Την Δευτέρα το βράδυ οι θαυμαστές του Robin Williams άρχισαν να θρηνούν το θάνατό του. Όλα τα μέσα του πλανήτη άρχισαν να δημοσιεύουν αφιερώματα, τα social media πλημμύρισαν με μηνύματα θλίψης και αγάπης προς το πρόσωπο του ηθοποιού και διάσημοι αστέρες απέτιαν φόρο τιμής στον καλλιτέχνη που μόλις είχε αυτοκτονήσει.
Το λεπτό ζήτημα της αυτοκτονίας του διάσημου ηθοποιού αντιμετωπίστηκε κυρίως με σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Υπήρξαν όμως και κάποιες εξαιρέσεις...
Οι πρώτες οργισμένες αντιδράσεις ξεκίνησαν από ένα σχόλιο σε τηλεοπτική εκπομπή του αμερικανικού δικτύου Fox. O παρουσιαστής των ειδήσεων, Shepard Smith παρουσιάζει στο στούντιο ένα μικρό αφιέρωμα στον ηθοποιό και ακούγεται να σχολιάζει την είδηση. Αναφέρεται στα τρία παιδιά του Robin τα οποία έχουν βυθιστεί στο πένθος από το χαμό του πατέρα τους. Καθώς το βίντεο συνεχίζει να προβάλλει εικόνες από τη ζωή του ηθοποιού, ο μονόλογος του παρουσιαστή συνεχίζει και εμβαθύνει στο πώς ένας πατέρας προκάλεσε το θρήνο με την απόφασή του να αυτοκτονήσει. Ο Smith ανέφερε πως ο ηθοποιός είχε να αγαπήσει, να εμπνευστεί και να παρακολουθήσει πώς μεγαλώνουν τα τρία παιδιά του και όμως εκείνος επέλεξε είτε επειδή κρυβόταν κάτι φριχτό μέσα του, είτε επειδή απλά ήταν δειλός να δώσει τέλος σε αυτό.
Χρειάστηκαν μόλις λίγα λεπτά και η βοήθεια του ίντερνετ για να ξεσπάσει θύελλα αντιδράσεων για το σχόλιο πάνω στην αυτοκτονία. Η λέξη "δειλός" αποτέλεσε προσβολή για τον ηθοποιό, αλλά και τα εκατομμύρια των ανθρώπων που έχουν χάσει αγαπημένα και συγγενικά πρόσωπα από αυτοκτονίες. Η πρώτη "γκάφα" μόλις είχε γίνει και μερικές ώρες μετά ο παρουσιαστής και το δίκτυο προχώρησαν σε δημόσια απολογία.
Την ίδια στιγμή η Ακαδημία Κινηματογράφου είχε μόλις δημοσιεύσει στο Twitter ένα εξαιρετικά δημοφιλές αποχαιρετιστήριο μήνυμα για τον ταλαντούχο ηθοποιό.
Genie, you're free. pic.twitter.com/WjA9QuuldD
— The Academy (@TheAcademy) August 12, 2014Σύμφωνα με την Washington Post το Τweet έκανε ιντερνετικό ρεκόρ αναπαραγωγής. Τη στιγμη του σχολίου από την εφημερίδα, η εικόνα του Τζίνι είχε φτάσει τα 270,000 retweets, πράγμα που σημαίνει πως με τα μαθηματικά των social media, πάνω από 69 εκατ. άνθρωποι την είχαν δει. Ο αριθμός αυτός, είναι τώρα ακόμη πιο μεγάλος.
Το πρόβλημα; Είναι αυτός ο σωστός τρόπος να ερμηνεύεται η αυτοκτονία; Είναι η αυτοκτονία μια πράξη απελευθέρωσης που πρέπει να παρουσιάζεται σαν επιλογή;
Ο επικεφαλής ιατρικός σύμβουλος στο κέντρο προλήψεων αυτοκτονιών Αμερικής υπογραμμίζει στην Washington Post πως το συγκεκριμένο tweet είναι μια από τις χειρότερες ερμηνείες της αυτοκτονίας.
Ο Moutier αναφέρεται σε ένα καλά τεκμηριωμένο φαινόμενο, γνωστό ως "αυτοκτονίες μιμητικού τύπου". Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και η δημοσιότητα γύρω από ένα θάνατο ενδεχομένως ενθαρρύνουν άλλους ευάλωτους ανθρώπους να αυτοκτονούν με τον ίδιο τρόπο. Ο κίνδυνος αυξάνεται όταν το πρόσωπο του οποίου η αυτοκτονία προβάλλεται είναι δημοφιλές ή παρουσιάζει κοινά στοιχεία με τους αποδέκτες της πληροφορίας.
Η εξιδανίκευση των αυτοκτονιών στο ίντερνετ γίνεται συνήθως όταν προβάλλονται σαν πράξεις που κρύβουν μια "ροκ", υψηλού προφίλ χροιά. Οι διάσημοι που γίνονται θρύλοι μετά την πράξη είναι αυτοί που πιθανόν να πυροδοτήσουν μια μεταδοτική συμπεριφορά στις ομάδες υψηλού κινδύνου όπως είναι οι νέοι.
"Η δυνατότητα για online έκθεση φωτογραφιών, βίντεο, ειδήσεων και ιστοριών αυτοκτονίας χρειάζονται ειδικό χειρισμό που θα λαμβάνει υπόψιν όλα τα παραπάνω. "Το ένα τέταρτο του πληθυσμού υποφέρει από προβλήματα ψυχικής υγείας που θα μπορούσαν δυνητικά να οδηγήσουν σκέψεις αυτοκτονίας", δήλωσε ο Moutier." Ο έναστρος ουρανός από την ταινία του Aladdin της Disney, και το έμμεσο μήνυμα ότι η αυτοκτονία είναι κατά κάποιο τρόπο μια απελευθερωτική επιλογή, την παρουσιάζει πιο πανηγυρικά από ότι πρέπει" πρόσθεσε ο Moutier.
Μέρος της αλήθεια, ωστόσο, είναι πως σπάνια τα μέσα και οι άνθρωποι μιλούν για αυτοκτονία εκτός αν κάποιο δημοφιλές πρόσωπο προβεί στην πράξη. Εδώ κρύβεται και ένα πολύ εντυπωσιακό στοιχείο το οποίο αναλύει το Vocativ. Στην Αμερική, οι πιθανότητες να θρηνήσει κανείς κάποιον συγγενή, φίλο ή γνωστό από αυτοκτονία είναι περισσότερες από τους θανάτους εξαιτίας τροχαίων.
To γράφημα του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων παρουσιάζει την αλματώδη αύξηση των αυτοκτονιών σε αντιπαράθεση με τον παραπάνω ισχυρισμό.
H αυτοκτονία έχει παρεισφρήσει στις κορυφαίες 10 αιτίες θανάτου στην Αμερική. Το 2011, 39.518 άνθρωποι αφαίρεσαν τη ζωή τους(19.990 από αυτούς χρησιμοποιώντας ένα πυροβόλο όπλο). Αυτό σημαίνει ότι 108 άνθρωποι αυτοκτονούν στις ΗΠΑ κάθε μέρα. Μεταξύ των ηλικιών 13-35 η αυτοκτονία ήταν η δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου.
Μεγάλη άνοδο σημείωσαν οι αυτοκτονίες στη χώρα μας τα δύο πρώτα χρόνια της κρίσης, σύμφωνα με ανάλυση, που πρόσφατα είχε δημοσιευτεί στην επιθεώρηση «Journal of Epidemiology and Community Health». Εδώ βέβαια υπάρχει το πολύ μεγαλύτερο ζήτημα της οικονομικής κρίσης που δημιουργεί το δυσοίωνο αυτό κλίμα.
Όπως αποκαλύπτει η έρευνα οι γυναίκες-αυτόχειρες αυξήθηκαν κατά 122% και από 41 που ήταν το 2010, έφτασαν τις 91 το 2012. Την ίδια χρονική περίοδο, ο αριθμός των ανδρών-αυτοχείρων αυξήθηκε κατά 24%, και από 336 που ήταν το 2010 έφτασαν τους 417 το 2012. Η μεγαλύτερη αύξηση-54%- σημειώθηκε στην ηλικιακή ομάδα 50-64 ετών, καθώς, όπως σημειώνουν οι ερευνητές, οι άντρες που μένουν άνεργοι ή χρεοκοπούν προς το τέλος του εργασιακού βίου τους είναι πιο ευάλωτοι στην αυτοκαταστροφή.
Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) και συγκεντρώθηκαν από ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, την Εθνική Σχολή Δημοσίας Υγείας και το Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Αυτό που ίσως τελικά έχει μεγαλύτερη σημασία και που ο Robin Williams μας δίνει την ευκαιρία να δούμε πιο ξεκάθαρα, είναι πως μεγαλύτερη σημασία δεν έχει να σταθεί κανείς στις "κίτρινες" λεπτομέρειες και στην κριτική για την αυτοκτονία του, αλλά να κοιτάξουμε το πρόβλημα και την απειλή που βρίσκεται δίπλα μας.
σχόλια