Άγγελοι στην Αμερική
Το αριστούργημα του Τόνυ Κούσνερ, ένα έργο-καλειδοσκόπιο για το σήμερα, σκηνοθετεί ο Νίκος Μαστοράκης. Ο Χρήστος Παρίδης παρακολούθησε τις πρόβες.
Πρωτοπαίχτηκε στο Λος Άντζελες σε μορφή work in progress το 1990. Έκανε επισήμως παγκόσμια πρεμιέρα το 1991 στο Eureka Theatre Company του Σαν Φρανσίσκο για να περάσει στην άλλη όχθη του Ατλαντικού και να γίνει μεγάλη επιτυχία χάρη σε μια παραγωγή του Βασιλικού Εθνικού Θεάτρου στο Λονδίνο. Όταν πια έφτασε στο Μπρόντγουεϊ το 1993, ήταν ήδη θρύλος. Σάρωσε τα θεατρικά βραβεία Tony,συμπεριλαμβανομένου και εκείνου για το καλύτερο έργο, απέσπασε το βραβείο Pulitzer, ενώ αμέσως μετά ο συγγραφέας του Τόνυ Κούσνερ διεύρυνε το πρώτο μέρος Millennium Approaches προσθέτοντας ένα δεύτερο, το Perestroika, που είχε την ίδια τύχη με το πρώτο. Ακολούθησαν αναρίθμητα βραβεία και σημαντικά ανεβάσματα επτάωρων παραστάσεων υπό τον τίτλο Άγγελοι στην Αμερική. Όμως, το έργο έμελλε να γίνει γνωστό στο ευρύτερο διεθνές κοινό χάρη στην ομώνυμη τηλεοπτική σειρά σε σκηνοθεσία του Μάικ Νίκολς με τους Αλ Πατσίνο, Μέριλ Στριπ, Έμμα Τόμσον, Τζέφρι Ράιτ, και άλλους σημαντικούς ηθοποιούς.
Είναι το μόνο έργο της τελευταίας εικοσαετίας που έχει συμπεριλάβει ο Χάρολντ Μπλουμ στον «Δυτικό Κανόνα» ως κλασικό έργο που παίζεται σ' ολόκληρο τον δυτικό κόσμο, ενώ έχει ήδη διασκευαστεί για την όπερα. Το Φεστιβάλ Αθηνών ανέθεσε στον Νίκο Μαστοράκη να παρουσιάσει το πρώτο μέρος του στο φετινό του πρόγραμμα. Λέει ο σκηνοθέτης γι' αυτό το πολύ δύσκολο εγχείρημα: «Η ίδια του η γραφή το κάνει τρομακτικά δύσκολο στο ανέβασμά του. Δεν είναι ένα έργο ρεαλιστικό, που να αναφέρεται σε καταστάσεις κοινότοπες. Από την άλλη περιέχει όλα αυτά τα ιστορικά γεγονότα και πρόσωπα που του δίνουν μια πραγματική διάσταση αλλά και τόσα άλλα στοιχεία ποιητικά και φαντασιακά». Ο Τόνυ Κούσνερ, συγγραφέας -και σκηνοθέτης- επηρεασμένος από τον Μπρεχτ, καταρρίπτει τις συμβάσεις του αστικού θεάτρου, δίνοντας στον κάθε ηθοποιό περισσότερους από έναν ρόλους, αλλά όχι του ίδιου πάντα φύλου. Παροτρύνει δε τους σκηνοθέτες να υπογραμμίζουν τη θεατρικότητα του έργου, αφήνοντας εσκεμμένα να φανούν τα «λάθη», οι μεταμφιέσεις των ηθοποιών και η ψευτιά των εφέ της σκηνής. Πόσο μάλλον αφού κάνουν την εμφάνισή τους άγγελοι και φαντάσματα.
Γκέι συγγραφέας και δραστηριοποιημένος σε πολλά μέτωπα, έγραψε το έργο σε μια εποχή που το AIDS θέριζε στην Αμερική και όλοι μιλούσαν για πανδημία - θεϊκή τιμωρία. Ο Μαστοράκης λέει επ' αυτού: «Δίνει στην αρρώστια τις βιβλικές διαστάσεις ενός λοιμού, και εμφανίζεται ένας άγγελος που προαναγγέλλει το τέλος. Μια βιβλική παραβολή που αναγκαστικά δίνει τεράστια θρησκειολογική διάσταση στο έργο, το οποίο, έτσι κι αλλιώς, αναφέρεται σε πάρα πολλά πράγματα συγχρόνως. Γράφτηκε στις αρχές του '90 και μιλά για το τι συνέβαινε δέκα χρόνια πριν. Το χαρακτηρίζω πολιτικό έργο, το οποίο σήμερα ίσως να είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Με την έννοια ότι ο συγγραφέας του δεν πραγματεύεται μια κατάσταση επικαιρική, της εποχής του, αλλά πάει πίσω. Το έγραψε μέσα από μια δοξασία χιλιαστική, εσχατολογική, κατά κάποιον τρόπο, για το τέλος του κόσμου που έρχεται. Αυτό, όπως ξέρουμε σήμερα, συνέβη. Το 2000 τέλειωσε ο γνωστός κόσμος με την πολιτική έννοια. Ο Ψυχρός Πόλεμος έχει τελειώσει ανεπιστρεπτί και, όπως λέει ο Φουκουγιάμα, έχει έρθει το «τέλος της ιστορίας». Παρουσιάζει μια Αμερική όπως είναι σήμερα όλος ο κόσμος: Μορμόνοι, Εβραίοι, γκέι, κομμουνιστές, εθνικιστές, άνθρωποι που κρύβονται πίσω από ταυτότητες και ως εκ τούτου αδυνατούν να συνεννοηθούν. Μια κοινότητα σε διάλυση. Με κριτική ματιά γιατί, όπως και εμείς δεν ξέρουμε τι εικόνα να σχηματίσουμε για το μέλλον, έχοντας φτάσει σε ένα τέλος, έτσι και τότε οι άνθρωποι δεν ήξεραν πώς θα ξημερώσει το αύριο. Τελικά, είναι ένα έργο που αποδείχθηκε προφητικό».
Το Άγγελοι στην Αμερική ανεβαίνει σε μετάφραση του Γιώργου Δεπάστα, σκηνικά-κοστούμια του Μανόλη Παντελιδάκη, και παίζουν οι Ζέτα Δούκα, Θανάσης Ευθυμιάδης, Δημήτρης Λιγνάδης, Χρήστος Λούλης, Μάγια Λυμπεροπούλου, Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Σοφία Σεϊρλή, Νίκος Χατζόπουλος.
*Τονυ Κούσνερ, Άγγελοι στην Αμερική, 1-7 Ιουνίου, Πειραιώς 260, Χώρος Δ, 21:00. Η προπώληση άρχισε στις 11 Μαΐου.
Μια φυσαλίδα στον χωροχρόνο
Η Ομάδα Χορού Πρόσχημα παρουσιάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από τις μαύρες τρύπες.
Η Ομάδα Σύγχρονου Χορού Πρόσχημα υφίσταται από το 1996 και τη διευθύνουν από κοινού η Μαρία Κολιοπούλου και η Δήμητρα Κρητικίδη. Εδώ και τέσσερα χρόνια, όμως, δημιουργεί μια σειρά έργων που ονομάζει «Πράξεις», ερευνώντας νέους τρόπους χορογραφικής δημιουργίας. Το Singularity είναι η όγδοη Πράξη που παρουσιάζεται στο κοινό, και για πρώτη φορά στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.
Το Singularity αφηγείται μέσα από ένα ντουέτο μια ιστορία μοναδικότητας. «Προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε μια ανοιχτή χορογραφική σύνθεση σε έναν εικαστικό χώρο-σκηνική εγκατάσταση», εξηγεί η χορογράφος Μαρία Κολιοπούλου και συνεχίζει: «Το Singularity ξεκίνησε όταν διάβασα ένα άρθρο για τις μαύρες τρύπες. Όταν ένα άστρο καταρρέει εσωτερικά, δημιουργείται, λέει, μια μαύρη τρύπα και ολόκληρη η μάζα του συμπιέζεται σε μία μικρή κουκκίδα, που στη γλώσσα της επιστήμης αποκαλείται ανωμαλία ή μοναδικότητα. Πιστεύουμε ότι ο θεατής της παράστασης μπορεί να δημιουργήσει τη δική του ιστορία μέσα από αυτό, μιας και ο καθένας από μας είναι μοναδικός». Από την παράσταση οι θεατές μπορούν να περιμένουν να μεταφερθούν σε έναν άλλο χωροχρόνο, ανοίγοντας τις αισθήσεις τους, λέει η χορογράφος. «Ο χορός, άλλωστε, δεν μπορεί να πει ψέματα και η σωματική αλήθεια δεν μπορεί να κρυφτεί, όπως γίνεται με τον λόγο».
Μ. Κ.
*Ομάδα Σύγχρονου Χορού Πρόσχημα - Μαρία Κολιοπούλου «[πράξη] 8 - Singularity», 11-12 Ιουνίου, 21:00, Πειραιώς 260, Χώρος Ε. Η προπώληση αρχίζει στις 21 Μαΐου.
Ψηφιακές ψευδαισθήσεις
Μια λυρική, σκοτεινή ιστορία που συνδυάζει τον χορό, τη μουσική και την τρισδιάστατη εικόνα είναι η παράσταση που φέρνουν στην Αθήνα οι Système Castafiore.
Danse Musique Théâtre d'images: έτσι περιγράφουν οι Systeme Castafiore αυτό που κάνουν. Η ομάδα του Καρλ Μπισκουί και της Μάρσια Μπαρσελλό με έδρα τους τη Γκρας της Γαλλίας συνδυάζει το χορό, τη μουσική και την ψηφιακή τρισδιάστατη εικόνα. Το έργο τους Stand Alone Zone, που θα δούμε από τις 16 έως τις 18 Ιουνίου στην Πειραιώς 260, είναι μια λυρική σκοτεινή ιστορία - οι χορευτές κινούνται ανάμεσα σε φουτουριστικές εικόνες από πόλεις του μέλλοντος όπου ζέπελιν συνυπάρχουν με ιπτάμενα δέντρα ανάμεσα σε σμήνη πουλιών, θυμιζοντας το «Ταξίδι στο φεγγάρι» του Μελιέ. Οι Systeme Castafiore αντλούν από τη μεγάλη παράδοση των μεταμορφώσεων του Όσκαρ Σλέμμερ ή του Άλβιν Νικολάις, δημιουργώντας ένα θέαμα ψευδαισθήσεων και κινούμενων εικόνων που μοιάζει ιδανικό για τους λάτρεις του σινεμά.
Δ.Τ.
*Système Castafiore, Stand Alone Zone, 16-17-18 Ιουνίου, Πειραιώς 260, Χώρος Δ. Η προπώληση αρχίζει στις 26 Μαΐου.
Κοινός τόπος - Active Member
Το project των Active Member για το Φεστιβάλ Αθηνών είναι μια παράσταση μουσικής και λόγου βασισμένη στη ζωή της Αθήνας. Το έργο προέκυψε μετά από διάφορα ερωτηματολόγια που κλήθηκαν να απαντήσουν Αθηναίοι για τη ζωή στην Αθήνα σήμερα. Τις απαντήσεις επεξεργάστηκαν οι Αctive Member και προέκυψε ένα μελαγχολικό μπλουζ, σαν ποίημα-ραψωδία της αθηναϊκής καθημερινότητας. Στην παράσταση θα συμμετέχει η Όλια Λαζαρίδου αλλά και μέλη της ομάδας 18 Μποφώρ που θα αντιπροσωπεύουν ανθρώπους της πόλης. Η σκηνοθετική επιμέλεια είναι του Γιώργου Παλούμπη.
Δ.Τ.
*Active Member, Κοινός Τόπος, 29-30 Ιουνίου, Πειραιώς 260, Χώρος Δ. Η προπώληση αρχίζει στις 8 Ιουνίου.
We shall dance
Η Δέσποινα Τριβόλη διαλέγει εφτά βιντεοκλίπ από την καριέρα του Ντέμη Ρούσσου.
www.youtube.com/watch?v=ZNCu5QGWJII
«Rain and tears»
Το μεγαλύτερο διεθνές χιτ των Afrodite's Child (Βαγγέλης Παπαθανασίου, Λουκάς Σιδεράς και Ντέμης Ρούσσος) εν έτει 1968. Στο βιντεοκλίπ ο Ρούσσος είναι ένα αδύνατο πιτσιρίκι με κοντά μαλλάκια. Γίνονται σταρ σε Γερμανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Γαλλία και Ιταλία. Διαλύθηκαν λίγο πριν βγει το άλμπουμ-ψυχεδελικό αριστούργημα «666».
www.youtube.com/watch?v=AzwAmydigF4&feature=related
«We shall dance»
To πρωτο single του Ρούσσου ως solo artist, από το αλμπουμ «On the Greek side of my mind». Εδώ τραγουδάει play back σε τηλεοπτικό σόου. Η ερμηνεία είναι σχεδόν σαιξπηρική.
www.youtube.com/watch?v=k0lcGXh57cg
«Forever and ever»
Ίσως το μεγαλύτερό του χιτ. Έγινε νούμερο 1 σε πολλές χώρες το 1973 (το 1976 στην Αγγλία), την ίδια περίοδο που ο Ρούσσος γινόταν αστέρι και στη Λατινική Αμερική. Έγινε χιτ και από τον Χούλιο Ιγκλέσιας. Εκείνη τη χρονιά πούλησε 2.000.000 δισκους.
www.youtube.com/watch?v=PTESymlm9F0
«Μy friend the wind»
Ελληνότροπο τραγούδι, με συχνή χρήση ελληνικών λέξεων, στο βίντεο του οποίου ο τραγουδιστής είναι ντυμένος με άμφια. Bυζαντινού ύφους ερμηνεία. Άλλη μια μεγάλη επιτυχία του 1973.
www.youtube.com/watch?v=pCa8r7TaM80
«Goodbye my love, goodbye»
Βγήκε το 1975. Βιντεοκλίπ όπου ο Ρούσσος τραγουδάει με πόντσο ανάμεσα σε αρχαιοελληνικούς κίονες.
www.youtube.com/watch?v=eosNWdv-ERs&feature=related
«Τales of the future».
H συμμετοχή του Ντέμη Ρούσσου στο πολύ επιτυχημένο σάουντρακ του Blade Runner, το 1982, το οποίο ανέλαβε ο Vangelis.
www.youtube.com/watch?v=X7yJKoPpDME
«Dance of love»
Το πρώτο ντίσκο τραγούδι του Ρούσσου με σαξόφωνο. Το έβγαλε αφού επέζησε από την ομηρεία του στην περίφημη πτήση της ΤWA το 1985. Ροζ παντελόνι, γαλάζιο πουκάμισο και τραγούδι στην ξανθή αμμουδιά.
*Συναυλία με τον Ντέμη Ρούσσο, Being Demis, 25 Ιουνίου, 21:00, Ωδείο Ηρώδου Αττικού. H προπώληση αρχίζει στις 4 Ιουνίου.
σχόλια