Θέλησα να πάρω μια μικρή δήλωση από ανθρώπους που έχουν ενδιαφέροντα πράγματα να πουν, για αυτό που έγινε στο Παρίσι. Κάποιοι μου απάντησαν με λέξεις, κάποιοι με status updates, κάποιοι με φωτογραφίες, κι ένας με σκίτσο. Τους ευχαριστώ όλους.
Δημήτρης Σταμούλης
Ηθοποιός, σκηνοθέτης, σκιτσογράφος
(Ο, εκτός των άλλων, σκιτσογράφος της LIFO, επέλεξε το παρακάτω σκίτσο που έκανε για την ίδια την LIFO. Έχει τίτλο "ΒΙΑ".)
Νίκος Σαραντάκος
Συγγραφέας, δημιουργός του Οι Λέξεις Έχουν τη Δική τους Ιστορία
Στο Παρίσι, οι βάρβαροι σκότωσαν το χιούμορ. Η ελευθερία της έκφρασης δοκιμάζεται σκληρά τα τελευταία χρόνια στην ευρωπαϊκή ήπειρο -κι όσο κι αν δεν γίνεται σύγκριση ανάμεσα στη φονική βία των τζιχαντιστών και στη νόμιμη βία του νόμου περί βλασφημίας, το αποτέλεσμα είναι τελικά το ίδιο, η αυτολογοκρισία. Αν είχα δική μου εφημερίδα, σήμερα θα έβαζα σε όλα της τα φύλλα τα «εμπρηστικά» εξώφυλλα του Σαρλί Εμπντό. Ας είναι η θυσία του Σαρμπ, του μέγιστου Βολίνσκι, του Καμπύ και των άλλων η αρχή για να διεκδικήσουμε ξανά το δικαίωμα στη βλασφημία και να ξανακερδίσουμε τον χώρο που μας έχει καταπατήσει ο θρησκευτικός φανατισμός.
Σταμάτης Κραουνάκης
Συνθέτης
(Screenshot απ' το προσωπικό μήνυμα/απάντησή του)
Βένα Γεωργακοπούλου
Δημοσιογράφος
Έπρεπε να χυθεί αίμα στο κέντρο του Παρισιού, να δολοφονηθούν διάσημοι αριστεροί σκιτσογράφοι, να ακούσουμε με τα αφτάκια μας τις κραυγές μίσους απο τους ισλαμοφασίστες για να ξυπνήσουμε, να γίνουμε ξαφνικά (quelle surprise) ολοι μαζί αδελφωμένοι Charlie;
Τόσο καιρό που δολοφονούνται δημοσιογράφοι, άνθρωποι του θεάτρου, γκέι και γυναίκες σε Ιρακ, Πακιστάν, Αλγερία και λοιπή Αφρική, αλλά και Παλαιστίνη (ναι, από την λατρεμένη μας Χαμάς ή τις αριστερές της συνιστώσες) το βουλώνουμε. Σκεφτόμαστε τα drones, τον Νετανιάχου, την οικογένεια Μπούς, την αποικιοκρατία. Και το αίμα, ο τρόμος, ο σκοταδισμός των ισλαμιστών μας φαίνονται ψιλά γράμματα.
Μην πω γιά κάτι άλλες σφαίρες, εγχώριες, απο ξανθομάλληδες Αβερελ τρομοκράτες που ούτε καν μας ενδιαφέρει ποιον θα βάλουν στοχο. Ε, λοιπον, δεν ειμαστε όλοι Charlie. Αν δεν ειμασταν και χθες , αν δεν παραμείνουμε και αυριο.
Ηλίας Κυριαζής
Κομίστας
Οργή. Αυτό μου βγάζει το θέμα, ατελείωτη οργή. Που όμως –ω τι έκπληξη- θα βγει στο χαρτί, στο πληκτρολόγιο ή στα μαξιλάρια μου και δε θα βγω να σκοτώσω κανένα. Γιατί δεν είμαι ούγκανος. Το θέμα δεν έχει να κάνει ούτε με τις γελοιογραφίες, ούτε με την ελευθερία της έκφρασης, ούτε με το Ισλάμ. Θρησκευτικός φανατισμός... η πληγή της ανθρωπότητας.
Angry. #thisismyweapon #CharlieHebdo
Κωστής Παπαϊωάννου
Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου
Η επίθεση αυτή περνάει βιαίως την Ευρώπη σε επόμενη πίστα. Η δική μας Ευρώπη θεμελιώνεται στην ελευθερία έκφρασης, απορρίπτει το θρησκευτικό μίσος και τον φανατισμό. Πώς όμως αντιμετωπίζεις τον βίαιο εχθρό της ελευθερίας χωρίς να θυσιάσεις την ελευθερία; Η λάθος απάντηση καθαγιάζει τον φόβο: Λεπέν, Φάραντζ και Σαμαράς έκαναν το χατίρι των δολοφόνων ψηφοθηρώντας στο αίμα των θυμάτων.
Οι λεπτές διακρίσεις φοβάμαι θα γίνονται όλο και πιο δύσκολες: οι Γερμανοί πατριώτες του Pegida λένε όχι στον φονταμενταλισμό, όπως και όσοι φωνάζουν Je Suis Charlie. Όμως τους χωρίζει άβυσσος. Όσοι είδαν Charlie Hebdo και θυμήθηκαν φράχτες στον Έβρο είναι εχθροί της Ευρώπης μας, απαντούν στον ισλαμοφασισμό με ισλαμοφοβία.
Τέλος, επειδή πολλά ακούω για ελεύθερη έκφραση, θυμάμαι ότι το κράτος σφύριζε αδιάφορα όταν ο Παναγιώταρος, επικεφαλής αγέλης τετραπόδων, κακοποιούσε καλλιτέχνες και κοινό έξω από το θέατρο Χυτήριο.
Εννοώ, τι θα λέγανε πολλοί με σκίτσα του Charlie Hebdo στα ελληνικά με τον Θεό και τον Χριστούλη να κρέμονται στα περίπτερα; Εδώ σας θέλω.
Αργύρης Καστανιώτης
Εκδότης
Προτού προβούμε σε δηλώσεις συμπαράστασης προς τη γαλλική κοινωνία πρέπει να συναισθανθούμε τι συνέβη, πέραν των αποτρόπαιων δολοφονιών. Έχοντας νωπές τις δηλώσεις του Έλληνα πρωθυπουργού ο οποίος θεωρεί το φράκτη στον Έβρο ως μέσο αποτροπής ενός τέτοιου συμβάντος και έχοντας πρόσφατο το παράδειγμα της δίωξης του «Γέροντα Παστίτσιου», νομίζω πως πρώτα πρέπει να αφουγκραστούμε τα γεγονότα και να δώσουμε προσοχή στο πώς διαχειριζόμαστε μια τέτοια τραγωδία, μια ωμή και βίαιη πράξη που βάλει κυρίως κατά της ελευθερίας του λόγου, και αφού κάνουμε την αυτοκριτική μας να δηλώσουμε την ειλικρινή συμπαράστασή μας.
Πάσχος Μανδραβέλης
Δημοσιογράφος
Ο δολοφονηθείς αιρετικός σκιτσογράφος Stephane Charbonnier (Charb) είχε μια καλή απάντηση σε όσους δυσανασχετούσαν ή οργιζόταν με τα σκίτσα του. «Ένα σκίτσο δεν σκότωσε ποτέ... Δεν νιώθω ότι σκοτώνω κάποιον με την πένα μου. Δεν θέτω ζωές σε κίνδυνο. Όταν ακτιβιστές χρειάζονται κάποιο πρόσχημα για να δικαιολογήσουν την βία τους, πάντα το βρίσκουν» (New Yorker 28.9.2012).
Αυτό πρέπει να το θυμόμαστε και στην Ελλάδα, όπου συχνά ο λόγος απαντάται με νόμιμη ή (συνηθέστερα) με παράνομη βία.
Ας ελπίσουμε ότι ουδέποτε -ούτε σε χίλια χρόνια- θα ζήσουμε την ανείπωτη φρίκη του Charlie Hebdo, αλλά για να το εξασφαλίσουμε πρέπει να γίνει κτήμα όλων ότι η γλώσσα, όχι μόνο κόκαλα δεν έχει, αλλά ούτε κόκαλα τσακίζει.
Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης
Συγγραφέας
Απόλυτο σοκ ύστερα από απανωτά σοκ. Η πρώτη μου αντίδραση: Ο κόσμος αποτρελάθηκε. Η δεύτερη, πιο ψυχραιμότερη: Εδώ και πολύ καιρό είναι αποτρελαμένος, ο κόσμος. Πίσω, ξανά, στα βασικά — αλλά χωρίς υστεροβουλίες και πίσω σκέψεις και μια-έτσι-μια-αλλιώς. Να ξαναβρούμε ό,τι πολυτιμότερο έχουμε αφήσει να χαθεί μες στην αμεριμνησία μας, αρχικά, και την αποχαύνωση, πιο μετά: τις αξίες, τον τρόπο καθημερινής ζωής, τα προγράμματα & προτάγματα που πάνω απ᾽ όλα βάζουν την Ανθρώπινη Ζωή, την Τέχνη, τον Πολιτισμό. Μας έκοψαν τη χολή και το χαμόγελο, διότι σαράντα χρόνια τώρα δίνουμε αφορμές και ενδίδουμε στην αναισθησία. Επείγει να επανέλθουμε στην ευαισθησία, στη Λογική και στην Ευαισθησία. Wolinski, βόηθα μας από κει Πάνω!
Νίκος Δασκαλόπουλος
Δημοσιογράφος
Ο Χέγκελ πίστευε πως η γενίκευση είναι βασικό κομμάτι της σκέψης. Το να γενικεύεις, είναι να σκέφτεσαι. Αν κοιτάξουμε την ιστορία, με ένα βλέμμα και μόνο μπορούμε να πούμε ότι φαίνεται πως ο Χέγκελ έχει δίκιο. Και αυτό δεν είναι καλό. Η γενίκευση μπορεί όντως να είναι φυσικό κομμάτι της σκέψης, όμως είναι απόλυτος εχθρός της κριτικής σκέψης. Η τρομοκρατία, είναι μια μεγάλης κλίμακας παρέμβαση που θέλει να προκαλέσει διανοητικό black out. Μερικά δεύτερα σκότους είναι αρκετά. Το μετά έχει μεγαλύτερη σημασία. Μετά τα φώτα ανάβουν όλα μαζί, όλοι οι ήχοι παίζουν μαζί, δημιουργούν θόρυβο, πανικοβάλλεσαι. Η κριτική σκέψη παραδίνεται σε γενικεύσεις, φοβίες, ένστικτα. Πανικό.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι τρομοκράτες που επιτέθηκαν στο περιοδικό Charlie Hebdo, δήλωσαν ότι είναι της al-Qaeda. Ακόμα κι αν αυτό διαψευσθεί, όποιος κι αν είναι από πίσω, είναι πασίδηλο τι ήθελε να πετύχει. Όχι να φιμώσει ένα αριστερό, σατιρικό περιοδικό που κάνει σκληρή (και άρα την καλύτερη) σάτιρα στην θρησκεία, τις συντηρητικές πολιτικές κτλ - γιατί οι ελεύθερες φωνές, δεν φιμώνονται ποτέ. Αυτό που ήθελε ήταν να δυναμιτίσει ένα ήδη τεταμένο πολιτικό κλίμα και να δημιουργήσει φοβικό, να πολώσει και να καρπωθεί τα αποτελέσματα αυτής της πόλωσης.
Δεν πρέπει εμείς να πάμε να φάμε το τυρί στη φάκα σαν καλά ποντίκια, γιατί τότε θα ολοκληρωθεί το σχέδιό τους. Δυστυχώς φαίνεται πως ο Πρωθυπουργός, δεν σέβεται τους αδικοχαμένους δημοσιογράφους και πάνω από τα πτώματα κάνει χυδαία πολιτική σπέκουλα που δικαιώνει ακριβώς την ατζέντα όσων ήταν πίσω από το χτύπημα. Δεν είναι δυνατόν, οι πρόσφυγες που ίσα ίσα, φεύγουν από τις χώρες τους για να προστατευθούν από τους ισλαμοφασίστες, να εξισωθούν με αυτούς. Είναι αδιανόητο. Αντίθετα, αντί να πολωνόμαστε πρέπει να ανοίξουμε τους διαλόγους που μπορούν να προκύψουν από αυτή την εφιαλτική κατάσταση. Τον διάλογο για την ελευθερία του Τύπου, τον διάλογο για το χιούμορ και τη σάτιρα, για το political correct κ.α.
Σήμερα λέμε Je suis Charlie. Είμαστε όλοι μας όμως Charlie; Δεν το νομίζω. Υπάρχει άλλη μια διάσταση σε όλα τα προηγούμενα. Ότι υπάρχουν δύο δημοσιογραφίες που κονταροχτυπιούνται, αυτή που σατιρίζει και ασκεί κριτική στους εξουσιαστές και αυτή που τους υποστηρίζει. Διαβάζω σήμερα ρεπορτάζ από Ελληνικά ΜΜΕ και πέραν του ότι τους φονταμενταλιστές τζιχαντιστές τους γενικεύουν σε "Ισλαμιστές" γράφουν για το περιοδικό μέχρι και ότι είχε "εμμονή" με τον Μωάμεθ. Δηλαδή τι μας λένε; Ότι πήγαιναν γυρεύοντας; Έτσι τιμούν τους νεκρούς συναδέλφους τους; Το περιοδικό για την ιστορία ασκούσε κριτική και στον Ιουδαϊσμό και στον Χριστιανισμό. Όχι. Στη χώρα που -σήμερα-, στη σύγχρονη εποχή δεν ανέβηκε παράσταση (βλ. Corpus Christi στο θέατρο Χυτήριο) γιατί ενοχλήθηκαν Χριστιανοί, που λογοκρίθηκε και συνελήφθη ο γέροντας Παστίτσιος, που έριξε η Κυβέρνηση μαύρο στην ΕΡΤ, στη χώρα που κατατάσσεται 99η ανάμεσα σε 180 χώρες, στην Ελευθερία του Τύπου (έκθεση των Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα για το 2014), δεν είμαστε όλοι Charlie.
Ούτε η Δύση μπορεί να θρηνεί αυθεντικά -χωρίς ψήγμα υποκρισίας- την ώρα που πάνω από 3.000 δυτικοευρωπαίοι προσχωρούν στις τάξεις των τζιχαντιστών και ταυτοχρόνως ο Ναζισμός θεριεύει ενώ η Δύση κοιτάζει αλλού αδιάφορα. Η Δύση έχει αφήσει τους αγωνιστές στο Κομπάνι μόνους τους απέναντι στον ISIS και οι Η.Π.Α. ψήφισαν "κατά", σε ψήφισμα καταδίκης του Ναζισμού του ΟΗΕ. Όταν από τη μια έχεις τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό και από την άλλη τον ναζισμό να αναλαμβάνουν πρωταγωνιστικούς ρόλους, πάει να πει ότι κάποιες πολιτικές πήγαν πολύ λάθος, απέτυχαν, και κάποιες άλλες πρέπει να τις αντικαταστήσουν. Το ποιες θα είναι μένει να απαντηθεί. Και το να δοθεί αυτή η απάντηση, είναι ζωτικής σημασίας για την Ευρώπη όπως την ξέρουμε.
Ας θυμηθούμε όμως και μερικά λόγια του Albert Camus από την ομιλία του "Να δημιουργείς Επικίνδυνα" που έδωσε στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα το 1957 και σήμερα είναι πιο αναγκαία από ποτέ (συγνώμη για την πρόχειρη μετάφραση):
"Ας χαρούμε, έχοντας γίνει αυτόπτες μάρτυρες του θανάτου μια Ευρώπης που αγάπησε την άνεση και το ψέμα και που είμαστε αντιμέτωποι με σκληρές αλήθειες. Ας χαρούμε ως άνθρωποι γιατί μια παρατεταμένη φάρσα, έχει καταρρεύσει και βλέπουμε τι πραγματικά μας απειλεί. Και αφήστε μας να χαρούμε ως καλλιτέχνες, ξεριζωμένοι από τον ύπνο μας και την κώφωσή μας, αναγκασμένοι να έχουμε προσηλωμένο το βλέμμα μας στην εξαθλίωση, τις φυλακές, την αιματοχυσία. Αν, αντιμέτωποι με ένα τέτοιο όραμα, μπορούμε να διατηρήσουμε τη μνήμη των ημερών και των προσώπων, και εάν, αντιθέτως, αντιμέτωποι με την ομορφιά του κόσμου, θα καταφέρουμε να μην ξεχάσουμε τους ταπεινωμένους, τότε η Δυτική τέχνη θα ανακάμψει σταδιακά τη δύναμή της και την κυριαρχία της. Για να είμαστε σίγουροι, υπάρχουν μερικά παραδείγματα στην ιστορία, καλλιτεχνών που ήρθαν αντιμέτωποι με τέτοια δύσκολα προβλήματα. Αλλά όταν ακόμη και οι πιο απλές λέξεις και φράσεις πληρώνουν το βάρος τους σε ελευθερία και αίμα, ο καλλιτέχνης πρέπει να μάθει να τις χειρίζεται με αυτοσυγκράτηση. Ο κίνδυνος κάνει τους ανθρώπους κλασσικούς και σε κάθε περίπτωση, όλη η σπουδαιότητα έχει τις ρίζες της στο ρίσκο".
Θανάσης Χειμωνάς
Συγγραφέας, πολιτικός
Η πολύνεκρη έφοδος στο Charlie Hebdo αποτελεί την πιο αιματηρή στιγμή (μέχρι την επόμενη...) ενός πολέμου που μαίνεται εδώ και μήνες. Ναι. Πολέμου. Συγκεκριμένα, ο δυτικός Πολιτισμός –ή πιο σωστά, ο Πολιτισμός γενικότερα- δέχεται εδώ και καιρό μια σφοδρή επίθεση. Εχθροί μας δεν είναι οι μουσουλμάνοι. Δεν είναι οι «λαθρομετανάστες» όπως έσπευσε να γρυλίσει ο Αντώνης Σαμαράς. Απέναντί μας έχουμε ένα κατώτερο είδος ανθρώπων. Κανονικές θανατηφόρες μηχανές χωρίς αισθήματα, χωρίς σκέψη. Οι τζιχαντιστές του ISIS είναι ό,τι χειρότερο περπάτησε πάνω σε αυτή τη γη από την εποχή των χιτλερικών ναζί. Και πρέπει να συντριβούν χωρίς κανένα οίκτο- ενδεχομένως και με χερσαίες στρατιωτικές επιχειρήσεις. Παράλληλα όμως θα πρέπει να ξεκινήσει μια παγκόσμια εκστρατεία προστασίας των εκατομμυρίων φιλήσυχων μουσουλμάνων που ζουν δίπλα μας. Σε αυτή την περίπτωση, η Κόλαση δεν είναι οι άλλοι. Είναι ο τυφλός, θανατηφόρος φανατισμός.
Νίκος Ερηνάκης
Ποιητής
Η Ευρώπη καιρό τώρα βρίσκεται ξανά στα όριά της από εσωτερικούς και εξωτερικούς εχθρούς που η ίδια βέβαια ώθησε και επέτρεψε να καλλιεργηθούν. Τα μανιχαϊστικά δίπολα δυστυχώς ακόμα κυριαρχούν. Πράγματα που η γενιά μου δεν φανταζόταν πως θα ζήσει, έχουν αρχίσει να γίνονται καθημερινότητα. Πράγματα που αντιμετωπίζαμε σαν μακρινό παρελθόν πλησιάζουν ξανά. Χρειάζονται καθοριστικές πράξεις αλλά πριν απ' αυτές χρειάζονται καθοριστικές νέες ιδέες. Εδώ και σχεδόν έναν αιώνα δεν έχει αρθρωθεί ούτε μία ουσιαστική συμπαγής νέα κατεύθυνση. Όλο επιστρέφουμε στο παρελθόν με κατεβασμένο κεφάλι.
Μόνο σε τέτοιες φριχτές στιγμές μοιάζει η Ευρώπη ενωμένη. Μόνο τώρα μοιάζει να θυμάται πόσο αίμα χύθηκε για να αποτελούν τα συγκεκριμένα είδη ελευθερίας μέρη του συλλογικού φαντασιακού μας. Ας είναι και υποκριτικές πολλές απ' αυτές τις αντιδράσεις, σημασία έχει πως η Ευρώπη, έστω και μόνο στα χαρτιά, υπερασπίζεται μία κάποια έννοια της ελευθερίας· αυτό σημαίνει πως δεν είναι ακόμα αργά.
Μέσα στο σκοταδισμό του άλλου, εύκολα γιγαντώνεται και ο δικός σου. Δεν χρειάζεται φόβος, χρειάζεται θάρρος· για ανοιχτά βήματα, όχι προς τα μπροστά —δεν έχει ελπίδα η πορεία μας—, αλλά προς τα πάνω, πάνω απ' τον παγκόσμιο βούρκο.
Χάρης Πεϊτσίνης
Δικηγόρος, ραδιοφωνικός παραγωγός του amagi radio.
Το τραύμα του φριχτού χτυπήματος στο Παρίσι γεννά ενστικτωδώς τη σιωπή του αιφνίδιου πένθους. Σιωπή μπροστά στα θύματα, βουβό σοκ μπροστά στην κτηνωδία, σιγή και θρήνο. Κι όμως. Κι όμως! Πρέπει να παλέψουμε σκληρά για να ξεπεράσουμε αυτή τη στιγμιαία παράλυση απ'το σοκ της ωμής βίας. Να σηκωθούμε! Μπροστά στη φρίκη, οφείλουμε να σταθούμε όρθιοι.
Όπως όρθιοι στάθηκαν και οι νεκροί, οι νεκροί ΜΑΣ, που παρά τις απειλές, συνέχιζαν ελεύθερα να ξιφασκούν κατά του κτήνους, με το μολύβι τους. Κόντρα στον τυφλό φανατισμό που μετατρέπει την ομορφιά, το χαμόγελο, την ελευθερία , σε λουτρό αίματος.
Ας βρούμε το κουράγιο να σταθούμε στα πόδια μας μετά το φονικό, και να υπερασπιστούμε τις αρχές που κάνουν αυτή τη μικρή ήπειρο, πατρίδα της δημοκρατίας και του πολιτισμού. Μόνο τότε θα ηττηθεί – μια και καλή- η αρχέγονη φρίκη που ξεπετάχθηκε απ'τα βάθη της ιστορίας και ξεδιπλώθηκε μπροστά στα μάτια μας. Δε θα τους περάσει.
Μανώλης Ανδριωτάκης
Σκηνοθέτης και συγγραφέας
Το τέρας έχει τη δύναμη να στρατολογεί απελπισμένους ανθρώπους αφού πρώτα έχει καρπωθεί το αποτέλεσμα της αναισθητοποίησης και της απόγνωσή τους. Η δυσανεξία στον Άλλον, η αδυναμία να τον σεβαστούμε ως υποκείμενο, ο φόβος, η απειλή, η έλλειψη κατανόησης κι η δαιμονοποίηση τρέφουν το τερατώδες, το βάρβαρο κι εμπνέουν απάνθρωπες πράξεις. Η βία γεννά τέρατα που διψούν για βία. Ο άνθρωπος που σκοτώνει άνθρωπο, για οποιοδήποτε λόγο, είναι τέρας. Έχουμε συνηθίσει τόσο πολύ το θέαμα του φόνου, που έχουμε πειστεί ότι έστω σε κάποιες περιπτώσεις, ο φόνος είναι η λύση. Όμως, στην πραγματικότητα ο φόνος δεν είναι λύση, είναι διαιώνιση του προβλήματος. Κι αυτό το ξέρουν πολύ καλά οι βάρβαροι που οπλίζουν τα χέρια των δολοφόνων.
Νίκος Μωραϊτης
Στιχουργός
Στην οδύνη, υπάρχουν τέχνες ακριβέστερες από το λόγο. Μακάρι να ήμουν ζωγράφος. Ή σκιτσογράφος. Το σκίτσο με τα δύο μολύβια – δίδυμους πύργους μου έρχονται κατευθείαν στο μυαλό. Τελικά, η τέχνη ήταν πάντα ο ισχυρότερος εχθρός του σκοταδισμού. Κι όσο κι αν έχω ένα απωθημένο στη ζωή μου –ότι θαυμάζω τη γαλλική σκέψη αλλά δεν κατάφερα να μάθω γαλλικά- μπορώ να ενώσω τη δική μου φωνή πλάι στις εκατομμύρια άλλες και να πω, έστω χωρίς προφορά, je suis Charlie.
Κυριάκος Αθανασιάδης
Συγγραφέας, συνδημιουργός του Amagi Radio
Είναι τόσο σημαντική η Ελευθερία του Λόγου για να χάσεις τη ζωή σου γι' αυτήν; Είναι για μένα, ας πούμε; Θα μπορούσα τάχα να είμαι εγώ ένα από τα θύματα των ναζί στα γραφεία τού «Charlie»; Θα μπορούσα να τα βάλω εγώ, ο Κυριάκος, με την τρέλα και τις σφαίρες; Δεν θα πω: «Δεν ξέρω», «Εξαρτάται» και «Αναλόγως». Δεν θέλω να πω ψέματα. Η απάντηση είναι μία: «Όχι». Όχι, δεν θα μπορούσα. Δεν θα το έκανα. Δεν είμαι ο Τζορντάνο Μπρούνο. Τζορντάνο Μπρούνο είναι αυτοί που το κάνουν. Αυτοί που τα βάζουν με την τρέλα και τις σφαίρες. Τζορντάνο Μπρούνο είναι όποιος πάει τον κόσμο ένα βήμα παραπέρα, βάζοντας το λαιμό του κάτω από το λεπίδι και την καρδιά του μέσα στη φωτιά. Εγώ είμαι μονάχα ένας που δεν θα σηκώσει το όπλο (και που θα μισεί όσο πιο κρυφά μπορεί). Η Ελευθερία του Λόγου είναι το σπίτι τού Άλλου. Η Ελευθερία του Λόγου είναι τόσο σημαντική, ακριβώς επειδή μπορεί να σε σκοτώσουν εξαιτίας της.
Δημήτρης Αναγνωστόπουλος
Στιχουργός
Δεν ξέρω αν προλαβαίνω να γράψω κάτι κι εγώ, αλλά πάνω απ' όλα δεν ξέρω τι θα μπορούσα να πω. Τι καινούργιο και τι πραγματικά ουσιαστικό...
Με θλίβει που ακόμη και να πούμε κάτι όλοι εμείς, δε θα αλλάξει τίποτα στη ρίζα του προβλήματος. Η ευαισθητοποίηση, η ενημέρωση και η στήριξη είναι αναμφισβήτητα χρήσιμα εργαλεία. Τα μηνύματά μας όμως κολυμπάνε σε άλλη θάλασσα από αυτή όσων τα έχουν πραγματικά ανάγκη. Εμείς τα ρίχνουμε στο νερό, εμείς τα βρίσκουμε να γυρνάνε στα πόδια μας και πάλι.
Νιώθω πιο πολύ αυτή την απόγνωση αυτή τη στιγμή. Παράλληλα όμως, νιώθω και μια μικρή ανακούφιση γιατί βλέπω ότι κάποια πράγματα απ' αυτά που θα μπορούσα εγώ να σκεφτώ και να πω σήμερα, τα λένε μια χαρά τόσοι και τόσοι άλλοι. Διάβασα πολλά από τη στιγμή που γύρισα σπίτι, προερχόμενα ακόμη και από άτομα που συνήθως δεν εκφράζονται. Ο κόσμος αντιδρά. Αλυσιδωτά, και ίσως βέβαια όχι πάντα συνειδητά.
Ο ίδιος αυτός κόσμος όμως, στην καθημερινότητά του τι κάνει; Φοβάται, υπομένει και δέχεται τα πράγματα όπως είναι, απλώς και μόνο επειδή έτσι είναι; Αντιτίθεται στην αδικία χρησιμοποιώντας τις ιδέες, τις ελευθερίες και τα δικαιώματα που σήμερα προασπίζεται με αφορμή το τρομοκρατικό μακελειό του Charlie Hebdo, ή μήπως "καμώνεται" όπως έλεγε και η γιαγιά μου για να κάνει τη δουλίτσα του και όσο γίνεται πιο ανώδυνα;
Αγαπάει τον δικό του άνθρωπο αληθινά ώστε να χρειαστεί να αγαπήσει και τους υπόλοιπους; Προσπαθεί, επιλέγει, ονειρεύεται, ή βαδίζει απλώς τον δρόμο που βλέπει χαραγμένο μπροστά του; Έχει ουσιαστικά την παιδεία που δεν είχαν αυτοί οι κουρδισμένοι μαλάκες που σκοτώσανε στην ψύχρα τόσους συνανθρώπους τους/μας;
σχόλια