Οι αναμνήσεις της Kiki de Montparnasse
Μία συνάντηση με τον ζωγράφο Chaïm Soutine.
Souvenirs retrouvés (Ανακτημένες αναμνήσεις) ή Kiki's memoirs.
Οι αναμνήσεις της "Βασίλισσας του Μονπαρνάς", μούσας και ερωμένης μερικών από τους πιο διάσημους καλλιτέχνες της εποχής της.
Η πρώτη τους εκδοχή κυκλοφόρησε το 1929 ταυτόχρονα στα γαλλικά και τα αγγλικά, αλλά η Kiki δεν έμεινε ευχαριστημένη από το ύφος τους. 'Ετσι, το 1938, αποφάσισε να υπαγορεύσει στον ακορντεονίστα συντροφό της André Laroque ένα νέο κείμενο πιο αποκαλυπτικό. Οι διάφορες προσπάθειες να εκδοθεί δεν ευδοκίμησαν και παρά το ενδιαφέρον των υπερρεαλιστών, το δακτυλογραφημένο αυτό χειρόγραφο παρέμεινε για 50 χρόνια καταχωνιασμένο ανάμεσα σε χίλια άλλα χαρτόκουτα. Ξεχώριζε μόνο από μία κάρτα που έγραφε : "απείρως πολύτιμο". Οι γαλλικές εκδόσεις José Corti δημοσίευσαν το κείμενο των Αναμνήσεων στην ανανεωμένη τους μορφή το 2005.
"This is the only book I have ever written an introduction for, and, God help me the only one I ever will."
Ernerst Hemigway
Η Kiki ξαπλωμένη ανάμεσα στις φίλες της. Φωτογραφία του Brassaï.
Η μπουγάδα της Kiki.
Noire et Blanche (Μαύρη και 'Ασπρη), φωτογραφία του Man Ray (1926). Αγαπημένο μοντέλο και ερωμένη του Man Ray από το 1921, η Kiki του ενέπνευσε μερικές από τις πιο γνωστές του φωτογραφίες. Ο ίδιος την έβρισκε "άψογη από πάνω εως κάτω". Ωστόσο, στις Αναμνήσεις του 1938, έχει καταργηθεί το σύντομο κεφάλαιο που του ήταν αφιερωμένο ("Γνώρισα έναν Αμερικάνο που βγάζει όμορφες φωτογραφίες..."). Στη θέση του υπάρχουν μόνο κάποια πορτρέτα της Kiki από τον Man Ray.
Η Kiki ως πόρνη ελκύει τον Man Ray (1925).
Ο Man Ray μπροστά σε ένα πορτρέτο της Kiki.
Ο ζωγράφος Chaïm Soutine.
"Ξαφνικά, ακούμε το γρήγορο και σιγανό περπάτημα κάποιου που βιάζεται. Ένας γείτονας επιστρέφει.
Κατεβαίνω γρήγορα και πέφτω πάνω σε έναν τύπο με περίεργο χαρακτήρα όσο και εμφάνιση. Ονομάζεται Soutine και είναι ήδη γνωστός στον κύκλο των ζωγράφων. Επειδή τον είχα συναντήσει μερικές φορές στη Ροτόνδα, τον φωνάζω και του λέω :
- "Soutine, είμαι έξω στο δρόμο με μια φίλη μου. Μήπως μπορείς να μας κοιμήσεις ;"
Χωρίς να σταματήσει, μου απαντάει :
- "Ελάτε σπίτι μου αν θέλετε !"
Η φίλη μου ήδη μ' ακολουθεί και πηγαίνουμε ο ένας πίσω από τον άλλον. Ο Soutine δεν μιλάει. Ούτε κι αυτός φαίνεται να έχει παραφάει.
Όπως μπαίνουμε στο ατελιέ του, μας δείχνει με ένα νεύμα το κρεβάτι του. Τρέμωντας από το κρύο, και παραμένοντας σιωπηλές, τον βλέπουμε να αρχίζει να σπάει με μία μανία αρκετά τρομακτική τα λίγα έπιπλα που του είχαν απομείνει !
Ανάβει μία ωραία φωτιά, αλλά δεν τον ευχαριστούμε ! Αισθανόμαστε πως κάτι τέτοιο θα τον δυσαρεστούσε.
Τον κοιτάμε απλά με μάτια γεμάτα ευγνωμοσύνη, γιατί καταλαβαίνουμε πόσο ωραία είναι η χειρονομία του.
Εκείνος βολεύεται σε μια παλιά πολυθρόνα από μπαμπού και όλοι μαζί κοιμόμαστε !
Ο Soutine είναι σήμερα ένας από τους μεγαλύτερους ζωγράφους της εποχής μας. Τον είδα πρόσφατα. Ξέρω πως οι πινακές του πωλούνται ακριβά κι ότι αυτή η επιτυχία θα μπορούσε να τον είχε μεθύσει.
Παραμένει όμως ο παλιός φίλος, απλός και καλός όπως πριν.
Ευχαριστούμε Soutine. Εκείνο το θλιβερό χειμωνιάτικο βράδυ έβαλες λίγο ήλιο στην καρδιά δύο δυστυχισμένων κοριτσιών !"
Kiki de Montparnasse, Souvenirs retrouvés.
Chaïm Soutine, Le Groom (1925), Musée National d'Art Moderne, Παρίσι.
Chaïm Soutine, Carcasse de boeuf (1925).
Ο Chaïm Soutine.
σχόλια