H χούντα των ασήμαντων

Υπάρχει μια χούντα εξαιρετικά δημοφιλής στην Ελλάδα, η οποία δεν πρόκειται να πέσει ποτέ, εκτός κι αν μια χούφτα τραμπούκοι ποιητές πάνε να βάλουν φωτιά στα στούντιο: η χούντα της τηλεόρασης. Σε μια σοβαρή έρευνα της Public Issue που έγινε για το Ινστιτούτο Οπτικοακουστικών Μέσων, βγαίνει το θλιβερότατο (σχεδόν πένθιμο) συμπέρασμα ότι το 74% του κοινού παρακολουθεί καθημερινά τηλεόραση (με μέσο όρο τηλεθέασης τις 3,3 ώρες ημερησίως), όταν μόλις 10% διαβάζει τακτικά εφημερίδες και 33% ακούει ραδιόφωνο. Ταυτόχρονα, η θρυλούμενη διείσδυση του κοινού στο Ιντερνετ είναι η τελευταία της ευρωζώνης και σε μεγέθη και σε ρυθμούς ανάπτυξης και σε ποιότητα -το 46% των «χρηστών», στην ερώτηση αν διαβάζουν μπλογκς ή ιστοσελίδες απάντησε «Δεν ξέρω/Δεν απαντώ»!
Ο πεινασμένος καρβέλια ονειρεύεται. Ακόμα κι εγώ ουκ ολίγες φορές ευαγγελίστηκα μια βελτίωση που ουδέποτε ήρθε. Αφ' ότου μπήκε σαν κάρφος στο μάτι μου η μελαγχολική επέλαση του lifestyle, βάφτισα τις επιθυμίες μου «τάσεις» και διέβλεψα (ειδικά σε αυτή την εφημερίδα αλλά και στο «01») την άνθηση ελπιδοφόρων ομάδων που θα θέσουν ένα τέρμα στην πάνδημη χλαπάτσα. Δεκαετίες μετά, είμαστε ακόμα κολλημένοι στον ίδιο βάλτο, κι ακόμα χειρότερα: τώρα μια εξαιρετικά δημοφιλής χούντα, η χούντα της τηλεόρασης, ορίζει και κλαδεύει τα πάντα στον χαμηλότερο κοινό παρονομαστή.
Πάντα το μεγάλο πλήθος ήταν αποπλανημένο και ρηχό. Και πολιτικά και κοινωνικά. Η Ελένη Βλάχου, που σχεδόν έχει θεοποιηθεί για το κομψό στιλ της, ήταν μια αυλοκόλακας που μετέφερε στον κόσμο μια ψευδέστατη εικόνα της εξουσίας. Ολες οι μεγάλες εφημερίδες της εποχής έκαναν αβυσσαλέα ντιλάκια με τους πολιτικούς -χωρίς να κινδυνεύουν να γεννηθούν νέοι Ζαχόπουλοι: ιεροκρυφίως. Η αφελής μάζα εξαπατάτο ανέμελα (το Νερό του Καματερού) ή την τάιζαν όπως και σήμερα φτηνοπράματα και lifestyle (οι τσόντες της «ιστορικής» «Απογευματινής», τα λαϊκά περιοδικά της εποχής, «Ρομάντσο», «Ντομινό», «Βεντέτα»). Η αποπλάνηση γινόταν όμως μέσω εντύπων - ή του ραδιοφώνου. Και είχε ένα χαλινάρι, που το κράταγε υποκριτικά (αλλά το κράταγε!) η ψιλοαστική τάξη των Αθηνών. Ούτε βίζιτες έμπαιναν εξώφυλλο στο «Ρομάντσο» ούτε είχε έρθει η απολυταρχική κυριαρχία της τηλεοπτικής εικόνας, που θα χαύνωνε κάθε νοητική λειτουργία, θα πολτοποιούσε τη φαντασία, θα απλούστευε κάθε σύνθετη ή στοχαστική έννοια και θα έκοβε φέτες την αφήγηση (και την πραγματικότητα) με την ανά δεκάλεπτο διακοπή. Πάντα το μεγάλο πλήθος ήταν αποπλανημένο και ρηχό. Τώρα όμως είναι και λερωμένο.
Το αποκαρδιωτικό είναι ότι η σχέση των ανθρώπων με την τηλεόραση είναι σαδομαζοχιστική. Τη βρίζουν και τη θέλουν πιο πολύ. Ηδονίζονται να τους λερώνει. Να τους εξομοιώνει με τα κνώδαλά της. Να τους ψαρώνει. Να τους ρίχνει και κάνει χαστουκάκι δέους -λίγη συντέλεια του κόσμου, πού και πού, λίγη τρομολαγνεία, λίγη απειλή. Το θλιβερό είναι ότι η σχέση βαθαίνει, ενώ τουλάχιστον σε άλλες χώρες το Ιντερνετ την υποκαθιστά σιγά σιγά στις νεότερες ηλικίες. Αν και να το βράσω και το Ιντερνετ - κορυφαία σε χιτς στο ελληνικό YouTube ήταν τα κλιπάκια της Αννίτας Πάνια και του Βας Βας.

Κοντεύω τα 50 κι ακόμα διαφιλονικώ με το δαίμονα της πόλης. Αλλά δεν νομίζω να υπάρχει σωτηρία. Κάνω ό,τι μπορώ, αλλά αποτέλεσμα δεν φέρνει. Θα γεράσω με τη λαοφιλή χούντα της TV -αυτούς τους απατεώνες, τους ανώμαλα πλούσιους, τους ξεδιάντροπα ψευδείς. Πιστεύω επίσης ότι σημειώματα σαν το σημερινό είναι περίπου άχρηστα, γκρινιάρικα, ήδη λησμονημένα. Είτε τα βάζεις μετωπικά, ακτιβιστικά, με αυτήν τη θεσμοθετημένη ασέλγεια (είμαι υπέρ των «δράσεων»―σε στούντιο την ώρα των ψευδοειδήσεων, είμαι υπέρ του να ρίχνεις αβγά σε κότες με γούνα, είμαι υπέρ του να κόβεις το ρεύμα σε έναν σταθμό που βρωμίζει την πόλη...) είτε αποσύρεσαι σε ένα μικρό κύκλο ομορφιάς και αξιοπρέπειας και βλέπεις αυτά που θεωρείς άξια να ιδωθούν, ζεις αυτά που νομίζεις ότι είναι άξια να τα ζήσεις.

Μόνο που έτσι η ζωή είναι μισή. Οι άνθρωποι που δεν μοιράζονται τις σκέψεις και την ευχαρίστησή τους γίνονται θηρία.
Οπότε, τζίφος.