O Kαζαντζάκης στην Αυστρία με τον Άλμπερτ Σβάιτσερ, 1955
Κυριακή ξημερώματα, το Mega έπαιξε ένα διαφημιστικό της Δημοκρατικής Αριστεράς. Ο Φώτης Κουβέλης σε ένα τηλεοπτικό Μπεν Χουρ, ανέλυε τις θέσεις του κόμματος καθισμένος, με τον υποψήφιο Γιάννη Μπέζο να του δίνει πάσες. Ως εδώ καλά. Θα με άφηνε αδιάφορο, αν το τελευταίο πλάνο του διαφημιστικού δεν ήταν μια κάρτα, η οποία έγραφε τα εξής:
«Ν’ αγαπάς την ευθύνη
να λες εγώ, εγώ μονάχος μου
θα σώσω τον κόσμο.
Αν χαθεί, εγώ θα φταίω» (Ασκητική, Νίκος Καζαντζάκης)
Αχ, αυτό το τίμημα που πρέπει να πληρώσουν οι μεγάλοι άνθρωποι, οι μεγάλοι δημιουργοί, τα μεγάλα έργα. Αθάνατοι και απροστάτευτοι. Για πάντα στις καρδιές των ανθρώπων και την ίδια στιγμή ευάλωτοι και λεηλατημένοι. Ο καθένας κόβει ένα κομματάκι από την πίτα της αθανασίας τους, και το χρησιμοποιεί όπως θέλει.
Μπορεί να ήσουν ο Che αλλά ένα πρωινό των 00’s, κάπου στο
Camden, ένας σχεδιαστής ξύπνησε και αποφάσισε να σου αφιερώσει όλη του την κολεξιόν. Το πρόσωπο σου είναι στην Vogue. Μεταδίδεται σαν ιός σε όλη την υφήλιο.
Μπορεί να έχασες την ακοή σου και να μάτωσες για να γράψεις τις συμφωνίες σου, όμως κάποιος σκέφτηκε σήμερα να τις βάλει μουσικό χαλί καθώς γκαζώνει την κουρσάρα του. Κάποιοι λένε ότι το έγραψε σημερινός μουσικός και εσύ απλά γυρνάς μέσα στον τάφο, από τα νεύρα σου. Τι άλλο να κάνεις;
Μπορεί να διέσχισες την Αμερική από την μια άκρη στην άλλη. Να περνούσες τα βράδια σου μέσα στην ποίηση και τα όργια. Να προσπαθούσες να κοντρολάρεις το παραλήρημα σου, ώστε να γίνει κείμενο. Σήμερα κάποιος αποφασίζει να βάλει τα λόγια του On the Road δίπλα σε ένα τζιν παντελόνι, σε ένα δερμάτινο μπουφάν, μπορεί στο μέλλον και σε μια μουστάρδα.
Μπορεί να έγραφες πραγματείες για το Νίτσε στο Παρίσι του 1908, να σε κυνηγούσε η Εκκλησία και η πολιτεία. Να ματαίωναν με τις επεμβάσεις τους το βραβείο Νόμπελ που σίγουρα θα έπαιρνες. Να γύρισες τον κόσμο όλο. Όμως το 2012 η μοίρα αποφασίζει να σε κάνει πολιτικό σποτάκι. Καημένε Καζαντζάκη;
Δεν νομίζω. Καημένοι όσοι το σκέφτηκαν. Αυτοί που χρησιμοποιούν τα αποφθέγματα σαν τσιχλόφουσκες. Αυτοί που όταν δεν έχουν τι να πουν στη βουλή πετάνε ένα απόφθεγμα. Αυτοί που με τα λόγια άλλων καλύπτουν το λίγο των πράξεων τους.
«Η Ασκητική» δεν έχει να φοβηθεί τίποτα. Έχει την ικανότητα να «ανατινάξει» του μυαλό ενός εικοσάρη, που θα το διαβάσει σε κάποιο κάμπινγκ της Κρήτης αυτό το καλοκαίρι. Έχει την δύναμη να σπρώξει ένα μεσήλικα από το κρεβάτι του, λίγο πριν παραδοθεί στην ματαιότητα. Είναι πιθανόν να αλλάξει την ζωή κάποιου αν το επιθυμεί.
Τα μεγάλα έργα μόνο χαμένα δεν βγαίνουν, από αυτούς που αποφασίζουν να τα «κλέψουν». Οι φράσεις των βιβλίων είναι μέσα μας και κανείς δεν μπορεί να μας τις πάρει. Όσο για τους πολιτικούς, ας αφήσουν τα λόγια άλλων και ας επιδοθούν σε πράξεις. Τότε μόνο θα πείσουν. Ευτυχώς η εποχή άλλαξε.
σχόλια