Ο Ζαχαρίας Καρούνης είναι ένας τραγουδιστής που ξεκίνησε από ψάλτης, έκανε σπουδές και έρευνες επάνω στη βυζαντινή μουσική -εδώ και στην Κωνσταντινούπολη- και έφτασε να είναι ο αγαπημένος των σπουδαίων συνθετών και στιχουργών. Φέτος συμμετέχει στην παράσταση Γειτονιά των Αγγέλων του Εθνικού Θεάτρου στο Ρεξ, στον ρόλο που κάποτε κράτησε ο Γιάννης Πουλόπουλος. Αν δεν ήταν η δική του παρουσία και τα κλασσικά τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη, η παράσταση, νομίζω, θα είχε την ίδια κατάληξη με την πρώτη εκδοχή της παράστασης του 1963 που κατέβηκε σε ένα μήνα. Παράλληλα, μόλις εξέδωσε ένα cd με τον τίτλο Τα υλικά των μυστικών που το υπογράφουν οι στιχουργοί Μάνος Ελευθερίου, Λίνα Νικολακοπούλου, Χρίστος Γ. Παπαδόπουλος και Μιχάλης Γκανάς, ενώ τη μουσική οι Δημήτρη Μαραμή, Απόλλων Ρέτσος, Δάφνη Αλεξανδρή, Νεοκλής Νεοφυτίδης και ο ίδιος ο Καρούνης. Ο οποίος παρακάτω αφηγείται την ήδη σημαντική του πορεία.
Ποια είναι η διαδρομή σας από τη βυζαντινή μουσική μέχρι το έντεχνο τραγούδι;
Με τη βυζαντινή μουσική συνδέθηκα από τα παιδικά μου χρόνια. Μεγάλωσα σε ένα χωριό της Λακωνίας όπου και να ήθελε κανείς, δεν υπήρχαν οι δυνατότητες για μουσική εκπαίδευση. Ένας δάσκαλος Βυζαντινής υπήρχε και στην γειτονική κωμόπολη μια φιλαρμονική. Μέχρι όταν πέρασα στο Πανεπιστήμιο δεν είχα χάσει ούτε μια Κυριακή από την εκκλησία, αγαπούσα πολύ αυτό το άκουσμα. Όταν πια ήρθα στην Αθήνα για σπουδές έδωσα κατατακτήριες εξετάσεις στο Ωδείο Αθηνών όπου και πήρα υποτροφία και σπούδασα Βυζαντινή και ευρωπαϊκή μουσική. Στην έως τώρα μουσική μου διαδρομή κινούμαι ανάμεσα σε αυτούς τους δύο μουσικούς κόσμους Ανατολής και Δύσης. Τη στιγμή που τραγουδούσα παραδοσιακά τραγούδια ταξιδεύοντας σε όλο τον κόσμο με την αείμνηστη Δόμνα Σαμίου, την ίδια στιγμή ηχογραφούσα με τον Νίκο Μαμαγκάκη πάνω σε πολύ δύσκολες μουσικές φόρμες. Την ίδια στιγμή που τραγουδούσα τραγούδια του μεσοπολέμου στο τρένο στο Ρουφ, ερμήνευα ρεμπέτικα με τον Γιώργο Νταλάρα. Παράλληλα έγιναν όλα γιατί έτσι ένιωθα πως «γυμνάζομαι» σε δύο διαφορετικούς αλλά συνάμα πολύ ενδιαφέροντες μουσικούς κόσμους.
Έχοντας συμμετάσχει σε μια σειρά θεατρικών παραστάσεων, όπου συμμετείχατε ως τραγουδιστής δίπλα στην δράση των έργων, ποια θα λέγατε ότι είναι η διαφορά μεταξύ ενός καθαρά μουσικού ακροατηρίου μίας συναυλίας και εκείνο μιας παράστασης όπου το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στους ηθοποιούς;
Είχα την τύχη να λάβω μέρος σε αρκετές θεατρικές παραστάσεις ξεκινώντας από το Εθνικό Θέατρο το 1998 ως κορυφαίος του χορού των «Βατράχων» του Αριστοφάνη και στη συνέχεια στο «Βίρα της Άγκυρες». Ακολούθησαν και άλλες παραστάσεις, και πρόσφατα συμμετείχα στο «Μεγάλο μας τσίρκο» όπου είχα την τιμή να βρίσκομαι επί σκηνής με τον μεγάλο Σταύρο Ξαρχάκο ερμηνεύοντας τα τραγούδια που κάποτε τραγούδησε ο Νίκος Ξυλούρης. Φέτος τραγουδάω στην παράσταση «Γειτονιά των αγγέλων». To κοινό που παρακολουθεί τις μουσικές παραστάσεις, είτε πρόκειται για συναυλία είτε για θεατρική παράσταση με μουσική, θεωρώ πως προσαρμόζει τις αντιδράσεις του ανάλογα με το θέαμα που παρακολουθεί. Σαφώς και το κοινό των μουσικών σκηνών και των συναυλιών είναι πιο εξωστρεφές από το κοινό των θεατρικών παραστάσεων. Τώρα, για το αν θα πρέπει στις θεατρικές παραστάσεις η προσοχή να επικεντρώνεται πιο πολύ στους ηθοποιούς, αυτό εξαρτάται από το είδος της παράστασης και ποια θέση θέλει ο σκηνοθέτης να κατέχει το μουσικό μέρος και ο τραγουδιστής. Ας μην ξεχνάμε πώς και κάθε τραγούδι από μόνο του είναι ένας μικρός ρόλος ειδικά όταν αυτά τα τραγούδια που είχα την τύχη να ερμηνεύσω ανήκουν στιχουργικά σε πολύ μεγάλους θεατρικούς συγγραφείς και ποιητές.
Είναι η συγκυρία της κρίσης που οδηγεί μουσικούς και τραγουδιστές στην παραγωγή άλμπουμ μέσα από εκδοτικούς οίκους και την διάθεση τους σε βιβλιοπωλεία;
Αρχικά να ξεκαθαρίσω πως η Μικρή Άρκτος όπου εκδόθηκε ο τρίτος προσωπικός μου δίσκος με τίτλο «Τα υλικά των μυστικών», εδώ και χρόνια δεν εκδίδει μόνο βιβλία και ποιητικές συλλογές αλλά και μουσικές παραγωγές. Είναι πολύ γνωστές στο κοινό οι εκδόσεις των Ακροάσεων της Μικρής Άρκτου, σε μία από τις οποίες είχα και εγώ την τύχη να συμπεριλαμβάνομαι ερμηνεύοντας δύο τραγούδια μαζί με τη Νατάσσα Μποφίλιου, την Ελεονόρα Ζουγανέλη, τον Ηλία Βαμβακούση, τον Αλέξανδρο Εμμανουηλίδη, τον Γεράσιμος Ευαγγελάτος, το Θέμη Καραμουρατίδη και άλλους. Είναι αλήθεια πως η κρίση έχει οδηγήσει πολλούς συναδέλφους να στραφούν σε εναλλακτικούς τρόπους προώθησης των δίσκων όπως εφημερίδες ή περίπτερα αλλά το βιβλιοπωλείο όχι μόνο δεν ευτελίζει μια μουσική έκδοση, αλλά το αντίθετο μάλιστα, τής προσθέτει κύρος. Πόσο μάλλον για μία έκδοση όπως «Τα υλικά των μυστικών» όπου τους στίχους έχουν γράψει ο Μάνος Ελευθερίου, η Λίνα Νικολακοπούλου, ο Μιχάλης Γκανάς και ο Χρίστος Παπαδόπουλος. Θα έλεγα πως επιβάλλεται τους στοχασμούς τους να μπορεί κάποιος να τους βρει και σε ένα βιβλιοπωλείο.
Ποια συνθήκη εργασίας ευελπιστείτε από εδώ και πέρα, μετά την κυκλοφορία του νέου αυτού CD;
Ποτέ δεν είδα την έκδοση ενός δίσκου ως ευκαιρία για να βρω εργασία. Θεωρώ πως ένας δίσκος θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως έργο τέχνης το οποίο είναι αποτέλεσμα σύμπραξης του λόγου, της μουσικής, του τραγουδιού ,ακόμα και της ζωγραφικής, όταν στην έκδοση φιλοξενούνται και το κοσμούν έργα τέχνης όπως συμβαίνει στα υλικά των μυστικών με τα έργα του ζωγράφου Αλέκου Κυραρίνη. Η έκδοση ενός δίσκου παρουσιάζει αποτυπωμένα μέσα από το λόγο και τη μουσική όλα όσα νιώθει την ανάγκη να καταθέσει ένας καλλιτέχνης την συγκεκριμένη φάση της ζωής του. Όσο για το θέμα της εργασίας εύχομαι και θέλω να συνεχίσω να κάνω ενδιαφέρουσες συνεργασίες και να τραγουδάω μουσικές και λόγια που να με εκφράζουν. Ο δίσκος «Τα υλικά των μυστικών» είναι αποτέλεσμα συστηματικής εργασίας αρκετών ετών. Επιθυμούσα να έχει φυσικό άκουσμα γι’ αυτό και επιλέξαμε οι συνθέτες των τραγουδιών και ο ενορχηστρωτής Άκης Κατσουπάκης, φυσικά όργανα. Ύστερα ζήτησα την αρωγή της Μικρής Άρκτου της οποίας οι εκδόσεις ταίριαζαν πολύ στην αισθητική μου.
[Συνέντευξη: Χρήστος Παρίδης]
Ο Ζαχαρίας Καρούνης, μαζί με την Ντένια Κουρούση, σε δύο μουσικές βραδιές στον Ιανό, Δευτέρα 23/12 και 30/12 στις 21:30.
σχόλια