Τον Γρηγόρη Βαλλιανάτο τον συμπαθώ και τον εκτιμώ, ασχέτως του αν διαφωνώ αθόρυβα σε πολλά μαζί του. Αφενός μου αρέσουν οι άνθρωποι που υποστηρίζουν σθεναρά τις ιδέες τους, τη δουλειά τους, το «μαγαζί» τους αν θέλετε, αφετέρου τον συγκεκριμένο τον έχω ταυτίσει με κάτι εκπομπές μυστηριώδεις στα παιδικά μου μάτια, στην ασπρόμαυρη τηλεόραση του πατρικού μου.
Όταν του τηλεφώνησα για τη συνέντευξη που θα διαβάσετε, του ζήτησα να συναντηθούμε κάπου στη Β' Πειραιά κι εκείνος πρόθυμα το δέχτηκε. «Θα βρούμε ένα καλό εστιατόριο να πάμε», του πρότεινα, «αφού δεν αρμόζει σε έναν τηλε-σταρ μια ξερή καφετέρια».
Ήρθε σένιος στο ραντεβού, κοστούμι, γραβάτα, μια μεγάλη ομπρέλα στα χέρια, an Englishman στον Κορυδαλλό! Παρακολουθώντας τον να στήνεται για τις φωτογραφικές πόζες, να μιλάει ευγενέστατα στις σερβιτόρες και να αστειεύεται με τους υπαλλήλους του εστιατορίου, συνειδητοποίησα πόσο βουτάει με τα μπούνια μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου, που λέει κι ο ποιητής, πόσο εκ φύσεως και όχι εκ θέσεως επικοινωνιακός είναι − ένα χάρμα να τον βλέπεις.
Κι όταν η συζήτηση ξεκίνησε, για να τερματιστεί μετά από ένα ευχάριστο δίωρο, κατάλαβα και κάτι άλλο: ο Βαλλιανάτος δεν είναι κάλπικος, όπως δεν μπορεί να είναι κάλπικος κάθε άνθρωπος που αφιερώνει τη ζωή του σε έναν σκοπό − ο ίδιος, εν προκειμένω, στην πλήρη απενοχοποίηση του σεξ και στην ενίοτε απέλπιδα αναζήτηση της ελευθερίας.
— Τη στιγμή που σου τηλεφώνησα, γιατί μπέρδεψα την ώρα του ραντεβού μας, μου είπες ότι δεν πειράζει, αφού, ούτως ή άλλως, όλο αυτό σου θυμίζει κινηματογραφικό σενάριο. Τι σε έκανε να το πεις;
Ομολογώ ότι μου έχουν ζητήσει να δώσω συνεντεύξεις κάπου μέσα ή έξω, αλλά το να πάμε σε μια άλλη πόλη, αυτό το θεωρώ πολύ πρωτότυπο. Φαντάζομαι ότι έχει να κάνει με κάποιες δικές σου αναμνήσεις. Είναι πολύ ωραίο το εστιατόριο! Έχουμε και τοποθέτηση προϊόντος στη συνέντευξη; Αστειεύομαι. Χαίρομαι πολύ, γιατί εκτιμώ τη δουλειά σου.
— Έχεις καμιά καλή ιδέα ή θα το πάρω όλο πάνω μου;
Θα το πάρουμε όλο πάνω μας!
— Άντε να δούμε! Λοιπόν, θα σου πω ότι ως παιδί δύο φορές σοκαρίστηκα στην ελληνική τηλεόραση: η μία ήταν όταν είδα τον συνθέτη Γιώργο Κατσαρό να αποχωρεί από ένα πάνελ, αποκαλώντας τον τραγουδιστή Τάκη Μπινιάρη «αρσενική πουτάνα του Κολωνακίου».
Το θυμάμαι. Στάθηκα αλληλέγγυος! (γέλια)
— Η άλλη, όμως, ήταν με σένα...
Που είπα «να χύσει μες στο σώμα του άλλου».
— Μπράβο, αυτό!
Και μου λέει ο Γιομπαζολιάς: «Κύριε Βαλλιανάτο, γιατί χρησιμοποιείτε λέξεις που δεν καταλαβαίνει ο κόσμος;» Ήταν κι ο πατήρ Φιλόθεος Φάρος εκεί, κατάλαβες; Τότε πέταξα την επόμενη ατάκα: «Προτιμώ ένα χωριό σοκαρισμένο από ένα χωριό μολυσμένο». Η εκπομπή είχε γίνει για το AIDS, χρονιάρα μέρα που βρισκόμαστε κι εμείς τώρα. Ήταν η μόνη αιτία που δάνεισα τότε τη φάτσα μου στην τηλεόραση, Χριστούγεννα του 1985.
Το προϊόν AIDS έχει για μένα μεγάλο συναισθηματικό βάρος και πάρα πολύ πόνο, έχοντας χάσει τρεις γενιές φίλων με φρικτό τρόπο. Οι άνθρωποι έμεναν «προβιές», όπως έλεγα, και φαντάσου πόσο έπρεπε να χτυπιέσαι για να λες «Παιδιά, δεν είμαστε εμείς!». Τόσα χρόνια μετά έχουμε 35.000.000 ανθρώπους χτυπημένους από τον ιό και μόνο τα 3.000.000 είναι αδερφές, οι άλλοι είναι κυρίες και κύριοι!
Όταν βλέπεις τους ανθρώπους να πεθαίνουν σαν τις μύγες, όταν ζεις σε μια χώρα όπου δεν μιλάει κανείς για σεξ και μόλις πριν από τρία χρόνια έχει αποποινικοποιηθεί η μοιχεία, ξαφνικά σου πέφτει ο ουρανός στο κεφάλι και τρομάζεις με κάποια πράγματα που ακούς. Ο σκοπός ήταν να συνέλθει ο κόσμος και να βάλει καπότα, τόσο απλά.
— Το '85, ε; Σκέψου ότι ήμουν 11 ετών και το θυμάμαι καλά. Πήγα και ρώτησα τους γονείς μου...
Ένα ανώμαλο παιδάκι (γέλια). Τι σου 'παν; «Άσε, χύνουν οι κανάτες, όχι οι άνθρωποι». Όπως τότε έλεγαν «ο επιπολασμός του ιού», μιλάμε, δεν ξέρανε τίποτα! Θυμάσαι, λοιπόν, την πρώτη μου ever τηλεοπτική εμφάνιση και γι' αυτό σου εξηγώ ότι το AIDS ήταν ένας δυνατός λόγος, αφού διαφορετικά κανείς δεν με έβγαζε στην τηλεόραση.
Αν υποτεθεί ότι όλη η ιστορία άρχισε το '75, το '76 και το '77, πάμε στο '85, σχεδόν μια δεκαετία μετά, χωρίς κανένας να έχει εμφανιστεί εκπροσωπώντας μία ομάδα ή απλώς λέγοντας: «Είμαι μια αδερφή που σας τα λέει». Όλο αυτό έγινε για το AIDS, επαναλαμβάνω!
— Η έκφραση που χρησιμοποίησες ήταν αποτέλεσμα σκέψης ή απλώς βγήκες και μίλησες σε μια καθομιλουμένη, κεκλεισμένων των θυρών, γλώσσα;
Όχι, ήταν επί χάρτου. Είπα να πω κάποια πράγματα για να θυμούνται και την ιστορία και μένα.
— Από πρόκληση δηλαδή.
Εννοείται! Όταν βλέπεις τους ανθρώπους να πεθαίνουν σαν τις μύγες, όταν ζεις σε μια χώρα όπου δεν μιλάει κανείς για σεξ και μόλις πριν από τρία χρόνια έχει αποποινικοποιηθεί η μοιχεία, ξαφνικά σου πέφτει ο ουρανός στο κεφάλι και τρομάζεις με κάποια πράγματα που ακούς. Ο σκοπός ήταν να συνέλθει ο κόσμος και να βάλει καπότα, τόσο απλά.
— Και γιατί «να χύσει» και όχι «να εκσπερματίσει»;
Νομίζω ότι το «να χύσει» το θυμούνται ακόμα. Αυτό δεν είπες κι εσύ;
— Σε πόση αγωνία πρέπει να ζεις καθημερινά για να αποφαίνεσαι μονίμως με προκλητικό τρόπο;
Είναι μια άποψη επικοινωνιακή. Η σχολή του σοκ.
— Άρα, είσαι αλλιώτικος εκτός φώτων και προβολέων;
Δεν πιστεύει κανείς ότι είμαι ένας πάρα πολύ διακριτικός άνθρωπος. Εγώ κάνω μια δουλειά με μεγάλη συναίσθηση κι εσύ καταλαβαίνεις πως για να κάνει κάποιος αυτήν τη δουλειά, δεν τον τράβηξε κανείς σε μια ομάδα, πήγε και τραβήχτηκε μόνος του.
Εγώ δεν αντιμετώπισα ποτέ bullying, είχα δει τις εκδηλώσεις των τραβεστί στο Λουζιτάνια, είχα τραγικές αναμνήσεις από τη χούντα και αποφάσισα ότι αυτός ο κόσμος χρειάζεται μια φωνή κι εφόσον εγώ το αντέχω, θα κάνω ένα βήμα παραπάνω.
Κι όταν με ρώταγαν «εσείς ποιον εκπροσωπείτε;», απαντούσα «εκπροσωπώ τα μέλη ενός συλλόγου και είμαι σ' αυτούς υπόλογος, όλοι οι άλλοι είσαστε γραμμένοι». Πάντως, αν τα καταφέρουμε σ' αυτήν τη συνέντευξη, θέλω να μιλήσουμε για πέντε Γρηγόρηδες οι οποίοι έχουν μια σχέση παρτούζας και είναι τελείως διαφορετικοί μεταξύ τους.
— Και πώς αποφεύγεις τις εσωτερικές, κατά μόνας συγκρούσεις;
Εύκολα! Ο ένας Γρηγόρης είναι ο ακτιβιστής, όπως ξεκινήσαμε. Ο δεύτερος είναι ο δημοσιογράφος, άλλη ιστορία, με άλλες προδιαγραφές. Ο τρίτος είναι ο πολιτικός επιστήμονας. Ο τέταρτος είναι ο πολιτικός. Και ο πέμπτος είναι ο καλλιτέχνης: βάλε εκεί μέσα sex club, rock'n'roll κ.λπ.
— Πολιτικός και καλλιτέχνης με sex club, ε, ακούγεται κάπως.
Πάρα πολλοί άνθρωποι υπάρχουν έτσι, απλώς η ψυχούλα τους το ξέρει.
— Είσαι λίγο η προσωποποίηση της αυτοαναφορικότητας;
Εγώ σπούδασα αυτήν τη δουλειά: πώς πρέπει να είναι η δημόσια εικόνα των ανθρώπων. Τα λέμε απλά τώρα, αλλά αυτός που έρχεται σε μένα μου λέει «θέλω να με φτιάξεις έτσι κι έτσι».
— Μα, το έκανες αυτό για τον Γιώργο Παπανδρέου.
Ο Παπανδρέου προερχόταν από την Αμερική, είχε μακριά μαλλιά, μούσια, κιθάρα και «peace corps» κι έπρεπε να γίνει ένας υπουργός που να ξέρει πώς να φοράει το σακάκι του ή να μη φιλάει τον Πατριάρχη στα μούτρα.
— Εσύ, δηλαδή, του έμαθες πώς να φιλάει τον Πατριάρχη; Περίγραψέ μου τη σκηνή.
(γέλια) Όταν ήταν υπουργός Παιδείας, ήταν και Θρησκευμάτων. Υπήρχαν και παπάδες, λοιπόν, αλλά ο άνθρωπος δεν ήταν απ' τους παραδοσιακούς θρησκευόμενους και δεν ήξερε πώς να τους προσφωνήσει. Ο Θεσσαλονίκης, ας πούμε, στη Θεσσαλονίκη λέγεται «Παναγιότατος», ενώ στην Αθήνα «Σεβασμιότατος».
Αυτά ήταν του πρωτοκόλλου, που δεν τα μπορούσε ο Παπανδρέου, όπως δεν μπορούσε και όταν πηγαίναμε μαζί στην Κίνα ή στην Κορέα, όπου οι άνθρωποι κάθονταν με συγκεκριμένο τρόπο κι έκαναν συγκεκριμένες κινήσεις. Θέλω να πω ότι το μόνο πράγμα που ίσως ενδιέφερε τον Παπανδρέου ήταν να βάζει τα αθλητικά του και να τρέχει, δέχτηκε όμως να μπει σε έναν ρόλο.
— Είχες ρόλο σκηνοθέτη επομένως, σε αποστολή ανορθόδοξη.
Αυτό έχω σπουδάσει και αυτήν τη σχέση σκάντζαρα με τον συγκεκριμένο πελάτη. Πλην Χρυσής Αυγής και ΚΚΕ, έχω δουλέψει με όλα τα κόμματα και με βουλευτές, είτε προεκλογικά είτε με πολλούς wannabes που δεν «έγιναν» ποτέ.
— Θα είμαι πολύ αδιάκριτος αν ρωτήσω ποια είναι η ταρίφα που κόβεις;
Εξαρτάται από το πόση δουλειά πρέπει να γίνει. Στρογγυλεύεις τις γωνίες του άλλου, αν δεν μπορεί να το στηρίξει, και αναδεικνύεις μερικά διαμαντάκια. Είναι ανάγκη να λέμε τιμές, μέρες που 'ρχονται; Ας απαντήσω λέγοντας πως και με δύο μέρες δουλειά μόνο κάποιοι άνθρωποι είναι έτοιμοι. Ή υπάρχουν άλλοι που μου λένε «θέλω να παρακολουθείς τις δημόσιες εμφανίσεις μου και να μου τις σχολιάζεις», κάτι θεμιτό.
Ξέρεις πόσο δύσκολο είναι να το κάνεις αυτό για κάποιον με συχνές τηλεοπτικές εμφανίσεις; Πρέπει να πας μέρες πριν, να δεις το στούντιο, τα χρώματά του, να του πεις τι γραβάτα να φορέσει, τι κοστούμι. Έχω πάρα πολλές γραβάτες γι' αυτόν το σκοπό, όπως και πολλούς συμβούλους, άλλον για την κινησιολογία, άλλον για το ντύσιμο κ.λπ.
Πέρσι είχα τη δυνατότητα να κάνω ανάλογο μάθημα σε τάξη του Θεάτρου των Αλλαγών και επειδή οι ηθοποιοί είναι ψωνάρες αισθάνονταν πάρα πολύ άνετα.
— Όταν ξεκινούσες στον ακτιβιστικό στίβο, μπορούσες άραγε να προβλέψεις ότι θα γινόσουν στυλιστικός σύμβουλος πρωθυπουργών;
Μπορούσα!
— Τόσο φιλόδοξος!
Όχι, αλλά από πολύ μικρό με ενδιέφερε η πολιτική επιστήμη. Οι αστικές μου σπουδές σ' αυτά τα σχολεία και σ' αυτά τα πανεπιστήμια με οδηγούσαν εκεί. Ανέλαβα να ξεθεμελιώσω τον δρόμο όπου βάδιζα και να βάλω ο ίδιος τις νάρκες που θα πατούσα στην ακτιβιστική μου πορεία.
— Από πολύ μικρός ήσουν και αυτό που λέμε «social freak»;
Θα σου πω − κι έχει ενδιαφέρον αυτό: ήμουν έξι χρονών και η μαμά μου με πήγαινε στη Χορωδία των Ανακτόρων ως σολίστ άλτο, με τον αδερφό μου σοπράνο. Γυρνάγαμε στα κινηματοθέατρα τότε και ήξερα ότι τραγουδάω ωραία, χωρίς να έχω αγοραφοβία. Εκπαιδεύτηκα πολύ σκληρά και ο μαέστρος το διέβλεπε αυτό. Άρα η σχέση μου με το κοινό είναι αδιάφορη, με την έννοια ότι δεν με αγχώνει.
— Και κυνικός από μικρός!
Είμαι.
— Το παραδέχεσαι.
Κυνικός είναι ένας άνθρωπος του οποίου τις απαντήσεις χαίρεσαι να ακούς. Εσύ τώρα σκέφτεσαι «υπάρχει περίπτωση να το πει όπως θέλω να τ' ακούσω;» κι εγώ δεν το λέω για να τ' ακούσεις − αυτό είμαι. Όπως λέγαμε στην αρχή! Αν εσύ θυμάσαι το «χύσιμο» απ' την Παγκόσμια Ημέρα AIDS του '85, αυτό είναι και το ίδιο το AIDS, ένα «χύσιμο» και τίποτε άλλο.
Οι συγκυρίες, τελικά, σ' αυτήν τη συνέντευξη είναι απίστευτες! (απευθύνεται στον σερβιτόρο) Ακόμα και τον φίλο εδώ που μας σερβίρει τον θυμάμαι από το Factory!
— Μου μίλησες πριν για ένα μεγαλοαστικό background.
Μεσοαστικό θα το έλεγα. Εκείνα τα χρόνια υπήρχαν οι πολύ πλούσιοι και υπήρχαν κι εκείνοι που είχαν έρθει απ' τα χωριά. Μεγάλωσα στο Παλαιό Ψυχικό, αλλά όλοι μας γεννηθήκαμε στην Πλάκα κι εκεί θα γυρίσουμε κάποτε. Όταν το κλίμα γέμισε Ερωτόκριτους και Αρετούσες και μπουάτ, ο πατέρας μου μας πήρε και φύγαμε, γιατί το κλίμα ήταν ακατάλληλο για ανηλίκους.
— Τι κακό είχαν οι έρμοι, ο Ερωτόκριτος και η Αρετούσα;
Εννοώ πως είχαμε γεμίσει μαγαζιά, φωνές και φασαρία. Τα παιδάκια είχαμε μάθει κάπως πιο ήσυχα.
— Θα είχες φρικάρει εσύ με τη Μεταπολίτευση, με τα αμπέχονα.
Καταρχάς, η χούντα για μένα ήταν εξαιρετικό σοκ! Το '67 ήμουν έντεκα, άρα έχω αναμνήσεις, όπως κι εσύ το '85. Θυμάμαι τον Κανελλόπουλο σε κατάσταση φοβερή να γράφει μες στη φυλακή ολόκληρη εγκυκλοπαίδεια, την «Ιστορία του Ευρωπαϊκού Πνεύματος».
Στα σχολεία μπήκαν φαντάροι και μετά στρατιωτικοί που έλεγαν «δεν θα τραγουδάτε αυτά» ή λογόκριναν τις ταινίες. Είχα ανταριάσει και ζωγράφιζα σφυροδρέπανα πάνω στα θρανία του σχολείου.
— Φαντάσου!
Φαντάσου, ναι, ποιος; Εγώ! Μετά, πήγα φαντάρος, Αεροπορία, ως ανεπιθύμητος!
— Ποια η αιτία;
Το Α2 είχε βρει ότι είχα πάει στο τάδε βουλγάρικο βιβλιοπωλείο ή στη ρωσική εκκλησία, ξερω γω, και ότι πουλούσα «Αυγή» στην Ομόνοια, που ήταν εντελώς ψέμα. Όλα αυτά τα ανακάλυψε ο αδερφός μου, ο οποίος είναι θεολόγος και υπηρέτησε στο Α2 αργότερα. Υπηρέτησα στην Καλαμάτα, αλλά εγώ ονειρευόμουν το ΝΑΤΟ, ήθελα τα «λούσα». Μου είπαν όμως «καλά, τράβα τώρα στην Καλαμάτα», όπου υπηρέτησα 26 μήνες − να τα ακούνε μερικοί να μη χοροπηδάνε. Εγώ τότε σπούδαζα παράλληλα, έκανα τένις, κολύμβηση, φρόντιζα το σώμα μου.
Στην Καλαμάτα, μάλιστα, ιδρύσαμε και μια λέσχη κινηματογράφου και φέρναμε τα πιο αδιανόητα κομμουνιστικά φιλμ. Κάναμε φαντάροι με τον Στάθη Σταυρόπουλο τον σκιτσογράφο, ο οποίος μου είχε ζωγραφίσει υπέροχα ολόκληρο το σπίτι, ένα υπόγειο που είχε εγγυηθεί ένας θειος μου για να μου το παραχωρήσει.
— Σε βλέπω να μιλάς τώρα και παρατηρώ ότι χαίρεσαι να ανασύρεις μνήμες.
Ναι, έχει πλάκα! Έχω απίστευτες σφήνες μνήμης. Ενώ μπορεί να ξεχνάω, ανοίγει ξαφνικά ένα παγοθραυστικό και θυμάμαι κάτι απίστευτες λεπτομέρειες, τις οποίες πάλι ξεχνάω μετά.
— Λογικό. Η έντονη πολυπραγμοσύνη μάς αποστασιοποιεί από τις μνήμες και το παρελθόν μας.
Δεν το νομίζω. Έχω τη διαστροφή να προγραμματίζω πολύ μακροπρόθεσμα και προσπαθώ να το δείξω στον κόσμο, αφού όλοι σε περιμένουν με τα πιρούνια.
— Να ένα άγχος που έχεις.
Απ' την πρώτη στιγμή που κατέβηκα με το ΑΚΟΕ και είπα ότι είμαι ομοφυλόφιλος ήξερα ότι έπρεπε να έχω συγκροτημένο δημόσιο λόγο. Πρόσεξε, κανείς δεν θα σε ξέρει για τις σπουδές σου και όλοι θα λένε «αυτός είναι ο εκπρόσωπος των ομοφυλοφίλων». Αυτό κατάλαβα, κάτι που ήταν κατάρα εκείνη την εποχή.
Και, ξέρεις, το να κάνεις μαγκιά την κατάρα δεν ήταν πάντα εύκολο. Προκαλώ, όποιον με αποκαλεί «επαγγελματία ομοφυλόφιλο», πρώτον, να συνειδητοποιήσει τι λέει ή να κάνει καμιά πρόβα τον τρόπο που το λέει και, δεύτερον, να σκεφτεί αν είναι κανένα ατού αυτό τη σήμερον ημέρα.
Στην τηλεόραση σ' αγαπούν χωρίς να έχει σημασία τι λες, τι κάνεις, αν βρίζεις... Έχω εισπράξει πολλή αγάπη και λιγότερα μπινελίκια. Όταν ξεκίνησα τις εκπομπές, έρχονταν γράμματα στα κανάλια. Αγοράκια και πιο πολλά κοριτσάκια: «Εγώ θα σε ισιώσω» ή «Η κόρη μου θα σε ισιώσει»...
— Αλίμονο αν εσύ μάσαγες από κριτική.
Μου έχει ασκηθεί πάρα πολύ σκληρή κριτική, την οποία προκαλώ!
— Δεν μου λες κάτι πρωτότυπο.
Είναι όμως ο τρόπος να έχεις εσύ τον έλεγχο της ατζέντας. Όταν σε περιμένουν με τα πιρούνια, που είπα πριν, πρέπει εσύ να 'χεις την πρωτοβουλία των κινήσεων. Όταν ο κόσμος γλύκανε με τους γκέι και το AIDS και διοργανώνονταν διάφορα γκαλά κ.λπ., έπρεπε εγώ πάλι ν' ανοίξω τη βεντάλια. «Ωραία», σκέφτηκα, «καλά πάμε με τους γκέι και το AIDS, τώρα πρέπει να πιάσω όλες τις σφραγίδες της Αποκάλυψης, τουτέστιν τους μετανάστες, τις εθνικές μειονότητες, τους χρήστες, την πορνεία, τους Εβραίους, όλους τους διωκόμενους».
— Δεν σου προσάπτω πονηρούς σκοπούς, αλλά δεν μπορώ να μη σχολιάσω πως η απώτερη σκέψη σου ίσως ήταν «κάπως πρέπει να τη βγάλουμε τώρα που το θέμα των γκέι και του AIDS πέρασε ως ατζέντα».
Όχι, γιατί ήθελα όλα αυτά που σου είπα να είναι ένα πακέτο, δεν ξεχώρισα ποτέ τις μειονότητες. Έτσι, υπήρξαν αντιδράσεις του στυλ «μα, με τι ασχολείσαι τώρα;». Ήρθαν οι Αλβανοί και λέγανε να μην τους βάλουμε στα μαγαζιά. «Α, έτσι είστε;» τους έλεγα και τους καλούσα να το συζητήσουμε.
— Πιστεύεις ότι η ιδιωτική τηλεόραση σε εξέθρεψε;
Πάρα πολύ! Κοίταξε, όμως, έβγαινα και σε εκπομπές ακόμα και στην ΥΕΝΕΔ. Θυμάσαι που εμφανιζόμουν με έναν Χατζηφώτη της εκκλησίας; Βασιλική μετά τρούλου τον έλεγα! Αυτός υποστήριζε ότι ο Καβάφης δεν ήταν ομοφυλόφιλος αλλά αυνανιστής.
— Και ένας αστρολόγος ότι η Βουγιουκλάκη έπινε αίμα βρεφών και τον άκουγαν όλοι προσηλωμένοι. Ήταν φρικτή, τελικά, εκείνη η περίοδος και ολότελα αντιπνευματική για τα δικά μου σταθμά.
Εγώ πάτησα πάρα πολύ στην ιδιωτική τηλεόραση! Σκέψου ότι έχω κάνει εκατοντάδες εκπομπές σε έξι κανάλια και τέσσερα ραδιόφωνα. Ο κόσμος βαριέται δηλαδή να με βλέπει και αυτό το έχω, όχι πάντα για καλό σκοπό. Με έδειχνε η γιαγιά στο σούπερ μάρκετ και έλεγε «ααααα, αυτός», χωρίς να έχει ανάγκη να ξέρει και τι λέω ακριβώς, γιατί έτσι θα κατέρρεε το οικοδόμημα.
Στην τηλεόραση σ' αγαπούν χωρίς να έχει σημασία τι λες, τι κάνεις, αν βρίζεις... Έχω εισπράξει πολλή αγάπη και λιγότερα μπινελίκια. Όταν ξεκίνησα τις εκπομπές, έρχονταν γράμματα στα κανάλια. Αγοράκια και πιο πολλά κοριτσάκια: «Εγώ θα σε ισιώσω» ή «Η κόρη μου θα σε ισιώσει»...
— Θέλω να πούμε λίγο για τη θητεία σου στο περιοδικό «Αμφί».
Ασχολήθηκα από τα τέλη των 70s και ως διευθυντής του από το '83 ως το '85.
— Τι θυμάσαι από τον Λουκά Θεοδωρακόπουλο; Ελπίζω να μην ξεχνάς, αν μη τι άλλο, πως το «Αμφί» ξεκίνησε ως αριστερό έντυπο.
Ο Λουκάς ήταν μια πάρα πολύ σπάνια φιγούρα ανθρώπου, αυτός για τον οποίο γλυκαίνω όταν έρχεται η αριστερά στο μυαλό μου. Χάρη σ' αυτόν μπορώ να συνδυάσω την αριστερά με τη γλύκα!
Ο Λουκάς ήταν ένας βλάχος από τα βουνά που ήρθε στην Αθήνα, έμαθε γράμματα και αφοσιώθηκε στη δουλειά αυτή από τότε που του συνέβη η θλιβερή ιστορία με τον Καιάδα. Τους είχαν ξεφτιλίσει επί χούντας τους ανθρώπους, αλλά αυτός είπε: «Τέτοιοι είστε; Θα με βρείτε απέναντι, θα θυμηθώ τον Μάη του '68 και θα κάνουμε επανάσταση».
Γύρω του ήταν ο Βελισσαρόπουλος, αλλά και άνθρωποι σαν τον Μάρκελλο Νύχτα, τον Νίκο Μουρατίδη. Θυμάμαι τον Λουκά που έμενε στην οδό Σκαλιστήρη, να γράφει σε μια γραφομηχανή με κάτι μανταλάκια απάνω. Ένας άνθρωπος σαν αυτόν, που είχε μεταφράσει 70 ολόκληρα βιβλία, δεν μπορούσε παρά να γελάει όταν τον ρωτούσαν αν έχει παιδιά. Απαντούσε: «Εννοείται πως έχω παιδιά, γενιές ολόκληρες για την ακρίβεια».
Λόγιος και αριστερός, αλλά με πολύ καθαρό βλέμμα, που ξεκινούσε τη διακήρυξή του ως εξής: «Τον Μεσαίωνα μάς καίγανε με τις μάγισσες, αργότερα μας έκαναν τα ίδια ο Χίτλερ και ο Στάλιν». Σου θυμίζω ότι ΚΚΕ και ΚΚΕ Εσωτερικού είχαν τελείως διαφορετική ατζέντα. Η ΕΦΕΕ τους ομοφυλόφιλους μας έδιωχνε από το Πολυτεχνείο.
Κάτι τρελοί αριστεριστές μάς υποστήριζαν και σιγά-σιγά η κατάσταση άλλαξε. Ο Λουκάς, τέλος, είχε συγκρουστεί με το γαλλικό λόμπι των διανοουμένων και πλήρωσε ακριβά την κριτική των εφημερίδων. Σε μία απ' τις πρώτες εκδηλώσεις της ΑΚΟΕ είχε γραφτεί: «Εκπρόσωποι των ομοφυλοφίλων επισκέπτονται τον υπουργό ντυμένοι ανδρικά».
Από πού ξεκινήσαμε και φτάσαμε στο Τζέισον-Αντιγόνη! (γέλια) Η κόντρα με τον Λουκά ήταν ότι εγώ είχα έρθει από την Αμερική, εξωγήινος, κι εκείνος παραήταν λόγιος. Στην Ελλάδα κανείς δεν έλεγε γκέι.
Μας έλεγαν ότι έπρεπε να είμαστε σοβαροί, ενώ οι εφημερίδες έγραφαν για «τοιούτους». Το «ομοφυλόφιλος», πάντως, για μένα παραμένει φαρμακευτικός όρος. Το «γκέι», πάλι, είναι καλύτερο, στα αγγλικά σημαίνει «χαριτωμένος, χαρούμενος». Όπως είναι σήμερα η λέξη «queer».
— Σ' αρέσει η λέξη αυτή;
Όχι, αλλά την υιοθετώ γιατί είναι περίεργη και σηματοδοτεί μια περίεργη ομάδα ανθρώπων. «Queer» μπορεί να είναι ο καθένας που νιώθει περίεργος, που λέει «αυτό είμαι, άμα σ' αρέσω, φα' το στα μούτρα και πάμε παρακάτω»! Για να συμπληρώσω όμως για τον Λουκά, είχε τρομάξει πολύ με το AIDS τότε.
— Το '85 ήταν ήδη ηλικιωμένος. Είχε ενεργή σεξουαλική ζωή;
Είχε τις αρπαχτές του, αλλά έβλεπε τους ανθρώπους να πεθαίνουν δίπλα του. Ο Ανδρέας ο Βελισσαρόπουλος έφυγε από AIDS τότε! Φαντάσου ότι ήμασταν στο στόμα του λύκου και το ΑΚΟΕ αρνιόταν να παραδεχτεί ότι πέθανε από AIDS. Τα θυμάμαι και τρελαίνομαι! Είχα έναν γιατρό φίλο, μέλος του ΑΚΟΕ, που έλεγε «πέθανε απ' την καρδιά του», ενώ ο άνθρωπος έλιωνε για μέρες.
Ο Λουκάς ήταν ένας θησαυρός που θα τον αναζητάμε για πολλά χρόνια ακόμα. Είχε μία γραβάτα την οποία φορούσε επί είκοσι χρόνια στις συνεντεύξεις του. Την ίδια! Έλεγε: «Δεν θέλω να 'μαι δημόσιος υπάλληλος, δεν θέλω το κράτος, εγώ ζω από τις μεταφράσεις μου». Πέθανε πλήρης ημερών πριν από καμιά δεκαριά χρόνια κι ένιωσα σαν να είχα μια πατρική απώλεια.
Καλά, φάε και λίγο το φαΐ σου, αισθάνομαι άσχημα.
Τρώω, θα βγει καλή συνέντευξη και φταις εσύ γι' αυτό. Λοιπόν, είχα την ευκαιρία να ταξιδέψω πάρα πολύ στη ζωή μου με έναν μοναδικό σκοπό: να ανακαλύψω πόσο μαλάκας είμαι!
Τρώμε στέικ ταρτάρ, ζηλέψτε αναγνώστες μας, αλλά δεν το φανταζόμουν πως θα λέγαμε όλα αυτά, εγώ που έχω φορέσει κελεμπίες, έχω διδάξει σε εκπαιδευτικά ιδρύματα του Πακιστάν και έχω γνωρίσει έναν κόσμο που είχε πολλά να πει και να μου μάθει.
Σκέψου ότι πήγαμε στο Πακιστάν, σε μια πανέμορφη πόλη της οποίας το μοναδικό ξενοδοχείο το ανατίναξαν οι τζιχαντιστές, και κάναμε διαδήλωση για το AIDS! Πήραμε ένα σεντόνι και γράψαμε απάνω κομμάτια από το Κοράνι που έλεγαν πόσο ανεκτικός είναι ο Αλλάχ!
Σταματούσαν στον δρόμο και τους ζητάγαμε λεφτά ως γυναικείες οργανώσεις, χωρίς μαντίλα κιόλας! Ήταν η μόνη μέρα που εγώ φόρεσα δυτικό κοστούμι για να μη διατρέξω κίνδυνο. Αυτοί οι άνθρωποι μου έμαθαν να είμαι ανεκτικός στην κάθε μαλακία που ακούω και που λέω. Μαλάκας είμαι, ναι, αλλά όχι από πριν!
— Μια λέξη που οι πολιτικώς ορθοί θα απέφευγαν εσύ τη λες για τον εαυτό σου όλο αυταρέσκεια.
Καταρχάς, είμαι πολιτικώς ανάσκελα, όχι ορθός!
— Αυτό κι αν ακούγεται στο πλαίσιο promotion του εαυτού σου!
Για να δεις πόσο ανώμαλος είμαι, το '74, με την τουρκική εισβολή, πήγαμε ως φοιτητές στον Αναστάσιο, τον σημερινό Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας, στη Μονή Πετράκη, και του είπαμε: «Κρατάμε λάδι, χοιρινό, κοτόπουλο και τυρί και θα εφοδιάζουμε τα εστιατόρια της Κύπρου, θα κόβουμε κουπόνια και θα 'ρχονται εδώ οι φοιτητές που είχαν μείνει αμανάτι και οι αιχμάλωτοι πολέμου για να τρώνε». Αυτό ήταν η αρχή ενός ακτιβισμού!
— Πώς ξεχώρισες τον ακτιβισμό από τη γραβάτα - κοστούμι; Ειδικά εκείνα τα χρόνια δεν ταίριαζαν με τίποτα αυτά μεταξύ τους.
Εκτός από την αριστερά και το Πολυτεχνείο υπήρχαν η Νομική και άλλες φιλελεύθερες, θα λέγαμε σήμερα, προσπάθειες αντίστασης στη χούντα. Υπήρχαν ο Γιώργος Βερνίκος, ο Παναγιώτης Κανελλάκης και άλλοι, δεν ήταν όλοι ΚΚΕ ή αριστεριστές ή αναρχικοί. Αστοί εναντίον της χούντας ήτανε που φάγανε και πολύ ξύλο.
Η δική μου αντίσταση ήταν προς το λαϊκότερο, ελάχιστοι γνωρίζουν πως για να πάω κόντρα στην αστική μου καταγωγή έμαθα κλαρίνο δίπλα στον Τάσο Χαλκιά, όπως και ότι έκανα βυζαντινή μουσική με τον Χατζηθεοδώρου. Είχα διαφορετική αντίληψη, δεν ήταν πολτός για μένα τα πράγματα. Διαφωνούσα με μια υφέρπουσα «ματσίλα» στην αριστερά, όπου οι γυναίκες περνούσαν άσχημα.
Υπήρχε και δυσπιστία απέναντι στους ομοφυλόφιλους. Μαζί δηλαδή τα συζητούσαμε, αλλά όταν ήταν να προχωρήσει ένα γκέι παιδί, δεν προχωρούσε. Δεν μιλάω για το ΚΚΕ που διέγραφε αλλά για τους πιο πολιτισμένους που μου λέγανε: «Να σου πούμε, Γρηγόρη, ωραία τα λέμε, συμφωνούμε, αλλά υπάρχουν και κάποια όρια, έτσι;».
— Μου λες ότι το αντιαριστερό σου μένος οφείλεται στην ομοφοβία που είχες εισπράξει στα ξεκινήματά σου;
Όχι, όχι. Θα σ' το πω να ξαλαφρώσω! Συμφωνούμε στην αναζήτηση της ελευθερίας εμείς οι δύο, στην αναζήτηση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Άμα εσύ δεν ξέρεις πώς να βρεις λεφτά για να τα στηρίξεις όλα αυτά, είσαι αμέσως προδότης.
Η Θάτσερ, την οποία μισώ, έλεγε κάτι πολύ σωστό: «Το πρόβλημα με τον σοσιαλισμό είναι ότι τελειώνουν τα λεφτά των άλλων». Σήμερα που έχει κυλήσει νερό στ' αυλάκι, ξέρει κανείς πώς θα βγουν λεφτά από την αριστερά; Πουλάει τις ιδέες της και συνθηκολογεί γιατί ακριβώς δεν έχει λεφτά να στηρίξει το ιδεολογικό της υπόβαθρο. Πρόκειται για ένα τεράστιο πολιτικό έγκλημα, το οποίο το πληρώνουν οι ιδέες και γι' αυτό τους την «μπαίνω» πάρα πολύ άσχημα.
Αυτοί πάλι έχουν ένα θέμα με τις μάζες, ενώ εγώ με το άτομο, είμαι άλλης σχολής. Είναι τεράστια απογοήτευση όλα αυτά για ανθρώπους ρομαντικούς, ιδεολόγους, που ακόμη ψάχνονται και εκτίθενται.
— Σ' ακούω χωρίς να συμφωνώ μαζί σου, έχω άποψη και παράγινε πολιτική η κουβέντα, αλλά κράτα το ότι σου αναγνωρίζω πολλά καλά, κατά το «ο Βαλλιανάτος, αν δεν υπήρχε, θα έπρεπε να τον εφεύρουμε».
Και μόνο που σας κάνω επικοινωνιακό κλύσμα, κάπως θα πρέπει να με αντιμετωπίσετε. Δεν είμαι παραπονεμένος από τον κόσμο, λέω τέρατα, αλλά θεωρώ ότι κάθε φορά θα 'ναι πιο οικεία η αντίδραση.
— Εκφράζεις τη δεξιά όψη του γκέι κινήματος, αυτό το πιστεύεις;
Το καταλαβαίνω απόλυτα. Υπάρχει μια αριστερή δικτατορία στα ανθρώπινα δικαιώματα και το λέω τόσο σκληρά για να ηρεμήσουμε.
— Δώσε μου έναν ορισμό της προσωπικής σου ευτυχίας.
Δεν πιστεύω στην τύχη, άρα ούτε και στην ευτυχία. Η χαρά μου είναι μια εσωτερική πληροφορία που μου λέει να απλώνω τα χέρια μου και να μη σταματάω ποτέ, σαν να μου λέει πως μπορώ να κάνω απόπειρα για να είμαι ελεύθερος.
Πιστεύω όμως πως κάθε άνθρωπος, οτιδήποτε και να κάνει, πρέπει να 'χει πηγές έμπνευσης. Τη γυναίκα του, τον Θεό, τον σύντροφό του, την ΑΕΚ! Πιστεύω στα θαύματα, επειδή εμείς τα κάνουμε, αν τα πιστεύουμε πολύ.
— Εσύ, ένας δηλωμένος άθρησκος, αλλά με αδερφό θεολόγο και με αδερφή ηγουμένη. Είσαι διαρκώς σε υπαρξιακή σύγκρουση.
Ας πούμε ότι έχω μια θρησκευτική γνώση. Όταν συνειδητοποίησα ότι δεν μου αρέσει η θρησκεία, είπα θα κάτσω να τη μελετήσω για να μάθω τους εχθρούς μου. Η αδερφή μου έγινε μοναχή όταν έφυγε από το σπίτι, όταν εγκατέλειψε τα εγκόσμια. Έπειτα, δεν είμαστε μαζί για να μου λέει τα δικά της. Οι μοναχοί είναι αλλού.
Ούτε προσπάθησα να της αλλάξω τα μυαλά, δεν τα κάνουν αυτά οι αριστεροί (με νόημα). Η αδερφή μου μ' αγαπάει πολύ. Δεν έχει κανένα πρόβλημα με την ομοφυλοφιλία, με την αθεΐα έχει. Είναι ολοκληρωτικά δοσμένη σε κάτι, όπως κι εγώ. Τα βρίσκουμε, γιατί απλώς δεν συζητάμε τέτοια θέματα. Η αδερφή μου είναι ένας άνθρωπος αναρχικότατος. Τα αδέρφια λένε πράγματα που τα ενώνουν, δεν έχουμε τίποτα να χωρίσουμε ή να κλάψουμε για κάτι.
— Όντως, δεν μπορώ να σε φανταστώ εσένα να κλαις.
Εννοείται ότι κλαίω! Και τελευταία όλο και πιο συχνά, με πράγματα περίεργα που βλέπω, ακούω, γράφω ή διαβάζω.
— Δεν θα γινόσουν ποτέ όμως drama queen.
Όχι, είμαι του σιγανού κλάματος. Έκλαψα, ας πούμε, με κάτι που μου 'γραψε ένας άνθρωπος που αγαπάω, ήταν πολύ ωραίο και όχι δημόσιο, μια και αναφέρομαι στα προσωπικά μου τη στιγμή αυτή.
Κλαίω επίσης μ' αυτά τα παιδιά στο κίνημα LGBTQI, που τα θεωρώ παιδιά μου κι εγγόνια μου, που πάνε κόντρα στο σύστημα και τρώνε ξύλο μερικές φορές: με το Τζέισον-Αντιγόνη που υποστηρίζει το άφυλο δικαίωμα, τον Βροχίδη που είναι κατά της χονδροφοβίας, διάφορα τέτοια παιδιά.
— Πιστεύεις ότι έχουν μεγάλη σχέση με τους δικούς σας αγώνες τα παιδιά αυτά; Δεν έχω πρόθεση να αναφερθώ ξεχωριστά.
Πέντε-έξι είναι αυτά τα παιδιά, όχι παραπάνω. Και να αναφερθείς, θα το χαρούν!
— Το φαντάζομαι, θα υπάρχει μια έφεση για δημοσιότητα.
Έτσι, όμως, έλεγαν και για μένα οι παλιοί ομοφυλόφιλοι όταν πρωτοβγήκα. Τα παιδιά αυτά σήμερα έχουν μια έπαρση, η οποία όμως τους χρειάζεται για τη δουλειά!
Το ένστικτο της επιβίωσης σού επιβάλλει να σκληραγωγήσεις τον εαυτό σου. Αυτό κάνω, δεν μπορώ όμως να καταπιέζω τον εαυτό μου! Ξέρω ότι σε κάποια πράγματα χρειάζεται προσοχή, αλλά καλλιεργώ και γλάστρες με φούντες στο μπαλκόνι μου.
— Τους κοινωνικούς αγώνες τους βαφτίζουμε «δουλειά» τώρα;
Δεν εννοώ ότι βγάζουν λεφτά απ' αυτό, για τον ακτιβισμό μιλάω. Πρέπει να τα κάνουν όλα μέσα από την υπερβολή και όχι τη λογική των πολλών.
— Και γιατί, σύντροφε, να πηγαίνω εγώ στο Athens Pride και αντί τα μέσα να ασχολούνται με την ομιλία μιας εξέχουσας ακτιβίστριας από τη Σουηδία, λέω τώρα, να είναι στραμμένη αλλού η προσοχή, στο φαίνεσθαι και όχι στο είναι; Πώς σου ακούγεται αυτό; Παίζουμε από έναν ρόλο εμείς οι δύο αυτήν τη στιγμή!
Εδώ μπαίνουμε στα βαθιά νερά, με πήγες στο πιο ωραίο μέρος της συνέντευξης και χαίρομαι πάρα πολύ, ειλικρινά! Αυτά είναι σημαντικά πράγματα και πρέπει να τα ακούει ο κόσμος κι εσύ τον παίζεις άριστα τον ρόλο σου!
Το Pride είναι μια εκδήλωση, στην οποία μία φορά τον χρόνο, χωρίς να μπορώ να το κάνω καθημερινά και χωρίς να προσπαθώ να σας πείσω, ενώ με γαμάτε συστηματικά, θα βγω και θα εμφανίσω όχι μόνο την κωλοτρυπίδα μου αλλά θα πω: «Σας έχω όλους γραμμένους και περνάω ωραία». Μπορείς να εμφανιστείς ολόγυμνος τη μέρα εκείνη; Κάν' το!
— Βαλλιανάτε, μου φαίνεται ότι πουλάς την τρέλα της ιδιωτικής τηλεόρασης του '90 το 2017 κι εδώ μπαίνει θέμα γούστου. Ναι στην τρέλα, όχι στην κακογουστιά. Γιατί εγώ, να σ' το πω αλλιώς, να τρώω στη μάπα τον Εθνικό Σταρ με τα αυτοσχέδια κιτσάτα πλακάτ του;
Γιατί πρέπει να δεχτείς την τρέλα του καθενός, όπως θα δεχτείς και τον queer τρόπο ζωής του! Είναι όπως η Τέχνη! Δεν έχεις ακούσει να λένε για τη μοντέρνα τέχνη ότι αυτό είναι μια μαλακία, μια κουτσουλιά ή ένα κομμάτι σίδερο και να 'ρθει να το μαζέψει ο δήμος;
Εγώ την πάω εκεί τη συζήτηση, ούτε τώρα θα υποστηρίξω πράγματα που κορόιδευα. Απ' αυτά τα παιδιά θα βγει κάποιο νόημα όταν κατασταλάξουν. Σ' αυτή την ηλικία πρέπει να πουλάνε τρέλα. Αν δεν έχουν όλη αυτή την υπερβολή, θα τσακιστούν και θα τελειώσουν γρήγορα.
— Όταν τα παιδιά αυτά εξηνταρίσουν, φτάσουν στην ηλικία σου δηλαδή, δεν θα είναι συμβιβασμένοι αστοί;
Δεν το ξέρω... Το πλάνο είναι να παραμείνουν έτσι. Έχω γνωρίσει ανθρώπους, πολύ λίγους, που είχαν μια συνέπεια στα χρόνια που ακολούθησαν. Μερικοί ζουν ακόμη. Και, έχε υπ' όψιν, ξέρω πάρα πολύ καλά ότι σ' αυτό τον ακτιβισμό πρέπει να κάθομαι στ' αυγά μου και να διηγούμαι ιστορίες.
— Φοβάσαι μη σε κατηγορήσω για στρατολόγηση κακόγουστων ακτιβιστών;
(γελάει) Όχι, καμία σχέση. Σου θυμίζω ότι μετά τη δήλωσή μου «Είμαστε όλοι, δυστυχώς, Χρυσή Αυγή», έγινε μια συζήτηση στο free thinking zone και εμφανίστηκαν μερικά παιδιά να μου την «πούνε» με ροζ τρίγωνα.
— Και καλά σου κάνανε!
Η αποκαθήλωση αυτή ήταν, νομίζω, η στιγμή της έκρηξης. Χάρηκα γιατί κατάλαβα πως δεν με έχουν καμία ανάγκη και πορεύονται με όλη τους τη νεανική αυθάδεια και τον τσαμπουκά τους. Τους αγαπώ! Χρησιμοποίησα μια ρητορική που λέγεται «τερατολογία».
Τα παιδιά αυτά αισθάνθηκαν ότι κινδυνεύουν, όπως κι εσύ ή ο καθένας, για τους δικούς σας λόγους, επειδή η Χρυσή Αυγή είναι μια μόνιμη πλέον απειλή. Ήρθαν και μου είπαν με τον τρόπο τους ότι οι ομοφυλόφιλοι είμαστε θύματα ναζιστικών λογικών και ότι είναι απαράδεκτο αυτό που δήλωσα.
— Όταν το είπες, τι σκεφτόσουν;
Ότι θα γίνει κόλαση!
— Ήμουν σίγουρος. Με αυταρέσκεια το είπες;
Με μια επάρκεια, θα έλεγα. Με έβρισαν οι μισοί μου φίλοι, με διέγραψαν, αλλά ήξερα πως έκανα κάτι πολύ οριακό. Κι όταν τους ρώταγα και μου έλεγαν «ο καλός χρυσαυγίτης είναι ο νεκρός χρυσαυγίτης», απαντούσα «άρα εδώ έχουμε θέμα κι αυτό ήθελα να συζητήσουμε».
Δεν θα τολμούσαμε να το συζητήσουμε ποτέ αλλιώς! Ξέρεις πόσοι αριστεροί έχουν ξανασκεφτεί αυτό που έγινε; Έτσι γίνεται, δηλαδή, τον εκτελείς τον άλλον; Όχι, θα υποστεί μια δίκη! Αυτά, όμως, είναι πολιτική, ένας απ' τους Γρηγόρηδες που σου έλεγα.
— Δεν έκρυψες ότι υπήρξες ένα φεγγάρι ως εργάτης του σεξ. Φαντάζομαι ότι ξέρεις πόσα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, κάνουν σήμερα τη δουλειά αυτή. Θέλω να μου το σχολιάσεις.
Νομίζω ότι το Παρατηρητήριο του Ελσίνκι έχει κάνει αγώνα εδώ και μία εικοσαετία για τα θύματα του trafficking, ξεχωρίζοντάς τα απ' αυτούς που θέλουμε να γαμάμε, να γαμιόμαστε και να πληρωνόμαστε.
Υπάρχουν δύο κατηγορίες: μία τεράστια ομάδα που γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης και μία άλλη που αρέσκεται να το κάνει αυτό. Πολλοί αριστεροί και φεμινίστριες δε μπορούν να το καταλάβουν αυτό, όπως και πολλοί «αξιοπρεπείς» άνθρωποι. Σήμερα γίνεται ένα τσουβάλιασμα: οτιδήποτε έχει να κάνει με το sex working είναι αποτέλεσμα ανδραποδισμού, εξαναγκασμού, εκφυλισμού, καταναλωτισμού κ.λπ. Αυτά όλα είναι μα-λα-κί-ες!
— Είναι όπως ο Ταχτσής, που τον παρουσιάζουν σήμερα μες στη μιζέρια, ενώ σαφώς τη χάρηκε τη ζωή του ο άνθρωπος.
Ο Ταχτσής έβλεπε πως όταν ντυνόταν κυριούλα γινόταν αρεστός, ποθητός. Έπαιζε το μάτι του κι ο άλλος ήθελε να τον «αυτώσει». Αυτό είναι μεγάλη υπόθεση! Πόσοι άνθρωποι αισθάνονταν έτσι στην ηλικία του;
— Το σκέφτηκες ποτέ να βγεις ως παρενδυτικός, ως τραβεστί;
Όχι, είμαι λίγο αγγούρι σ' αυτό. Δεν έχω φορέσει ποτέ φορέματα, τακούνια, ποτέ. Να βάλω δηλαδή ένα φορεματάκι τις Απόκριες, δεν μου βγαίνει...
— Δεν σε ρώτησα τυχαία. Τελευταία ακούω συνέχεια ιστορίες για παιδιά 18 και 20 ετών που αισθάνονται δυσφορία, λέει, με το φύλο τους και θέλουν να είναι τρανς.
Ναι, ισχύει! Θες να κάνεις πάλι τον δικηγόρο του διαβόλου και να πεις ότι έχει γίνει μόδα, αλλά θα τον κάνω κι εγώ λίγο τον δικηγόρο του διαβόλου και θα σου πω ότι ένα δίκιο το 'χεις, όμως πρόσεξε και τι γίνεται: στην τρέλα και στην άρνηση και στην απόρριψη αυτής της συγκυρίας μπορείς να κάνεις και τέτοια πειράματα.
— Μα, να μπλέξεις τόσο τα πράγματα για ένα πείραμα;
Δεν θα τα μπλέξεις! Θα τα έμπλεκες αν δεν ήξερες κι αναρωτιόσουν μόνιμα «μήπως αν το είχα κάνει αυτό;», κάτι που, πίστεψέ με, είναι πιο επώδυνο. Ας τους αφήσουμε να το κάνουν, εγώ δεν τα φοβάμαι αυτά τα πράγματα. Έχω γνωρίσει clubbers σε κολασμένα μαγαζιά που έπρεπε να περάσουν το στάδιο του «all the way out there» και τώρα είναι μια χαρά.
— Ο Ταχτσής, πάντως, είχε πει τη μεγάλη ατάκα στην Πάολα Ρεβενιώτη: «Τι τη θέλετε τόση πρόοδο; Δεν θα μας γαμάει άνθρωπος στο τέλος!».
Κοίτα, έγινε λίγο μόδα, όπως το σκέφτεσαι. Και μόδα! Μερικά πράγματα στη μόδα δεν είναι απαραιτήτως κακά. Κάποτε ήταν in και σήμερα είναι out. Μπορεί να διαβάζεις κάτι και να σου φαίνεται γελοίο, αλλά όταν συμβαίνει να είναι πάρα πολύ σοβαρό.
— Είσαι πάντα πρόθυμος ν' ακολουθήσεις την τρέλα του άλλου;
Να την ακολουθήσω όχι, αλλά θα τον αφήσω να την κάνει. Τον κοιτάω με κατανόηση, αλλά θα τον αφήσω να κινδυνεύσει πιο πολύ απ' ό,τι φαντάζεται. Θα τον αφήσω, όμως, γιατί το' κανα κι εγώ και μου βγήκε.
— Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι το ίδιο κοινωνικό και οικονομικό background ούτε το ίδιο μορφωτικό επίπεδο, κι εσύ, ως γνωστόν, ουδέποτε γελοιοποιήθηκες.
Πολλές φορές, αλλά εξαρτάται ποιον ρωτάς. Στα δικά σου μάτια συμβαίνει αυτό! Out there, οι δικοί μου συνομιλητές είναι αλλιώτικοι στην Ελλάδα. Για κάνε ένα δημοψήφισμα αύριο, θα δεις πόσοι θέλουν να φύγουν οι μετανάστες.
Τίποτα, ο κόσμος χρειάζεται να ρισκάρει. Καλύτερα έτσι, παρά να τελματώνει. Έχουμε γεμίσει με ανθρώπους με κατάθλιψη επειδή δεν τόλμησαν να ρισκάρουν κάποια πράγματα. Δεν παριστάνω την μπεμπέκα, αλλά χαίρομαι πάρα πολύ, γιατί θυμάμαι τις αναλογίες τις δικές μου.
— Εσύ, πάλι, δείχνεις εξαιρετικά υγιής ψυχικά, παρά το ότι οι ιδέες σου υποσκελίζουν το συναίσθημά σου.
(γελάει πολύ) Ποτέ μου δεν αισθάνθηκα την ανάγκη να περάσω από ψυχίατρο, ούτε απ' έξω. Καταλαβαίνω ότι είναι σημαντικοί όπως και το να βάζουν έναν άνθρωπο ν' αφηγείται πώς είναι ή πώς δεν είναι, αλλά δεν ξέρω και τη δουλειά που κάνουν. Μπορώ να το κάνω κι εγώ, αλλά δεν αισθάνθηκα, ούτε αισθάνομαι τέτοια ανάγκη.
— Πες μου μια στιγμή που βγήκες εκτός εαυτού, δημόσια ή ιδιωτικά.
Δεν έχω καμία τέτοια στιγμή. Φοβάμαι αν μου συμβεί!
— Κάτι θα ξέρεις για να το λες.
Μπορώ να γίνω πολύ αυστηρός, πολύ είρων, πολύ δηκτικός. Το 'χω κάνει, αλλά κι αυτό ελεγχόμενα.
— Τι παράξενο, ένας άνθρωπος που πρεσβεύει την απόλυτη ελευθερία, να χαλιναγωγεί τον ίδιο του τον εαυτό, να βάζει όρια.
Αφού μπορείς έτσι να σχεδιάζεις τα πράγματα, έχοντας ήδη βάλει χαλινάρι στον εαυτό σου! Πρόσεξε, εγώ μιλάω για μετά το χαλινάρι. Αυτά τα πράγματα, αν τα έλεγε κάποιος άλλος, θα ήταν εκτός χαλιναριού. Λέω τέρατα, τα οποία ακούγονται κάπως αλλιώς, επειδή είναι η δουλειά μου αυτή.
Το ένστικτο της επιβίωσης σού επιβάλλει να σκληραγωγήσεις τον εαυτό σου. Αυτό κάνω, δεν μπορώ όμως να καταπιέζω τον εαυτό μου! Ξέρω ότι σε κάποια πράγματα χρειάζεται προσοχή, αλλά καλλιεργώ και γλάστρες με φούντες στο μπαλκόνι μου.
— Και δεν φοβάσαι τώρα μήπως επέμβει ένας εισαγγελέας και σε μαζέψει;
Να επέμβει ένας εισαγγελέας! Θα του πω ότι είμαι ένας άνθρωπος που δεν μπορεί να πίνει μπουρούχες κι έβαλε μερικές γλαστρούλες στο μπαλκόνι του κι έτσι περνάει κι η ώρα του και ότι μυρίζει σαν βασιλικός! Τι να κάνουμε; Κάπως πρέπει να τα βρούμε μεταξύ μας με την εισαγγελία για να προχωρήσουμε!
— Τι σου αρέσει στη φούντα, πως την «ακούς»;
Ο τρόπος που μου πολλαπλασιάζει τις αισθήσεις στο σεξ! Τα ναρκωτικά, οι ουσίες, έχουν τελείως διαφορετικό effect στον καθένα. Συνήθως μεγεθύνουν τα πράγματα.
— Ο Κραουνάκης, νομίζω, είχε πει παλιά πως άμα είσαι έξυπνος σε κάνει ακόμα πιο έξυπνο ή αν είσαι πιο βλάκας, πιο βλάκα.
Ακριβώς, είναι πολύ αληθινό αυτό για μένα. Εγώ, ας πούμε, δεν καπνίζω ποτέ κανονικό τσιγάρο, αφού δεν μου φτιάχνει κεφάλι. Ενώ το άλλο... Από το '85 και μετά την «έπινα».
— Ούτε είχες ποτέ μέσα σου τα ναρκωτικά ταυτισμένα με την παραβατικότητα.
Όχι. Τα ναρκωτικά εγώ τα γνώρισα στη διασκέδαση και παραμένουν μέρος της, δεν τα χρησιμοποιώ για να μην μπορώ να κάνω τη δουλειά μου και να μην ξέρω τι λέω. Επιμένω να έχω ιδιωτικό χρόνο για να μπορώ να γεμίζω τις μπαταρίες μου. Έχω τα κενά μου, κλείνω τα τηλέφωνα, απομονώνομαι, ηρεμώ.
— Πιστεύεις ότι θα γίνει η περιβόητη αποποινικοποίηση των ελαφρών ναρκωτικών;
Το πιστεύω! Ακόμα και στη συντηρητική Αμερική, συγκριτικά με την πιο προοδευτική Ευρώπη, έχουν καταλήξει στο ότι η ποινικοποίηση των ουσιών τούς κοστίζει περισσότερο. Όλη αυτή η αντάρα ήταν ένα μεγάλο έγκλημα για πολύ κόσμο. Πόσο καιρό έχεις να ακούσεις για «σκληρά και μαλακά ναρκωτικά»; Ποιοι το έλεγαν αυτό; Οι αριστεροί. Το ξέχασαν τώρα!
Τελευταία, η προσπάθεια είναι να φτιαχτεί ένας σύλλογος οργανωμένων χρηστών κι εκεί θα βγουν χρήστες και θα πουν πράγματα που δεν έχουν ακουστεί ποτέ. Γιατί να μιλάμε τόσα χρόνια στην Ελλάδα για το θέμα χωρίς κάποιους εκ των έσω; Να βγαίνει, δηλαδή, συνέχεια ο γιατρός, ο δικηγόρος κι ο παπάς! Και κάθε φορά που μιλάμε για σεξ, τσουπ κι ο παπάς! Είναι ο μόνος τρόπος να βγουν κι αυτοί στην τηλεόραση, αφού δεν τους παίρνει κανείς συνέντευξη για τα Χριστούγεννα ή για την Αγία Βαρβάρα.
Να πω όμως ότι ακόμα και για το Factory, που γραφόταν ότι ήταν η Κόλαση επί της Γης, επειδή οι άνθρωποι έκαναν σεξ, με τη δική μας προσοχή βέβαια, ενώ επίσης λέγανε ότι εκεί μέσα πηδιούνταν, έπαιρναν ναρκωτικά ή κολλάγανε AIDS, δεν τόλμησε να πατήσει αστυνομικός ποτέ!
Θεώρησαν ότι δεν θα επέτρεπα να γίνει κάτι εγκληματικό πέραν του σεξ, το οποίο όμως σεξ γινόταν και στο Άστορ και αλλού. Για τα ναρκωτικά είχαμε άποψη και θέλαμε να ξέρει τι θα τα κάνει ο κόσμος, αν θα τα καπνίσει, θα τα καταπιεί ή θα τα πετάξει. Μέχρι εκεί!
— Έλεγα να μη σ' το πω, αλλά σε βλέπω πολύ large και θα σ' το πω τώρα: βρέθηκε άνθρωπος που πιστεύει πως δεν είσαι ομοφυλόφιλος κι ότι απλώς παίζεις έναν ρόλο για ίδιον όφελος!
(γελάει) Αυτό είναι τέλειο! Το έχω ακούσει κι εγώ και λέω πως αν υπάρχει ένας άνθρωπος που μπορεί να το υποδύεται αυτό, χωρίς να είναι, ας κάνει μια πρόβα, ας βάλει ένα φορεματάκι κι ας βγει μια βόλτα στο τετράγωνο.
— Κάτσε, πριν είπες ότι ούτε εσύ έχεις βάλει ποτέ φορεματάκι.
Είναι απλοϊκό να λες τερατωδίες και να νομίζει ο άλλος πως το κάνεις επίτηδες. Κι αν γίνει μια φορά, δεν λέει τίποτα. Θέλει υποστήριξη όλο αυτό, δεν είναι εύκολο πράγμα.
— Πρέπει κάπως να υπερασπίσεις τον εαυτό σου πάλι.
Όχι. Θέλω με τη συνέντευξη αυτή, όποιος κάτσει και τη διαβάσει, να σκεφτεί όλα αυτά που ρωτάς κι εσύ. Πρέπει να δώσεις στον κόσμο την ευκαιρία να ξεφύγει. Εγώ ξέρω ότι τα παιδιά αυτά περνάνε άσχημα, οπότε, έστω και ένα να ωφεληθεί από την κουβέντα μας, δεν θα 'χω καμία άλλη αξίωση.
— Πες μου κάτι άλλο: υπήρξαν εραστές που σε προσέγγισαν ωφελιμιστικά λόγω της θέσης ισχύος που είχες;
Πολλοί.
— Το καταλάβαινες;
Εννοείται.
— Και τι έκανες;
Σεξ.
— Μάλιστα.
Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει άνθρωπος που να μου έχεις πει: «Γαμηθήκαμε μεν, δεν έκανες τίποτα δε». Αυτό είναι η νίκη!
— Μια εμπορική συναλλαγή δηλαδή.
Τι είναι το σεξ; Μια συναλλαγή υγρών και άλλων. Σ' το 'πα εξαρχής, είμαι κυνικός.
— Πάσχεις από παλιμπαιδισμό άραγε;
Τώρα πια παριστάνω τον μεγάλο, αν σε ικανοποιεί η απάντησή μου. Θυμάμαι που ήμουν μικρός και κατέβαινα στην Ομόνοια και μου έδειχναν οι παππούδες τα πορτοφόλια τους. Κι εγώ δεν καταλάβαινα κι έλεγα: «Τι κάνουν αυτοί τώρα, θέλουν να τους δώσω λεφτά;». Το αιώνιο ψωνιστήρι!
— Το οποίο έχει αλλάξει μορφή σήμερα;
Πρέπει να μάθει ο κόσμος ότι υπάρχουν αδίστακτα νεανικά κτήνη, τα οποία εκμεταλλεύονται, πιέζουν και βασανίζουν ηλικιωμένους ανθρώπους. Και πάρα πολλά πιτσιρίκια που θεωρούνται παρασυρμένα ξέρουν απολύτως τι κάνουν.
— Ο πολύς κόσμος, εδώ που τα λέμε, χέστηκε για τα ψωνιστήρια στην Ομόνοια. Θα δήλωνες αυτάρκης;
Νομίζω πως αν δεν είσαι αυτάρκης δεν ξέρεις ν' αγαπάς. Δεν μου αρέσει να δίνω από το υστέρημα. Θεωρώ ότι καθένας πρέπει να βρίσκει και να μοιράζει το πλεόνασμα.
— Νιώθεις διαφορετικός απ' τους άλλους; Άσε κατά μέρος τις επιλογές σου.
Όχι, δεν θεωρώ ότι οι άνθρωποι πρέπει να 'χουν τέτοιες αυταπάτες. Χαίρομαι απλώς που μέσω υγείας και μέσων, αυτά που θέλω να λέω μπορώ και να τα διατυπώνω. Έχω περάσει τόσο ελεύθερα στη ζωή μου, που θα 'θελα αυτό το πράγμα να το περάσουν όλοι. Ή, μάλλον, αυτό είναι φασιστικό! Θα 'θελα, όσοι θέλουν, να μπορούν να το περάσουν!
— Με το χρήμα τι σχέση έχεις;
Κακή και δεν θα' πρεπε να το λέω ως φιλελεύθερος. Ντρέπομαι να ασχολούμαι πολύ με τα λεφτά. Δεν λέω ότι θα μπορούσα και καλύτερα, απλώς δεν με απασχολεί. Χρειάστηκε κάποια στιγμή να σκοτώσω την περιουσία που μου άφησε ο πατέρας μου για να βγάλω περιοδικό. Δεν έχω καμία σχέση με την έννοια της ιδιοκτησίας.
— Μπας κι είσαι αριστερός τελικά και ντρέπεσαι να το ομολογήσεις;
Όχι, αλλά η διαφορά μας είναι ότι εγώ θέλω οι άνθρωποι να γίνονται πλούσιοι, ενώ εσύ δεν το θέλεις. Δεν με ενδιαφέρει εμένα η ψαλίδα των ανθρώπων, θέλω να 'χουν όλοι ένα ελάχιστο εισόδημα και πολλές ευκαιρίες. Δεν με πειράζει αν ο άλλος είναι πιο πλούσιος από μένα, με πειράζει αν είναι στον δρόμο και δεν έχει να φάει.
— Πώς νιώθεις που έφτασες αισίως 61 ετών;
Δεν ξέρω αν θα υπάρχω σε μια δεκαετία από τώρα. Είμαι ένας άνθρωπος που ξέρει πως έχει στρεσαριστεί, που έχει κάνει άσωτη ζωή και καταχρήσεις, και κάνει ακόμα. Δεν με ενδιαφέρει ο θάνατος, δεν με εντυπωσιάζει, δεν τον φοβάμαι. Να, μπορεί να μου λέγανε αύριο ότι έχω έναν μήνα ζωής μόνο!
— Και τι θα έκανες;
Τίποτα δεν θα 'κανα, αφού έχω την πολυτέλεια να μ' αρέσει ακόμα η δουλειά μου και να πολυδιασπώμαι.
— Τι θα γίνει, λες, μόλις πεθάνει ο Γρηγόρης Βαλλιανάτος;
Θα φτιάξουν κάναν δρόμο στο όνομά μου. (γελάει πολύ)
— Το πιστεύεις αυτό που λες;
Έχουμε τέτοια φτώχεια υλικού στην Ελλάδα, που το θεωρώ πιθανό. Όταν δεν πιστεύεις, είσαι πιο ελεύθερος.
— Και πώς θα ήθελες να σε θυμούνται οι άνθρωποι;
Σαν ένα πεισματάρικο αρχίδι.
* Η συνέντευξη και η φωτογράφιση πραγματοποιήθηκαν στο εστιατόριο «Steak Alive» (Αγ. Γεωργίου 76 & Κρήτης, Κορυδαλλός). Ευχαριστούμε για τη φιλοξενία.
