Αγαπητή 'Α, Μπα;' της εβδομάδας: ΟΤΑΝ Ο ΦΙΛΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ

ΟΤΑΝ Ο ΦΙΛΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ

Αγαπημένο α-μπακι, αντιμετωπίζω ένα ζήτημα με τον καλύτερό μου φίλο, που με απασχολεί πολύ. Τον τελευταίο καιρό (1 μήνα) δεν θέλει να βγαίνει, όταν κανονίζουμε με παρέα δεν έρχεται γιατί «δεν έχει όρεξη» και, γενικώς, είναι πολύ αδρανής και κλεισμένος στο καβούκι του, χωρίς προφανή λόγο. Προσπάθησα πολύ να κατανοήσω την κατάσταση, να προτείνω λύσεις και δραστηριότητες που μπορεί να τον βοηθήσουν, αλλά μάταια. Τείνω να κάνω πολλές ερωτήσεις για το τι έχει, με τι σχετίζεται η άρνησή του κ.λπ. για να καταλάβω, αλλά τσινάει. Επειδή σκέφτηκα ότι τα πράγματα μπορεί να γίνουν χειρότερα –η κατάθλιψη δεν είναι σπάνια στην ηλικία των 20– του βρήκα ψυχολόγο (μετά από σύσταση και δωρεάν) και δέχτηκε να πάει. Προσπαθώ να του φτιάξω τη διάθεση, αλλά μάταια. Δεν ξέρω τι να κάνω, να τον αφήσω ήσυχο, όπως φαίνεται να θέλει, ή να συνεχίσω να προτείνω εξόδους και δραστηριότητες (τακτική η οποία δεν έχει ευδοκιμήσει μέχρι στιγμής); Ποια είναι η άποψή σου;

Η άποψή μου είναι ότι ο φίλος σου έχει έναν πολύ καλό φίλο. Έκανες το καλύτερο που μπορούσες να κάνεις. Οι φίλοι δεν μπορούν να βοηθήσουν στην κατάθλιψη του φίλου τους γιατί είναι πολύ άμεσα αναμεμειγμένοι, όπως λες «πονάει».

Συγχαρητήρια που έδρασες τόσο ώριμα και υπεύθυνα και του βρήκες και λύση. Το ότι δέχτηκε να πάει είναι πάρα πολύ καλό σημάδι. Ελπίζω να ξεκίνησε και να μην κάνει κοπάνες. Δεν μπορείς να του φτιάξεις τη διάθεση, ναι, είναι μάταιο – πρέπει να το δεχτείς. Μπορείς να του συμπαρασταθείς και να δείχνεις ότι δεν θα τον εγκαταλείψεις σε αυτήν τη δύσκολη στιγμή και αυτό το έχεις ήδη αποδείξει. Συνέχισε να προτείνεις δραστηριότητες, κρατώντας και μια απόσταση – οξύμωρο, αλλά αυτό πρέπει να κάνεις. Μην αισθάνεσαι τύψεις που δεν μπορείς να βοηθήσεις περισσότερο, είναι πολύ πέρα από τις δυνάμεις σου, σου λείπει η συναισθηματική απόσταση και σου λείπουν και τα εργαλεία. Η κατάθλιψη δεν είναι απλώς κακή διάθεση και δεν αρκεί η δική σου διάθεση, όσο καλή κι αν είναι, για να τον γιατρέψεις.

ΟΤΑΝ Ο ΕΡΩΤΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ MULTI-CULTI

Καλημέρα, Α μπα;

Μένω στο εξωτερικό τα τελευταία τρία χρόνια, σε διαφορετικές χώρες, κι έχω γνωρίσει άτομα από κάθε γωνιά του πλανήτη. Με παρέες ιδιαίτερα international, βρίσκω τον εαυτό μου ώρες-ώρες να αισθάνεται ότι ισορροπεί ανάμεσα σε δύο κόσμους. Από τη μία απολαμβάνω τη συναναστροφή και το mingling με άλλες κουλτούρες και (γιατί όχι) το γεγονός ότι εξερευνώ τα (επικοινωνιακά) όριά μου και τα όρια των άλλων, και από την άλλη μου λείπει το αυθόρμητο και αυτόματα κατανοητό απ' όλα τα μέρη reference σε πράγματα που στην Ελλάδα δεν θα χρειαζόταν εξήγηση. Το μεγαλύτερο ερώτημα τίθεται, όμως, όταν δύο άνθρωποι από διαφορετικές χώρες και πολιτισμικά υπόβαθρα έρχονται πιο κοντά σε πιο προσωπικό/ερωτικό επίπεδο. Θα μου πεις, ούτε η πρώτη είσαι και σίγουρα ούτε η τελευταία που γνώρισες/ερωτεύτηκες/αγάπησες/παντρεύτηκες άτομο από άλλη χώρα. Αλλά πόσο δύσκολο είναι να πρέπει να σκέφτεσαι εις διπλούν τι μπορεί να εννοεί ο άλλος ώστε να μην παρεξηγήσεις τις κινήσεις και τις προθέσεις του, ειδικά όταν πρόκειται για άτομο από χώρα από την οποία δεν είχες γνωρίσει άλλον άνθρωπο μέχρι που γνώρισες αυτόν και την παρέα του; Και πόσο, εντέλει, αγεφύρωτες είναι αυτές οι διαφορές; Μήπως, τελικά, είχαν δίκιο οι ημών πρόγονοι όταν έλεγαν «παπούτσι από τον τόπο σου»;

Σε φιλώ

Αλήθεια πιστεύεις ότι η συνεννόηση μεταξύ των Ελλήνων είναι αυθόρμητη και αυτόματη; Όλο και περισσότερο ανακαλύπτουμε πόσο μεγάλες διαφορές έχουμε μεταξύ μας και πόσα θεωρούσαμε αυτονόητα για πολλά, πάρα πολλά θέματα.

Πάμε τώρα στις διαφορετικές χώρες: εξαρτάται από τις χώρες. Εξαρτάται από την τριβή των δύο ανθρώπων με άλλες χώρες. Εξαρτάται από την οικογένεια του καθένα, εξαρτάται και από τον χαρακτήρα του, τελικά.

Πιστεύω ότι αυτό που χωρίζει τους ανθρώπους περισσότερο από οτιδήποτε άλλο δεν είναι ακριβώς οι χώρες καταγωγής τους αλλά η θρησκεία. Η θρησκεία –οποιαδήποτε θρησκεία– μας ποτίζει με τόσες προκαταλήψεις και βεβαιότητες, που όταν φτάσουμε στην ενηλικίωση, δεν μπορούμε πια να ξεχωρίσουμε μεταξύ των δικών μας σκέψεων και των εμποτισμένων βεβαιοτήτων. Ας πούμε, ένας άντρας που έχει μεγαλώσει σε έντονα πατριαρχική κοινωνία θα μπορέσει πραγματικά να αποτινάξει τις ριζωμένες ιδέες που βρίσκονται μέσα του, δίπλα στο DNA πλέον; Ή θα ενδυθεί μια συμπεριφορά ανεκτή στη νέα χώρα, την οποία όμως δεν θα μπορέσει να εφαρμόσει στη δική του ερωτική σχέση – γιατί δεν θα του πηγαίνει, ρε παιδί μου, γιατί τελικά έτσι είναι το σωστό; Άλλο παράδειγμα: η ανεκτικότητα απέναντι στο διαφορετικό πόσο επιτρέπεται από τη θρησκεία του καθενός; Κατά πόσο έχει μάθει να πιστεύει ότι οι άνθρωποι πρέπει να χωρίζονται σε κατηγορίες ή σε κάστες; Κατά πόσο έχει μάθει να πιστεύει ότι οι φτωχοί φταίνε για τη φτώχεια τους, επειδή δεν δούλεψαν αρκετά;

Όλοι πιστεύουμε ότι έχουμε σχηματίσει άποψη για τον κόσμο επειδή το σκεφτήκαμε και βγάλαμε τα συμπεράσματά μας. Όμως, ακόμα κι αν θεωρούμε ότι έχουμε αποτινάξει τα έτοιμα, μασημένα διδάγματα από πάνω μας, όταν στριμωχνόμαστε, όταν βρεθούμε σε σχέσεις εμπιστοσύνης και όταν απογυμνωθούμε από το περίβλημα που έχουμε κατασκευάσει για προστασία, «χτυπάνε» τα βαθιά αντανακλαστικά που έχουν δημιουργηθεί από τη θρησκεία. Η απελευθερωμένη γυναίκα θα νιώσει «χρησιμοποιημένη» μετά από μια βραδιά τυχαίου σεξ. Ο νεαρός επαγγελματίας θα ξεγράψει έναν κολλητό επειδή είναι γκέι. Και τα παραδείγματα, δυστυχώς, άπειρα.

ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣ ΠΟΣΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΕΙΣ

Αγαπητή Α μπα; θέλω να σε ρωτήσω αν πιστεύεις ότι όσο επιμένεις για κάτι αυξάνεις τις πιθανότητες να το καταφέρεις ή μετά από κάποιες προσπάθειες θα 'πρεπε να το αφήσεις στην τύχη. Αν, για παράδειγμα, ψάχνεις για νέα δουλειά, γιατί δεν ικανοποιείσαι από αυτή που έχεις στο 100%, ή αν λες να βγεις ραντεβού, αλλά βλέπεις ότι ο άλλος (όπως και συ) δεν καίγεται να το κάνει... Γενικά, ποια είναι τα όρια της προσπάθειας;

Θέλεις να ελαχιστοποιήσεις το ρίσκο; Δεν είσαι ο μόνος! Όλοι αυτό θέλουμε, με τόση ένταση, που ο άνθρωπος έχει σκαρφιστεί πολύπλοκα μαθηματικά για να γλιτώσει την παραπάνω προσπάθεια και να μειώσει τις πιθανότητες να προσπαθεί ματαίως. Κι αν θέλεις μια πρέζα αβεβαιότητας στο χάος που σε περιβάλλει, ορίστε: όχι, δεν αυξάνονται οι πιθανότητες επιμένοντας. Μερικές φορές είναι καλύτερα να το αφήνεις στην τύχη. Εξαιρετικά σπάνια ξέρεις τι είναι πιο συμφέρον.

Να ένας τρόπος για να ελέγχεις την εξέλιξη της προσπάθειας: η αυθόρμητη απάντησή σου στην ερώτηση «τι καλύτερο έχεις να κάνεις;». Αν στην περίπτωση της αναζήτησης δουλειάς η απάντηση είναι «τίποτα», τότε συνεχίζεις να ψάχνεις. Αν στην περίπτωση του ραντεβού η απάντηση είναι «να φτιάξω τα νύχια μου», τότε ακυρώνεις το ραντεβού.

ΟΤΑΝ ΘΕΣ ΝΑ ΧΑΡΕΙΣ

Τελικά, το να είσαι χαρούμενος είναι απόφαση ή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες που σε επηρεάζουν, θέλοντας και μη;

Κάθε φορά που αναρωτιέσαι αν η Χ συμπεριφορά είναι αποτέλεσμα του Α ή του Β, να ξέρεις ότι είναι και του Α, και του Β, και χίλιων άλλων παραγόντων που δεν σου περνάνε καν από το μυαλό. Το διαζευκτικό «ή» δεν αρκεί για να εξηγήσει τις ανθρώπινες σκέψεις. Να ξέρεις, επίσης, ότι είναι πιθανό να κάνεις και εντελώς λάθος υποθέτοντας το Α ή το Β.

Κάποιες ενδιαφέρουσες ερωτήσεις είναι: τελικά το να είσαι χαρούμενος είναι μια γόνιμη επιδίωξη; Είναι κάτι ρεαλιστικό για την ανθρώπινη ύπαρξη, με την έννοια ότι είναι δυνατόν να είναι μόνιμη αντίδραση στην καθημερινότητα; Όταν λέμε «χαρούμενος», εννοούμε «θετικός» ή «Πολυάννα;» Καταφέρνουμε να είμαστε χαρούμενοι όταν αυτό αρμόζει; Αναγνωρίζουμε τις περιστάσεις που επιτρέπουν τη χαρά; Τις εκμεταλλευόμαστε ανάλογα;

Δεν νομίζω ότι μπορείς να «είσαι» χαρούμενος. «Είσαι» σε ρευστή κατάσταση, όπως ένα ποτάμι. Και όπως και το ποτάμι, αναγκαστικά υπακούς και σε περιορισμούς.

 =====

*Στείλτε τις ερωτήσεις σας ανώνυμα ή επώνυμα στη σελίδα της Α, Μπα στο lifo.gr