Απόδοση από τους Νew York Times για το LIFO.gr: Θανάσης Χαραμής
"Όλη αυτή η περιοχή χτυπήθηκε πολύ σκληρά», λέει ο Kai-Uwe Bergmann, που σαρώνει με το χέρι του μια περιοχή που καταλαμβάνει ένα συγκρότημα κατοικιών κατά μήκος του δρόμου Franklin D. Roosevelt στο Lower East Side."Εάν μια ακόμη καταιγίδα χτυπήσει στο μέλλον, η κατάσταση θα είναι εξίσου κακή, ίσως και χειρότερη."
Δουλειά του Bergmann είναι να διασφαλίσει ότι κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί. Ως εταίρος στο Bjarke Ingels Group, μια εταιρεία αρχιτεκτονικής με έδρα τη Δανία, είναι και αυτός μέλος μιας ομάδας εκατοντάδων επαγγελματιών που προσπαθούν να οχυρώσουν τη Νέα Υόρκη ενάντια σε μια καταιγίδα, όπως ο τυφώνας Sandy, που πριν από δύο χρόνια έσπειρε την καταστροφή.
Στο απόηχο της καταστροφής, υπήρχαν εκκλήσεις για ένα ενιαίο μεγάλο έργο που θα περιελάμβανε θαλάσσιες πύλες που θα σφράγιζαν το λιμάνι της Νέας Υόρκης όταν το νερό θα διογκώνονταν. Οι λύσεις που δοκιμάζονται τώρα είναι πιο διαδεδομένες και ταπεινές: πέτρινες οχυρώσεις στο Coney Island Creek για την πρόληψη της πλημμύρας, και φώτα ηλιακής ενέργειας στους δρόμους στον ανατολικό πεζόδρομο 12th Road στο Κουίνς.
Τα περισσότερα έργα θωράκισης της πόλης είναι ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο και θα χρειαστούν αρκετά χρόνια και πολλά χρήματα για να ολοκληρωθούν, αν αυτό γίνει ποτέ. Το πιο ενδιαφέρον ίσως κομμάτι σε όλη τη φιλοσοφία επανασχεδιασμού είναι πως η πόλη που για πάνω από 300 χρόνια "σκίζει" τα νερά για να αναπτυχθεί, αδυνατεί πια να τα εμποδίσει και θα πρέπει να τα καλωσορίσει. Όπως αναφέρει στους New York Times o ολλανδός εμπειρογνώμονας διαχείρισης των υδάτων Henk Ovink, το μεγάλο στοίχημα της πόλης δεν είναι να οικοδομήσει εμπόδια, αλλά να δημιουργήσει ένα οικοσύστημα συνεργασίας με το νερό. " Για να συμβεί αυτό, πρέπει να συνυπάρξουμε με το νερό, να κατανοήσουμε τη συμπεριφορά του ενώ παράλληλα να εντοπίσουμε τα τρωτά μας σημεία." αναφέρει χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με δυσοίωνες επιστημονικές μελέτες, η στάθμη της θάλασσας αναμένεται να αυξηθεί κατά τουλάχιστον 30 ίντσες μέσα στα επόμενα 40 χρόνια, και αν επαληθευτούν οι χειρότερες προβλέψεις, τότε 800.000 κάτοικοι της πόλης κινδυνεύουν με κατακλυσμό. Μια άλλη έκθεση αναφέρει πως αν η στάθμη των ωκεανών ανέβει και η Νέα Υόρκη πληγεί από ακόμη μια καταιγίδα στο μέγεθος της Sandy, οι ζημιές θα φτάσουν τα 90 δις δολάρια, ποσό πενταπλάσιο από την καταστροφή προ διετίας.
Σε εξέλιξη είναι ένα τεράστιο πρότζεκτ, το οποίο περιλαμβάνει την κατασκευή κυματοθραυστών και φραγμάτων, δημιουργία πάρκων και ζωνών προστασίας, την μετασκευή των πολυκατοικιών, των καταστημάτων και των μονοκατοικιών, τον επανασχεδιασμό των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, προσαρμογές στις σήραγγες του μετρό και αναθεώρηση στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων. Το συγκριτικό μέγεθος που χρησιμοποιείται σαν παράδειγμα για το μέγεθος του έργου, είναι η ανοικοδόμηση μετά τον καταστροφικό σεισμό του Σαν Φρανσίσκο το 1906.
Το κλειδί που θα κάνει την πόλη πιο ανθεκτική είναι όχι περισσότερα χρήματα, αλλά η κατανόηση πως καταστροφές όπως ο τυφώνας Sandy δεν προκαλούνται αποκλειστικά από τη φύση, αλλά κρύβουν και ανθρώπινη ευθύνη.
Επτά μήνες μετά τον τυφώνα Sandy, ο Shaun Donovan, ο γραμματέας Αστικής Οικιστικής Ανάπτυξης, ζήτησε από τον κ. Ovink να επιβλέψει ένα διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό με στόχο να συγκεντρώσει καινοτόμα προγράμματα για την προστασία της Νέας Υόρκης από τον επόμενο μεγάλο τυφώνα. Αυτό που προέκυψε ήταν το πρότζεκτ Rebuild by Design, το οποίο φέτος την άνοιξη χρηματοδότησε έξι ομάδες αρχιτεκτόνων και μηχανικών που ξεχώρισαν από ένα σύνολο 148 υποψηφίων. Μεταξύ των προτάσεων τους: ένα δίκτυο αναχωμάτων, μια προκυμαία και μια νέα μονάδα παραγωγής ενέργειας για να προστατεύσει την αγορά τροφίμων Hunts Point στο Bronx, καθώς και η δημιουργία αποικίας στρειδιών και υφάλων στο Staten Island ώστε να μετριαστεί η ισχύς των κυμάτων. Το πιο μεγαλεπήβολο όμως σχέδιο περιλαμβάνει την κατασκευή μιας σειράς έργων μήκους οκτώ μιλίων που θα αγκαλιάζουν τη μύτη του Μανχάταν από το West 57th Street νότια και μέχρι το East Side στην 42η οδό. Το πρότζεκτ ονομάζεται 'Big U' και αποτελείται από διαδοχικά αναχώματα και προκυμαίες που θα εμποδίζουν το νερό να εισέλθει στην πόλη, αλλά παράλληλα θα το χρησιμοποιούν ώστε όλο το εγχείρημα να μοιάζει με καλαίσθητο, χρηστικό, υδάτινο πάρκο και όχι με τείχος. Το Big U αναμένεται να ξεκινήσει το 2017 και απαιτεί τρία χρόνια εργασιών ενώ η ομάδα Ingels Ομάδα Bjarke θα απορροφήσει το κονδύλι των 335 εκατ. δολαρίων για την δοκιμαστική κατασκευή των δοκιμαστικών τμημάτων.
Σχεδόν 70.000 κτίρια στη Νέα Υόρκη βρίσκονται εκτεθειμένα στον κίνδυνο της πλημμύρας. Ο αριθμός αυτός θα μπορούσε να διπλασιαστεί μέσα στα επόμενα 10 χρόνια, λόγω της αύξησης της στάθμης των θαλασσών. Οι κάτοικοι που είναι επίσης εκτεθειμένοι στην υδάτινη απειλή είναι 440.000. Για την προστασία αυτού του πληθυσμού, η πόλη εισήγαγε πρόσφατα 21 αλλαγές στο χωροταξικό, 16 από τις οποίες έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή. Το Τμήμα Πολεοδομίας δημοσίευσε παράλληλα έναν οδηγό 57 σελίδων με περιπτωσιολογικές μελέτες σχετικά με διάφορους τύπους κτιρίων και τον ενδεικτικό σχεδιασμό προστασίας τους.
Τον Ιούνιο του 2013, η ομάδα εργασίας του Unger εξέδωσε μια έκθεση με 33 συστάσεις που θα κάνουν τα κτίρια πιο ανθεκτικά απέναντι σε καταστροφές. Από τις 33 προτάσεις, η πόλη έχει ήδη υλοποιήσει τις μισές, με τον εισηγητή να κάνει λόγο για ρεκόρ αντανακλαστικών. Την ίδια στιγμή ένα τεράστιο ποσό δαπανάται για την θωράκιση του μετρό της πόλης και του συστήματος μεταφορών ενώ μέτρα λαμβάνονται και στα μεγάλα νοσοκομεία της πόλης που πλέον θα είναι ενεργειακά ανεξάρτητα και προστατευμένα από κάθε πρόβλημα ηλεκτροδότησης. Τέλος, ένα αρκετά μεγάλο κονδύλι πρόκειται να ξοδευτεί ώστε να προετοιμάσει και να εκπαιδεύσει τους ίδιους του νεοϋορκέζους δείχνοντας τους πως να προσαρμόσουν τα σπίτια και τις επιχειρήσεις τους στην ενδεχόμενη υδάτινη απειλή.
Συμπερασματικά, οι Νew York Times αναρωτιούνται αν όλα αυτά θα κάνουν την Νέα Υόρκη πιο δυνατή και τους κατοίκους ασφαλέστερους...
Οι αρχιτέκτονες, οι μηχανικοί, οι ακαδημαϊκοί και οι πολεοδόμοι που υπογράφουν όλες τις μελέτες είναι βέβαιοι πως ναι. Αυτό που δεν μπορούν όμως να προβλέψουν, είναι όχι μόνο το πότε, αλλά και το τι είδους φυσική καταστροφή μπορεί στο άμεσο μέλλον να πλήξει την Νέα Υόρκη. Η Judith Ροντέν, πρόεδρος του Ιδρύματος Ροκφέλερ που συγχρηματοδοτεί το έργο αναφέρει πως: "ίσως η επόμενη καταστροφή που θα πλήξει τη Νέα Υόρκη, να μην είναι κάτι σαν την Sandy, αλλά ένας πρωτοφανής καύσωνας, οπότε μάλλον δεν θα έχουμε φανεί χρήσιμοι εκεί."
Για άλλους εμπειρογνώμονες, το κλειδί που θα κάνει την πόλη πιο ανθεκτική είναι όχι περισσότερα χρήματα, αλλά η κατανόηση πως καταστροφές όπως ο τυφώνας Sandy δεν προκαλούνται αποκλειστικά από τη φύση, αλλά κρύβουν και ανθρώπινη ευθύνη.
"Η κινητήρια δύναμη πίσω από τη Νέα Υόρκη ήταν ανέκαθεν η απεριόριστη ανάπτυξη"αναφέρει ο καθηγητής Στάινμπεργκ. "Αλλά η δυσάρεστη αλήθεια είναι ότι παρ΄όλο τον πλούτο και την ανάπτυξή της, η Νέα Υόρκη εξακολουθεί να είναι ευάλωτη." Ακόμη και τώρα βρίσκονται σε εξέλιξη μεγάλα οικοδομικά έργα σε ζώνες που θεωρούνται απαγορευμένες και που το υψόμετρο τις θέτει σε κίνδυνο μελλοντικά με τον Στάινμπεργκ να τα χαρακτηρίζει "έργα περιβαλλοντικής αλαζονείας" και να επισημαίνει πως μπορεί οι νεοϋορκέζοι να είναι σκληροί, αλλά θα πρέπει να μάθουμε πως δεν γίνεται να χτίζουμε όπου και όπως θέλουμε, ειδικά όταν αυτό γίνεται εις βάρος της θάλασσας και του νερού.
σχόλια