— Ας αρχίσουμε με τα βασικά. Τι είναι το TΤΙΡ;
Η TTIP (Διατλαντική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων) αποτελεί κατά πάσα πιθανότητα τη μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία διεθνώς, η οποία, εφόσον τεθεί σε ισχύ, θα καλύπτει το εμπόριο μεταξύ των ΗΠΑ και της Ε.Ε., δηλαδή το ένα τρίτο περίπου των παγκόσμιων εμπορικών ροών. Η TTIP θα επηρεάσει σχεδόν κάθε τομέα της οικονομίας και της ζωής μας γενικότερα, από τον τομέα της γεωργίας και της υγείας μέχρι τα εργασιακά δικαιώματα. Ο στόχος της συμφωνίας είναι να απομακρύνει και τα τελευταία εμπόδια στο εμπόριο μεταξύ των ΗΠΑ και της Ε.Ε., προστατεύοντας, πάνω απ' όλα, τα συμφέροντα των επενδυτών και των πολυεθνικών επιχειρήσεων.
— Τι μας φοβίζει σε αυτήν τη συμφωνία;
Καταρχάς, οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία διεξάγονται σε καθεστώς απόλυτης μυστικότητας, κάτι που μόνο ανησυχία μπορεί να προκαλέσει ως προς το περιεχόμενό της. Επιπλέον, όπως επιβεβαιώνεται τελικά από τα ίδια τα έγγραφα που διέρρευσαν μέσω του ολλανδικού γραφείου της Greenpeace, αυτοί που έχουν προνομιακή πρόσβαση στις διαπραγματεύσεις είναι οι εκπρόσωποι της βιομηχανίας. Αντίθετα, η Κοινωνία των Πολιτών, αλλά και οι εκλεγμένοι εκπρόσωποί μας λαμβάνουν ενημέρωση με το σταγονόμετρο, ενώ δεν μπορούν, μέχρι στιγμής, να συμμετέχουν στη διαδικασία. Η TTIP απειλεί βασικές αξίες και δικαιώματα, ξεκινώντας από την ίδια τη δημοκρατία μας. Οι μόνες ευνοημένες από τη συμφωνία θα είναι οι πολυεθνικές επιχειρήσεις, ακόμα και εις βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων ενός κράτους. Την ίδια στιγμή, οι πολίτες θα δουν τα εργασιακά τους δικαιώματα να περιστέλλονται περαιτέρω, την υγεία τους και το περιβάλλον να επιβαρύνονται μέσω νέων ρυθμιστικών κανόνων, την προστασία τους ως καταναλωτών και την ποιότητα της τροφής τους να υπονομεύονται στο όνομα του κέρδους.
Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, που έχει πληγεί ήδη σημαντικά από την εφαρμογή των μνημονίων, δεν υπάρχει το περιθώριο να υποστηρίξουμε συμφωνίες που θα βαθύνουν ακόμα περισσότερο την οικονομική κρίση, θα πλήξουν το εργατικό δυναμικό και θα μειώσουν περαιτέρω την ποιότητα ζωής μας.
— Πώς συνέβη η διαρροή, πρακτικά; Ποια διαδικασία ακολουθήθηκε στη συνέχεια;
Το ολλανδικό γραφείο της Greenpeace, το οποίο προχώρησε στη διαρροή των εγγράφων της TTIP, αφού απέκτησε πρόσβαση σε αυτά, προχώρησε σε διαδικασία αξιολόγησης της εγκυρότητάς τους σε συνεργασία με ένα αναγνωρισμένο γερμανικό ερευνητικό δίκτυο. Το δίκτυο αυτό, που αποτελείται από διαφορετικά γερμανικά μέσα ενημέρωσης, διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε θέματα διαρροών. Πρόκειται για τα μέσα ενημέρωσης που κάλυψαν τη διαρροή εγγράφων της NSA από τον Έντουαρντ Σνόουντεν, καθώς και το πρόσφατο σκάνδαλο με το παράνομο λογισμικό της Volkswagen που παραποιούσε τα δεδομένα εκπομπών ρύπων από τα οχήματα της εταιρείας. Εφόσον διαπιστώθηκε η εγκυρότητα των εγγράφων, δόθηκαν αμέσως στη δημοσιότητα, ώστε να διορθωθεί, σε έναν τουλάχιστον βαθμό, το έλλειμμα διαφάνειας που χαρακτηρίζει την TTIP. Πλέον τα έγγραφα είναι διαθέσιμα σε όλους μέσω της ιστοσελίδας https://ttip-leaks.org/.
— Ποια ήταν τα πιο βασικά σημεία των πληροφοριών που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας;
Τέσσερα σημεία μάς προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία, από περιβαλλοντικής πλευράς: η κατάργηση διατάξεων περιβαλλοντικής προστασίας που ίσχυαν επί μακρόν, η προστασία του πλανήτη από τις κλιματικές αλλαγές που θα γίνει ακόμα πιο δυσχερής υπό την TTIP, η κατάργηση της αρχής της προφύλαξης που προβλέπει την απαγόρευση ή την απόσυρση από την αγορά προϊόντων που ενδεχομένως είναι επικίνδυνα, ακόμα και αν τα επιστημονικά δεδομένα δεν επιτρέπουν πλήρη αξιολόγηση του κινδύνου. Η αρχή αυτή θα αντικατασταθεί από ρυθμίσεις, σύμφωνα με τις οποίες θα πρέπει να παρέχονται επιστημονικά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν τους κινδύνους, κάτι που φυσικά σημαίνει ότι οι άνθρωποι και το περιβάλλον θα έχουν εκτεθεί ήδη σε επικίνδυνες ουσίες και προϊόντα, και μάλιστα σε ευρεία κλίμακα. Τέλος, και ως συνέπεια των παραπάνω, μας ανησυχούν οι υπερεξουσίες που εκχωρούνται στις επιχειρήσεις, εις βάρος της υγείας μας, της τροφής μας, των δικαιωμάτων μας και, τελικά, της ίδιας μας της δημοκρατίας.
— Πού ακριβώς εμπλέκεται η Ελλάδα; Ποιες θα είναι οι συνέπειες από τη συμφωνία;
Θα περιμέναμε η ελληνική κυβέρνηση να έχει εκφράσει δυνατά και σταθερά την αντίθεσή της σε μια τέτοια συμφωνία. Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, που έχει πληγεί ήδη σημαντικά από την εφαρμογή των μνημονίων, δεν υπάρχει το περιθώριο να υποστηρίξουμε συμφωνίες που θα βαθύνουν ακόμα περισσότερο την οικονομική κρίση, θα πλήξουν το εργατικό δυναμικό και θα μειώσουν περαιτέρω την ποιότητα ζωής μας. Γι' αυτόν το λόγο, έχουμε απευθυνθεί στις Ελληνίδες και στους Έλληνες βουλευτές και ευρωβουλευτές, ζητώντας να δηλώσουν ξεκάθαρα τη στάση τους απέναντι στην TTIP. Η Κοινωνία των Πολιτών σε όλη την Ευρώπη έχει εκφράσει ήδη την αντίθεσή της στην TTIP. Οι εκλεγμένοι μας εκπρόσωποι πρέπει να δείξουν αν θα υπερασπιστούν τα δικαιώματα των πολιτών ή θα εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των πολυεθνικών επιχειρήσεων.
— Πώς κρίνετε τις αντιδράσεις από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού μετά τις αποκαλύψεις; Βλέπετε να αλλάζει κάτι;
Στις ΗΠΑ οι αντιδράσεις περιορίστηκαν σε μια δήλωση ότι δεν προκαλούν ανησυχία οι διαρροές κι ακόμα ότι υπάρχει ενδεχόμενο σκόπιμης παραπληροφόρησης. Αντίθετα, στην Ευρώπη βλέπουμε μια έντονη κινητοποίηση, με τον Γάλλο Πρόεδρο Ολάντ να δηλώνει την πλήρη αντίθεσή του στη συμφωνία με την παρούσα μορφή της, επειδή παραβιάζει βασικές αρχές της Ε.Ε. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Αυστριακός καγκελάριος Φάιμαν, μιλώντας ενάντια στη CETA, την αντίστοιχη συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. και Καναδά. Οι πραγματικές αντιδράσεις όμως θα φανούν την Παρασκευή 13 Μαΐου, που στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. θα συζητηθούν οι CETA και TTIP από τους υπουργούς Εμπορίου των 28 κρατών-μελών. Περιμένουμε από τον αρμόδιο Έλληνα υπουργό κ. Σταθάκη να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να δηλώσει απερίφραστα την αντίθεση της ελληνικής κυβέρνησης στις δύο αυτές συμφωνίες.
— Τι θα πρέπει να γίνει από δω και πέρα, κατά την άποψή σας;
Το λιγότερο που μπορεί να συμβεί είναι να δοθεί άμεσα στη δημοσιότητα η πλήρης και πιο πρόσφατη έκδοση του προσχεδίου της συμφωνίας. Έτσι, θα μπορέσουν να μάθουν οι πολίτες αλλά και οι εκλεγμένοι εκπρόσωποί τους τι ετοιμάζεται γι' αυτούς, χωρίς αυτούς, και να παρέμβουν. Όσον αφορά την ίδια τη συμφωνία, η Greenpeace ζητάει να σταματήσουν άμεσα οι διαπραγματεύσεις και στη θέση τους να ξεκινήσει ένας ανοιχτός και διαφανής διάλογος, στο επίκεντρο του οποίου θα βρίσκεται η συμμετοχή των ενημερωμένων πολιτών.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση της LIFO.
σχόλια