Κώστας Καπνίσης: μια μέγιστη μορφή του ελληνικού σάουντρακ

Κώστας Καπνίσης: μια μέγιστη μορφή του ελληνικού σάουντρακ Facebook Twitter
Επειδή δεν έγραψε πολλά τραγούδια, πολλές «επιτυχίες», οι περισσότεροι από εμάς αγνοούμε το τι αληθινά προσέφερε στη μουσική ο Κώστας Καπνίσης.
1

Ο Κώστας Καπνίσης (1920-2007) υπήρξε ένας κορυφαίος συνθέτης του ελληνικού σάουντρακ. Ίσως ο σημαντικότερες όλων. Κι αυτό έχει να κάνει όχι μόνο με την ποσότητα των ταινιών για τις οποίες έγραψε μουσική (στη βάση IMDb αναφέρονται 115 ταινίες με δικές του μουσικές!), αλλά και με την ποιότητά τους. Υπήρξε επίσης συνθέτης τραγουδιών, λίγων σχετικά, αλλά πολύ χαρακτηριστικών, όπως επίσης και αναγνωρισμένος ενορχηστρωτής. Σίγουρα η δουλειά του στον κινηματογράφο υπήρξε η σπουδαιότερη όλων, καθώς ήταν εκείνη που του επέτρεψε να ξεδιπλώσει, μέσα σε μια δεκαπενταετία χοντρικά (1959-1974), όλα τα επιμέρους ταλέντα του.

Επειδή δεν έγραψε πολλά τραγούδια, πολλές «επιτυχίες», οι περισσότεροι από εμάς αγνοούμε το τι αληθινά προσέφερε στη μουσική ο Κώστας Καπνίσης, και αν συνυπολογίσουμε σε τούτο πως και ο ίδιος ήταν μάλλον ακριβοθώρητος και πως σπανίως μιλούσε για τον εαυτό του και το έργο του, όλοι μπορούμε να αντιληφθούμε τους λόγους αυτής της αβλεψίας.

Σκεφθείτε μόνον πως αυτός ο σημαίνων μουσικός είδε για πρώτη φορά ένα LP του μόλις το 1988 (ήταν το σάουντρακ της ταινίας Οι Γενναίοι του Βορρά από το 1971). Εντελώς κατόπιν εορτής, θέλω να πω, αφού μέχρι τότε διαθέσιμες μουσικές του υπήρχαν μόνο στις 45 και τις 78 στροφές.

Τι να πρωτοθυμηθείς και τι να πρωτοδιαλέξεις από τα σάουντρακ του Καπνίση. Τελείως ενδεικτικά να αναφέρουμε τις μουσικές του για τις ταινίες: Το Δόλωμα, Η Γυνή να Φοβήται τον Άνδρα, Τζένη Τζένη, Κοντσέρτο για Πολυβόλα, Υπολοχαγός Νατάσσα...

Ο Κώστας Καπνίσης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1920, σπουδάζοντας και μαθαίνοντας δίπλα σε τρανούς δασκάλους, όπως ήταν ο Γ. Α. Παπαϊωάννου (από τον οποίο διδάχθηκε ατονική μουσική) και ο Νίκος Σκαλκώτας (από τον οποίον έμαθε να γράφει τις παρτιτούρες), ξεκινώντας την καριέρα του πολύ νεαρός, κάτω από τα είκοσι χρόνια του. Ήταν 1938 προς '39, όταν ο Καπνίσης γράφει το πρώτο τραγούδι του, το «Γελάς», σε στίχους Γιώργου Οικονομίδη, που δισκογραφήθηκε αργότερα από τον Τώνη Μαρούδα και που σήμερα θεωρείται κλασικό (τα πιο πρόσφατα χρόνια το έχουν πει ο Γιάννης Πάριος, η Αλέξια, ο Μιχάλης Χατζηγιάννης κ.ά.).

Ο Καπνίσης αρχίζει να κάνει όνομα μέσα στην Κατοχή, το 1943, ως πιανίστας και μαέστρος, δουλεύοντας για μουσικές κωμωδίες, στο θέατρο Κοτοπούλη, γράφοντας τραγούδια, πολλά από τα οποία απέδωσε στη διαδρομή ο Τώνης Μαρούδας (ήταν συνομήλικός του), συνεργαζόμενος με το συγγραφικό δίδυμο Αλέκος Σακελλάριος-Χρήστος Γιαννακόπουλος, αργότερα με τον μαέστρο Γιώργο Μουζάκη και άλλους.

Κώστας Καπνίσης: μια μέγιστη μορφή του ελληνικού σάουντρακ Facebook Twitter
Ο Καπνίσης αρχίζει να κάνει όνομα μέσα στην Κατοχή, το 1943, ως πιανίστας και μαέστρος.


Στον κινηματογράφο θα εμφανισθεί για πρώτη φορά ως συνθέτης, το 1951, στην ταινία του Θανάση Μεριτζή Μια Νύχτα στον Παράδεισο, συνυπογράφοντας τη μουσική της μαζί με κάποιον Θ. Παπαδόπουλο (ίσως να πρόκειται για τον συνθέτη Θόδωρο Παπαδόπουλο).

Έκανε κι άλλα σάουντρακ ο Καπνίσης στη δεκαετία του '50, όπως εκείνα για τις ταινίες Χαρούμενο Ξεκίνημα (1954) του Ντίνου Δημόπουλου (συνυπόγραψε με τον Λυκούργο Μαρκέα), Μια Ιταλίδα στην Ελλάδα (1958) του Umberto Lenzi, Έγκλημα στο Κολωνάκι (1959) του Τζανή Αλιφέρη, αλλά ο ίδιος σαν ουσιαστικό ξεκίνημά του στο σάουντρακ θεωρούσε, πάντα, τη μουσική του για την βουκολική ταινία του Ανδρέα Λαμπρινού Ματωμένο Ηλιοβασίλεμμα από το 1959 (έτσι ήταν γραμμένη, με δύο «μ» στον τίτλο). Ήταν τότε η πρώτη φορά, όταν ο Καπνίσης χρησιμοποίησε μεγάλη ορχήστρα (του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας), παρουσιάζοντας μια «μουσική ευρωπαϊκή με ελληνικό στυλ», όπως ο ίδιος είχε πει στο τηλεοπτικό πορτρέτο του, στην εκπομπή Μονόγραμμα της ΕΡΤ το 1988.

Οι επιρροές από την «εθνική σχολή» (Μανώλης Καλομοίρης, Μάριος Βάρβογλης κ.ά.), όπως και από το έργο τού Νίκο Σκαλκώτα είναι εμφανείς στα βουκολικά σάουντρακ του Καπνίση, καθότι ο ίδιος πάντα λάτρευε το δημοτικό τραγούδι και αυτό ανέπτυσσε, παράλλαζε και εναρμόνιζε, και στις σχετικές ταινίες, αλλά και έξω απ' αυτές. Όπως, για παράδειγμα, στο σπάνιο 45άρι του «Ελληνικοί Λαϊκοί Ρυθμοί» [Columbia, 1961], στο οποίο μεταλλάσσονταν τσάμικα, καλαματιανά και νησιώτικα, μαζί με ζεϊμπέκικα, χασάπικα και χασαποσέρβικα.

Ένα άλλο σάουντρακ της ίδιας περιόδου, το οποίο ο Καπνίσης θεωρούσε επίσης κομβικό, καθότι αυτό δεν ήταν προσαρμοσμένο σε μεγάλη ορχήστρα, μα γραμμένο για μικρό σχήμα, ήταν εκείνο για την ταινία Οι Υπερήφανοι (1962), επίσης του Ανδρέα Λαμπρινού, που περιείχε μουσικές για φλάουτο, κόρνο, κλαρίνο, λαούτο, σαντούρι, κοντραμπάσο, άρπα και τύμπανα. Αδισκογράφητο εννοείται.

Στις αξιοσημείωτες επενδύσεις της ίδιας εποχής (πρώτο μισό των σίξτις), ανήκουν οπωσδήποτε το OST για την ταινία Κατήφορος (1961) του Γιάννη Δαλιανίδη, που βγήκε για πρώτη φορά σε δίσκο το 1991 (τριάντα χρόνια αργότερα!), μα και για την ταινία Τα Χέρια (1962) του Τζων Κόντες, που παραμένει και αυτό δίχως δισκογραφική αποτύπωση.

Κώστας Καπνίσης: μια μέγιστη μορφή του ελληνικού σάουντρακ Facebook Twitter
1961
Κώστας Καπνίσης: μια μέγιστη μορφή του ελληνικού σάουντρακ Facebook Twitter
1961

Στον Κατήφορο ο Καπνίσης χρησιμοποίησε τζαζ ηχοχρώματα και αρμονίες, εμβαθύνοντας στους ρυθμούς της εποχής, ενώ στα Χέρια (μια παράξενη ταινία γύρω από το τι μπορούν να κάνουν τα χέρια – από το να δημιουργήσουν κάτι όμορφο, μέχρι να προξενήσουν την καταστροφή) χρησιμοποιήθηκε, βασικά, ένα μόνο όργανο, το μπουζούκι.

Η ταινία είχε προβληθεί για πρώτη φορά στο 12ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Βερολίνου (22 Ιουνίου-3 Ιουλίου 1962) και τρεις μήνες αργότερα (17-23 Σεπτεμβρίου 1962) στην τρίτη Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου – όπως αποκαλείτο ακόμη τότε το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη. Αρχικά, μουσική στην ταινία είχε γράψει ο Θόδωρος Αντωνίου, αλλά στο ενδιάμεσο, όλως περιέργως, αλλάχτηκε η μουσική. Κι έτσι κάπως στη Θεσσαλονίκη η ταινία θα προβληθεί με τη μουσική του Κώστα Καπνίση, η οποία και θα βραβευθεί! Ήταν το πρώτο βραβείο, που θα ελάμβανε στην καριέρα του ο Καπνίσης, για original soundtrack. Όπως είχε πει και ο ίδιος στην τελευταία συνέντευξη της ζωής του, στο περιοδικό Μουσικής Πολύτονον [τεύχος 22, Μάιος-Ιούνιος 2007]:

«Σ' αυτή την ταινία, σε κάποιο σημείο, έδειχνε τα χέρια να παίζουν σκάκι, όπου όμως τα πιόνια ήταν υπαρκτά πρόσωπα. Εκεί έγραψα το θέμα για μπουζούκι και κιθάρα, και στη συνέχεια η παρτιτούρα γέμιζε και γινόταν κατάμεστη. Σε μια άλλη σκηνή δείχνει το πίσω μέρος ενός κρεβατιού, που υποτίθεται πως έκανε έρωτα ένα ζευγάρι. Φαινόταν μόνο ένα φουστάνι και κατά τα άλλα δεν έδειχνε το παραμικρό. Εκεί η μουσική ξεκινούσε με τις κοφτές νότες ενός μπουζουκιού και στη συνέχεια έμπαινε η τζαζ. Όλα γινόντουσαν σαν μια συνέχεια... Ήταν μια εξαιρετική δουλειά, που βραβεύτηκε κιόλας».

Το θέμα από Τα Χέρια είχε γίνει και τραγούδι (στίχοι Τάσος Μαστοράκης), το οποίο είχε πει σ' ένα δισκάκι τής Fidelity η Γιοβάννα, το 1963, ενώ το είχε διασκευάσει σε bossa nova και ο Μίμης Πλέσσας, στο άλμπουμ του «Ο Μίμης Πλέσσας Παίζει Philicorda» [Philips, 1965].

Με τη Γιοβάννα ο Καπνίσης είχε μια εξαιρετική συνεργασία εκείνα τα χρόνια, που μάλιστα έπιασε κορυφή όχι εδώ, μα στη Σοβιετική Ένωση! Η Γιοβάννα είχε επισκεφθεί τη χώρα τρεις τουλάχιστον φορές εκείνη τη δεκαετία. Το 1963 συνοδευόταν και από τον Κώστα Καπνίση, ο οποίος διηύθυνε την ορχήστρα. Έπαιξαν σε διάφορες πόλεις, με τεράστια επιτυχία (Λένινγκραντ, Τιφλίδα, Συμφερόπολη κ.ά.), με τη συναυλία της Μόσχας να μαγνητοσκοπείται και να ενθουσιάζει. Φυσικά, είχαν κυκλοφορήσει και πολλοί δίσκοι της Γιοβάννας, τότε, στη Σοβιετική Ένωση, σε όλες τις στροφές (78, 45, 33 1/3), από την κρατική εταιρεία Μελόντια.

 

1963 - Ολόκληρη η συναυλία της Γιοβάννας στη Μόσχα

Σ' εκείνες τις συναυλίες η Γιοβάννα είχε πει τραγούδια διαφόρων (Θεοδωράκης, Μεντής, Γιάκοβλεφ, Πλέσσας...), όπως και του Κώστα Καπνίση σαν τον «Καπετάν Φαφαλιό» (στίχοι Ι. Ιωαννίδης), που είχε ακουστεί για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ Βαρσοβίας το 1961 από την Ζωή Κουρούκλη. Ακόμη, Γιοβάννα και Καπνίσης είχαν ταξιδέψει μέχρι το Ρίο Ντε Τζανέιρο, το 1966, για να λάβουν μέρος στο I Festival Internacional Da Canção Popular Rio, με το τραγούδι (του Καπνίση) «Φωτιά».

Άλλο τραγούδι, επιτυχία, του Καπνίση, από την ίδια εποχή (1963), ήταν «Το αμαξάκι» (στίχοι Τάσος Μαστοράκης), που είχαν πει η Τζένη Βάνου με τον Γιάννη Βογιατζή, ενώ δεν θα πρέπει να λησμονηθεί και το σάουντρακ για την ταινία Τα Παληόπαιδα (1963) σε σκηνοθεσία Νέστορα Μάτσα, με την Μαίρη Χρονοπούλου να τραγουδά ξεχωριστά τις τζαζ «Ώρες πικρές» (μουσική-στίχοι Κώστας Καπνίσης).

 

Ώρες Πικρές - Μαίρη Χρονοπούλου από την κινηματογραφική ταινία «Τα παλιόπαιδα» (1963)

Τι να πρωτοθυμηθείς και τι να πρωτοδιαλέξεις από τα σάουντρακ του Καπνίση. Τελείως ενδεικτικά να αναφέρουμε τις μουσικές του για τις ταινίες: Το Δόλωμα (σκην. Αλέκος Σακελλάριος, 1964, εδώ ακούγεται το τραγούδι των Καπνίση-Σακελλάριου «Άστο το χεράκι σου»), Η Γυνή να Φοβήται τον Άνδρα (σκην. Γιώργος Τζαβέλλας, 1965), Τζένη Τζένη (σκην. Ντίνος Δημόπουλος, 1966), Κοντσέρτο για Πολυβόλα (σκην. Ντίνος Δημόπουλος, 1967), Πανικός (σκην. Σταύρος Τσιώλης, 1969, το δεύτερο κινηματογραφικό βραβείο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, μετά Τα Χέρια, για τον Κώστα Καπνίση – θα πάρει άλλο ένα, το 1977, για την ταινία-ντοκιμαντέρ Αλέξανδρος ο Μέγας / Ανάμεσα στην Ιστορία και τον Θρύλο του Νέστορα Μάτσα), Ο Μικρός Δραπέτης (σκην. Σταύρος Τσιώλης, 1969, με το εξαιρετικό ζεϊμπέκικο «Το δάκρυ μας σταλιά-σταλιά» σε στίχους Πυθαγόρα, που τραγουδάει ο Γιάννης Πουλόπουλος), Όταν η Πόλις Πεθαίνη (σκην. Γιάννης Δαλιανίδης, 1969), Υπολοχαγός Νατάσσα (σκην. Νίκος Φώσκολος, 1970), Η Ζούγκλα των Πόλεων (σκην. Σταύρος Τσιώλης, 1970), Η Μεγάλη Στιγμή του '21 / Παπαφλέσσας (σκην. Ερρίκος Ανδρέου, 1971), Σεξομανία (σκην. Μάριος Ρετσίλας, 1974)... είναι ατελείωτη λίστα.


Ορίστε εδώ το φοβερό σκορ από το Όταν η Πόλις Πεθαίνη...

 

Κώστας Καπνίσης- OST «Όταν η πόλις πεθαίνει» (1969)

Με το που έρχεται η δικτατορία ο Καπνίσης πέφτει σε δυσμένεια από το καθεστώς. Όπως είχε πει και ο ίδιος στην συνέντευξή του στο περιοδικό Μουσικής Πολύτονον (2007):

«Με κυνηγήσανε. Είχα πάει στη Ρωσία και όταν γύρισα η χούντα μου άλλαξε τα φώτα. Με διώξανε από τη Ραδιοφωνία.(...) Λέγανε ότι ήμουνα κομμουνιστής, ενώ εγώ είχα πάει επί Χρουστσόφ, που άλλαζαν τα πάντα, και επί Καραμανλή».

Επίσης ο Καπνίσης είχε συμμετάσχει στο Viña del Mar International Song Festival, στην πόλη Viña del Mar της Χιλής (7-11 Φεβρουαρίου 1974), εκεί όπου την επόμενη χρονιά (1975) το ελληνικό τραγούδι που είχε πει η Ελπίδα (δεν ανήκε στον Καπνίση) είχε λάβει πρώτο βραβείο.

«Θυμάμαι και στο φεστιβάλ της Χιλής, την τελευταία φορά που είχα πάει, ήταν και ο Πινοσέτ εκεί, ήταν γύρω-γύρω όλοι με τα όπλα (σ.σ. πέντε μήνες νωρίτερα είχε γίνει το χουντικό πραξικόπημα, που είχε ανατρέψει τον πρόεδρο Αλιέντε). Εκφοβισμός. Όπως και μετά την Κατοχή, όταν έβαλαν εκρηκτικά στο Ζάππειο. Όπως και στον γερμανικό ραδιοσταθμό Κολιμπρί (σ.σ. τα εκρηκτικά τα είχαν βάλει οι Γερμανοί λίγο πριν την αποχώρησή τους από την Αθήνα). Το είχε πει ο μετέπειτα διευθυντής ραδιοφωνίας, ο Βίχενμπαχ, ότι οι πλαφονιέρες ήταν γεμάτες εκρηκτικά».

Κώστας Καπνίσης: μια μέγιστη μορφή του ελληνικού σάουντρακ Facebook Twitter
1964
Κώστας Καπνίσης: μια μέγιστη μορφή του ελληνικού σάουντρακ Facebook Twitter
1966

Πέραν της παρουσίας του στα διεθνή φεστιβάλ, ο Καπνίσης θα συνεχίσει να ηχογραφεί πάμπολλα σάουντρακ, τουλάχιστον μέχρι το 1974, όταν συνέβησαν οι τελευταίες μεγάλες εμπορικές παραγωγές τού κινηματογράφου μας – πριν την αναθέρμανση της δεκαετίας του '80.

«Σταμάτησα να κάνω ταινίες, όταν δεν υπήρχανε πια ταινίες. Από τότε που σταμάτησε ο Φίνος, σταμάτησαν όλα».

Εκείνη την εποχή ο Κώστας Καπνίσης θα συγκροτήσει μιαν ορχήστρα, με την οποία θα προβεί σε μερικές δυναμικές ηχογραφήσεις ποπ / ροκ τραγουδιών, βασισμένα σε στίχους των Νέστορα Μάτσα – Γιάννη Συλλάνταβου, τα οποία ντύνει με μελωδίες επηρεασμένες από την παράδοση.

Για τα τραγούδια αυτά επιλέγει γνωστούς ερμηνευτές της εποχής, όπως ήταν οι: Πέτρος Μήλας, Φρύνη, Ξανθίππη Καραθανάση, Μάριος (Κώστογλου), Τάμμυ, Μιχάλης Βιολάρης, Βάσια Ζήλου, Κλειώ Δενάρδου, Μαστέλλος-Δημησιάνος, Γιάννης Θωμόπουλος, Ξανθή Περράκη και Ελένη Βιτάλη.

Το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό, με τους μουσικούς (Θανάσης Αραπίδης πνευστά, Κίμων Βασιλάς hammond, Τούλης Μαγκαφάς κιθάρες, Τάσος Καλβάκης κιθάρες, Τάσος Διακογιώργης σαντούρι, Κώστας Σεϊτανίδης μπάσο, Λευτέρης Τζήμας ντραμς) να δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους, δημιουργώντας ένα σώμα σκοπών και τραγουδιών, πολύ αξιόλογο, που έμεινε για πολλά χρόνια θαμμένο. Τουλάχιστον μέχρι το 2004, όταν η εταιρεία Legend το κυκλοφόρησε τότε σε τρία CD (με 17 tracks το κάθε CD), κάτω από τους τίτλους «Δημοτικοί Αντίλαλοι Νο 1», «Νο 2» και «Νο 3».

Τώρα απ' αυτά τα 51 tracks η B-other Side Records επιλέγει τα «καλύτερα» 20, ώστε να τα παρουσιάσει σ' έναν δίσκο βινυλίου, υπό τον τίτλο «Music of Greek Folk Echoes / Παραδοσιακοί Αντίλαλοι». Και είναι αυτό το άλμπουμ που μας δίνει την αφορμή για το συγκεκριμένο κείμενο.

Κώστας Καπνίσης: μια μέγιστη μορφή του ελληνικού σάουντρακ Facebook Twitter
1963
Κώστας Καπνίσης: μια μέγιστη μορφή του ελληνικού σάουντρακ Facebook Twitter
Το πρόσφατο άλμπουμ με συνθέσεις του Κώστα Καπνίση στην Β Other Side Records.

Το ενδιαφέρον του Κώστα Καπνίση για τους παραδοσιακούς ρυθμούς υπήρξε παντοτινό και μόνιμο. Μπορεί οι βουκολικές ταινίες, που έγιναν γνωστές και ως «φουστανέλες», να του έδωσαν την αφορμή για να ξεδιπλώσει το ταλέντο του, στο ανακάτεμα των δημοτικών σκοπών με πιο σύγχρονα θέματα, στο πλαίσιο μιας μεγάλης ορχήστρας, όμως και με τα μικρά σχήματα (όπως εν προκειμένω) ο Καπνίσης πειραματιζόταν προς αυτή την κατεύθυνση.

Επηρεασμένος από τους συνθέτες της «εθνικής σχολής» και τον Νίκο Σκαλκώτα σε πρώτη φάση, αλλά και από τα ποπ, ροκ και τζαζ ηχοχρώματα του καιρού του, στην πορεία, αρχίζει να δημιουργεί δημοτικά μοτίβα, τα οποία άλλοτε ντύνει με λόγια και άλλοτε τα επεξεργάζεται ως ορχηστρικά. Σε πρώτο χρόνο κάποια απ' αυτά δισκογραφούνται νωρίς στα σίξτις, στο EP «Ελληνικοί Λαϊκοί Ρυθμοί», όπως προαναφέραμε, ενώ και στις αρχές των σέβεντις ορισμένα βρίσκουν το δρόμο προς τη δισκογραφία.

Βασικά λέμε για τέσσερα τραγούδια, που υπάρχουν στο δεύτερο προσωπικό LP της Tammy, το «Νο 2» [Pan-Vox, 1973], τα «Μαύρα γλυκά ματάκια μου», «Φαίνω, κεντώ και τραγουδώ», «Πανώριο παλληκάρι» και «Ψες το πουρνό», όλα σε στίχους των Νέστορα Μάτσα-Γιάννη Συλλάνταβου, όπως και για τέσσερα ακόμη («Νανούρισμα», «Εγώ είμαι εκείνο το πουλί», «Μωρουδέλημ μωρουδέλημ», «Καράβι καραβάκι»), που ακούγονται στο LP της Φρύνης «Σαν Ένα Φεγγάρι» [Pan-Vox, 1973]. Μερικά απ' αυτά ανθολογούνται και στα CD της Legend, όπως και στο LP της B-Other Side, που τώρα κυκλοφορεί.

Υπάρχουν λοιπόν οι παραδοσιακού τύπου μελωδίες, που καλύπτουν μεγάλα φάσμα της παράδοσής μας (μακεδονίτικα, ηπειρώτικα, μωραΐτικα, ρουμελιώτικα, νησιώτικα...), αλλά υπάρχει ταυτοχρόνως η ανάγκη να γραφτούν νέοι στίχοι (που και αυτοί αναφέρονται στην παράδοση), όπως να γίνουν και μοντέρνες ενορχηστρώσεις, πάνω στις οποίες θα πατήσουν οι εξ ίσου μοντέρνοι τραγουδιστές.

Έτσι λοιπόν το Συγκρότημα του Κώστα Καπνίση είναι ροκ, ενώ και οι τραγουδιστές του ήταν ασκημένοι (έστω και μέσω ακουσμάτων) στην ποπ, την ανακατεμένη με παραδοσιακά στοιχεία – μιας και τέτοιες ηχητικές «απόψεις» κυκλοφορούσαν στη χώρα τουλάχιστον από το 1965.

 

Κώστας Καπνίσης - Χαρά μου, παλικάρι μου

Ας θυμηθούμε τους Forminx («Mandjourana's shake»), το «Greece Goes Modern» του Μίμη Πλέσσα, τον «Μενούση» των Sounds κ.λπ., για να μην πάμε στις ακόμη πιο βαριές περιπτώσεις (Διονύσης Σαββόπουλος, Μαρίζα Κωχ, Θανάσης Γκαΐφύλλιας, Socrates Drank the Conium, Μπουρμπούλια κ.λπ.), εκεί όπου ανακατευόταν το ροκ με τη δημοτική παράδοση με θαυμαστά αποτελέσματα.

Και εδώ, όμως, στο «Music of Greek Folk Echoes / Παραδοσιακοί Αντίλαλοι» υπάρχουν τέτοια θαυμαστά αποτελέσματα. Τα κομμάτια «Ηπειρώτικο» (instrumental), «Ποιος το 'πε μια, ποιος το 'πε δυο» (Συγκρότημα Κώστα Καπνίση), «Τον ήλιο αρραβωνιάζουνε» (Φρύνη), «Μικρή τριανταφυλλιά» (Μάριος), «Φάτε και πιείτε» (Πέτρος Μήλας), «Τρεις μαυρομάτες» (Μαστέλλος-Δημησιάνος), «Χαρά μου, παλικάρι μου» (Συγκρότημα Κώστα Καπνίση) είναι εξαιρετικά, χωρίς κανένα από τα υπόλοιπα να ακούγεται ως κάτι τυπικό ή αδιάφορο.

Υπήρξε πολλή δουλειά πίσω απ' αυτή την προσπάθεια του αείμνηστου Κώστα Καπνίση, πολύ ταλέντο που διοχετεύτηκε προς παραγωγική κατεύθυνση και πολλή γνώση – μια πρόταση σε κάθε περίπτωση από έναν συνθέτη-μουσικό, που εργαζόταν πάντα με πάθος, γνώστη της τέχνης του, με σπουδές δίπλα σε μεγάλους δασκάλους και με ιδέες, που πρώτος εκείνος τις υλοποίησε μέσω του κινηματογράφου αρχικά, αλλά και της δισκογραφίας στην πορεία.

Ο ατελείωτος Κώστας Καπνίσης. Το λέμε με την πεποίθηση πως το βαθύ και επισταμένο ψάξιμο στο έργο του μόλις τώρα αρχίζει...

 

Κώστας Καπνίσης - Τρεις μαυρομάτες

 

Μουσική
1

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μας αφορά σήμερα η Lady Gaga;

The Review / Μας αφορά σήμερα η Lady Gaga;

Ο Αλέξανδρος Διακοσάββας και ο δημοσιογράφος Γιάννης Τσιούλης aka Cartoon Dandy συζητούν για την πορεία και τα τελευταία βήματα στη μουσική και κινηματογραφική βιομηχανία μιας από τις μεγαλύτερες ποπ σταρ της τελευταίας 15ετίας και για το πόσο relevant είναι σήμερα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
10 χρόνια μετά, ακόμη μας στοιχειώνει το «Ταπεινοί Και Πεινασμένοι»

Μουσική / Το «Ταπεινοί Και Πεινασμένοι» του ΛΕΞ ακόμη μας στοιχειώνει

Πέρασαν 10 χρόνια από την κυκλοφορία του πρώτου προσωπικού δίσκου του «Τ.Κ.Π.», που δεν ήταν απλώς ένα σημείο τομής για την εγχώρια ραπ σκηνή. Ήταν κάτι που σε άρπαζε και σε προσγείωνε με το ζόρι στην καθημερινότητα.
ΚΩΣΤΑΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ
Η Bipolia δεν φοβάται να παίζει μουσική στον δρόμο

Μουσική / Η Bipolia δεν φοβάται να παίζει μουσική στον δρόμο

«Είναι σίγουρα πιο χαλαρά στην Κυψέλη, πιο γειτονιά σε σχέση με την Ερμού»: Η νεαρή μουσικός φέρνει αναζωογονητική αύρα στα ελληνικά ροκ και ποπ δεδομένα με το ντεμπούτο άλμπουμ της και τις εμφανίσεις της στους δρόμους της Αθήνας.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
«Βλάσφημο, σατανιστικό, πορνογραφικό»: Η ιστορία του θρυλικού ‘666’, του άλμπουμ που σήμανε το τέλος των Aphrodite’s Child

Μουσική / «Βλάσφημο, σατανιστικό, πορνογραφικό»: Η ιστορία του θρυλικού «666», του άλμπουμ που σήμανε το τέλος των Aphrodite’s Child

Οι εξωφρενικές ιδέες του Νταλί, τα λάγνα φωνητικά της Ειρήνης Παπά και οι διαμάχες του Βαγγέλη Παπαθανασίου με τη δισκογραφική εταιρεία ήταν μόνο μερικά από τα επεισόδια της δημιουργίας ενός μνημειώδους άλμπουμ που επανακυκλοφορεί αυτές τις μέρες σε deluxe έκδοση.
THE LIFO TEAM
«Μόλις νιώσεις σιγουριά ως γυναίκα, θα προσπαθήσουν να σε σπρώξουν προς τα κάτω»

Μουσική / «Μόλις νιώσεις σιγουριά ως γυναίκα, θα προσπαθήσουν να σε σπρώξουν προς τα κάτω»

Aφήνοντας πίσω της την προηγούμενη ζωή της ως νοσοκόμα, μετά από παρότρυνση των ασθενών της να κυνηγήσει τα όνειρά της, η παραγωγός και καλλιτέχνιδα Kelly Lee Owens μιλά για την τελευταία της δουλειά, τις σημαντικές συνεργασίες της και τη μουσική που διαμορφώνει συνειδήσεις και επηρεάζει συναισθήματα.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Η σπουδαία επανεκκίνηση της Καμεράτα ως Ορχήστρα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών

Μουσική / Η συγκινητική επανεκκίνηση της Καμεράτας

Τέσσερα χρόνια, δύο νομοθετικές παρεμβάσεις, τρεις υπουργικές αποφάσεις και μία εκκαθάριση χρειάστηκαν ώστε να μπορέσει η Καμεράτα-Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής να κάνει restart και να επανέλθει ως Ορχήστρα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Beyoncé εναντίον Beatles: Τα βραβεία Grammy ξεπέρασαν κάθε όριο φαιδρότητας

Μουσική / Beyoncé εναντίον Beatles: Τα βραβεία Grammy ξεπέρασαν κάθε όριο φαιδρότητας

Η υποψηφιότητα ενός ξεχασμένου και μάλλον αδιάφορου κομματιού του Τζον Λένον για το βραβείο του δίσκου της χρονιάς φαίνεται να συμπυκνώνει όλη την σύγχυση και την έλλειψη σοβαρότητας που διακρίνει τον κουρασμένο μηχανισμό κύρους των Grammy.
THE LIFO TEAM
Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

Δημοσιογράφος, στιχουργός. Θα ήταν ευχαριστημένος αν, απ’ όλα τα τραγούδια του, έμενε στην ιστορία το τετράστιχο: «Το απομεσήμερο έμοιαζε να στέκει, σαν αμάξι γέρικο, στην ανηφοριά».
ΣΤΑΥΡΟΣ ΔΙΟΣΚΟΥΡΙΔΗΣ
Stilpon: Η επιστροφή ενός Έλληνα κοσμοπολίτη του σύγχρονου ροκ

Μουσική / Stilpon: Η επιστροφή ενός Έλληνα κοσμοπολίτη του σύγχρονου ροκ

Ο Στίλπων Νέστωρ μαζί με εκλεκτούς καλεσμένους παρουσιάζουν αυτή την Πέμπτη στην Αθήνα τη νέα του δουλειά που έχει τίτλο «The Second Cloud Commission» και αποτελεί το απόγειο μιας δημιουργικής πορείας στο σύγχρονο ροκ που διανύει τέσσερις δεκαετίες.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Το κονσέρτο που σφράγισε μια βαθιά φιλία

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Το κονσέρτο που σφράγισε μια βαθιά φιλία

Η Ματούλα Κουστένη βουτά στα άδυτα μιας βαθιάς φιλίας, αυτής των Γιόζεφ Γιόακιμ και Γιοχάνες Μπραμς, που στηρίχτηκε στην καλλιτεχνική ιδιοφυΐα και τη χημεία αυτών των δύο μουσικών, αφήνοντας ένα μοναδικό ενθύμιο, το Κοντσέρτο για Βιολί και Ορχήστρα που υπογράφει -ποιος άλλος;- o Γιοχάνες Μπραμς.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Συναυλία Μαλερ

Μουσική / Ένας έξοχος Μάλερ του Κουρεντζή στο Μέγαρο

Ο Κουρεντζής βημάτισε αργά πάνω στο λεπτό σκοινί που συνδέει το υπαρκτό και του μαγικό, του εδώ και του επέκεινα, και με αδρές κινήσεις δεν παρουσίασε απλώς το Adagietto αλλά εξήγησε στον ακροατή κάθε του συλλαβή
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΜΠΙΔΗΣ

σχόλια

1 σχόλια
Επειδή δεν έγραψε πολλά τραγούδια, πολλές «επιτυχίες», οι περισσότεροι από εμάς αγνοούμε το τι αληθινά προσέφερε στη μουσική ο Κώστας Καπνίσης Πηγή: www.lifo.grΊσως, αλλά δεν ισχύει για μένα. Επειδή στους τίτλους η "Μουσική" ήταν πριν από την "Σκηνοθεσία", όταν ξεκινούσε η υποβλητική μουσική του Καπνίση πάντα στηνόμουν να δω / επιβεβαιώσω ποιος ήταν πίσω από αυτήν την μουσική.