Η απόπειρα πραξικοπήματος το περασμένο καλοκαίρι, η ταραχώδης περίοδος που ακολούθησε και οι πολλές βομβιστικές ενέργειες κάνουν τη φετινή χρονιά να ολοκληρώνεται αφήνοντας πίσω της ένα τεράστιο πλήγμα στην τουρκική οικονομία και δραματική μείωση του τουρισμού.
Η Deutsche Welle μεταδίδει και αναλύει το κλίμα στην Τουρκία σε άρθρο υπό τον τίτλο «Παραπαίει η τουρκική οικονομία»:
Για τον Χασάν Σελαμέτ, ιδιοκτήτη μικρού κοσμηματοπωλείου στο παζάρι της Κωνσταντινούπολης, είναι πρωτόγνωρη η κατάσταση όπως διαμορφώθηκε μετά την απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο. Λίγες μέρες μετά οι τουρίστες άρχισαν ξαφνικά να μειώνονται. Κατανοώ τους επισκέπτες που δεν θέλουν πια να επισκεφθούν την Κωνσταντινούπολη μετά τα όσα έγιναν εδώ, λέει ο τούρκος έμπορος και τονίζει: «Οι δουλειές έχουν μειωθεί δραματικά. Αν συγκρίνω με πέρυσι διαπιστώνω μείωση που αγγίζει, σύμφωνα με συντηρητική προσέγγιση, το 80% ή ακόμα και το 90%».
Το 13% του τουρκικού ΑΕΠ προέρχεται από τον τουρισμό. Για την τρέχουσα χρονιά υπολογίζεται ότι ο τζίρος έχει μειωθεί τουλάχιστον κατά 40%. Η τουρκική οικονομία παραπαίει. Για πρώτη φορά από το 2009 συρρικνώθηκε το τρίτο τρίμηνο του 2016 κατά 1,8% σε σχέση με πέρυσι. Ο οίκος αξιολόγησης Moody's εκτιμά ότι οικονομία της χώρας θα αναπτυχθεί την επόμενη τριετία μόλις κατά 2,7%, τιμή σαφέστατα χαμηλότερη από την μέση ανάπτυξη 5,5% την τετραετία 2010 – 2014.
Τον τούρκο οικονομολόγο Εγκέ Γιαζγκάν, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Μπιλγκί της Κωνσταντινούπολης, απασχολεί κυρίως η μείωση στις άμεσες ξένες επενδύσεις κατά 50% το πρώτο εξάμηνο του 2016. Στο μικρόφωνο της DW υπογραμμίζει τη σημασία της ΕΕ ως εμπορικού εταίρου της Τουρκίας: «Η Ευρώπη είναι η σημαντικότερη αγορά για τις τουρκικές εξαγωγές. Παράλληλα η χώρα μας εξαρτάται από τις ξένες επενδύσεις, διότι από τη μία διαπιστώνεται στην Τουρκία μεγάλη έλλειψη επενδύσεων και από την άλλη είναι υπερβολικά χαμηλό το ποσοστό αποταμίευσης».
«Βουτιά» ξένων επενδύσεων, ιστορικά χαμηλή ισοτιμία της τουρκικής λίρας, περιορισμός των εξαγωγών και κατάρρευση της τουριστικής κίνησης. Ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Τουρκίας Μεχμέτ Σίμσεκ θεωρεί ότι στην διέξοδο από την οικονομική κρίση θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο η προεδρική δημοκρατία που έχει δρομολογήσει ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν: «Την μεγαλύτερη ανασφάλεια προκαλεί η ανησυχία για την πολιτική σταθερότητα στη χώρα. Θεωρώ ότι η προεδρική δημοκρατία θα αποκαταστήσει την σταθερότητα στην Τουρκία. Από τη μια θα ενισχυθεί η εκτελεστική εξουσία γιατί ανεξάρτητα από τους συσχετισμούς δυνάμεων στο κοινοβούλιο ο πρόεδρος θα κυβερνά για μια πενταετία. Και από την άλλη πλευρά καταργώντας το όριο του 10% για την είσοδο ενός κόμματος στη Βουλή διασφαλίζεται μια πιο δίκαιη εκπροσώπηση όλων των πληθυσμιακών ομάδων στο κοινοβούλιο».
Το κλίμα στην Τουρκία είχε αρχίσει να διαμορφώνεται από το καλοκαίρι καθώς η βιομηχανία της Τουρκίας τον Αύγουστο, βρέθηκε στη χειρότερη κατάσταση από το 2009. Πολλαπλές ήταν επίσης οι αναφορές για τη δραματική πτώση του τουρισμού και οι φωτογραφίες που έδειχναν τα συνήθως γεμάτα κόσμο θέρετρα, να είναι σχεδόν άδεια.
Όπως ανέφεραν τότε οι Financial Times, η μονάδα μέτρησης της παραγωγής των εργοστασίων που έχουν καταρτίσει η Markit και το ISO, δείχνει πτώση της παραγωγής στο 47 τον περασμένο μήνα από 47,6 τον Ιούλιο. Κάθε ανάγνωση κάτω από το 50 υποδεικνύει συρρίκνωση και το ποσοστό παραγωγής του Αυγούστου ήταν πολύ χειρότερο από το 49,3 που ανέμεναν οι οικονομολόγοι. Πρόκειται για τη χειρότερη συρρίκνωση από τις αρχές του 2009.
Οι Τούρκοι κατασκευαστές ανέφεραν μείωση της παραγωγής και των νέων παραγγελιών τον Αύγουστο, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από μια μικρή αύξηση της απασχόλησης.
Με πληροφορίες από Deutsche Welle/ Reuters
σχόλια