Ο Joseph Pilates επινόησε ένα από τα αποδοτικότερα συστήματα ήπιας γυμναστικής για ολόκληρο το σώμα, που είναι πλέον παγκοσμίως γνωστό με το δικό του όνομα. Ο ίδιος όμως είχε ονομάσει τη μέθοδό του «Contrology», δηλαδή «επιστήμη ελέγχου» του σώματος – «τέχνη του να το κοντρολάρεις».
Προ ημερών, σε ένα στούντιο pilates, στο κέντρο της Αθήνας, το κλιματιστικό ήταν ρυθμισμένο να δουλεύει στους 16οC. Ήταν τόση η ζέστη έξω, που παρά την ψυκτική μανία του air condition, η θερμοκρασία εντός της αίθουσας έτεινε προς το να είναι απλώς ευχάριστη με ελαφρώς πτωτική τάση.
Οι τρεις κυρίες που προπονούνταν στα όργανα ήταν αφοσιωμένες στις ασκήσεις τους, επιδιώκοντας να αποκτήσουν απόλυτο έλεγχο επί του σώματος και της αναπνοής τους. Ο νεαρός γυμναστής τις επέβλεπε με προσοχή. Ένιωθε ευχαριστημένος που εκείνες ήταν τόσο προσηλωμένες στη διεκδίκηση της τελειότητας. Πίστεψε, λοιπόν, πως εκείνος θα μπορούσε να χαλαρώσει λίγο από το δικό του ελεγκτικό καθήκον, μια και οι κυρίες δεν είχαν πλέον ανάγκη τις διορθωτικές παρεμβάσεις του. Καθώς αφέθηκε να κατακτήσει άμεσα την κατάσταση της αποχαύνωσης, μέσα σ' εκείνο το περιβάλλον υπερταχείας ψύξεως, ο νεαρός γυμναστής έβγαλε ξαφνικά έναν βραχύ καγχασμό με το βλέμμα στυλωμένο σε κάτι το απροσδιόριστο. Και είπε, χωρίς να απευθύνεται σε κανέναν: «Χα! Κουνούπι!».
Έχουν καταγράψει ότι απαιτούνται τουλάχιστον 12 μέρες χειμερινού παγετού για να συμβεί μια «κανονική» αφύπνισή τους. Χωρίς αυτές, τα κουνούπια είναι πολύ περισσότερα, βγαίνουν από τις κρυψώνες τους με το σφρίγος του λυσσασμένου κτήνους και τσιμπούν τους ανθρώπους βάναυσα, προκαλώντας συχνά επιδημίες, όπως συνέβη, για παράδειγμα, προ ετών, με τη διάδοση του ιού του Δυτικού Νείλου.
Είχε ένα σαρδόνιο χαμόγελο στα χείλη, γιατί εκείνη τη στιγμή πίστευε ότι με τον ψυκτικό στόχο κοκαλωμένο στους 16oC, το κουνουπάκι σύντομα θα γκρεμιζόταν από το ύψος της εναέριας πορείας του και θα έπεφτε σαν παγάκι στο πάτωμα.
Όμως διαψεύστηκε.
Πρώτη παραπονέθηκε η μεγαλύτερη κυρία. Την τσίμπησε στο χαλαρό κρεατάκι της εσωτερικής πλευράς του μπράτσου, λίγο πιο ψηλά από τον αγκώνα. Το επόμενο θύμα άρχισε να έχει φαγούρα χαμηλά στη δεξιά γάμπα και το τελευταίο στον αστράγαλο. Πανικόβλητος ο νεαρός προπονητής προσπαθεί να καθησυχάσει τις κυρίες. Ματαίως όμως. Μέσα σε δευτερόλεπτα μια άψογη τάξη pilates είχε διαλυθεί από ένα μόνο κουνουπάκι.
Αυτή είναι η μεγάλη δύναμη των κουνουπιών: σπέρνουν τον πανικό και επιβάλλουν δικό τους σύστημα Contrology. Πολύ πιο αυταρχικό, εντελώς αλύπητο, πιο θωρακισμένο και από εκείνο των μαχητικών drones.
Στο κεντρικό Τέξας, όπου έχουν μελετήσει αρκετά τον συσχετισμό της ετήσιας διάρκειας της βαρυχειμωνιάς τους με τον αριθμό κουνουπιών που εμφανίζονται, έχουν καταλήξει στην εξής στατιστική αλήθεια: όσο πιο ήπιος είναι ο χειμώνας και όσο ακόμα πιο ζεστή είναι η άνοιξη, αλλά και όσο περισσότερες και πρόωρες είναι οι ανοιξιάτικες βροχοπτώσεις, τόσο νωρίτερα ξυπνούν τα κουνούπια.
Έχουν καταγράψει ότι απαιτούνται τουλάχιστον 12 μέρες χειμερινού παγετού για να συμβεί μια «κανονική» αφύπνισή τους. Χωρίς αυτές, τα κουνούπια είναι πολύ περισσότερα, βγαίνουν από τις κρυψώνες τους με το σφρίγος του λυσσασμένου κτήνους και τσιμπούν τους ανθρώπους βάναυσα, προκαλώντας συχνά επιδημίες, όπως συνέβη, για παράδειγμα, προ ετών, με τη διάδοση του ιού του Δυτικού Νείλου.
Ένα ανάλογο μετεωρολογικό «πατρόν» καταγράφηκε πέρσι και στην Ελλάδα. Ο χειμώνας πέρασε σαν ελαφρύ φθινόπωρο, η άνοιξη ήταν ζεστή σαν αποκαλόκαιρο και οι βροχές της θύμιζαν μίνι μουσώνες. Η περιγραφή των δυσοίωνων περιστάσεων ολοκληρώνεται αν σε όλα αυτά προσθέσουμε τη διαρκή ζωηρή κλίση της Αθήνας των τελευταίων ετών προς τα υψηλά ποσοστά ατμοσφαιρικής υγρασίας, καθώς επίσης και τις ραγδαίες βροχοπτώσεις του Ιουνίου, οι οποίες είναι πιθανόν να απόπλυναν το εντομοκτόνο του κρατικού ψεκασμού, προτού αυτό επενεργήσει.
Σίγουρα το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό και σύνθετο για να αποδοθεί τόσο σχηματικά. Αλλά και πάλι, αυτή η σχηματοποίηση προσφέρει μια λογικοφανή εξήγηση του γιατί τα κουνούπια παρατάσσονται εμπρός μας σαν τον κολοσσιαίο στρατό των Πάρθων του Φραάτη, λίγο πριν αρχίσει η μάχη στα Εκβάτανα.
Θα χάσουμε. Είναι βέβαιο. Συμπεριφέρονται σαρωτικά. Υπάρχουν κουνούπια που θα τσίμπαγαν ακόμα και βραχώδες πέτρωμα πάνω στη λύσσα τους να τσιμπήσουν κάτι. Δεν θα προφτάσουμε ούτε καν να αναρωτηθούμε τι θα απογίνουμε.
Επιπλέον, θα χαθεί η «παρηγοριά» της ιδέας ότι κάποιο τσίμπημα ήταν μοναδικό, έκτακτο, άτυχο και άδικο. Όπως είναι, για παράδειγμα, το να σε τσιμπάει κουνούπι στα διόδια, την ώρα που βγάζεις αστραπιαία τον βραχίονα από το παράθυρο του οδηγού, για να αφήσεις το ακριβές αντίτιμο διέλευσης. Θα ζούμε στον εφιάλτη της μονιμότητας: ανά πάσα στιγμή και παντού θα μας τρώνε τα κουνούπια.
Ο Αλ Γκορ, ο επί Κλίντον αντιπρόεδρος των ΗΠΑ και πλέον «γκουρού», κατά κάποιον τρόπο, των κλιματικών αλλαγών, συνηθίζει να ξεκινά τις διαλέξεις του προβάλλοντας μια γιγάντια φωτογραφία κουνουπιού. Ο Γκορ θεωρεί ότι ο τρόμος που προκαλεί αυτή η φωτογραφία είναι μεγαλύτερος από εκείνον που θα γεννούσε η εικόνα της αποκόλλησης από την Ανταρκτική ενός τεράστιου παγόβουνου, στο μέγεθος της Κύπρου π.χ.
Αυτό μάλλον υπογραμμίζει ότι βρισκόμαστε στην κρίσιμη στιγμή όπου, εικονογραφικά, το έλασσον αποδίδει πολύ καλά και σε μεγέθυνση το μείζον.
Το κουνούπι, λόγω της κλίμακάς του, κατατάσσεται μεν στα ελάσσονα γύρω μας, αλλά συγχρόνως είναι και τόσο σπουδαίος πυκνωτής τρόμου ώστε να εκπροσωπεί πλήρως το μείζον ζήτημα της κλιματικής αλλαγής.
Αλλά και πέρα από τα φαινόμενα στο σύμπαν των συμβόλων, το κουνούπι αποτελεί από μόνο του μεγάλο πρόβλημα για τον άνθρωπο, καθώς του μεταδίδει 5 είδη εγκεφαλίτιδας, 3 είδη πυρετού, την ελονοσία και τους ιούς Ζίκα και Δυτικού Νείλου.
Αυτό, όμως, είναι μάλλον φυσιολογικό. Γιατί θα έπρεπε κάποιος να περιμένει καλό από έντομο ικανό να καταφέρει από 250 έως 600 χτυπήματα ανά δευτερόλεπτο των μεμβρανωδών φτερών του;
Πρόκειται για μια «μηχανή» απίστευτη, ένα τέρας σχεδιασμένο εξαιρετικά από την ανώτερη δύναμη, ώστε το βράδυ να καθοδηγείται από τα αστέρια για τις πορείες του και το πρωί από τον ήλιο.
Ωστόσο, οι εντομολόγοι επιμένουν ότι ένα κουνούπι προτιμά πάντα να τσιμπήσει ένα πουλί απ' ό,τι έναν άνθρωπο. Και γι' αυτό τα κουνούπια (υποτίθεται ότι) βγαίνουν για κυνήγι κυρίως το βράδυ, όταν τα πουλιά κουρνιάζουν στα δέντρα. Ο άνθρωπος αποτελεί κάτι σαν δεύτερη κατά σειρά επιλογή τους. Τον τσιμπούν εάν δεν διατίθεται πουλί. Που σημαίνει ότι δεν ζούμε μόνο τσιμπημένοι αλλά και καταφρονεμένοι.
Και σε αυτή την ταπεινωμένη φάση μας μένουμε να ανατριχιάζουμε αναλογιζόμενοι κάθε κουνούπι που κουλουριάζεται με ένα απαλό σπασμό και προτάσσει την προβοσκίδα του τη στιγμή που θέλει να μας τσιμπήσει. Και είναι τόσο φίνα αυτή η κίνησή του σε μικροκλίμακα, που θα έλεγες ότι μοιάζει με βαμπίρ που αφυπνίζει την κουνταλίνι ενέργειά του (όπου κουνταλίνι, ως γνωστόν, στα σανσκριτικά σημαίνει κάτι σαν κουλουριασμένο φίδι).
Επιπλέον, όλα τα παραπάνω εγγράφονται σε μητριαρχικό πρότυπο καθορισμού της διαφοράς των φύλων, δεδομένου ότι τα αρσενικά κουνούπια δεν τσιμπούν τους ανθρώπους. Ζουν ανέμελα, πίνοντας νέκταρ ανθέων και κάνοντας κουνουποέρωτα με τα θηλυκά, ο οποίος έχει αυστηρά αναπαραγωγικό σκοπό.
Το χτύπημα των φτερών των θηλυκών είναι που έλκει τα αρσενικά, τα οποία στη μία εβδομάδα χονδρικά που διαρκεί η ζωή τους σκέφτονται μόνο αυτό: να γοητευτούν από κάποιο φτεροκόπημα, να κάνουν έρωτα και μετά να πεθάνουν. Καταντά σχεδόν ρομαντικό. Θα μπορούσε κάποιος ακόμα και να τα συμπαθήσει.
Το χτύπημα των φτερών των θηλυκών είναι που έλκει τα αρσενικά, τα οποία στη μία εβδομάδα χονδρικά που διαρκεί η ζωή τους σκέφτονται μόνο αυτό: να γοητευτούν από κάποιο φτεροκόπημα, να κάνουν έρωτα και μετά να πεθάνουν. Καταντά σχεδόν ρομαντικό. Θα μπορούσε κάποιος ακόμα και να τα συμπαθήσει.
Τα θηλυκά όμως ποτέ. Ο κύκλος της ζωής τους διαρκεί μήνες. Η δραστηριότητά τους έχει να κάνει με τη θερμοκρασία και την υγρασία του αέρα. Έτσι, τις πρώτες πρωινές, τις πρώτες νυχτερινές ώρες και κατά τη διάρκεια της νύχτας τα περισσότερα είδη είναι πιο ενεργητικά και τσιμπούν χωρίς οίκτο (αν και υπάρχουν είδη που «εργάζονται» σε 24ωρη βάση).
Τα θηλυκά κουνούπια μπορεί μεν να τρέφονται κι αυτά με νέκταρ, αλλά χρειάζονται το αίμα μας για τα αυγά τους.
Με κάθε τσίμπημα, ένα θηλυκό κουνούπι αντλεί από εμάς αίμα που φτάνει τρεις φορές το δικό του βάρος. Χάρη στο δικό μας αίμα, τα αυγά του κουνουπιού τρέφονται και ωριμάζουν ώστε να τα αποθέσει στη συνέχεια στην επιφάνεια του νερού, για να εκκολαφθούν οι προνύμφες μέχρι να γίνουν κι αυτές κουνούπια.
Τα θηλυκά κουνούπια είναι ευαίσθητα στη μυρωδιά του θύματός τους (είτε πρόκειται να τσιμπήσουν πουλιά είτε ανθρώπους). Εξαιτίας της δικής τους προτίμησης ανθρώπινης μυρωδιάς, υπάρχουμε εμείς που θα μας τσιμπήσει το 90% των κουνουπιών σε έναν χώρο και υπάρχουν οι άλλοι, οι τυχεροί, που αίμα τους θα ρουφήξει μόνο το 20% των κουνουπιών του ίδιου χώρου.
Το εξωφρενικό παρατεταμένο ΖΖΖΖ –ο βόμβος του κώνωπα πριν από το τσίμπημα– παράγεται κατά την κάθετη εφόρμηση του θηλυκού κουνουπιού επάνω στη γυμνή ανθρώπινη σάρκα. Η σωστή σειρά έχει ως εξής: το κουνούπι πετά αρχικά προς το ταβάνι. Φτάνοντας εκεί, οσμίζεται το θύμα του, το επιλέγει και ξεκινά την κάθετη εφόρμηση εναντίον του. Επειδή κατά τη διάρκεια της εφόρμησης μπορεί να τύχει να περάσει κοντά από το αυτί μας, εμείς ακούμε τον γνωστό αποτρόπαιο βόμβο.
Και φυσικά, μετά... μόνο φαγούρα.
Είναι απίστευτα μεγάλη η λίστα με τα γιατροσόφια κατά της φαγούρας. Και εμπλουτίζεται κάθε χρόνο με νέες ιδέες –ως επί το πλείστον εφευρήματα–, όπως είναι, για παράδειγμα, η αντιμετώπισή της με επικάλυψη του πληγέντος σημείου του δέρματος με διαφανές μανόν νυχιών. Το ότι η συγκεκριμένη χρήση του βερνικιού μπορεί να προκαλέσει χειρότερη ζημιά στο δέρμα από εκείνη του τσιμπήματος φανερώνει κυρίως την απόγνωση στην οποία ένα κουνούπι μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο. Ωστόσο, παρουσιάζει τεράστιο ενδιαφέρον η ιδέα ότι ένα σπουδαίο εργαλείο στήριξης της θηλυκότητας, όπως είναι το διαφανές βερνίκι νυχιών, επιστρατεύεται ενάντια στο πλήγμα που προκάλεσε ένα θηλυκό κουνούπι.
Γενικότερα, η σταθερή δική μας στρατηγική ενάντια στα κουνούπια ορίζεται από δύο άξονες: την «εντομοαπώθηση» (προϊόντα επάλειψης του δέρματος, φιδάκια, ηλεκτρικές βάσεις θέρμανσης πλακετών και ελαίων) και την «ακμαιοκτονία», που περιλαμβάνει κάθε εξολόθρευση των ενήλικων κουνουπιών που είναι σε θέση να μας τσιμπήσουν.
Αυτό που απομένει να κάνουμε είναι να αναπτύξουμε «προνυμφοκτονική συνείδηση», δηλαδή να αντιμετωπίζουμε σε οικιακή κλίμακα τα κουνούπια όσο βρίσκονται ακόμα στο στάδιο της προνύμφης.
Πρέπει να φέρουμε και στο σπίτι μας τη λογική των γενικών δράσεων κατά των προνυμφών. Ο περίφημος Ρούντι Τζουλιάνι, ο διασημότερος (και πιθανόν αξιότερος) δήμαρχος της Νέας Υόρκης, είχε σκεφτεί να βάλει ακόμα και ψάρια να ζουν στους υπονόμους της πόλης προκειμένου να τρώνε τις προνύμφες των κουνουπιών.
Εμείς δεν χρειάζεται να φτάσουμε σε τέτοιες ακρότητες. Είναι όμως σίγουρο ότι μπορούμε να είμαστε πιο προσεκτικοί με τις λιμνούλες νερού που ανυποψίαστοι δημιουργούμε γύρω μας και που ακούσια συντηρούμε. Όπως είναι, για παράδειγμα, το νερό που μαζεύεται στα πιατάκια κάτω από τις γλάστρες ή οπουδήποτε αλλού συλλέγεται νερό που διαφεύγει π.χ. από το αυτόματο πότισμα.
Το ίδιο ισχύει και για το γκαζόν, που εντός πόλεως, αλλά και στο υπόλοιπο Αττικής, έχει αναδειχτεί σε τόσο ισχυρό σύγχρονο φετίχ όσο είναι και το διακοσμητικό ακροκέραμο που συγκολλάται με τσιμέντο ταχείας πήξεως σε όποιο σημείο του σπιτιού ή του εξοχικού διατίθεται ελεύθερο προς στολισμό υψηλού κύρους.
Το γκαζόν, λοιπόν, για να μη γίνεται λίκνο για κουνουπο-προνύμφες, θα πρέπει να κουρεύεται μία φορά την εβδομάδα, ώστε να εξατμίζεται εύκολα και γρήγορα το νερό από το πότισμά του.
Εξυπακούεται ότι στις πισίνες και στα σιντριβάνια τα φίλτρα του νερού πρέπει να ενεργοποιούνται στο μέγιστο δυνατό.
Είμαστε περικυκλωμένοι, θα ηττηθούμε, αλλά μπορούμε ακόμα να αντιστεκόμαστε.
σχόλια