κοντά, βάλαμε τα κλάματα. Ήταν κομβικό σημείο στην ιστορία του φεστιβάλ ότι χάσαμε το Αττικόν και τον Απόλλωνα. Εξάλλου, το κέντρο της Αθήνας δεν ήταν πια το ίδιο. Όλη αυτή η περιοχή, δυο-τρία οικοδομικά τετράγωνα, παρήκμασαν ξαφνικά, και με τη βοήθεια και της κρίσης. Η Σταδίου «σκοτείνιασε».
Δυνατό φεστιβάλ, πειρατεία δεν φοβάται
Αν μας αρέσει μια ταινία, θα βρει τη θέση της στο πρόγραμμα, ακόμα κι αν είναι ήδη διαθέσιμη για online download. Το φεστιβάλ δεν είναι μια κανονική εμπορική προβολή. Πας μια συγκεκριμένη μέρα και ώρα για να δεις την ταινία της επιλογής σου, ενώ είσαι σίγουρος ότι η προβολή θα συγκεντρώσει κι έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων που μοιράζονται την ίδια αγάπη για το ίδιο είδος, τον σκηνοθέτη και το αισθητικό στυλ της ταινίας. Μετά, δε, την προβολή, θα υπάρχει κάποιο πάρτι, κάποιο live, κάποια εκδήλωση ή, έστω, κάποιο πηγαδάκι. Αυτοί οι άνθρωποι ξέρουν ότι πηγαίνοντας σε κάποιο επίσημο event ή σε κάποιο μπαρ της δικής τους επιλογής, θα δημιουργήσουν και κάποιο «μετά». Θα συζητήσουν, θα διαφωνήσουν, θα τσακωθούν, θα φλερτάρουν, θα τα φτιάξουν, θα χωρίσουν, θα αγαπηθούν. Η ταινία δεν είναι μόνο μία προβολή, είναι μια ολόκληρη ιεροτελεστία που δεν επικαλύπτεται από κανένα download. Έτσι, όταν το κοινό μάθει ότι κάποια ταινία θα παιχτεί στο φεστιβάλ, μας γράφουν ότι δεν την κατεβάζουν αλλά ότι περιμένουν τον Σεπτέμβριο για να ζήσουν όλο αυτό το τελετουργικό.
Η ενηλικίωση ενός ζωντανού οργανισμού
Ούτε εγώ πίστευα ότι οι «Νύχτες Πρεμιέρας» θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε κάτι τόσο μεγάλο. Ίσως ο Γιώργος Τζιώτζιος που είχε την αρχική ιδέα να το πίστευε πιο πολύ απ' όλους – το αναφέρει και στο εντιτόριαλ του καταλόγου για την πρώτη διοργάνωση, ότι «μένει να δούμε αν αυτό που ξεκίνησε ως μια τρέλα θα εξελιχθεί σε μια μεγάλη ετήσια γιορτή του ανεξάρτητου σινεμά». Κατά κάποιον τρόπο, το πράγμα έγινε από μόνο του. Η δουλειά μας, οι ιδέες και το γούστο μας είναι μόνο το 50% της επιτυχίας, ίσως και λιγότερο. Το υπόλοιπο προέρχεται από τον κόσμο που μας σπρώχνει κάθε φορά προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Με τον τρόπο που υποδέχεται την κάθε ταινία δημιουργείται το κατάλληλο πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούμαστε. Είναι ένας ζωντανός οργανισμός το φεστιβάλ που μεγαλώνει ερήμην σου, όπως τα παιδιά σου, με τον ρυθμό των πραγμάτων.
Στην πρώτη διοργάνωση είχαμε καλεσμένο τον Ζακ Οντιάρ για την προβολή του Κοίτα τους άντρες να πέφτουν. Το Αττικόν ήταν άδειο, δεν είχε πάνω από 100 άτομα μέσα. Απ' έξω ήμουν εγώ με την κόρη μου, που ήταν 2 χρονών. Ο Οντιάρ έπαιζε μαζί της. Πλέον η κόρη μου είναι 22 χρονών, ενώ η τελευταία ταινία του Οντιάρ, το Σώμα με Σώμα, ήταν η ταινία έναρξης του προπέρσινου φεστιβάλ με κοινό 1.500 ατόμων.
Ηλίας Φραγκούλης
Διευθυντής του κινηματογραφικού site, freecinema.gr
Το «παιδιάστικο» όνειρο του Γιώργου Τζιώτζιου
Οι «Νύχτες Πρεμιέρας» είναι η γιορτή του σινεμά που έλειπε από την Αθήνα. Ήταν ένα «παιδιάστικο» όραμα του Γιώργου Τζιώτζιου, το οποίο ξεκίνησε από/με ανθρώπους που αγαπούν τον κινηματογράφο και μετατράπηκε σε event-«απουσιολόγιο» για τις πιο hip φάτσες της πόλης. Σε κάνει να αισθάνεσαι ότι πρέπει να είσαι κι εσύ εκεί πλέον. Αν αυτό το «εκεί» είναι η εμπειρία της κινηματογραφικής αίθουσας, είμαι κι εγώ μαζί του, με τα καλά και τα κακά του.
Το λούνα παρκ, τα μπουζούκια και το ασύρματο ηχείο
Οι διοργανώσεις του 1996 και του 1997 ήταν χρονιές με πάρα πολλούς ξένους καλεσμένους, τόσους που φτάναμε να κλείνουμε και πούλμαν για να τους βγάζουμε έξω για βόλτες ή φαγητό! Μας είχαν ζητήσει να τους πάμε από λούνα παρκ μέχρι το Romeo, στην παραλιακή! Να έχεις ξένους σκηνοθέτες και ηθοποιούς να θέλουν ν' ανέβουν και να χορέψουν πάνω σε τραπέζι κι εσύ να μην ξέρεις πού να κρυφτείς. Τα τελευταία χρόνια, μοιραία, θυμάμαι πιο έντονα το πάρτι λήξης, όπου και συνηθίζεται να παίζω μουσική ως DJ. Παλιότερα ήταν λίγο της θλίψης και των δημοσίων σχέσεων, μ' ένα κρασί στο χέρι. Μπήκα μετά εγώ κι έφερα την καταστροφή! Ωραίες στιγμές, να χοροπηδάνε και να ουρλιάζουν, να κάνουν «τρενάκι», να έρχεται η Αστυνομία για διατάραξη κοινής ησυχίας... Έχει υπάρξει άνθρωπος που χόρευε, κουνώντας ρυθμικά πάνω από το κεφάλι μου ένα ασύρματο ηχείο! Εκεί τρόμαξα λίγο.
Από το kids του Λάρι Κλαρκ στο Wet Hot American Summer
Κανένας άνθρωπος δεν πρέπει να έχει ξεχάσει την προβολή του Wet hot american summer το 2001. Με έπιασε νευρικό γέλιο σε δύο σκηνές. Όσοι γνωρίζουν την ένταση του γέλιου μου, καταλαβαίνουν τι έγινε. Ακόμη και σήμερα συναντώ ανθρώπους που μου λένε πόσο τραυματική ήταν η εμπειρία εκείνη. Και στο ταϊλανδέζικο Ong-bak, το 2004, ένας τύπος πήγε να δείρει τον Ηλία Κυριαζή, τον κομίστα, στο διάλειμμα, γιατί νόμιζε πως αυτός ήταν που γελούσε και του είχε διαλύσει τα νεύρα στην προβολή. Προσωπικά, τίποτα δεν με σοκάρει στο σινεμά. Ίσως ξεχωρίζω την πρεμιέρα του Kids του Λάρι Κλαρκ, το 1995. Αισθανόσουν τη δυσφορία στην αίθουσα.
Drugs και Παρθενώνας
Όλες τις χρονιές υπήρχε το στερεοτυπικό βάσανο των παιδιών που φρόντιζαν τους καλεσμένους και η αμήχανη στιγμή κατά την οποία οι τελευταίοι έκαναν συγκεκριμένες «παραγγελιές» για ναρκωτικά. Υπήρξε σκηνοθέτης που είχε σκαρφαλώσει στα κάγκελα κι ήθελε ν' ανέβει στον Παρθενώνα, νύχτα! Εγώ βοηθούσα σε πιο απλά πράγματα, τύπου «τρέχα να φέρεις από το σπίτι σου το DVD εκείνης της ταινίας των αδελφών Μαρξ, γιατί η κόπια που ήρθε απ' έξω είναι τόσο χάλια, που αν τη φορτώσουμε στη μηχανή, θα γίνει κομμάτια».
Oι αριθμημένες θέσεις και η δόση τρέλας που λείπει από το φεστιβάλ
Εξακολουθώ να έχω τεράστιο πρόβλημα με τις αριθμημένες θέσεις των εισιτηρίων. Από τη χρονιά που ίσχυσε αυτό, καταστράφηκε το fun, ειδικά στις μεταμεσονύκτιες προβολές. Διαμελίστηκαν οι παρέες, σκόρπισε η φάση. Με απέτρεψε από το να πηγαίνω στις μεταμεσονύκτιες. Έχασαν το γέλιο μου. Τέλος. Αυτό που όντως λείπει από τις «Νύχτες Πρεμιέρας» είναι μια κάποια δόση μεγαλύτερης τρέλας και φαντασίας στον προγραμματισμό. Ρίσκα στις επιλογές, πιο μεστά αφιερώματα, όχι πρακτικές τύπου «βάλε και λίγο απ' αυτό» για την ποικιλία του πράγματος. Αυτό με τα μισερά αφιερώματα σε είδη και σκηνοθέτες από το παρελθόν, μερικές φορές, κάνει λίγο «τσόντα». Ενίοτε, απογοητεύει και η πλειονότητα των νέων ταινιών, όμως αυτή είναι παθογένεια της σημερινής παγκόσμιας κινηματογραφίας, που πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο. Για παράδειγμα, τα πρώτα χρόνια, οι «Νύχτες Πρεμιέρας» είχαν ως βασικό σκελετό το ανεξάρτητο αμερικανικό σινεμά, που είχε ακόμα πολλά να πει και να «πειραματιστεί» σε φόρμες. Αυτό έχει εκλείψει πλέον. Το βλέπεις κάθε χρόνο και από το Sundance.
Λουκάς Κάτσικας
Αρχισυντάκτης του περιοδικού Σινεμά
Μερικές ακόμα ταινίες που κερδίζουν το χειροκρότημα και το φιλμ που άδειασε την αίθουσα
Το περισσότερο χειροκρότημα πέφτει συνήθως στις προβολές των μουσικών ταινιών, μάλλον επειδή οι θεατές που πάνε να δουν ένα φιλμ αφιερωμένο σε κάποιο αγαπημένο τους συγκρότημα ή είδος μουσικής αντιδρούν συνήθως με τον ενθουσιασμό ενός groupie. Αποδοκιμασίες, περιέργως, δεν είχαμε ποτέ στο πλαίσιο του δικού μας φεστιβάλ. Αν και είδα να αδειάζει κατά ορδές η αίθουσα τη χρονιά που παίζαμε το Drawing Restraint 9 του Μάθιου Μπάρνεϊ, εκείνο το ανεκδιήγητο φιλμ με την επίσης ανεκδιήγητη (πλέον) Björk.
Ο Τζίμης Πανούσης και η πιο άβολη στιγμή
Η πιο δυσάρεστη εμπειρία στα χρονικά του φεστιβάλ παραμένει για μένα η προβολή έναρξης του 2006 που έγινε στο Κολέγιο Αθηνών με το Volver του Πέδρο Αλμοδόβαρ. Η ταινία διακόπηκε πριν καλά-καλά κλείσει ένα πεντάλεπτο εξαιτίας ενός μεγάλου προβλήματος με τον ήχο και αρκετοί επώνυμοι καλεσμένοι, τους οποίους δεν θα αναφέρω, αν και τους θυμάμαι χαρακτηριστικά, φέρθηκαν με τον πιο αγενή κι επιθετικό τρόπο. Στις φωτεινές εξαιρέσεις, ο Τζίμης Πανούσης, που έσπευσε, χαμογελαστός, να πει εκτός αιθούσης: «Επρόκειτο προφανέστατα για τρομοκρατικό χτύπημα»!
Ένα λιγότερο ανοιχτόμυαλο κοινό
Πιστεύω πως αρκετοί, λιγότερο ανοιχτόμυαλοι θεατές πρέπει να ήρθαν σε δύσκολη θέση βλέποντας μερικές από τις ταινίες που είχαμε προβάλει στο εκτενές αφιέρωμα των «Νυχτών Πρεμιέρας» στο queer cinema. Σίγουρα είχε ενοχληθεί ένας υπάλληλος κεντρικής κινηματογραφικής αίθουσας, ο οποίος, την ώρα που παιζόταν στο σινεμά του μία από τις πάμπολλες ταινίες του αφιερώματος, μου είπε: «Τόση ανωμαλία, όση αυτή που είδα στο φετινό φεστιβάλ, δεν έχει υπάρξει ξανά!».
Απολαυστικοί, αλλά και αγενείς καλεσμένοι
Έχουμε υπάρξει τυχεροί στον τομέα της φιλοξενίας, μάλλον επειδή οι καλεσμένοι αναγνωρίζουν σ' εμάς την ευγένεια και την καλή διάθεση και μας την ανταποδίδουν. Είναι ευχάριστο, συνεπώς, όταν άνθρωποι όπως ο Ντάνιελ Ντέι Λιούις, ο Τζέρεμι Άιρονς, ο Τομ Τίκβερ, ο Κιμ Κι Ντουκ, ο Φατίχ Ακίν, ο Άρι Φόλμαν κ.ά. αποδεικνύεται, κατά τη διάρκεια των ελάχιστων ημερών που περνούν στην Αθήνα και στο πλαίσιο του φεστιβάλ, ότι είναι πραγματικοί τζέντλεμεν. Δεν μπορώ, δυστυχώς, να πω το ίδιο για έναν από τους περσινούς μας καλεσμένους, τον βραβευμένο σκηνοθέτη του Ταμπούρλου, Φόλκερ Σλέντορφ, ο οποίος αποτελούσε τον ορισμό του δύστροπου και μη μου άπτου ανθρώπου. Σε προσωπικό επίπεδο, και ίσως επειδή είχα την ευκαιρία να τους συναναστραφώ λίγο περισσότερο, άκρως απολαυστικοί καλεσμένοι μού φάνηκαν ο Κρίσπιν Γκλόβερ (που είχα λυσσάξει και να τον φέρουμε), ο Τζέι Μπράναν του Shortbus, ο Τζούλιαν Τεμπλ και ο Μελβίλ Πουπό, ένας από τους πιο ενδιαφέροντες ηθοποιούς του μοντέρνου γαλλικού σινεμά.
Η πιο queer στιγμή του φεστιβάλ
Ολόκληρο το αφιέρωμα (δεκαπέντε ταινίες!) των 12ων Νυχτών Πρεμιέρας στο queer cinema, το οποίο χωρίς υπερβολή πρέπει να αποτέλεσε μία από τις πιο πλήρεις ρετροσπεκτίβες που έχουν γίνει παγκοσμίως πάνω στο συγκεκριμένο κινηματογραφικό ιδίωμα. Tο «queer-όμετρο» χτύπησε κόκκινο τη βραδιά που παίχτηκε το θρυλικό Thundercrack για πρώτη φορά στη χώρα μας, ένα διάρκειας δυόμισι ωρών, πανερωτικό όργιο στα όρια του σκληρού πορνό, το οποίο γέμισε ασφυκτικά τον Απόλλωνα της Σταδίου και είχε τον Πάνο Χ. Κούτρα, ο οποίος ανέλαβε να πει δυο λόγια για το φιλμ, να προτρέπει (χαριτολογώντας) τους θεατές να κάνουν ψωνιστήρι στις τουαλέτες.
Τα πάρτι που άφησαν εποχή
Οπωσδήποτε το πάρτι που είχαμε κάνει στο Χοροστάσιο της πλατείας Κλαυθμώνος μετά την πανελλήνια πρεμιέρα του Trainspotting ή, τέλος πάντων, όσα θυμάμαι (ή θέλω να θυμάμαι) από εκείνο το πάρτι. Και σίγουρα το υπέροχο disco πάρτι που έγινε με αφορμή το ντοκιμαντέρ The godfather of disco στο πατάρι του GURU, στο οποίο έπαιζε μουσική η μέγιστη Queen D και όσοι μυημένοι έσπευσαν να προσκυνήσουν, χόρεψαν μέχρι το ξημέρωμα. Τότε που ο κόσμος ακόμη χόρευε...
Λήδα Γαλανού
Κριτικός κινηματογράφου στο flix.gr
Ένα φεστιβάλ σημαίνει πάνω από 20 πράγματα
Η πρώτη μου αληθινή δουλειά με το περιοδικό ΣΙΝΕΜΑ, η πιο εξαντλητική και βαθιά ικανοποιητική, οι πιο κεφάτες αναμνήσεις μου από τα χρόνια των 20+ μέχρι 30. Δούλεψα στο φεστιβάλ από το 1995 ως το 2003 στην επιλογή του προγράμματος «κάτω» από τον Γιώργο Κρασσακόπουλο και από το 2006 ως το 2008 ως υπεύθυνη επικοινωνίας μαζί με τη Βάσω Βασιλάτου, με τη δική μας τότε εταιρεία, την ArtAche. Έπαιξε ρόλο η ηλικία –όχι μόνο η δική μου, αλλά ολόκληρης της ομάδας του φεστιβάλ, πάντα ήταν μια νεανική, φρέσκια διοργάνωση– και, οπωσδήποτε, το ότι δούλεψα εκεί από την πολύ αρχή του (πρώτη χρονιά ως θεατής, δεύτερη ως εργαζόμενη), αλλά σε κάθε περίπτωση θεωρώ τις «Νύχτες Πρεμιέρας» κομμάτι όχι της επαγγελματικής αλλά της προσωπικής μου ζωής – το ωραίο είναι ότι το ίδιο νιώθει και μια μεγάλη μερίδα του κοινού.
Ιστορίες βελούδινης διαστροφής και χαρούμενων ανθρώπων
Υπάρχει μια ιστορία από τις πολλές που πάντα με κάνει να γελάω ασταμάτητα και προδίδει και την ηλικία των «Νυχτών Πρεμιέρας». Τα πρώτα χρόνια, φυσικά, δεν είχαμε Ιnternet και e-mails – τα πάντα γίνονταν με τηλέφωνο και φαξ. Προσπαθούσαμε να κλείσουμε μια ταινία, ανεξάρτητη αμερικανική, κι έψαχνα να βρω την υπεύθυνη στην αμερικανική εταιρεία. Βρίσκω μια άκρη, μου λένε: «πρέπει να ξανατηλεφωνήσετε και να ζητήσετε τη... Velvet Pervert!». Το τι βάλαμε με τον νου μας γι' αυτή την τόσο εναλλακτική executive που χρησιμοποιεί ψευδώνυμο δεν περιγράφεται, πώς θα μοιάζει, τι θα φοράει, πώς θα είναι το γραφείο, αν όλοι οι συνεργάτες έχουν το ίδιο στυλ – είχαμε εντυπωσιαστεί τρομερά. Έπαιρνα τηλέφωνο, «could I speak with Ms Velvet Pervert, please», δεν την έβρισκα, επέμενα. Κάποια στιγμή την πέτυχα, «hello, Velvet», της εξηγώ τι χρειαζόμουν, μου λέει «τέλεια, στείλε μου ένα φαξ με τα στοιχεία και θα σου απαντήσω το συντομότερο». Στην απάντησή της κοκκίνισα: λεγόταν Valerie Parker. Είχα, απλώς, ακούσει λάθος. Την ταινία, ωστόσο, την πήραμε!
Από τα κομμάτια του προγράμματος μέσα στα χρόνια, εκείνο που μου είχε φανεί εκπληκτικό ήταν το αφιέρωμα στο queer cinema το 2006. Εκτός από μια απίθανη επιλογή ξεχωριστών, σπάνιων ταινιών και μια μοναδική ομάδα ανθρώπων που παρουσίαζε την καθεμία, από τον Κωνσταντίνο Γιάνναρη και τον Πάνο Χ. Κούτρα μέχρι τον Γρηγόρη Βαλλιανάτο, τον Φώτη Σεργουλόπουλο, τη Μαρία Cyber κι ένα σωρό ακόμα πάντα πρόθυμους να βοηθήσουν, το ενθουσιαστικό ήταν ότι, μέσα στον πυρήνα των φανατικών του φεστιβάλ, το αφιέρωμα είχε δημιουργήσει έναν ακόμα στενότερο, εκείνους που παρακολουθούσαν σταθερά, καθημερινά αυτό το πρόγραμμα και βρίσκονταν αμέσως μετά, όλοι μαζί, για να τις κουβεντιάσουν με ποτό. Στον υπέροχο πάντα Δαναό και στο Αττικόν και τον Απόλλωνα φυσικά, τα δυο αξεπέραστα σινεμά που δεν βλέπουμε την ώρα να ξανανοίξουν. Ήταν μεγάλη επιτυχία και αξέχαστα τα βράδια.
Οι «Νύχτες Πρεμιέρας» πάντα έκαναν τα καλύτερα πάρτι. Από τα πρώτα –πόσο '90s–, όπως αυτό για το Trainspotting στο Χοροστάσιο, μέχρι το set του Τζούλιεν Τεμπλ που είχε έρθει για το Joe Strummer: The future is unwritten στο παλιό Soul στην Ευριπίδου. Παλιοί, καινούργιοι, επόμενοι, για πολλούς ακόμα Σεπτέμβρηδες.
Θέμις Μπαζάκα
Ηθοποιός, φανατική του φεστιβάλ
Ο Ορέστης (Ανδρεαδάκης) και ο Θοδωρής (Κουτσογιαννόπουλος) μου είχαν κάνει εκείνη τη συνέντευξη που είχε γίνει cover story για ένα παλιό τεύχος του ΣΙΝΕΜΑ κι έκτοτε είμαστε πολύ καλοί φίλοι. Έτσι, είχα παρουσιάσει την τελετή έναρξης των δύο πρώτων διοργανώσεων. Παλιότερα, συνήθως το φεστιβάλ δεν συνέπιπτε με δικές μου πρόβες για το θέατρο, οπότε έβλεπα πραγματικά πάρα πολλές ταινίες κάθε χρόνο. Είχαμε όλοι μια λαχτάρα να προλάβουμε τα πάντα, να κάνουμε τις σωστές επιλογές ανάμεσα σε μαραθωνίους μεταξύ Σταδίου και Αμπελοκήπων.
Συγκινούμαι όταν σκέφτομαι πως αυτό που πλέον είναι κάτι huge ξεκίνησε από μια χούφτα νέων ανθρώπων που όλοι είχαν απίστευτη διάθεση να τρέξουν, να βοηθήσουν αμισθί. Ειδικά σήμερα που οι νέοι είναι αποδιωγμένοι από παντού, ξέρεις ότι στις «Νύχτες Πρεμιέρας» θα βρεθείς επί δέκα μέρες ανάμεσα στα πιο φρέσκα πρόσωπα –κοινό και συμμετέχοντες– που είναι γεμάτα ζωντάνια και δύναμη για το μέλλον. Άσε που η κάθε διοργάνωση είναι ένας πραγματικός άθλος για την ομάδα.
Μου έχει μείνει αξέχαστη η προβολή του «Young Adam» με τον Γιούαν ΜακΓκρέγκορ και την Τίλντα Σουίντον. Κάποια χρονιά βρέθηκα στην κριτική επιτροπή του Μουσικού Τμήματος, όπου και γνωρίστηκα με τον Μπλέιν Ρέινινγκερ των Tuxedomoon, ενώ θυμάμαι ακόμα την παραγωγό Κριστίν Βασόν να έχει εκστασιαστεί με τις ομορφιές της Ελλάδας. Είχα αναλάβει να την πάω εκδρομή στην Αίγινα κι εκείνη έλεγε κάθε 3 λεπτά «Oh my God, this is Paradise»! Και, φυσικά, έχουν αφήσει εποχή εκείνα τα θρυλικά πάρτι έπειτα από τις τελετές έναρξης των πρώτων χρόνων στο Αμερικανικό Κολέγιο. Όλοι φίλοι, γνωστοί, άνθρωποι του σινεμά να χορεύουν και να γελούν. Πραγματικές γιορτές.
Μερικές μικρές αποκλειστικότητες λίγες ημέρες πριν ανακοινωθεί το επίσημο πρόγραμμα:
Στην κατηγορία του Διεθνούς Διαγωνιστικού θα προβληθεί η ταινία «Blind» του Eskil Vogt. Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Βερολίνο, ενώ διευθυντής φωτογραφίας είναι ο Θύμιος Μπακατάκης.
Στις πρεμιέρες του φεστιβάλ περιλαμβάνονται οι ταινίες «Whiplash» του Damien Chazelle και «Beautiful Youth/ Hermosa Juventud» του Jaime Rosales.
Το ελληνικό κομμάτι του φεστιβάλ αποτελείται από 12 ταινίες, μεταξύ των οποίων 3 ντοκιμαντέρ. Ένα από αυτά είναι η «Γκόλφω στην Επίδαυρο» του Νίκου Καραθάνου. Ένα ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στην παράσταση «Γκόλφω» που παρουσιάστηκε την περσινή σεζόν στο Εθνικό Θέατρο.
σχόλια