Ο πιο χαρούμενος κάτοικος του Καστελόριζου
O Τζόναθαν έφτασε στο ακριτικό νησί από ατύχημα, αλλά αποφάσισε να μείνει από επιλογή. Εκεί, σε ένα από τα πιο απομακρυσμένα νησιά της Ελλάδας, βρήκε το σπίτι του. «Από το πλοίο έριξα μια μαύρη πέτρα να, με το συμπάθιο» λέει για την απόφασή του να εγκατασταθεί στο νησί. Σήμερα είναι ίσως ο πιο χαρούμενος κάτοικός του και αυτός που προσφέρει τις περισσότερες υπηρεσίες. Βρίσκει πάντα κάτι να κάνει και δεν κάθεται ποτέ. Επισκευάζει υπολογιστές και μαστορεύει πάσης φύσεως ηλεκτρονικές συσκευές, εργάζεται ως οδοκαθαριστής στον δήμο, καθαρίζει τα μονοπάτια, τους δρόμους και τους δημόσιους χώρους και περιφέρεται με έναν πλαστικό κάδο με ροδάκια μαζεύοντας όλα τα σκουπίδια. «Όλοι το λένε, από τα σκουπίδια των άλλων μπορείς να μάθεις πάρα πολύ ενδιαφέροντα πράγματα» λέει πετώντας χαρτιά στον κάδο. Επίσης, εκτελεί και χρέη ραδιοφωνικού παραγωγού στον μοναδικό ραδιοφωνικό σταθμό του Καστελόριζου. «Πρόπερσι, μου λέει κάποια στιγμή ο πρώην δήμαρχος, ο Παύλος, "έχουμε και έναν ραδιοφωνικό σταθμό εδώ πέρα, θέλεις, μια που το έχεις το μπλα-μπλα και περισσότερη μόρφωση από τους άλλους, να τον αναλάβεις, να λες τα νέα του Καστελόριζου, να βάζεις και καμιά μουσικούλα;". "Μετά χαράς, κανένα πρόβλημα" του λέω». Η ζωή σε ένα ακριτικό νησί μπορεί να γίνει πολύ δύσκολη, ειδικά τον χειμώνα. Δεν υπάρχουν ωράρια. Δεν υπάρχουν μέρες. «Υπάρχουν φορές τον χειμώνα που λες "δεν έχω τι να κάνω". Εγώ πάντα έχω τι να κάνω. Δεν υπάρχει περίπτωση».
Μια ήρεμη ζωή, μακριά από τις φλόγες του πολέμου
Πριν από λίγα χρόνια ο Ρόι αποφάσισε να αφήσει πίσω του τον πόλεμο στο Ιράκ και να αναζητήσει μια πιο ήρεμη ζωή στη Δύση. Το μοναδικό τίμημα που έπρεπε να πληρώσει ήταν το να ζει μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τα αγαπημένα του πρόσωπα. Στην αρχή, έμοιαζε να τα έχει καταφέρει, χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες. Είχε μια σταθερή δουλειά και μπορούσε να νοικιάζει το δικό του σπίτι στην Αθήνα. Μετά, όλα άλλαξαν. Όσο βάθαινε η κρίση, η εύρεση δουλειάς ήταν σχεδόν αδύνατη. «Για πάνω από έξι μήνες δεν μπήκε στην τσέπη μου ούτε ένα ευρώ. Πέρασα δύο μήνες που δεν μπορούσα να κοιμηθώ ούτε δυο ώρες λόγω άγχους. Ήθελα να κοιμηθώ, αλλά σκεφτόμουν τι θα φάω αύριο το πρωί, πού θα κοιμηθώ, από πού θα βρω τα €5 για να πληρώσω το κρεβάτι που κοιμάμαι. Ήταν πάρα πολύ δύσκολα. Πίστεψέ με, βγήκα πολλές φορές με άλλα παιδιά για να ψάξουμε στα σκουπίδια για φαΐ. Αυτή είναι η αλήθεια» λέει o Ρόι για το δύσκολο διάστημα που πέρασε.
Οι άγνωστες ιστορίες του Τζόναθαν και του Ρόι είναι τόσο διαφορετικές μεταξύ τους όσο και οι πρωταγωνιστές τους. Μικρές, πολύχρωμες ψηφίδες, κομματάκια ενός παγκόσμιου μωσαϊκού, που δεν συναντιούνται ποτέ και δεν μαθαίνει η μία την ύπαρξη της άλλης.
Περιφερόμενος, συνάντησε τυχαία τους ανθρώπους της ΜΚΟ Κλίμακα που ετοιμάζονταν να κοιμηθούν έξω, μαζί με τους αστέγους, στο πλαίσιο της δράσης «sleep out». Εκεί βρήκε τη διέξοδό του. «Με γνώρισαν καλύτερα και μετά μου ζήτησαν να μπω στην κουζίνα να βοηθάω τον κύριο Σπύρο. Τα πράγματα πια γίνονται καλύτερα για μένα. Ας πούμε, εδώ βρήκα ένα κρεβάτι, ένα μπάνιο, μια ντουλάπα να βάλω τα ρούχα μου. Βρήκα ανθρώπους που με προσέχουν, που φροντίζουν την υγεία μου και μου ανέθεσαν να μοιράζω ρούχα και να φτιάξω την αποθήκη». Η εμπειρία της ΜΚΟ Κλίμακα τον έχει αλλάξει ως άνθρωπο. Έχει κερδίσει φίλους, έχει γνωρίσει ανθρώπους που δεν περίμενε ποτέ ότι θα έχει κάποια σχέση μαζί τους, όπως οι άστεγοι, που όταν τους έβλεπε στον δρόμο νόμιζε πως ήταν τεμπέληδες ή παράνομοι. «Τους βλέπω εδώ καθημερινά και είναι μια χαρά παιδιά. Μπορείς να φοράς τα χειρότερα ρούχα και να έχεις μεγάλη καρδιά, μεγάλη ψυχή, που χωράει όλο τον κόσμο. Τώρα πια δεν φοβάμαι. Το χειρότερο έχει συμβεί στη ζωή μου. Το ξέρω ότι θα τα καταφέρω».
Οι άγνωστες ιστορίες του Τζόναθαν και του Ρόι είναι τόσο διαφορετικές μεταξύ τους όσο και οι πρωταγωνιστές τους. Μικρές, πολύχρωμες ψηφίδες, κομματάκια ενός παγκόσμιου μωσαϊκού, που δεν συναντιούνται ποτέ και δεν μαθαίνει η μία την ύπαρξη της άλλης. Είναι, όμως, πραγματικές ιστορίες που στο τέλος σε αφήνουν με μια γλυκιά αισιοδοξία και μια μάλλον αδικαιολόγητη αίσθηση πως τελικά όλοι και όλα βρίσκουν τη θέση τους στον κόσμο.
Αυτές οι δύο ιστορίες συμπεριλαμβάνονται σε μια σειρά ντοκιμαντέρ μικρού μήκους του Caravan Project και μπορεί κανείς να τα παρακολουθήσει ζωντανά στο ψηφιακό αρχείο ιστοριών που βρίσκεται στην ιστοσελίδα του, www.caravanproject.org. Πρόκειται για την πρωτοβουλία μιας μικρής αλλά ενθουσιώδους ομάδας ανθρώπων που αποφάσισαν το 2011 (με όχημα το ντοκιμαντέρ, την αφήγηση και τη φωτογραφία) να ξεκινήσουν μια περιπλάνηση σε όλη την Ελλάδα, καταγράφοντας και αποτυπώνοντας ανθρώπινες ιστορίες που έχουν τη δύναμη να αφυπνίζουν, να συγκινούν και να εμψυχώνουν. Ιστορίες που θα μείνουν «ζωντανές» για να εμπνέουν, ακόμη και αν η πραγματικότητα ή ο χρόνος τις ανατρέψουν.
Στη διάρκεια αυτής της τριετούς δράσης του, το Caravan Project δημιούργησε ήδη 12 ντοκιμαντέρ, φωτογράφισε απομακρυσμένα μέρη της Ελλάδας, από τα Πομακοχώρια μέχρι την Κρήτη και από το Καστελόριζο μέχρι την οροσειρά του Γράμμου, και κινηματογράφησε πάνω από 20 πολυμεσικές ιστορίες ανθρώπων, παρουσιάζοντας τη δράση και τα αποτελέσματά της σε σχολεία, πανεπιστήμια, πολιτιστικούς χώρους, μουσεία, πλατείες, χωριά, σωφρονιστικά ιδρύματα, εγχώρια και διεθνή φεστιβάλ, διαδίδοντας τη δουλειά και το όραμα των ανθρώπων του.
Πριν από λίγες ημέρες το Caravan Project ξεκίνησε τη β' φάση της νομαδικής του δράσης, σε μια προσπάθεια να εμπλακεί ακόμη περισσότερο με τις τοπικές κοινότητες, σε εκπαιδευτικό και κοινωνικό επίπεδο. Ο χάρτης του νέου του οδοιπορικού περιλαμβάνει επτά ελληνικές πόλεις, όπου και θα κατασκηνώσει για έναν μήνα μέσα σε δύο «γιουρτ» (παραδοσιακές κυκλικές σκηνοειδείς κατασκευές που χρησιμοποιούνταν από τις νομαδικές φυλές της Κεντρικής Ασίας) 100 τ.μ. συνολικά. Κάθε δράση σε πόλη-σταθμό περιλαμβάνει μία πολυμεσική έκθεση γύρω από το πρωτογενές υλικό που συνέλεξαν οι δημιουργοί του Caravan Project, εργαστήρια δημιουργικής ιστόρησης για ενήλικες, εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθητές σχολείων, προβολές ντοκιμαντέρ και κύκλους συζητήσεων, συνεργατικές δράσεις με ερευνητικούς, ακαδημαϊκούς και κοινωνικούς τοπικούς φορείς κ.ά.
Το Caravan Project έχει ήδη εγκατασταθεί από τις 15/10 στην πρώτη πόλη-σταθμό της περιοδείας, τη Μυτιλήνη, όπου έχει ξεκινήσει μια σειρά από δράσεις που εμπλέκουν ενεργά μαθητές, φοιτητές και κατοίκους του νησιού. Όλες οι δράσεις του Caravan Project είναι ανοιχτές προς το κοινό, χωρίς οικονομική επιβάρυνση. Τελευταίος σταθμός του οδοιπορικού θα είναι η Αθήνα, ενώ στη συνέχεια η ομάδα θα παρουσιάσει το συνολικό έργο (2011-2015) στο Βερολίνο, στο Παρίσι, στη Νέα Υόρκη και στον Λίβανο. Αποκλειστικός χορηγός του Caravan Project είναι το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος».
www.caravanproject.org
www.facebook.com/caravanproject.org
Όλες οι φωτογραφίες είναι από το οδοιπορικό του Caravan Project
σχόλια