Υπάρχουν κάποιοι που επιδιώκουν να ερμηνεύσουν τις εθνικές μας παραξενιές με στοχαστικές αναδρομές που φτάνουν ακόμη και μέχρι την κλασσική εποχή. Άλλοι λένε ότι οι ρίζες της κακοδαιμονίας πρέπει να αναζητηθούν στην εποχή των ύστερων βυζαντινών χρόνων και της τουρκοκρατίας. Κάποιοι, λιγότερο φιλόδοξοι σοφοί, περιορίζουν τους στοχασμούς τους στα όρια του διαστήματος των δύο αιώνων της ύπαρξης του κρατιδίου. Ενώ δεν λείπουν και οι περισσότερο πρακτικοί, που μιλούν για δεινά που σώρευσε σε ένα άσπιλο έθνος ο άφρων βίος της μοιραίας μεταπολίτευσης, βοηθούντων και των δύσπεπτων νεωτερισμών που εισήγαγε, βρίσκοντας μας, όπως πάντα άλλωστε, απροετοίμαστους, η ενσωμάτωση μας στους δάνειους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Όλα αυτά, όμως, έχουν πλέον πολύ μικρή σημασία. Η χώρα, κυλάει με ολοένα και γοργότερο ρυθμό προς το χάος και την καταστροφή. Η εναλλαγή των διαδοχικών φαύλων κύκλων επιταχύνεται. Η απόσταση ανάμεσα στα κομμάτια της κατακερματισμένης κοινωνίας καθημερινά μεγαλώνει και όλα τα σημάδια δείχνουν ότι οι βίαιες αντιδράσεις των μερών που συγκρούονται έχουν πάψει από καιρό να έχουν σκοπό την επιβίωση. Αντίθετα, έχοντας παραιτηθεί από κάθε αισιόδοξη προοπτική, επιδιώκουν, λίγο πριν την αναπόφευκτη πτώση, την πρωτόγονη, άγρια χαρά της εκδίκησης. Η απειλή "θα φύγω, αλλά θα σας πάρω μαζί μου" ηχεί υπόκωφα και ανατριχιαστικά σε όλες τις εκφάνσεις αυτού που αμήχανα επιμένουμε ακόμη να ονομάζουμε δημόσιο λόγο.
Κανείς δεν δείχνει πρόθυμος να αποδεχθεί ή έστω να δώσει μια μικρή ευκαιρία σε έναν άλλο, εναλλακτικό τρόπο συνύπαρξης. Κανείς δεν διαθέτει την γενναιοδωρία να παραχωρήσει έστω και ένα μικρό περιθώριο ανάσας στον αντίπαλο, που αγωνιά καθηλωμένος με την πλάτη στον σκοτεινό τοίχο του αδιεξόδου. Επειδή και ο ίδιος δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί αν, την στιγμή που ετοιμάζεται να αποτελειώσει το θύμα του, ενεργεί ως εν δικαίω αμυνόμενος ή εν αδίκω επιτιθέμενος. Επειδή την στιγμή του βίαιου ξεσπάσματος νοιώθει και αυτός την θανάσιμη αγωνία της αιώρησης στο χείλος της αβύσσου. Η εικόνα εξαρτάται από την κάθε φορά γωνία θέασης. Και οι γωνίες αυτές είναι πλέον αμέτρητες. Συμποσούνται με τις ατομικές ηθικές θεωρήσεις που συγκρούονται. Βρισκόμαστε, όσο και αν ακούγεται παράδοξο, στην κορύφωση της διαδικασίας μιας ηθικά δικαιωμένης αλληλοεξόντωσης.
Η χώρα δεν διαθέτει την πολιτική και πνευματική ηγεσία που να είναι σε θέση να αντιληφθεί ότι ενώ η μοιρασιά του προερχόμενου από πλεονάσματα περιττού είναι μια εύκολη και σε πολλές περιπτώσεις κερδοφόρα διαδικασία, η αντίστοιχη κατανομή του εν ανεπαρκεία ουσιώδους απαιτεί σοφία, διάκριση, αίσθηση δικαιοσύνης και βαθιά γνώση της ανθρώπινης φύσης. Ο πολίτης που, σε περίοδο επάρκειας, θα στερηθεί μια πρόσθετη και, με όρους επιβίωσης, όχι ιδιαίτερα απαραίτητη πρόσοδο, είναι εύκολα χειραγωγήσιμος. Πολύ περισσότερο στο πλαίσιο ενός πελατειακού συστήματος διαχείρισης, το οποίο δεν του επιτρέπει να αποκτήσει σαφή αίσθηση της έννοιας του δικαιώματος, αλλά, αντίθετα, τον ενθαρρύνει να θεωρεί ότι η απόλαυση των προνομίων του οφείλεται σε επιτυχείς εκτός κανόνων συναλλαγές ή σε κατά χάριν υψηλές παραχωρήσεις. Η μάνα όμως που βλέπει τα παιδιά της να υποφέρουν απέχει πολύ από αυτό το ήπιο ανατολίτικο πρότυπο. Αναγκάζεται από το βαθύτερο ένστικτο της και μεταμορφώνεται, χωρίς η ίδια να το επιλέξει, σε διψασμένη για αίμα λύκαινα.
Τα περιθώρια ομαλής διεξόδου, οι ευκαιρίες που πιθανόν είχαμε, το 2000, το 2004, το 2007 ή ακόμη και το 2009, με όλα αυτά τα νέα θορυβώδη ξεκινήματα, έχουν πλέον εξαντληθεί. Όποιος πιστεύει ακόμη σε έλλογες και μέσα στο υφιστάμενο πλαίσιο θεραπείες δεν κάνει τίποτε άλλο από το να αρνείται να παραδεχθεί την αλήθεια και να οχυρώνεται πίσω από μια ευχάριστη αυταπάτη. Επιπλέον το ζητούμενο δεν είναι πλέον η αποφυγή της πτώχευσης και η ως δια μαγείας εξαφάνιση των 10, 20 ή 30 δύσκολων χρόνων που θα ακολουθήσουν. Η οικονομική καταστροφή έχει ήδη επέλθει αναπότρεπτα. Αυτό που με χαρακτήρα κατεπείγοντος προέχει είναι η προσπάθεια για την διατήρηση όχι της ίδιας της βαριά κλονισμένης κοινωνικής συνοχής, αλλά των στοιχειωδών προϋποθέσεων για την αποκατάσταση της. Η προσπάθεια για την αποφυγή της εμπέδωσης του μίσους και της περιφρόνησης, που έχουν ήδη αρχίσει να διαχέονται ανεξέλεγκτα και που θα εμποδίσουν την προσέγγιση των απομακρυσμένων μερών του πληθυσμού για πολύ καιρό.
Υπό τις συνθήκες αυτές μόνο μια παύση πληρωμών μπορεί να θέσει τέρμα στον ήδη κηρυγμένο κοινωνικό πόλεμο. Μόνο η θέα των άδειων κρατικών ταμείων, η αντικειμενική εικόνα ενός οριστικού αδιεξόδου, η βίαια συνειδητοποίηση ότι η μάχη αλληλοεξόντωσης γίνεται για ένα αδειανό πουκάμισο, για μια λεία που έπαψε να υπάρχει, θα αφυπνίσει τις αφηνιασμένες αγέλες και θα τις αναγκάσει να εγκαταλείψουν τον αδιέξοδο πόλεμο. Θα αρχίσουμε να κοιταζόμαστε στα μάτια, θα αρχίσουμε να στοχαζόμαστε και θα αρχίσουμε να συνάπτουμε νέες κοινωνικές συμφωνίες και συμβόλαια, μόνον όταν εδραιωθεί μέσα μας η πεποίθηση ότι δεν μένει πια τίποτε που να μπορεί να κλέψει ο ένας από τον άλλον.
Θεωρητικά, η αποφυγή της οριστικής καταστροφικής κατάρρευσης μπορεί να επιτευχθεί μόνον με έναν τρόπο. Την αυτόβουλη διάλυση του συνόλου των κομματικών σχηματισμών. Την ψήφιση από την βουλή, πριν αυτή διαλυθεί, ενός νέου εκλογικού νόμου, ο οποίος θα χωρίζει την χώρα σε 300 εκλογικές μονοεδρικές περιφέρειες και θα αποδίδει δικαίωμα ψήφου στους μόνιμους κατοίκους κάθε περιοχής, καταργώντας τον θεσμό των ετεροδημοτών. Την διενέργεια εκλογών, χωρίς την συμμετοχή οποιουδήποτε έχει διατελέσει ενεργό μέλος κομμάτων, για την εκλογή εθνοσυνέλευσης. Τον ορισμό από την εθνοσυνέλευση αυτή μιας κυβέρνησης διακεκριμένων πολιτών, από όλους τους τομείς δραστηριότητας, που θα διαθέτουν αντικειμενικά εχέγγυα επαγγελματικής επάρκειας και ηθικής συγκρότησης. Την πλήρη στεγανοποίηση των τριών εξουσιών. Την αποκατάσταση της ακεραιότητας της κρατικής διοίκησης και την επαναφορά της αξιοπρέπειας, αλλά και της ευθύνης των υπαλλήλων της, με την πλήρη κατάργηση του θεσμού των συμβούλων και των πάσης φύσεως μετακλητών υπαλλήλων. Την πιστή εφαρμογή του κοινού εταιρικού δικαίου, των νόμων και των στοιχειωδών κανόνων ανταγωνισμού στις επιχειρήσεις του τύπου. Η τροποποίηση του συντάγματος μπορεί να περιμένει.
Αν γίνουν τα παραπάνω μπορεί να επιτευχθεί το μείζον που δεν είναι άλλο από την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών. Χωρίς αυτήν κάθε μέτρο, πρωτοβουλία ή πολιτική δράση και κάθε εξωτερική βοήθεια δεν θα έχουν κανένα αποτέλεσμα. Το έργο της ανασυγκρότησης της χώρας είναι έργο επικών διαστάσεων και απαιτεί την ομόθυμη συνεργασία της συντριπτικής πλειοψηφίας των ελλήνων. Καμιά περιορισμένη ομάδα ατόμων, όσο πρόθυμη και όσο ικανή και εάν είναι, δεν θα το φέρει επιτυχώς εις πέρας χωρίς αυτούς.
Βέβαια, οι συμμορίες των διεφθαρμένων που κυβερνούν τον τόπο δεν πρόκειται να προσφέρουν στον λαό και την χώρα αυτήν την ελάχιστη υπηρεσία.
σχόλια