Λάθος κίνηση
Μαριλίτα Λαμπροπούλου
Βασισμένη στο τελευταίο αριστούργημα του Στέφαν Τσβάιχ Σκακιστική Νουβέλα, το οποίο γράφτηκε το 1942 κι εκδόθηκε μετά την αυτοκτονία του στη Βραζιλία, η παράσταση Λάθος Κίνηση, σε σκηνοθεσία της Μαριλίτας Λαμπροπούλου, αναπλάθει τον κόσμο ενός ολόκληρου μυθιστορήματος μέσω ενός και μόνο ερμηνευτή. Ένας αφηγητής διηγείται την ιστορία ενός διανοούμενου έγκλειστου σε ένα λευκό κελί-δωμάτιο πολυτελούς ξενοδοχείου στην Αυστρία τον καιρό του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, που έχει μετατραπεί σε κεντρικά γραφεία της Γκεστάπο. Ο ίδιος υποδύεται το πρόσωπο που περιγράφεται και την προσπάθειά του να προστατέψει τη διάνοιά του παίζοντας σκάκι με αντίπαλο τον ίδιο του τον εαυτό, χάρη σε ένα εγχειρίδιο σκακιού που έπεσε στα χέρια του. Μ' αυτό τον τρόπο καταφέρνει να διοχετεύσει όλη την «από καιρό συσσωρευμένη οργή του που δεν ξέρει πού να την ξεσπάσει, παρά στον εαυτό του». Ελεύθερος πια, ταξιδεύει για την Αργεντινή κι επάνω στο πλοίο μια τυχαία συνάντηση με έναν διάσημο πρωταθλητή σκακιού τον οδηγεί σε μια καθοριστική παρτίδα. Στην παράσταση τόσο οι δύο κεντρικοί ρόλοι όσο και οι υπόλοιποι ζωντανεύουν από τον Γιάννη Νταλιάνη και οι φωτισμοί και οι ήχοι ακολουθούν τη δράση και τη σκηνοθετική απόδοσή της. Μια συνεχής μετατροπή χώρων και προσώπων με φόντο τον τρόμο της ανθρώπινης αποκτήνωσης.
Ludus Lucta Illusio
Ο Θεός κάνει παιχνίδι
Λένα Κιτσοπούλου & Λενια ζαφειροπουλου
Η υψίφωνος Λένια Ζαφειροπούλου έριξε την ιδέα κι έκανε τη μετάφραση. Η Λένα Κιτσοπούλου ανέλαβε τη σκηνοθεσία. Αν κρίνουμε από τον τρόπο που συνήθως στήνει τις παραστάσεις της, το πιθανότερο είναι ότι θα συμβάλει και με συμπληρωματική πρόζα, καθώς έτσι κι αλλιώς και εδώ βασίζεται στον αυτοσχεδιασμό. Πρόκειται για τη μεταφορά στη σκηνή της νουβέλας του Χάινριχ φον Κλάιστ Η Μονομαχία. Γραμμένη στα μέσα του 19ου αιώνα, αλλά με την πλοκή της να τοποθετείται στον Μεσαίωνα, τον 14ο αιώνα: ένας φόνος, ένας ύποπτος, ένα άλλοθι. Ποιο είναι αυτό το άλλοθι; Ότι τη βραδιά του φόνου ο βασικός ύποπτος είχε συνευρεθεί ερωτικά με μια κυρία της αριστοκρατίας. Αν αυτό ισχύει, η κυρία κινδυνεύει με θανατική ποινή. Εκείνη απευθύνεται σε έναν ιππότη για να υπερασπιστεί την τιμή της. Ο ιππότης καλεί τον κατήγορο σε μονομαχία, που σημαίνει ότι προκαλούν την κρίση του Θεού. Ο Θεός, μέσω της έκβασης της μονομαχίας, θα δείξει τον ένοχο. Στη μονομαχία ο κατήγορος τραυματίζεται ελαφριά, ενώ ο ιππότης λαβώνεται σοβαρά, ήτοι η κυρία είναι ένοχη και πρέπει να οδηγηθεί στην πυρά μαζί με τον υπερασπιστή της. Έλα όμως που ο Θεός παίζει παιχνίδια με την τύχη των ανθρώπων! Η υγεία του ιππότη βελτιώνεται και του κατήγορου επιδεινώνεται, καθώς το επιπόλαιο τραύμα εξελίσσεται σε μόλυνση. Αν είναι όντως ο εραστής της κυρίας, δεν έκανε αυτός τον φόνο. Αν έκανε τον φόνο, γιατί ο Θεός τον «συγχώρεσε» κατά τη διεξαγωγή της μονομαχίας; Εντέλει αποκαλύπτεται ότι η ερωμένη του ήταν μια υπηρέτρια της κυρίας που φόρεσε τα ρούχα της, όπως επίσης και ότι είναι ο υπεύθυνος για τον φόνο, καθώς είχε αναθέσει σε κάποιον τρίτο να τον φέρει εις πέρας. Τα πάντα έχουν ανατραπεί. Αυλαία! Στην παράσταση ακούγεται μουσική του κορυφαίου συνθέτη του Μεσαίωνα Guillaume de Machaut από το Σύνολο Παλαιάς Μουσικής Ex Silentio, τον Δημήτρη Κούντουρα και τις φωνές των Λένιας Ζαφειροπούλου, Θεοδώρας Μπάκα και Tobias Schlierf. Συμμετέχουν οι ηθοποιοί Ιωάννα Μαυρέα, Γιάννης Κότσιφας, Λένα Κιτσοπούλου.
Το Κτίσμα
Βίκυ Γεωργιάδου
Μια παράσταση βασισμένη στο μυθιστόρημα Το Κτίσμα του Φραντς Κάφκα που γράφτηκε λίγο πριν από τον θάνατό του, το οποίο συγκεντρώνει όλα τα προσωπικά αδιέξοδα και τις αγωνίες των κορυφαίων του έργων: τη μοναξιά, το παράλογο της ζωής και του θανάτου, τη λαβυρινθώδη αναζήτηση της υπαρξιακής περιπέτειας του ανθρώπινου νου. Ένα κεντρικό πρόσωπο που έχει τα χαρακτηριστικά ενός αδιευκρίνιστου ζώου με ανθρώπινη νοημοσύνη έχει επιβάλει στον εαυτό του την υπόγεια αυτοεξορία μέσα σε ένα τέλεια κατασκευασμένο κτίσμα που του προσφέρει ασφάλεια. Κι ενώ επαίρεται για την απομόνωση και τη γαλήνη που έχει κατακτήσει, διάφοροι θόρυβοι και η πιθανή απειλή ενός εξωτερικού εισβολέα ταράζουν την ησυχία του. Συνειδητοποιεί ότι το κτίσμα δεν είναι ανώτερο του απρόβλεπτου χαρακτήρα της πραγματικότητας κι έτσι χάνει την αυτοκυριαρχία του. Η πνευματική του ισορροπία επίσης χάνεται και συνεπώς καταβαραθρώνεται στο πνευματικό άπειρο. Παραδίδεται στον παραλογισμό και παγιδεύεται σε μια μανία καταδίωξης. Αυτοπεποίθηση και αξιοπρέπεια σμπαραλιάζονται από τη βαρβαρότητα και το μίσος, υπό την υποτιθέμενη απειλή του «εισβολέα» και τη σύγκρουση μαζί του, που στο ακρωτηριασμένο κείμενο του Κάφκα δεν συμπεριλαμβάνεται, έτσι κι αλλιώς. Πάντως, για μια ακόμα φορά καταδεικνύεται η λεπτή γραμμή μεταξύ του τραγικού και του γελοίου της ανθρώπινης ύπαρξης και ότι η βεβαιότητα δεν κατακτιέται μέσα στον πραγματικό κόσμο. Η παράσταση, σε μετάφραση και σκηνοθεσία της Βίκυς Γεωργιάδου, ερμηνεύεται σε μορφή μονολόγου από τη Μαρία Καλλιμάνη.
σχόλια