Η πρώτη αναφορά για την μπίρα απαντά στους Σουμέριους 5.000 χρόνια πριν, ενώ τα επόμενα ίχνη της βρέθηκαν στη Βαβυλωνία, το 2.000 π.Χ., και στη συνέχεια η κληρονομιά της πέρασε στην Αίγυπτο, όπου οι ίδιοι οι Φαραώ εξέλιξαν την τέχνη της ζυθοποιίας. Η χρήση της ήταν διαδεδομένη σε όλους τους προχριστιανικούς πολιτισμούς. Ο Ιπποκράτης τόνιζε τη δημιουργική ενέργεια της μπίρας και τη θεωρούσε πολύτιμο φάρμακο. Ο Όμηρος περιγράφει πως ο Αλκίνοος, ο βασιλιάς των Φαιάκων, είχε στο παλάτι του κρατήρες χρυσούς και αργυρούς γεμάτους «κρίθινον οίνον». Τον ίδιο «κρίθινο οίνο» έπινε ο Ορφέας, ο Σοφοκλής συνιστούσε μια δίαιτα με ψωμί, κρέας, πράσινα λαχανικά και ζύθο. Αναφορές κάνουν τόσο ο Ξενοφώντας όσο και ο Ηρόδοτος. Η τέχνη όμως της ζυθοποιίας πέρασε στην Ευρώπη μέσω των Ρωμαίων. Η λέξη «μπίρα» προέρχεται από τη μεσαιωνική αγγλική λέξη «ber», που ετυμολογικά έχει τις ρίζες της στο λατινικό «bibere», το οποίο σημαίνει «πίνω». Ωστόσο, οι Γαλάτες την ονόμαζαν cerevisia, προς τιμήν της Θεάς της Συγκομιδής. Οι διορατικοί Βίκινγκς μετέφεραν και παρασκεύαζαν μπίρα πάνω στα πλοία τους, για να αποφύγουν το σκορβούτο από έλλειψη βιταμινών. Στο Μεσαίωνα η μπίρα αποτελούσε όπλο προστασίας κατά των επιδημιών και παρασκευαζόταν αποκλειστικά σε μοναστήρια του Βελγίου, της Γερμανίας και της Ολλανδίας. Στην Αναγέννηση, χάρη στις θεραπευτικές της ικανότητες, οι ζυθοποιοί θεωρούνταν εξαιρετικοί φαρμακοποιοί. Το μονοπώλιο του ζύθου από τα μοναστήρια τερματίζεται με τη Γαλλική Επανάσταση, ενώ το 19ο αιώνα ο Pasteur ανακάλυψε τη διαδικασία ζύμωσης και ανέπτυξε την έρευνα πάνω στα ένζυμα, δίνοντας νέα ώθηση στην ανάπτυξη της ζυθοποιίας στον 20ό αιώνα.
Οι «φυλές»
Οι πολλές κατηγορίες και ποιότητες μπίρας προκύπτουν από τον ιδιαίτερο τρόπο κατασκευής της. Βύνη κριθαριού, μαγιά, λυκίσκος και νερό είναι τα συστατικά της μπίρας, αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις όπου η βύνη μπορεί να προέρχεται από σιτάρι, σίκαλη, ρύζι ή κάποιο άλλο δημητριακό, ανάλογα με τη χώρα προέλευσης και την έμπνευση του παραγωγού. Συχνά οι μπίρες αρωματίζονται με κάποιο μπαχαρικό. Ο τρόπος παρασκευής τους καθορίζει τη γεύση, το χρώμα και το άρωμα. Αν στην παραγωγή χρησιμοποιηθεί καβουρντισμένο κριθάρι, η μπίρα παίρνει σκούρο ή μαύρο χρώμα. Το πολύ ανοιχτό χρώμα είναι ένδειξη ότι έχει χρησιμοποιηθεί βύνη από σιτάρια, ενώ το κόκκινο χρώμα προέρχεται από την παραδοσιακή βύνη Vienna της Βιέννης. Με χαμηλή ζύμωση φτιάχνεται η ξανθιά Lager, που έχει και την υψηλότερη κατανάλωση σε όλο τον κόσμο. Επίσης ξανθιά, αλλά με ισχυρότερη παρουσία του λυκίσκου, είναι η Pilsner, Pilsener ή απλώς Pils. Με ταχεία ζύμωση φτιάχνονται οι μπίρες Ale, ενώ οι θολές Weiss ξεχωρίζουν λόγω του σταριού από το οποίο φτιάχνονται. Για να φτιαχτεί η μαύρη Stout, η βύνη καβουρδίζεται, ενώ μαύρη είναι και η Bock. Η Τrappiste κρατά τη μοναστηριακή παράδοση, με ζύμωση που συνεχίζεται μέσα στο μπουκάλι.
Σερβίρισμα
Πολλά μπορεί να ακούσει κανείς από τους φανατικούς της μπίρας σε ό,τι αφορά την τελετουργία του σερβιρίσματος και το ποτήρι που θα χρησιμοποιηθεί. Σε γενικές γραμμές, μπορούμε να πούμε πως οι περισσότερες Αle σερβίρονται σε pints, ποτήρια με ευθείες πλευρές και διάμετρο στομίου ελαφρώς μικρότερη από τη διάμετρο του κορμού, ενώ μερικές Αle σερβίρονται σε ποτήρι τουλίπα και μάλιστα κολονάτο. Οι Weiss μπίρες αναδεικνύουν τη γεύση τους σε πολύ ψηλά ποτήρια με στόμιο που κλείνει στο τέλος και οι Lager σε ψηλό ποτήρι που λεπταίνει προς τα κάτω, όπως και οι Pilsner. Η χρήση του παγωμένου ποτηριού προκαλεί ωραίες εντυπώσεις, αλλά οι ειδικοί συνιστούν ότι πρέπει να γίνεται με προσοχή. Τα ποτήρια δεν θα πρέπει να μπαίνουν βρεγμένα στον καταψύκτη, αφού τότε δημιουργείται πολύς αφρός κατά το σερβίρισμα. Ο ιδανικός χειρισμός προτείνει να βρέξουμε το ποτήρι με παγωμένο νερό αμέσως πριν το σερβίρισμα, ώστε να επιτύχουμε την κατάλληλη θερμοκρασία.
Με το φαγητό
Οι συνδυασμοί μπίρας-φαγητού είναι πολλά. Καθορίζονται προφανώς από τις ιδιαιτερότητες κάθε πιάτου αλλά και από το είδος της μπίρας με την οποία θα συνδυαστεί γευστικά. Τα ορεκτικά ταιριάζουν με μπίρα Lager, ενώ μια ποικιλία τυριών θα δέσει θαυμάσια με μοναστηριακή Trappiste. Το κοτόπουλο ζητά τη συνοδεία μιας Lager και το μοσχάρι μιας Golden Ale. Αλλαντικά και λουκάνικα ταιριάζουν με Red Ale και τα ζυμαρικά και λαδερά πιάτα με Lager. Μια Pilsener συνοδεύει πολύ καλά τα ψάρια και μια Stout τα θαλασσινά και οστρακοειδή. Οι σαλάτες , τα ψητά λαχανικά και η τερίνα φουαγκρά απαιτούν δίπλα τους μία Weiss, ενώ οι έθνικ σπεσιαλιτέ θα τα πάνε καλά με μια εξωτική Lager. Τα δύστροπα στους συνδυασμούς τους επιδόρπια σοκολάτας αλλά και τα φρούτα θα ταιριάξουν με μια Trappiste και τα σιροπιαστά γλυκά, όπως και οι τούρτες, με μία White Ale.
σχόλια