Αντιδράσεις έχει προκαλέσει ο νέος νόμος-πλαίσιο που φέρει την υπογραφή της υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως με τις αλλαγές που εισάγει στο μοντέλο διοίκησης, στις φοιτητικές παρατάξεις αλλά και την καθιέρωση πανεπιστημιακής αστυνομίας. Μάλιστα, σε λίγες μέρες αναμένεται να έρθει προς ψήφιση το Προεδρικό Διάταγμα το οποίο εστιάζει στη δράση των Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων. Πολλές φορές η κατάσταση που επικρατεί στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα είναι ανεξέλεγκτη. Καταλήψεις, ξυλοδαρμοί καθηγητών, τραυματισμοί φοιτητών, εισβολή κουκουλοφόρων σε αίθουσες διδασκαλίας, κλοπές, παρεμπόριο, εμπρησμοί, διακίνηση ναρκωτικών είναι μερικά από τα περιστατικά που συνηγορούν στη θλιβερή απαξίωση των ελληνικών πανεπιστημίων. Μπορεί, λοιπόν, η πανεπιστημιακή αστυνομία να λύσει το πρόβλημα; Με ποιους τρόπους θα δημιουργηθούν δικλίδες ασφαλείας; Ποιος θα πρέπει να είναι υπεύθυνος για τη φύλαξη του πανεπιστημιακού χώρου; Θα βοηθήσει η πανεπιστημιακή αστυνομία στη διασφάλιση της ακαδημαϊκής ελευθερίας και στην προστασία του προσωπικού και της περιουσίας των ΑΕΙ; Έξι καθηγητές πανεπιστημίου και δύο φοιτητές εκφράζουν ελεύθερα τις απόψεις τους και συμβάλλουν στον δημόσιο διάλογο για το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας.
Οι όροι με τους οποίους συγκροτείται η πανεπιστημιακή αστυνομία και καθορίζεται το πεδίο δράσης της αποτελούν, όπως δείχνει το νέο νομοσχέδιο, ένα βήμα στη συγκρότηση του αυριανού πανεπιστημίου με όρους μιας νέας δυστοπίας.
Αγγέλα Καστρινάκη
Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας - Πρώην Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης
Μακάρι να ζούσαμε σε μια κοινωνία όπου δεν θα υπήρχε καμιά ανάγκη αστυνόμευσης
Με κάποιον τρόπο πρέπει η δημοκρατική πολιτεία να διαφυλάξει τα δικαιώματα των μελών της. Ταμπέλα στο στήθος του πρύτανη του ΟΠΑ από μια δράκα θρασύτατων κουκουλοφόρων; Όχι! Καταστροφές στα γραφεία κοσμητόρων, πρυτάνεων, διδακτικού προσωπικού; Όχι! Γιάφκες και διακίνηση ναρκωτικών μέσα στα Ιδρύματα; Χίλιες φορές όχι! Να μπουκάρουν διαρκώς κάποιοι φοιτητές στη Σύγκλητο, ζητώντας να τοποθετηθούν όλα της τα μέλη, ώστε αυτοί να καταγράφουν απόψεις, να φακελώνουν κοινώς, για να δράσουν ανάλογα; Έλεος πια!
Ναι, το πανεπιστήμιο δεν μπορεί να είναι έρμαιο κάποιων ακραίων ομάδων που τρομοκρατούν και υπαγορεύουν πολιτικές. Ολόκληρος πρύτανης να στέκεται σούζα μπροστά τους μην τυχόν και του βάλουν μπουρλότο στο Ίδρυμα. Υπήρξα πολλά χρόνια στη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου Κρήτης και ένιωθα απίστευτα προσβεβλημένη από το γεγονός ότι τα εκλεγμένα όργανα του Ιδρύματος έπρεπε διαρκώς να παίζουν κρυφτό με την αυθαίρετη βία και να διαπραγματεύονται μαζί της.
Σωστά όλα αυτά, θα πείτε. Μα αστυνομία; Δεν υπάρχει διαφορετικός τρόπος; Μακάρι να ζούσαμε σε μια κοινωνία όπου δεν θα υπήρχε καμιά ανάγκη αστυνόμευσης, όπου όλα θα κυλούσαν ομαλά και δημοκρατικότατα. Τόσα και τόσα χρόνια όμως δοκιμάσαμε το μοντέλο του κουκουλώματος του προβλήματος, προκειμένου να μη δημιουργήσουμε μεγαλύτερο πρόβλημα. Τόσα χρόνια συμβιώσαμε με τη βία για να μην την ερεθίσουμε. Ποτέ δεν θα ξεχάσω το γεγονός ότι ο πρύτανης του ΟΠΑ δεν κατήγγειλε αυτούς που του φόρεσαν την ταμπέλα – από την τρομάρα του! Η βία δεν μειώνεται όταν δεν την αντιμετωπίζουμε – αντίθετα! Αποθρασύνεται.
Δεν έχουμε πια τι άλλο να κάνουμε. Αστυνομία; Αστυνομία! Πολλοί από όσους προβλέπουν μεγαλύτερη βία λόγω της παρουσίας της φοβάμαι πως απλώς την εύχονται. Ένας χαμηλός εμφύλιος στα πανεπιστήμια εξυπηρετεί προφανέστατους στόχους. Δημοκρατία όμως δεν σημαίνει αδράνεια και απέραντη ανοχή. Δημοκρατία σημαίνει δράση για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του κοινωνικού συνόλου. Δεν μπορούμε να περιμένουμε άλλο!
Βασίλης Κάλφας
Ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ
Η πρόβλεψή μου είναι ότι η κυβέρνηση θα βρει κάποιον εύσχημο τρόπο και θα παγώσει την εφαρμογή της διάταξης
Η απόφαση για την ίδρυση πανεπιστημιακής αστυνομίας ήταν λανθασμένη. Από τη στιγμή που καταργήθηκε το άσυλο (και ορθώς καταργήθηκε), ο πανεπιστημιακός χώρος είναι στην δικαιοδοσία επέμβασης της κανονικής αστυνομίας, όπως κάθε άλλος δημόσιος χώρος.
Ειδικά για το ΑΠΘ, τα τελευταία χρόνια, πριν την απόφαση για την πανεπιστημιακή αστυνομία, η κατάσταση στον χώρο είχε βελτιωθεί αισθητά. Και αυτό έγινε απλώς με την παρουσία στις εισόδους του πανεπιστημίου ιδιωτικής φύλαξης, που περιόρισε τις παράνομες βραδινές δραστηριότητες και τους διακινητές ναρκωτικών.
Η γνωστοποίηση της ίδρυσης πανεπιστημιακής αστυνομίας έχει προκαλέσει ένα κύμα βίας (αμφίδρομο πλέον), που έχει πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις – φοβάμαι μη αναστρέψιμες. Το φαινόμενο δεν είναι περιθωριακό. Αρκεί κανείς να παρακολουθήσει πόσο μαζικές (και ακηδεμόνευτες) είναι οι τελευταίες διαδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη. Οι νέοι που συμμετέχουν δεν αντιδρούν μόνο για τον νέο νόμο και τα νέα μέτρα στα πανεπιστήμια, αλλά και για τις συσσωρευμένες μεγάλες απώλειες που είχαν ως γενιά στα χρόνια της οικονομικής κρίσης και της πανδημίας.
Η πρόβλεψή μου είναι ότι η κυβέρνηση θα βρει κάποιον εύσχημο τρόπο και θα παγώσει την εφαρμογή της διάταξης. Ένα μέτρο ειδικά για το ΑΠΘ. Η περίφραξη που απομονώνει το πανεπιστήμιο από την πόλη πέφτει, και ο χώρος του λεγόμενου campus παραδίδεται επισήμως στον δήμο και στους πολίτες της Θεσσαλονίκης, για κάθε αστική και ευφάνταστη χρήση. Το ΑΠΘ κρατά και ελέγχει μόνο τα κτίριά του και τις εντός των κτιρίων λειτουργίες του. Μαθήματα, εκδηλώσεις και ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες είναι ανοικτές σε όλους, όπως άλλωστε ήταν πάντοτε. Ένας τέτοιος χώρος, που ανήκει πλέον στην πόλη, είναι προφανές ότι θα πρέπει να αστυνομεύεται, όπως κάθε δημόσιος χώρος.
Βασιλική Γεωργιάδου
Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου
Δεν θεωρώ ταμπού την παρουσία της αστυνομίας στα πανεπιστήμια
Ανεξάρτητα από το πόσο πολιτικά εύστοχη θεωρείται η ίδρυση της Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (ΟΠΠΙ) και ποια είναι η εκτίμηση σχετικά με την αποτελεσματικότητα ενός τέτοιου σώματος, δεν θεωρώ ταμπού την παρουσία της αστυνομίας στα πανεπιστήμια. Σε μια δημοκρατική πολιτεία η αστυνομία οφείλει να λειτουργεί στο πλαίσιο των κανόνων του κράτους δικαίου, το ίδιο και στα πανεπιστήμια, σεβόμενη πλήρως την αυτονομία τους. Η συστηματική παρουσία της ΟΠΠΙ, όπως θα γίνεται από τον Σεπτέμβριο, εάν ολοκληρωθούν όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες, ή η ευκαιριακή παρέμβαση της αστυνομίας στα πανεπιστήμια, όπως μπορούσε να γίνεται με βάση τον νόμο Διαμαντοπούλου, δεν υπονομεύει το πανεπιστημιακό άσυλο και οφείλει να γίνεται με τρόπο που να μην παρεμποδίζει ούτε στο ελάχιστο την ελεύθερη και κριτική έκφραση στα πανεπιστήμια, που αποτελεί το θεμέλιο για την παραγωγή και τη μετάδοση της γνώσης.
Στα πανεπιστήμια υπάρχουν ζητήματα ασφάλειας και προβλήματα παραβατικότητας. Δεν είναι της ίδιας έκτασης και έντασης σε όλα τα ΑΕΙ και για την αντιμετώπισή τους δεν είναι αποκλειστικά και για όλα η αστυνομία αρμόδια για να τα αντιμετωπίσει. Στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου και με αποφάσεις των εσωτερικών οργάνων διοίκησης, αρκετά πανεπιστήμια αντιμετώπισαν ζητήματα ασφάλειας και παραβατικότητας, εφαρμόζοντας επί παραδείγματι μέτρα προστασίας των χώρων τους, επιτρέποντας την είσοδο μόνο κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, γεγονός που περιόρισε σε σημαντικό βαθμό φαινόμενα κλοπής και απωλειών εξοπλισμού, που αποτελούσαν χρόνιο πρόβλημα στο δημόσιο πανεπιστήμιο.
Ένα αποτελεσματικό βήμα για την προστασία και ασφάλεια του πανεπιστημίου είναι η ελεγχόμενη πρόσβαση με κάρτα εισόδου, γεγονός που θα απέκλειε από την είσοδο στα ΑΕΙ εξωπανεπιστημιακά στοιχεία, στα οποία κυρίως αποδίδονται πράξεις βίας που τελούνται στους πανεπιστημιακούς χώρους. Επίσης, τουλάχιστον στην εμπέδωση ενός αισθήματος ασφάλειας σε εργαζόμενους –διδακτικό προσωπικό και διοίκηση– θα συνέβαλε η εγκατάσταση και χρήση καμερών, η μέχρι τώρα απουσία των οποίων από κοινόχρηστους χώρους στα πολυδαίδαλα πανεπιστημιακά συγκροτήματα μπορεί να αποδοθεί μόνο σε ξεπερασμένες ιδεοληψίες που επικράτησαν σε βάρος της κοινής λογικής.
Ωστόσο, το ζήτημα της ασφάλειας στα πανεπιστήμια δεν είναι υπόθεση της αστυνομίας και μόνο. Αν δεν προηγηθούν μέτρα όπως τα προαναφερθέντα, τα οποία θα δημιουργήσουν ένα περιβάλλον προστασίας, η πανεπιστημιακή αστυνομία δεν θα αποδώσει, ακόμη κι αν οι πανεπιστημιακοί φρουροί δώσουν το παρών τους στα campus και δεν μείνουν οι νεοπροσληφθέντες ένστολοι να ασκούν καθήκοντά σε άλλες υπηρεσίες, ένα σενάριο που προσωπικά και, με γνώμονα το λεγόμενο πολιτικό κόστος των εκάστοτε κρατούντων, δεν θα μπορούσα να αποκλείσω.
Γιώργος Μαργαρίτης
Καθηγητής Σύγχρονης Πολιτικής και Κοινωνικής Ιστορίας του ΑΠΘ
Όταν ο αστυνομικός έλεγχος γίνει καθεστώς και η αστυνομική δύναμη ουσιαστικός ρυθμιστής της πανεπιστημιακής ζωής…
Τις τελευταίες εβδομάδες, με επίκεντρο την πανεπιστημιούπολη του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, παρακολουθούμε έντονη δραστηριότητα της αστυνομίας στους πανεπιστημιακούς χώρους. Πολυάριθμοι «πληροφοριοδότες» με πολιτικά, πάνοπλα ΜΑΤ, ακόμα και ο περίφημος «Αίαντας» –το όχημα εκτόξευσης νερού εναντίον διαδηλώσεων– έχουν αναπτυχθεί στο ΑΠΘ. Τα καθημερινά επεισόδια σχεδόν επιδιώκονται – με τη συνδρομή και των γνωστών και πάντοτε «αγνώστων» προβοκατόρων. Οι αντιδράσεις φοιτητών, διδασκόντων και εργαζόμενων στον πανεπιστημιακό χώρο είναι εύλογες καθότι η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί όχι μόνο παρακωλύει την εκπαιδευτική διαδικασία αλλά και δημιουργεί κινδύνους για όσους βρίσκονται στις σχολές. Τα δακρυγόνα έξω από αίθουσες διδασκαλίας ή στην κεντρική βιβλιοθήκη του ΑΠΘ, οι τραυματισμοί φοιτητών με βολές βομβίδων «κρότου-λάμψης» δεν συνηγορούν στην εύρυθμη λειτουργία του ΑΠΘ. Το δε προσχηματικό ερώτημα που έθεσε ο πρωθυπουργός, «…ή με τη βιβλιοθήκη ή με τη βαριοπούλα» θα είχε ίσως νόημα εάν η αγορά βιβλίων δεν ήταν το πρώτο θύμα των περικοπών της χρηματοδότησης των ΑΕΙ στο ένα τέταρτο ή πέμπτο των κονδυλίων που απορροφούσαν ως τα «μνημόνια».
Αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι σε μεγάλο βαθμό προπαρασκευαστικό στάδιο των όσων επέρχονται. Το πρώτο από τα σχέδια της κυβέρνησης αφορά τη θεσμοποίηση της αστυνόμευσης των πανεπιστημιακών χώρων μέσα από την εγκατάσταση ειδικής αστυνομικής δύναμης (ΟΠΠΙ) σε αυτά. Όταν ο αστυνομικός έλεγχος γίνει καθεστώς και η αστυνομική δύναμη ουσιαστικός ρυθμιστής της πανεπιστημιακής ζωής, τότε θα εφαρμοστεί το επόμενο σχέδιο: η πλήρης μετατροπή του πανεπιστημίου σε επιχείρηση.
Το σχέδιο νόμου που παρουσιάστηκε πρόσφατα μετατρέπει το πανεπιστήμιο σε Ανώνυμη Εταιρεία με διευθύνοντα σύμβουλο, Διοικητικό Συμβούλιο, μάνατζερ και τα τοιαύτα. Αυτοί θα διορίζουν τις πανεπιστημιακές αρχές και θα ελέγχουν τα πάντα. Η δε εκπαιδευτική διαδικασία θα έχει τη μορφή σούπερ μάρκετ γνώσεων και δεξιοτήτων, όπου τα πάντα θα πωλούνται και θα αγοράζονται έναντι εύλογου τιμήματος (διδάκτρων). Τα ΑΕΙ θα γίνουν μια αναβαθμισμένη «αγορά» όπως τα σημερινά ΙΕΚ και Κέντρα Σπουδών της αγοράς.
Βάσω Κιντή
Καθηγήτρια Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών
Έχουμε σοβαρό πρόβλημα βίας και αυθαιρεσίας στα ελληνικά πανεπιστήμια
Η πανεπιστημιακή αστυνομία έχει δαιμονοποιηθεί και η εγκατάστασή της έχει αναχθεί σε μείζον πολιτικό θέμα. Έχουν επενδυθεί πάνω του πολιτικές, κομματικές και προσωπικές σκοπιμότητες εις βάρος του πανεπιστημίου. Πότε αποφασίστηκε να δημιουργηθεί ένα ειδικό αστυνομικό σώμα για τα πανεπιστήμια και γιατί; Αποφασίστηκε μετά τις ντροπιαστικές εικόνες με τον πρύτανη του ΟΠΑ και γιατί έχουμε σοβαρό πρόβλημα βίας και αυθαιρεσίας στα ελληνικά πανεπιστήμια, που δεν απαντά σε κανένα μέρος του κόσμου και δεν αντιμετωπίζεται με τα συνήθη μέτρα. Δηλαδή, ούτε οι πρυτάνεις μπορούν οι ίδιοι να το ελέγξουν, ούτε οι ομάδες ιδιωτικής φύλαξης που ήδη υπάρχουν σε αρκετά ιδρύματα. Αυτό αποδεικνύεται από την παρούσα κατάσταση όπου, χωρίς πανεπιστημιακή αστυνομία, με τους πρυτάνεις να συνεργάζονται με την κανονική αστυνομία, οι συγκρούσεις συνεχίζονται. Τι θα πρόσφερε η άοπλη πανεπιστημιακή αστυνομία εάν είχε εγκατασταθεί εγκαίρως στα πανεπιστήμια; Πρόληψη. Η συνεχής παρουσία ειδικών φρουρών σε καίριους χώρους των ΑΕΙ, σε άμεση διαθεσιμότητα για επέμβαση σε προβλήματα που τυχόν προκύπτουν, θα μπορούσε να προλάβει δυσάρεστες καταστάσεις και να προσφέρει αίσθημα ασφάλειας στην ακαδημαϊκή κοινότητα. Αντ’ αυτού, είχαμε τη συνήθη ιδεολογικοποίηση που κλείνει τα μάτια μπροστά στο πρόβλημα. Ενστάσεις περί αντισυνταγματικότητας (που κατέρρευσαν στο ΣτΕ), άστοχες και ανιστόρητες συγκρίσεις με τη γενική εγκληματικότητα και τα τανκς του Πολυτεχνείου. Η κυβέρνηση, φοβούμενη τις αντιδράσεις, καθυστέρησε την εγκατάσταση των ΟΠΠΙ και οι αντίπαλοι της πανεπιστημιακής αστυνομίας δεν μας λένε πώς θα λυθεί το πρόβλημα. Ας πούμε ότι δεν κάνει η πανεπιστημιακή αστυνομία. Τι προτείνουν; Όσα έχουν πει (π.χ., ιδιωτική φύλαξη) ισχύουν ήδη, χωρίς αποτέλεσμα. Θέλουν τα οπλισμένα ΜΑΤ καθημερινά στα ιδρύματα, όπως τώρα στο ΑΠΘ, ή μάς καλούν να τα παραδώσουμε στις συμμορίες με τις μολότοφ και τις βαριοπούλες; Σαν να μην ενδιαφέρονται για τη λύση. Τα θύματα της στάσης αυτής είναι τα ίδια τα πανεπιστήμια, οι φοιτητές και οι καθηγητές, που γίνονται όμηροι ιδεοληψιών και υφίστανται τη βία, την τρομοκρατία και την αυθαιρεσία, χωρίς κανείς να νοιάζεται σοβαρά για το ακαδημαϊκό περιβάλλον και την προστασία τους. Είναι εντελώς μόνοι.
Βαγγέλης Καραμανωλάκης
Αναπληρωτής Καθηγητής Θεωρίας και Ιστορίας της Ιστοριογραφίας, ΕΚΠΑ - Πρόεδρος Διοικούσας Επιτροπής Ιστορικού Αρχείου ΕΚΠΑ
Η πανεπιστημιακή αστυνομία είναι ένα βήμα στη συγκρότηση του αυριανού πανεπιστημίου με όρους μιας νέας δυστοπίας
Όσοι, κάποιους μήνες πριν, πολλοί και πολλές συνάδελφοι από όλα τα πανεπιστήμια της χώρας, αντιταχθήκαμε στη δημιουργία πανεπιστημιακής αστυνομίας αισθανόμαστε σήμερα δυστυχώς δικαιωμένοι. Κι αυτό γιατί, όπως είχαμε φοβηθεί, γίνεται όλο και πιο φανερό ότι η παρουσία της αστυνομίας συνδέεται με μια γενικότερη λογική ελέγχου της πανεπιστημιακής ζωής, η οποία αποτυπώνεται και στο άρθρο 225 του νομοσχεδίου για την ανώτατη εκπαίδευση. Προβλέπεται σε αυτό η τοποθέτηση μέσων επιτήρησης «με τη λήψη ή καταγραφή εικόνας και ήχου σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους του ΑΕΙ», με την εξαίρεση των πανεπιστημιακών παραδόσεων, των αιθουσών διδασκαλίας, των χώρων εργασίας διδακτικού και διοικητικού προσωπικού. Επομένως, οι κάμερες θα τοποθετηθούν σε χώρους συνάθροισης των φοιτητών, σε προαύλια, κυλικεία, εισόδους κτιρίων κ.λπ. Με λίγα λόγια: παρακολούθηση της φοιτητικής ζωής, καταγραφή και έλεγχος κάθε δραστηριότητας, πέρα και πάνω από την συγκατάθεση όσων την ασκούν. Ποιος θα συγκεντρώνει και θα επεξεργάζεται τα δεδομένα; Μα φυσικά η αστυνομία, χωρίς κανέναν ρόλο του ίδιου του πανεπιστημίου.
Τι νόημα έχει η επιβολή αυτού του ελέγχου, με όρους που παρεμβαίνουν βάναυσα στο κλίμα της εκπαιδευτικής, και δη πανεπιστημιακής, διαδικασίας; Ένας έλεγχος που πιθανότατα θα γεννήσει πολύ περισσότερα επεισόδια από όσα θέλει θεωρητικά να προλάβει; Γενικότερα, τι είναι αυτό που, χρόνια τώρα, στο πλαίσιο μεγάλου μέρους του τηλεοπτικού και κρατικού λόγου, μετατρέπει τα πραγματικά αλλά συγκεκριμένα περιστατικά βίας σε «καθεστώς βίας και ανομίας»; Τι είναι αυτό που δημιουργεί ένα κλίμα ηθικού πανικού για το τι συμβαίνει στα πανεπιστήμια, αγνοώντας τα επιτεύγματά τους και καλλιεργώντας μια τερατώδη εικόνα; Είμαι πλέον σίγουρος ότι είναι η επιθυμία κατεδάφισης του δημόσιου πανεπιστημίου, η κατάργηση των δημοκρατικών κατακτήσεων που έχουν συνδεθεί με τη λειτουργία του. Οι όροι με τους οποίους συγκροτείται η πανεπιστημιακή αστυνομία και καθορίζεται το πεδίο δράσης της αποτελούν, όπως δείχνει το νέο νομοσχέδιο, ένα βήμα στη συγκρότηση του αυριανού πανεπιστημίου με όρους μιας νέας δυστοπίας. Απέναντι σε αυτό, όσοι και όσες νοιαζόμαστε για το πανεπιστήμιο, για τη δουλειά που κάνουμε, για τους φοιτητές και τις φοιτήτριές μας, δεν μπορούμε παρά να βρεθούμε ενάντιοι.
Βασίλης Αποστολόπουλος
Φοιτητής στο τμήμα Ναυπηγών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής
Το ζήτημα δεν είναι αν θέλουμε ή όχι πανεπιστημιακή αστυνομία αλλά ποια πανεπιστημιακή αστυνομία θέλουμε;
Όταν πριν λίγες μέρες μου ζητήθηκε να γράψω τη γνώμη μου για το ζήτημα της βίας στα πανεπιστήμια, δεν μπορούσα να φανταστώ ότι την επόμενη ακριβώς ημέρα θα γινόμουν μάρτυρας κακουργηματικής επίθεσης αναρχικών με ρόπαλα και κράνη εναντίον συμφοιτητών και φίλων μου στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, κατά τη διάρκεια φοιτητικού πάρτι που διοργάνωσε η ΠΑΝΚΣ. Η αστυνομία κλήθηκε αλλά δεν ήρθε, ενώ οι «φύλακες» του πανεπιστημίου παρακολουθούσαν αμέριμνοι τους ξυλοδαρμούς των φοιτητών/τριών από απόσταση αναπνοής. Κατά τη δική μου άποψη, η συζήτηση για την πανεπιστημιακή αστυνομία έχει τεθεί σε τελείως λάθος βάση. Το ζήτημα δεν είναι αν θέλουμε ή όχι πανεπιστημιακή αστυνομία, αλλά ποια πανεπιστημιακή αστυνομία θέλουμε; Αυτή των κομματικών παρατάξεων που αν τους ζητήσεις να κατεβάσουν τις αφίσες από το πανεπιστήμιό σου θα σε τραμπουκίσουν; Αυτή των αναρχικών που αν πεις την άποψή σου δημόσια θα σε χτυπήσουν; «Για να δεις ποιος σε εξουσιάζει, απλώς σκέψου ποιος είναι αυτός που δεν επιτρέπεται να κριτικάρεις», έλεγε ο Βολταίρος. Δυστυχώς, τα περιστατικά του τελευταίου χρόνου επιβεβαιώνουν την ανάγκη για πραγματική ασφάλεια στα ΑΕΙ. Από τον ξυλοδαρμό του Οδυσσέα στην ΑΣΟΕΕ μέχρι την ομηρία φοιτητών που έπαιζαν επιτραπέζια στο ΑΠΘ, όλα δείχνουν πως μειοψηφικές οργανώσεις μπορούν να πετύχουν χτυπήματα μέσα σε λίγα λεπτά, με χειρουργική ακρίβεια. Ακόμα και να ήταν διατεθειμένη η αστυνομία να παρέμβει, δεν θα προλάβαινε. «Να βάλουμε αστυνομία παντού για να προλαβαίνει;». Η απάντηση είναι φυσικά και όχι, αλλά όταν υπάρχει μια συνεχιζόμενη κατάσταση με ένα συγκεκριμένο μοτίβο όπως το παραπάνω, οφείλουμε, αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, να το αναγνωρίσουμε. Και οφείλουμε να προσαρμόσουμε τις λύσεις μας με βάση την πραγματικότητα και όχι μια θεωρητική εικόνα που μεταφέρουν συχνά στρατευμένοι λογαριασμοί στα social media. «Ναι, αλλά δεν είδες τι έγινε τώρα στο ΑΠΘ;». Φυσικά και είδα και για αυτόν ακριβώς τον λόγο όλοι και όλες εμείς στην ΠΑΝΚΣ ζητάμε πραγματική αξιολόγηση όλων των σωμάτων ασφαλείας, πόσο μάλλον αυτών που θα έρχονται σε επαφή με φοιτητές στο πανεπιστήμιο, σύμφωνα με το πόρισμα Αλιβιζάτου. Η υπέρμετρη και παράνομη βία από πλευράς αστυνομίας θα πρέπει επιτέλους να τιμωρείται και να σταματήσει πια αυτό το blame game σε βάρος όλων εμάς που θέλουμε απλά να σπουδάζουμε σε ένα κανονικό πανεπιστήμιο, χωρίς περιφερόμενους ροπαλοφόρους ή αφιονισμένους ΜΑΤατζήδες. Η πολιτική ηγεσία πρέπει επιτέλους να σταματήσει να αδιαφορεί για αυτά τα οποία βιώνουμε όσοι τολμάμε να πάμε κόντρα στο status quo των πανεπιστημίων. Νόμοι έχουν ψηφιστεί, εκπαιδεύσεις έχουν τελειώσει. Τι περιμένουμε; Εμείς πάντως, σιγά και μην τους φοβηθούμε.
Οδυσσέας Γερονικολός
Φοιτητής του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Μιλάμε για μη σοβαρές, εκδικητικές μεταρρυθμίσεις που έχουν σκοπό απλώς να προκαλέσουν εντυπώσεις
Το ερώτημα «υπέρ ή κατά της πανεπιστημιακής αστυνομίας» είναι τόσο παραπλανητικό όσο και ο χαρακτηρισμός 400 ταχύρρυθμα «εκπαιδευμένων» αστυνομικών ως πανεπιστημιακή αστυνομία. Το σωστό ερώτημα που πρέπει να τεθεί είναι γιατί τα αρμόδια υπουργεία, ενώ προσπαθούν να οικοδομήσουν ένα σύγχρονο πανεπιστήμιο ευρωπαϊκών προδιαγραφών, αφήνουν εστίες και βιβλιοθήκες να ρημάζουν, υποχρηματοδοτώντας τις ήδη υπάρχουσες δομές, και προσπαθούν μέσω της ίδρυσης των ΟΠΠΙ να αλλάξουν την εικόνα του μέσου Έλληνα για το ελληνικό πανεπιστήμιο.
Είμαι κατά της πανεπιστημιακής αστυνομίας όχι μόνο γιατί οι προθέσεις των υπουργών κ. Κεραμέως και Θεοδωρικάκου δεν είναι αγνές, αλλά και γιατί οι άνθρωποι που θα αναλάβουν τη φύλαξη των ιδρυμάτων είναι επικίνδυνοι, γεγονός που αποδεικνύεται από τη στάση τους διαχρονικά. Οι κατά τόπους ανεκπαίδευτοι και ανεκπαίδευτες αστυνομικοί θα φέρουν «αμυντικό εξοπλισμό» που περιλαμβάνει κλομπ και χειροπέδες. Είμαι βέβαιος ότι κανένα μέλος των ΟΠΠΙ δεν θα δείξει ασέβεια στην αρχή της αναλογικότητας. Άλλωστε, όπως ενημερώνει το υπουργείο, οι αστυνομικοί μελέτησαν τους νόμους, και σε κάθε περίπτωση, πριν προλάβει το κλομπ να χρησιμοποιηθεί ως «αμυντικό μέσο», είμαι βέβαιος ότι θα έχει βρεθεί το ηπιότερο και καταλληλότερο μέσο για την επίλυση του περιστατικού.
Διαβάζω επιπλέον ότι τα μέλη των ΟΠΠΙ θα προστατεύονται από αστυνομικούς της ομάδας ΔΙΑΣ ή ΔΡΑΣΗ. Ομάδες για τις οποίες ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Χρήστος Παπουτσής ανέφερε τον Μάιο του 2011: «Μια υπηρεσία, όσο ισχυρή, αποτελεσματική ή δημοφιλής κι αν εμφανίζεται, είναι προτιμότερο να διαλυθεί και να συγκροκοτηθεί από την αρχή παρά να λειτουργεί σε ένα ιδιόμορφο καθεστώς ανοχής που εξυπηρετεί από τη μια πλευρά κάποιες ατομικές συμπεριφορές ανυπακοής, απειθαρχίας, αυθαιρεσίας και κατάχρησης εξουσίας, και από την άλλη πλευρά να επιτρέπει σε περιπτώσεις αδικοπραξίας μια ιδιόμορφη συντεχνιακή αλληλεγγύη». Σημειωτέον ότι έναν μήνα μετά τις δηλώσεις Παπουτσή, ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης αναφέρεται στις σχέσεις αστυνομίας και Χρυσής Αυγής και στην προσπάθειά του για εκκαθάριση του Σώματος.
Είμαι κατά της πανεπιστημιακής αστυνομίας γιατί η μονομερής, εκδικητική λήψη τέτοιων μέτρων χωρίς ουσιαστική διαβούλευση με τις διοικήσεις των πανεπιστημίων είναι απλώς η εκδήλωση της δράσης ενός υπουργείου-πάτρονα, που μη σεβόμενο τη συνταγματική επιταγή του αυτοδιοικήτου θεωρεί ότι μπορεί να καταργήσει ακόμα και τις πολιτικές παρατάξεις. Όχι γιατί ενοχλείται από την πολιτικοποίηση ή από τη διαιώνιση του πελατειακού κράτους, αλλά γιατί η κομματική του νεολαία έχασε στις εκλογές. Μιλάμε για μη σοβαρές, εκδικητικές μεταρρυθμίσεις, που έχουν σκοπό απλώς να προκαλέσουν εντυπώσεις.
