Φτάσαμε στην οδό Στρέιτ στη Φιλοθέη σχεδόν ταυτόχρονα με τον φωτογράφο, σε ένα μοντέρνο οίκημα, όπου στεγάζεται η πρεσβεία της Νιγηρίας στην Αθήνα. Το ραντεβού ήταν με τον ίδιο τον πρεσβευτή κ. Αγιοντέτζι Αγιοντελέ, για να μιλήσει με αφορμή το πρώτο φεστιβάλ νιγηριανής μουσικής, χορού που θα λάβει χώρα στην Τεχνόπολη στις 2 Οκτωβρίου. Την επόμενη μέρα γιορτάζουν την 53η επέτειο της ανεξαρτησίας τους από τους Άγγλους.
Ο κύριος πρέσβης, ένας μεγαλόσωμος άντρας μέσης ηλικίας, φοράει παραδοσιακή ενδυμασία, μια κατάλευκη κελεμπία με κεντημένα σχέδια, ενώ στο κεφάλι έχει μαύρο φεσάκι. Ο μόλις τριανταοκτάχρονος σύμβουλός του Σάγκα Τζων Σάμα, επίσης παρών, φοράει κοστούμι, είναι συνεχώς χαμογελαστός και, όσο κρατάει η φωτογράφιση του κ. Αγιοντέλε, μου μιλάει για την οικογένειά του, τα δυο του παιδιά και τη ζωή τους «όχι στο γκέτο», όπως μου διευκρινίζει ξεσπώντας σε γέλια, αλλά στα Μελίσσια: «Είμαστε οι μόνοι μαύροι στην περιοχή». Ο πρέσβης θεωρεί απαραίτητο να έχει δίπλα του, καθώς φωτογραφίζεται, τη σημαία της χώρας του κι έτσι ψάχνουμε το σωστό φόντο. Τον ρωτάω αν η φορεσιά σημαίνει κάτι ιδιαίτερο, αν τη φοράει για να τιμήσει τη Νιγηρία. «Όχι απαραίτητα. Είναι πολύ άνετη, αλλά δεν είναι και κακή ιδέα να δείχνεις στους ανθρώπους την καταγωγή σου» απαντάει. Λίγο πριν καθίσουμε βλέπω στον τοίχο το πορτρέτο του Προέδρου της χώρας Γκούντλακ Εμπελέ Τζόναθαν – ένας σχετικά νέος άντρας με ευχάριστο και καθόλου σκληρό πρόσωπο. Ρωτάω αν ανήκει σε κάποια ισχυρή πολιτική οικογένεια. Μαθαίνω, αντιθέτως, ότι πριν ασχοληθεί με την πολιτική, δίδασκε στο πανεπιστήμιο. Για μια χώρα που είχε επί 33 χρόνια δικτατορικά καθεστώτα αυτό ακούγεται ελπιδοφόρο. «Η ατζέντα του Προέδρου μας έχει θέσει σε προτεραιότητα την εκπαίδευση, την ενέργεια, την υγεία και την κρατική δομή» μου εξηγεί ο πρέσβης. Αλλά σαν καλός διπλωμάτης κι έχοντας κάποιους στόχους εκπροσωπώντας τη χώρα του μπαίνει αμέσως στο θέμα. «Ο πολιτισμός είναι σημαντικό κομμάτι της διπλωματίας. Δεν μπορείς να επικοινωνήσεις με τους ανθρώπους, αν δεν τους γνωρίσεις. Οι Νιγηριανοί και οι Έλληνες γνωριζόμαστε κοντά έναν αιώνα» μου λέει. Πράγματι, κάποτε υπήρχε μεγάλη ελληνική παροικία στη Νιγηρία και μερικά από τα ισχυρότερα ονόματα του επιχειρηματικού κατεστημένου της χώρας είναι ελληνικά: Μανδήλας, Κουμάνταρος, Λεβέντης. «Αυτοί οι άνθρωποι είναι ακόμα εκεί, δίνοντας δουλειά σε χιλιάδες Νιγηριανούς» συνεχίζει.
«Δηλαδή, μεγαλώσατε έχοντας μια καλή εικόνα του ελληνικού στοιχείου;» ρωτάω. «Μεγαλώνοντας στο Λάγος ήξερα αρκετούς Έλληνες. Οι Άγγλοι ήρθαν στη Νιγηρία για αποικιοκρατικούς λόγους. Οι Έλληνες, για να κάνουν μπίζνες. Τώρα είναι η ώρα να ξανασυνεταιριστούμε. Οι δυνατότητες και οι ευκαιρίες που ανοίγονται καθημερινά είναι τεράστιες. Σε αντίθεση με όλα όσα σας προτείνει η Τρόικα, η Νιγηρία δεν θα απαιτήσει τόκους και τα χρήματά σας θα επιστρέψουν εδώ, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της Ελλάδας. Μπορούμε και οι δύο λαοί να κερδίσουμε από τέτοιες συνεργασίες» τονίζει και είναι φανερό ότι κύριο μέλημά του είναι να μεταφέρω το μήνυμά του προς τα έξω. Αναμφίβολα, όντας από τις μεγαλύτερες πετρελαιοπαραγωγικές χώρες του κόσμου, μέλος του ΟΠΕΚ και με σημαντικά λιμάνια, δεν μπορεί παρά να προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες σε οποιονδήποτε έχει τέτοιους στόχους. «Μόνο τους τελευταίους έξι μήνες έχω εκδώσει 1.500 βίζες σε Έλληνες που φεύγουν για να εργαστούν στη Νιγηρία. Και σωστά κάνουν, το μέλλον βρίσκεται στην Αφρική» συμπληρώνει.
«Έχουμε κοινά πολιτιστικά στοιχεία οι δυο λαοί;» τον ρωτάω. «Πάρα πολλά! Είμαστε και οι δύο λαοί με παράδοση και οικογενειακές αξίες. Οι Νιγηριανοί είμαστε φιλόξενοι και κάνουμε τα πάντα για τον επισκέπτη μας. Αντίστοιχα, κι εγώ στην Αθήνα νιώθω έντονα την ελληνική φιλοξενία. Έχω ταξιδέψει σε ολόκληρη τη χώρα, και στα νησιά, και όπου πηγαίνω κάνω φίλους. Έχετε αξίες πολιτισμού, όπως κι εμείς. Έχω επισκεφτεί τα μουσεία σας και βλέπω πως έχετε προστατέψει την κληρονομιά σας. Στην πατρίδα μου υπάρχουν ανάλογα εκθέματα» εξηγεί με ένα ήρεμο, διδακτικό ύφος. «Οι συμπατριώτες σας τρέφουν τα ίδια συναισθήματα για την ελληνική κοινωνία;» ρωτάω. «Αν αφήσεις τον εαυτό σου να νιώθει μειονότητα και οίκτο για τον εαυτό σου και δεν κάνεις βήματα να καταλάβεις την κοινωνία στην οποία έχεις έρθει για να ζήσεις, δεν προχωράς. Πώς προχωράς; Με σκληρή δουλειά και εντιμότητα. Υπάρχουν πάρα πολλές οικογένειες από τη Νιγηρία που ζουν εδώ αξιοπρεπώς, συνεισφέροντας στην ελληνική κοινωνία. Φυσικά, πρέπει και η κοινωνία να δώσει την ευκαιρία σε μια μειονότητα και να την αποδεχτεί. Διαπίστωσα ότι έχουν γίνει πάρα πολλοί ελληνο-νιγηριανοί γάμοι – είτε άντρες Νιγηριανοί που παντρεύτηκαν Ελληνίδες είτε το αντίστροφο». «Και πάρα πολλά νέα παιδιά Νιγηριανών που μεγάλωσαν εδώ και δεν έχουν γνωρίσει άλλη πατρίδα, όπως ο μπασκετμπολίστας Γιάννης Αντετοκούμπο» προσθέτω. «Ναι, ήρθε εδώ με τους γονείς του και τα αδέλφια του πριν φύγουν τα δύο αγόρια στην Αμερική» συμπληρώνει.
Σχεδόν κάθε Αφρικανός που θα ρωτήσεις από πού κατάγεται θα σου απαντήσει από τη Νιγηρία. Αυτή, τουλάχιστον, είναι η δική μου εντύπωση. Το λέω, λοιπόν, αυτό στον πρέσβη, ότι οι Νιγηριανοί στην Ελλάδα αριθμούν χιλιάδες. «Λένε ότι είναι γύρω στους 5.000, αλλά εγώ θεωρώ ότι δεν είναι περισσότεροι από 2.500. Ξέρετε τι γίνεται; Όλοι όσοι έρχονται από τις γύρω χώρες, Ακτή του Ελεφαντοστού, Γκάμπια, Νιγήρ, περνάνε πρώτα από τη Νιγηρία. Είμαστε η σημαντικότερη χώρα της Δυτικής Αφρικής και νιώθουν περήφανοι να δηλώνουν ότι προέρχονται από εμάς». «Ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν ζώντας εδώ;» τον ρωτάω. «Η μεγάλη αργοπορία των αδειών παραμονής, που μέχρι να τους τις παραδώσουν έχουν λήξει, και οι άδειες στις λαϊκές, που έχουν γίνει ασύμφορες για τους μικροπωλητές. Έχω ζητήσει από τα υπουργεία να κάνουν κάτι γι' αυτό». «Ξέρετε, υπάρχει ρατσισμός που ενισχύεται από το γεγονός ότι γίνεται διακίνηση ναρκωτικών από Νιγηριανούς» σχολιάζω. Δίνει τη δική του ερμηνεία: «Όταν ανάμεσα σε δέκα καλούς και έντιμους υπάρχει ένας που κάνει κακό, παίρνει όλους η μπάλα, γιατί αυτός μόνο ακούγεται. Η μετανάστευση, όμως, είναι παγκόσμιο φαινόμενο. Πολλοί νέοι μας σήμερα ταξιδεύουν όχι από ανάγκη αλλά για την εμπειρία».
Καταλήγω στο φεστιβάλ που οργανώνει η πρεσβεία. «Αφορά μόνο νεαρές ηλικίες;» ρωτάω, καθώς κυριαρχούν διάσημοι μουσικοί της νιγηριανής τζαζ, σόουλ και afrobeat. «Απευθύνεται σε όλο τον κόσμο και είναι μια προσπάθεια να σας συστήσουμε με την κουλτούρα μας. Αρέσει και σ' εμάς, όπως στους Έλληνες, η μουσική, ο χορός και το φαγητό» διευκρινίζει. Πράγματι, το πρόγραμμα περιλαμβάνει το εθνικό συγκρότημα χορού της Νιγηρίας, που αποτελείται από δώδεκα χορευτές και επτά κρουστά, τον σούπερ σταρ Keziah Jones, γνωστό και από τη γαλλική σκηνή με τη χαρακτηριστική του μουσική blufunk, που θα ερμηνεύσει το τελευταίο του άλμπουμ «Captain Rugged», τον Adedeji Adetayo με το συγκρότημά του και τον Ελληνο-νιγηριανό καλλιτέχνη MC Yinca. Ο Σύλλογος Γυναικών της Νιγηρίας στην Αθήνα θα μαγειρέψει νιγηριανό finger food. «Και σ' αυτό έχουμε πολλά κοινά, όπως το τζατζίκι και τη σούγια, το σουβλάκι μας» μου λέει, και φαίνεται να είναι καλοφαγάς κι ο ίδιος.
Όταν σηκώθηκα να φύγω, μου ζήτησε να μεταφέρω τα συλλυπητήρια του νιγηριανού λαού στην οικογένεια του Παύλου Φύσσα. Μέχρι να βγω από το κτίριο της πρεσβείας με αποχαιρέτησε με χειραψία τρεις φορές. Πράγματι, ήταν μια φιλικότατη επίσκεψη επί ξένου εδάφους...
σχόλια