Εν αναμονή των κρίσιμων διαπραγματεύσεων σε Eurogroup και Σύνοδο Κορυφής, ας δούμε τα πρόσωπα με τη μεγαλύτερη επιρροή στην ευρωζώνη και τι πρεσβεύουν. Ποιοι είναι οι σύμμαχοι του Αλέξη Τσίπρα, ποιοι συντάσσονται με τη γερμανική πλευρά και ποιοι διατηρούν ουδέτερη στάση.
Μπαράκ Ομπάμα
Ο Αμερικανός Πρόεδρος έκανε ίσως τη σοβαρότερη δήλωση υπέρ της ελληνικής θέσης για τέλος του Μνημονίου. Λίγα 24ωρα μετά την εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ είπε σε τηλεοπτική του συνέντευξη: «Δεν μπορείς να συνεχίζεις να "στύβεις" χώρες που βρίσκονται σε ύφεση. Σε κάποιο σημείο πρέπει να υπάρξει και μια πολιτική ανάπτυξης, ώστε να μπορούν να αποπληρώσουν τα χρέη τους και να μειώσουν τα ελλείμματά τους». Και πρόσθεσε: «Είναι πολύ δύσκολο να ξεκινήσεις αυτές τις αλλαγές όταν το βιοτικό επίπεδο των πολιτών πέφτει κατά 25%. Στο τέλος το πολιτικό σύστημα και η κοινωνία δεν θα μπορέσουν να αντέξουν». Στην κρίσιμη συνάντησή του τη Δευτέρα με την καγκελάριο της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε: «Περιμένω ν' ακούσω τις προτάσεις της Γερμανίας σχετικά με τους τρόπους που μπορούν να συνεργαστούν η Ευρώπη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με τη νέα κυβέρνηση της Ελλάδας προκειμένου να βρουν μια λύση που θα επιτρέψει την επιστροφή της Ελλάδας σε βιώσιμη ανάπτυξη, μέσα στην ευρωζώνη».
Ως τώρα η καγκελάριος της Γερμανίας είναι ιδιαίτερα φειδωλή στις δημόσιες δηλώσεις της για το ελληνικό ζήτημα, αφήνοντας τον ρόλο του «κακού» στον υπουργό Οικονομικών της Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Άνγκελα Μέρκελ
Ως τώρα η καγκελάριος της Γερμανίας είναι ιδιαίτερα φειδωλή στις δημόσιες δηλώσεις της για το ελληνικό ζήτημα, αφήνοντας τον ρόλο του «κακού» στον υπουργό Οικονομικών της Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Παρουσία του Ομπάμα, τη Δευτέρα, φάνηκε να αφήνει περιθώριο για συμφωνία με την Ελλάδα, δίνοντας έμφαση στο ελληνικό σχέδιο που θα κατατεθεί στο Eurogroup της Τετάρτης ή ακόμα και της Δευτέρας. Πρόσθεσε, όμως, επίσης, δίνοντας και το παράδειγμα χωρών που ανέκαμψαν μετά το Μνημόνιο, όπως η Πορτογαλία και η Ιρλανδία, ότι «από το 2010 στόχος της γερμανικής πολιτικής είναι η Ελλάδα να παραμείνει μέλος της ευρωζώνης. Οι βασικοί κανόνες παραμένουν οι ίδιοι, συνοψίζοντάς τους στο εξής: προσπάθειες από την πλευρά της Ελλάδας και αλληλεγγύη από την πλευρά των εταίρων».
Βόλφγκανγκ Σόιμπλε
Ο «σκληρός» της γερμανικής πλευράς. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών έχει αναλάβει σχεδόν εξ ολοκλήρου τη δημόσια αντιπαράθεση με τις ελληνικές θέσεις για διευθέτηση του χρέους και αλλαγή του προγράμματος, απορρίπτοντας κάθε πρόταση που έχει ακούσει από την Ελλάδα. Έφτασε στο σημείο να πει το περίφημο «we agree to disagree» μπροστά στον Βαρουφάκη, τον οποίο, όπως έδειξε η στάση του, δεν χάρηκε ιδιαιτέρως που γνώρισε. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι μιλά συχνά στο πρώτο ενικό πρόσωπο: «Είμαι έτοιμος να δώσω όλη τη βοήθεια που θέλουν, αλλά αν δεν θέλουν τη βοήθειά μου, πολύ καλά» και «δεν θα φέρω καν στη Βουλή (σ.σ. το νέο πρόγραμμα που τυχόν συμφωνηθεί) ». Τη Δευτέρα εμφανίστηκε με μια δόση ειρωνείας απέναντι στον Έλληνα πρωθυπουργό, δηλώνοντας: «Η Ελλάδα υπόκειται σε "πρόγραμμα" μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου. Δεν ξέρω τι θα έκαναν οι αγορές χωρίς πρόγραμμα, αλλά ίσως (σ.σ. ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας) το ξέρει καλύτερα από μένα» και συμπλήρωσε ότι δεν μπορεί ακόμα να καταλάβει πώς η νέα ελληνική κυβέρνηση θα καταφέρει να διαχειριστεί τα προβλήματά της.
Ματέο Ρέντσι
Ο Ιταλός πρωθυπουργός αποδεικνύεται μετρ της επικοινωνίας. Υποδέχτηκε εγκάρδια τον Αλέξη Τσίπρα στη Ρώμη, του δώρισε τη γραβάτα που θα φορέσει όταν διευθετηθεί το ζήτημα του ελληνικού χρέους, όμως απέφυγε να «λερώσει τα χέρια του» για την Ελλάδα, περιοριζόμενος σε μια απλή δήλωση συμπαράστασης, με τον γνωστό αστερίσκο της τήρησης των συμφωνηθέντων. Προφανώς δεν θέλει να αντιπαρατεθεί με την Άνγκελα Μέρκελ πριν αναγκαστεί να το κάνει προς όφελος της δικής του χώρας.
Φρανσουά Ολάντ
Ο Γάλλος Πρόεδρος έχει κάθε συμφέρον να θέλει να δώσει ένα τέλος στην πολιτική λιτότητας που φαίνεται να απειλεί και την ίδια του τη χώρα. Γνωρίζει όμως πολύ καλά ότι ο παραδοσιακός γαλλογερμανικός άξονας που αποτελεί την ατμομηχανή της Ευρώπης έχει γείρει τα τελευταία χρόνια προς την πλευρά του Βερολίνου. Η Μέρκελ είναι αυτή που κάνει κουμάντο και δεν υπάρχουν περιθώρια για συγκρούσεις, γι' αυτό λοιπόν έσπευσε να συμβουλεύσει τον Τσίπρα στη μεταξύ τους συνάντηση να πάει και στην καγκελάριο. Παρ' όλα αυτά, οι γαλλικές κυβερνήσεις έχουν στηρίξει διαχρονικά την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και αναμένεται να το πράξουν και τώρα. «Για κανέναν λαό δεν είναι υποφερτή η λιτότητα ως μόνη προοπτική» υπογράμμισε ο Φρ. Ολάντ στις δηλώσεις του μετά τη συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό, επισημαίνοντας πως για την εξασφάλιση της επιτυχίας στην όλη προσπάθεια «χρειάζεται μέθοδος και στόχος».
Ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών, ένας από τους πρώτους συναδέλφους του που συνάντησε ο Γιάνης Βαρουφάκης, έχει δηλώσει ότι το ενδεχόμενο η Ελλάδα να φύγει από το ευρώ αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την οικονομία – και της Βρετανίας.
Ντέιβιντ Κάμερον
Αν και η χώρα δεν μετέχει στην ευρωζώνη, οπότε το Λονδίνο μπορεί να παρατηρεί με περισσότερη άνεση τις διαβουλεύσεις στην Ε.Ε., ο Βρετανός πρωθυπουργός ανησυχεί για το ενδεχόμενο του Grexit, και ανησυχεί πολύ φανερά. Το γεγονός ότι τη Δευτέρα προήδρευσε σύσκεψης με αξιωματούχους του υπουργείου Οικονομικών και της Τράπεζας της Αγγλίας στο πλαίσιο κατάρτισης σχεδίου δράσης σε περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, τα λέει όλα.
Τζορτζ Όσμπορν
Ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών, ένας από τους πρώτους συναδέλφους του που συνάντησε ο Γιάνης Βαρουφάκης (με το γνωστό μαύρο δερμάτινο στην Downing Street), έχει δηλώσει ότι το ενδεχόμενο η Ελλάδα να φύγει από το ευρώ αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την οικονομία – και της Βρετανίας. Σε άρθρο που συνέγραψε πρόσφατα με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζακ Λιου είπε για την Ελλάδα: «Έχουμε κοινό συμφέρον με τους Ευρωπαίους εταίρους μας να δούμε την Ελλάδα να διατηρεί και να χτίζει πάνω σε αυτήν τη δύσκολη πρόοδο που κατέγραψε στις μεταρρυθμίσεις. Σε στενές διαβουλεύσεις με τους Ευρωπαίους και τους διεθνείς εταίρους μας, είναι σημαντικό να εφαρμόσει η Ελλάδα μια αξιόπιστη και εκτενή προσέγγιση στις μεταρρυθμίσεις, την ανάκαμψη και την οικονομική ανάπτυξη».
Βέρνερ Φάιμαν
Ο Αυστριακός καγκελάριος αποδεικνύεται η μεγαλύτερη έκπληξη των ως τώρα διαπραγματεύσεων, καθώς εμφανίζεται ως ο καλύτερος σύμμαχος της Ελλάδας. Ενώ έχουμε συνηθίσει την Αυστρία να συγκαταλέγεται στους δορυφόρους της γερμανικής πολιτικής και να υπερθεματίζει στις σκληρές δηλώσεις του Βερολίνου, κάπου, κάπως, μάλλον άλλαξαν τα πράγματα. Στη συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό τη Δευτέρα ο κ. Φάιμαν δήλωσε πως η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει στην ευρωζώνη, πρέπει να βρεθεί μια αμοιβαία αποδεκτή λύση, με τήρηση του ευρωπαϊκού πλαισίου και των υποχρεώσεων, που δεν πρέπει να επιβαρύνουν παραπάνω τους Έλληνες φορολογούμενους. Συμπλήρωσε πως πρέπει να βρεθεί μια λύση ανάμεσα στο παλαιό πρόγραμμα και στο πρόγραμμα της νέα κυβέρνησης. Ο καγκελάριος της Αυστρίας είχε δηλώσει σε συνέντευξή του μάλιστα ότι «εκείνοι οι οποίοι τώρα ήδη ελπίζουν πως η νέα ελληνική κυβέρνηση θα αποτύχει, πέφτουν έξω και μια τέτοια χαιρεκακία είναι ανάρμοστη».
Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μάς συντροφεύει από την αρχή της κρίσης, καθώς είναι το μόνο πρόσωπο, μαζί με τη Μέρκελ και τον Σόιμπλε, που είχε και έχει ρόλο στα ευρωπαϊκά πράγματα από το 2009 έως και σήμερα. Όταν έσκασε η «βόμβα» του ελληνικού χρέους ήταν επικεφαλής του Eurogroup και είπε το παροιμιώδες «the party is over». Από τότε στάθηκε σε γενικές γραμμές κοντά στις ελληνικές κυβερνήσεις, όμως το μεγάλο ερώτημα είναι πώς θα φερθεί τώρα, από τη νέα, αναβαθμισμένη του θέση, στον Αλέξη Τσίπρα, με τον οποίο κοντραρίστηκε σκληρά στις πρόσφατες ευρωεκλογές. Ενώ δημοσίως εμφανίζεται αυστηρός, ζητώντας από την Ελλάδα να τηρήσει τις δεσμεύσεις της, πλήθος δημοσιευμάτων τον θέλουν να εργάζεται παρασκηνιακά για την εκπόνηση ενός σχεδίου στο οποίο να μπορούν να συμφωνήσουν και η Ελλάδα και η Γερμανία. Οι τελευταίες δημοσιογραφικές πληροφορίες υποστήριζαν ότι ο πρόεδρος του Eurogroup Working Group Τόμας Βίζερ και ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ντέκλαν Κοστέλο ήρθαν στην Αθήνα τη Δευτέρα, κομίζοντας επιστολή του Γιούνκερ με μερικά σημεία που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε συμφωνία. Ίσως να μην είναι τυχαίο ότι πηγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σημείωναν ότι έχει υπάρξει μικρή πρόοδος στις διαπραγματεύσεις.
Γερούν Ντάισελμπλουμ. Πολλοί τον χαρακτηρίζουν μαριονέτα του Σόιμπλε, άλλοι είναι πιο επιεικείς, αναγνωρίζοντας ότι από τη θέση του ως επικεφαλής του Eurogroup οφείλει να διατηρεί ισορροπίες.
Γερούν Ντάισελμπλουμ
Πολλοί τον χαρακτηρίζουν μαριονέτα του Σόιμπλε, άλλοι είναι πιο επιεικείς, αναγνωρίζοντας ότι από τη θέση του ως επικεφαλής του Eurogroup οφείλει να διατηρεί ισορροπίες. Το σίγουρο είναι ότι δημιούργησε πρωτοσέλιδα παγκοσμίως με τις αντιδράσεις του στη συνέντευξη Τύπου της χρονιάς μετά τη συνάντησή του με τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη στην Αθήνα λίγες μέρες μετά τις εκλογές. «Μόλις σκότωσες την Τρόικα» ή «Μόλις έκανες ένα μεγάλο λάθος» ψιθύρισε στο αυτί του Βαρουφάκη δευτερόλεπτα μετά τη λήξη των δηλώσεων κι έφυγε σαν κυνηγημένος. Κατάφερε, πάντως, να διαγράψει τα σχέδια της ελληνικής πλευράς για μια ευρωπαϊκή διάσκεψη για το χρέος, θέτοντας το πλαίσιο επίτευξης συμφωνίας στο Eurogroup. Πριν από λίγες μέρες εμφανίστηκε και πάλι αδιάλλακτος, απορρίπτοντας (ξανά) το αίτημα της Αθήνας για μια συμφωνία-γέφυρα μέχρι να παρουσιάσει το τελικό της σχέδιο για ένα συνολικό πρόγραμμα. Θεωρεί ότι η Αθήνα πρέπει να ζητήσει παράταση του υπάρχοντος προγράμματος (με τους όρους που το συνοδεύουν, κάτι που η νέα ελληνική κυβέρνηση έχει απορρίψει), ώστε να συνεχίσει να χρηματοδοτείται από τους πιστωτές της, και πρέπει να το πράξει ως και τη συνεδρίαση του Eurogroup της 16ης Φεβρουαρίου.
Μάριο Ντράγκι
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παίκτες στο ελληνικό πρόβλημα. Η ελληνική κυβέρνηση τον κατηγόρησε για ωμό εκβιασμό μετά την απόφαση της ΕΚΤ να σταματήσει να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο, εκτοξεύοντας το κόστος δανεισμού για τις ελληνικές τράπεζες, που πια έχουν πρόσβαση μόνο στον ELA, έναν έκτακτο μηχανισμό του οποίου την κάνουλα μπορεί επίσης να κλείσει ο Ντράγκι. Η απόφαση ήταν αναμενόμενη, όχι όμως τόσο γρήγορα, αλλά μετά την 1η Μαρτίου, όταν και θα έληγε τυπικά το Μνημόνιο.
Βλαντιμίρ Πούτιν
Ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται. Η Ρωσία δεν έχασε χρόνο, προσπαθώντας να επωφεληθεί από την κατάσταση που επικρατεί στην ευρωζώνη και βλέποντας ότι έχει αποκτήσει ευήκοα ώτα ξανά στην Αθήνα. Χωρίς κανένας να του το ζητήσει, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών δήλωσε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να δανειστεί από τη Ρωσία, επιδιώκοντας να ταράξει τα νερά στην Ε.Ε., η οποία, μαζί τις ΗΠΑ, πρωτοστατεί στην επιβολή κυρώσεων (λόγω της κατάστασης στην Ουκρανία) που έχουν γονατίσει τη ρωσική οικονομία. Το σενάριο της σύναψης ιδιαίτερης σχέσης με την Ελλάδα, ώστε η τελευταία να δράσει ως δούρειος ίππος του Πούτιν και να σταματήσει αυτές τις κυρώσεις, διακινείται από ανθρώπους που δεν ξέρουν από ιστορία κι ελπίζουν ακόμα στο ξανθό γένος, παρά το πρόσφατο τραγικό φιάσκο της Κύπρου. Δεν πέρασε απαρατήρητο πάντως ότι την ώρα την κρίσιμης διαπραγμάτευσης στο Eurogroup της Τετάρτης ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών επισκέφθηκε τη Μόσχα μετά από πρόσκληση του ομολόγου του. Ο Πούτιν έχει τηλεφωνήσει ήδη στον Τσίπρα και τον έχει καλέσει στη Ρωσία για τους εορτασμούς της νίκης κατά του ναζισμού. Την Τρίτη, στο πλαίσιο επίσκεψής του στην Αίγυπτο, ο Ρώσος Πρόεδρος είχε συνάντηση με τον Πατριάρχη Αλεξάνδρειας, κατά τη διάρκεια της οποίας μίλησε με ιδιαίτερα κολακευτικά λόγια για τον Έλληνα πρωθυπουργό, τον οποίο χαρακτήρισε πρωθυπουργό με φρέσκες ιδέες, που αγωνίζεται για το καλό του λαού και της πατρίδας του.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Ραχόι προφανώς δεν θα βάλει πλάτη – με κάθε επιτυχία του Τσίπρα οι Ποδέμος θα αναθαρρεύουν ακόμα περισσότερο.
Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ισπανία
Ο Τσίπρας προσέβλεπε σε αυτές τις χώρες –που, όπως και η Ελλάδα, δοκιμάζονται από τη λιτότητα– για στήριξη, όμως φαίνεται καθαρά πια πως δεν κατάφερε να δημιουργήσει το μέτωπο. Ο Ισπανός πρωθυπουργός Ραχόι προφανώς δεν θα βάλει πλάτη – με κάθε επιτυχία του Τσίπρα οι Ποδέμος θα αναθαρρεύουν ακόμα περισσότερο. Η Ιρλανδία και η Πορτογαλία έχουν περάσει τα δύσκολα και δεν θέλουν να σκέφτονται το παρελθόν. Μπορεί να μην έχουν γίνει ακόμα τα καλύτερα παιδιά της Ευρώπης, όμως έχουν αφήσει πίσω τον συμμαθητή τους από τα τελευταία θρανία.
Τζιάνι Πιτέλα
Ο πρόεδρος της ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ο τελευταίος σύμμαχος που προστέθηκε στο πλευρό της Ελλάδας. Η ομάδα υιοθέτησε έγγραφο που τονίζει την ανάγκη αντικατάστασης του σχεδίου διάσωσης για την Ελλάδα που εκπονήθηκε από την Τρόικα με ένα νέο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και ανοικοδόμησης. Μάλιστα, η Ομάδα απηύθυνε έκκληση προς την Ε.Ε. και τη νέα ελληνική κυβέρνηση να διαπραγματευτούν αυτό το νέο πρόγραμμα. Ο ίδιος ο κ. Πιτέλα υπογράμμισε ότι θα πρέπει να δοθεί επαρκής δημοσιονομική ευελιξία στην Αθήνα προκειμένου να εφαρμόσει τις «προοδευτικές» μεταρρυθμίσεις, με στόχο την αναζωογόνηση της οικονομίας, τη μείωση της ανεργίας, της φτώχειας και των κοινωνικών ανισοτήτων.
Πιερ Μοσκοβισί
Το 2012, όταν το σενάριο του Grexit διακινούνταν φανερά, ο τωρινός επίτροπος Οικονομίας ήταν υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας. Άνθρωποι από το ελληνικό επιτελείο έλεγαν σε συζητήσεις τους ότι ο Μοσκοβισί μας βοήθησε τόσο, που κανονικά θα έπρεπε τουλάχιστον να ονομάσουμε μια πλατεία προς τιμήν του. Μέχρι στιγμής, έχει παραμείνει ως επί το πλείστον ουδέτερος, μιλώντας για την ανάγκη εύρεσης της «χρυσής τομής» μεταξύ του σεβασμού της δημοκρατικής επιλογής του ελληνικού λαού και του σεβασμού των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Ελλάδα. Αναμφίβολα πολύ καλύτερη αντίδραση απ' ό,τι θα είχε ο προηγούμενος επίτροπος, ο περιβόητος Όλι Ρεν...
Κριστίν Λαγκάρντ
Το Διεθνές Νομι σματικό Ταμείο, του οποίου προΐσταται η πρώην Γαλλίδα υπουργός Οικονομικών, έχει υποστηρίξει επανειλημμένως ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο, μια βασική θέση του ΣΥΡΙΖΑ. Ως τώρα η Λαγκάρντ έχει αποφύγει να κάνει πολλές δηλώσεις, παρόλο που δέχτηκε τηλεφώνημα από την ίδια τη Μέρκελ, η οποία ζήτησε το ΔΝΤ να συνεχίσει να παίζει ρόλο στο πρόγραμμα της Ελλάδας. Έδωσε το παρών, όπως και ο Μάριο Ντράγκι, στην κρίσιμη συνεδρίαση του Eurogroup της Τετάρτης, όπου και συνάντησε για πρώτη φορά τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών.
Μάρτιν Σουλτς
Ίσως ο πιο αγαπητός Γερμανός στην Ελλάδα. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ήταν ο πρώτος που έσπευσε να συναντήσει τον νέο πρωθυπουργό της Ελλάδας, τρεις μόλις μέρες μετά τις εκλογές. Αν και η συνάντηση έγινε σε πολύ καλό κλίμα, ο Σουλτς, παρά τις αντιρρήσεις που εξέφρασε για τη συμμετοχή των ΑΝ.ΕΛ. στην κυβέρνηση, δεν πρόσφερε κάτι χειροπιαστό. Επαναλαμβάνει την ανάγκη τήρησης των δεσμεύσεων, όμως φαίνεται να κατανοεί κάποια από τα επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς. Η θεσμική του θέση έτσι κι αλλιώς έχει μεγάλη συμβολική αξία, αλλά περιορισμένη πρακτική.
σχόλια