Γνωρίσαμε για πρώτη φορά τον Sya One και την Steffi Bow μέσα από την [imatioθiki] της Νιλέτας Κοτσίκου, πριν μερικές εβδομάδες.
Ένα πολύ ερωτευμένο ζευγάρι γκραφιτάδων από το Λονδίνο ζει τα τελευταία χρόνια στο Ντουμπάι και έχει τον ολόδικο του τεράστιο ιδιωτικό τοίχο που ανανεώνεται κάθε εβδομάδα με καινούρια graffiti art.
Αλήθεια, υπάρχει graffiti σκηνή στα Αραβικά Εμιράτα;
Πώς είναι η ζωή ενός street artist σε μία από τις αυστηρότερες νομοθετικά χώρες του κόσμου, και πώς στο καλό βρέθηκαν εκεί εξ' αρχής;
Μας λύσανε όλες τις απορίες..
Ο Sya είναι ένας oldschool graffiti writer με προϋπηρεσία δεκαετιών στους Λονδρέζικους δρόμους, ενώ η Steffi σχεδιάζει με σπρέι τους πιο λαχταριστούς φιόγκους (bow) που θα δεις ποτέ.
Μετακόμισαν και οι δυο στο Ντουμπάι πριν περίπου έξι χρόνια και γνωρίστηκαν τυχαία στο πάλαι πότε γκραφίτι Wall of Fame της πόλης.
Ήταν "love at first spray" και ο γάμος δεν άργησε να έρθει.
H Steffi μας εξηγεί..
- Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Πώς βρεθήκατε στο Ντουμπάι;
- Πιστεύω πως και οι δυο αποζητούσαμε μία διέξοδο από το βροχερό και γκρίζο Λονδίνο καθώς και λίγη 'περιπέτεια' σε έναν ξένο τόπο.
Κανένας από τους δυο μας δεν είχε σκοπό να μείνει εδώ τόσο πολύ καιρό, αλλά στ' αλήθεια το λατρεύουμε και νιώθουμε πλέον «σπίτι» μας εδώ.
- Φαντάζομαι δουλεύετε εκεί. Αλήθεια, με τι ασχολείστε;
- Ο Sya είνα signwriter. Σχεδιάζει τα λογότυπα και τις ταμπέλες για εμπορικά καταστήματα, events, εκθέσεις κτλ.
Βέβαια, με την μορφή που έχει πάρει σήμερα η τέχνη του signwriting όλη η δουλειά γίνεται πλέον ψηφιακά οπότε ας πούμε ότι εργάζεται σαν project manager για τεράστιες graphic εγκαταστάσεις σε διάφορες Εκθέσεις.
Εγώ απασχολούμαι στον.. Διαστημικό κλάδο για λογαριασμό μιας εταιρείας που ειδικεύεται στην ασφάλεια δορυφόρων. Λίγο διαφορετικό από την graffiti 'βραδινή' δουλειά!
- Ακούμε συχνά ότι οι μισθοί Ευρωπαίων και Αμερικανών που εργάζονται στο Ντουμπάι είναι εξωφρενικά υψηλοί. Ποιο είναι το κόστος ζωής;
- Το Ντουμπάι δεν είναι ένας φθηνός τόπος για να ζει κανείς, σίγουρα.
Τα ενοίκια είναι πανάκριβα, και κατ' επέκταση ακριβαίνουν και όλα τα υπόλοιπα.
Το ακριβότερο πράγμα, ωστόσο, είναι τα σπρέι. Ένα Montana can, για παράδειγμα, κοστίζει τέσσερις φορές περισσότερο απ' όσο το αγοράζεις στο Λονδίνο!
Από την άλλη τα τσιγάρα και τα αυτοκίνητα είναι πραγματικά φθηνά εδώ πέρα.
- Τι σας έκανε περισσότερο εντύπωση όταν μετακομίσατε στο Ντουμπάι;
Κάθε μέρα έχει ήλιο και αυτό τους βάζει όλους σε καλή διάθεση. Είναι πραγματικά πολύ όμορφα.
Το πιο περίεργο πράγμα είναι σίγουρα το επίπεδο των υπηρεσιών που σου προσφέρονται.
Εδώ δεν κάνεις τίποτα μόνος σου. Υπάρχουν άνθρωποι που σου βάζουν την βενζίνη, σου πακετάρουν τα πράγματα στο σούπερ μάρκετ, καθαρίζουν τις τουαλέτες στα nightclub συνεχώς..
Λίγο διαφορετική κατάσταση από το Λονδίνο δηλαδή!
- Μιας που μιλάμε για καταστάσεις διαφορετικές απ' αυτές του Λονδίνου, εξηγήστε μας πώς είναι η ζωή για έναν writer σε μία Αραβική χώρα. Δεν νιώθετε καταπιεσμένοι απ' όλες αυτές τις αυστηρές απαγορεύσεις; Πώς το συνηθίσατε;
- Η ζωή σου μοιράζει τα χαρτιά της και εσύ προσπαθείς να παίξεις με αυτά όσο καλύτερα μπορείς. Κάπως έτσι νιώθουμε.
Όταν κατεδαφίστηκε ο μοναδικός τοίχος στην πόλη όπου μπορούσες να βάψεις νόμιμα σκεφτήκαμε πως θα ήταν τέλειο να έχουμε τον δικό μας wall of fame στον κήπο μας όπου θα κάναμε ό,τι θέλουμε.
Και το κάναμε.
Σήμερα την αυλή μας κοσμεί μία graffiti gallery 40 μέτρων σε μήκος που ανανεώνεται κάθε εβδομάδα. Καλούμε φίλους από όλο τον κόσμο να έρθουν να βάψουν. Είναι φανταστικά.
Επιπλέον, ακριβώς επειδή δεν μπορείς να κάνεις bombing στους δρόμους εδώ ο κόσμος αποζητά απελπισμένα να δει γκραφίτι οπότε συχνά καλούμαστε να βάψουμε live σε διάφορα events ή ακόμα και κατά παραγγελία για λογαριασμό ιδιωτών και εταιρειών σε ολόκληρο το Ντουμπάι και το Άμπου Ντάμπι.
- Οπότε το illegal graffiti είναι 100% εκτός συζήτησης... Τι θα συνέβαινε, αλήθεια, αν κάποιος πιανόταν να βάφει στους δρόμους του Ντουμπάι σήμερα;
- Και εγώ και ο Sya είμαστε πια 40 χρονών και έχουμε αφήσει πίσω τις εποχές όπου κρυβόμασταν πίσω από θάμνους και τρέχαμε να ξεφύγουμε από την αστυνομία! Been there, done that..
Τώρα ασχολούμαστε περισσότερο με το πώς θα τελειοποιήσουμε την τέχνη μας.
Εκτός απ' αυτό, το Ντουμπάι δεν είναι σίγουρα το μέρος που θα ήθελες να σε πιάσουν να κάνεις παράνομο γκραφίτι.
Δεν θα σου κόψουν και τα χέρια αλλά θα πρέπει να πληρώσεις ένα θεόρατο πρόστιμο, να απελαθείς, ή ακόμα και να φυλακιστείς.
Οπότε, στις διακοπές μας «ξεδίνουμε» για λίγο πίσω στους δρόμους του Λονδίνου.
Για την ακρίβεια, σκεφτόμαστε να επισκεφθούμε και την Αθήνα φέτος για ένα σαββατοκύριακο 'διαλλείματος'!
- Κι αν μπορούσατε να βάψετε οπουδήποτε στο Ντουμπάι ποιο μέρος θα διαλέγατε;
- Ο Sya θα διάλεγε σίγουρα το μετρό της πόλης μιας που τα τρένα είναι κάτι σαν το ιερό δισκοπότηρο για οποιονδήποτε writer.
Εγώ θα ήθελα πολύ να σχεδιάσω έναν τεράστιο ροζ φιόγκο πάνω σε ένα από αυτά τα μεγάλα φορτηγά που υπάρχουν στα εργοτάξια. Πιστέυω ότι θα έδινε λίγο χρώμα στους δρόμους!
- Αλήθεια, Steffi, πώς είναι η ζωή για μια γυναίκα, και μάλιστα μία γυναίκα street artist, σε ένα Ισλαμικό κράτος;
Δεν το σκέφτομαι καθόλου αυτό. Δεν περνάει καν από το μυαλό μου.
Οι γυναίκες στα Αραβικά Εμιράτα έχουν την ευκαιρία να γίνουν ό,τι αυτές επιθυμούν και να ακολουθήσουν όποιον δρόμο θέλουν!
Για την ακρίβεια εμπνέομαι από το πόσο πολύ εκτιμούν την μόρφωση των κοριτσιών εδώ ώστε να γίνουν επιστήμονες, γιατροί, ακόμα και πιλότοι!
Αν ρωτάς εμένα, πρόκειται για μία προοδευτική κοινωνία..
- Μάλιστα.. Και με την τοπική graffiti σκηνή τι γίνεται; Υφίσταται καν κάτι τέτοιο;
- Υπάρχει μία ραγδαία αναπτυσσόμενη κουλτούρα καθώς και πολύ ενδιαφέρον από τη μεριά του κόσμου.
Μην ξεχνάτε ότι το 80% των παιδιών που ζουν σήμερα στο Ντουμπάι είναι παιδιά που προέρχονται από τη δύση και είναι ήδη εξοικειωμένα με το γκραφίτι και την street art.
Τις προάλλες έδωσα μία διάλεξη σε ένα σχολείο για την ιστορία του γκραφίτι και τα παιδιά κατανοούν απόλυτα την αξία του σαν μορφή τέχνης. Τα πράγματα δείχνουν να αλλάζουν..
Για την ακρίβεια και εμείς οι ίδιοι πραγματοποιούμε workshops όπου διδάσκουμε στα νέα παιδιά πώς να βάφουν και όλα..
- Παρατήρησα το tag "Team Robbo" στα κομμάτια του Sya..
Μιας που μου είναι γνωστή η περιβόητη διαμάχη μεταξύ Banksy και King Robbo - όλη αυτή η Graffiti Wars ιστορία που χώρισε την Βρετανική graffiti σκηνή σε δύο αντίπαλα στρατόπεδα δηλαδή- θα εκτιμούσα πολύ την γνώμη σας για τον Banksy.
- Ο Banksy είναι ο Banksy. Κάποιοι τον μισούν, κάποιοι τον λατρεύουν.
Ο Banksy έκανε τα πάντα την κατάλληλη στιγμή.
Ήταν θέμα timing και ήταν απλά τυχερός που η δουλειά του απογειώθηκε με τον τρόπο που απογειώθηκε.
Ο Sya από την μεριά του δεν καταλαβαίνει ακόμα γιατί έκανε αυτό που έκανε.
(σημ. Πριν μερικά χρόνια ο Banksy 'πάτησε' ένα θρυλικό κομμάτι του Robbo που έμενε τιμής ένεκεν απείραχτο από ολόκληρη την fraffiti κοινότητα του Λονδίνου για περισσότερα από 25 χρόνια και ο «πόλεμος» δεν άργησε να ξεσπάσει..)
Ήταν έλλειψη σεβασμού; Μια στιγμή τρέλας; Ή 100% προμελετημένο;
Σε κάθε περίπτωση δεν ήταν μία καλή κίνηση...
- Εσύ Sya γνωρίζεις προσωπικά τον King Robbo; Είναι active αυτόν τον καιρό; Υπάρχουν και όλες αυτές οι φήμες για την υγεία του..
Όχι, δεν γνωριζόμαστε προσωπικά. Τον έχω δει κάποιες φορές, χωρίς ποτέ να γνωριστούμε ωστόσο.
Αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά σε όλους αυτούς τους writers από όλο τον κόσμο που υπογράφουν και ως Team Robbo για να καταλάβει το μέγεθος του σεβασμού που υπάρχει από την κοινότητα στο πρόσωπο του.
Ο τύπος "διέλυε" το Λονδίνο για χρόνια..
Όσων αφορά τώρα στην υγεία του, αυτό είναι ένα προσωπικό θέμα που αφορά μονάχα τον λιδο την οικογένεια του και κάποιους κοντινούς φίλους.
Δεν έχω κανένα δικαίωμα να σχολιάσω τίποτα επ' αυτού.
** Sya & Bow
σχόλια