Η φθορά των γηρατειών και η «Αγάπη» του Χάνεκε

Facebook Twitter
6

Πέρα από τις εξαιρετικές ερμηνείες των δυο πρωταγωνιστών στο φιλμ «Αγάπη» του Χάνεκε, που δεν σε αφήνουν να πάρεις τα μάτια σου από πάνω τους, υπάρχει η συνεχή υπενθύμιση μια αλήθειας για όλους τους θεατές: Αν τα καταφέρουμε θα γεράσουμε και το πιθανότερο είναι τα πράγματα να μην είναι τόσο εύκολα.

Πίσω από τις κλειστές πόρτες του σπιτιού ο Χάνεκε αφήνει όλη την εμμονή του δυτικού κόσμου των τελευταίων δεκαετιών με την

αιώνια νιότη. Τρίτη ηλικία δεν είναι οι «τραβηγμένες» γηραιές κυρίες, οι κοτσονάτοι κύριοι που παίρνουν μέρος σε αγώνες δρόμου,

«οι νέοι στην ψυχή», τα γηραιά fashion victims και η ενδυματολόγος του sex and the city αλλά κάτι άλλο σκληρότερο: H πραγματικότητα.

Και τι πιο πραγματικό όταν μιλάς για την τρίτη ηλικία από το να δείξεις την φθορά. Ρυτίδες σε πρώτο πλάνο, μια αρρώστια που σε επισκέπτεται ξαφνικά(όπως γίνεται συνήθως), ένας καθημερινός αγώνας να διατηρήσεις την αξιοπρέπεια σου στα μάτια των άλλων και φυσικά η μοναξιά. Αν και η σχέση του ζευγαριού είναι δυνατή η πάλη με την αρρώστια παραμένει μια προσωπική υπόθεση.

Η «Αγάπη» είναι ένα φιλμ περισσότερο βίαιο από το Funny Games. Εδώ, δεν υπάρχουν εξωτερικοί εισβολείς όπως στο φιλμ του 1997.

Ο χρόνος είναι αυτός που ρίχνει τα χτυπήματα με το μπαστούνι του γκολφ στις ψυχές των ανθρώπων.

Ο Χάνεκε χτυπάει διάνα στις καρδιές των θεατών και ενοχλεί διότι δεν χρυσώνει το χάπι του αναπόφευκτου τέλους όλων μας.

Ο σκηνοθέτης αφαιρεί όλα τα δεκανίκια στα οποία οι άνθρωποι στηριζόμαστε για να ξεχάσουμε το σύντομο πέρασμα μας από αυτή την ζωή.

Είναι ένα φιλμ ενοχλητικό, ιδιαίτερα για τους πολύ νέους ανθρώπους, διότι τους υπενθυμίζει κάτι το οποίο αδυνατούν να σκεφτούν στην ηλικία των είκοσι-κάτι*: Η φθορά και το τέλος σου είναι αναπόφευκτο.

Δεν είναι «βαρύ», δεν είναι κουλτουριάρικο, δεν είναι δυσνόητο, είναι κάτι «χειρότερο»: Ρεαλιστικό.

Ο ρεαλισμός του Χάνεκε για την τρίτη ηλικία πέφτει σαν διαλύτης στο πηχτό διάλυμα των υπεκφυγών της ανθρώπινης φθοράς μέσα στο δυτικό κόσμο. Τον έχουμε ανάγκη.

* Στην προβολή οι δυο μοναδικές παρέες εικοσάρηδων εγκαταλείπουν στο διάλειμμα την αίθουσα, περίπου τρέχοντας.

6

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Σωτήρης Ντάλης / «Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επικεφαλής της Μονάδας Έρευνας για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πολιτική σχολιάζει τον αντίκτυπο της πανδημίας και της εκλογής Μπάιντεν στην Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Σωτήριος Σέρμπος / «Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Τι σηματοδοτεί η εποχή Μπάιντεν και τι αφήνει πίσω του ο απερχόμενος Πρόεδρος; Απαντά στη LiFO ο Σωτήριος Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης και Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ελλάδα / Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ο καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και μέλος της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας μιλά για τα τελευταία δεδομένα της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Νικόλας Σεβαστάκης / Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ένας Γουίλι Σταρκ της εποχής μας. Υπάρχει κάτι σημαντικό που χωρίζει τη λαϊκιστική φαντασία των χρόνων του Μεσοπολέμου –όπως την αναπλάθει το μυθιστόρημα του Γουόρεν– από τα πλήθη που είδαμε να βγαίνουν από τα μεσαιωνικά σπήλαια των social media για να ορμήσουν προς το Καπιτώλιο.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ελλάδα / Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μιλά στη LiFO για τα εμβόλια και τις φαρμακευτικές αγωγές που εξετάζονται. Απαντά για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, εξηγεί ποια είναι η αλήθεια για τις ΜΕΘ, πότε θα αποχωριστούμε τις μάσκες αλλά και πότε προβλέπεται η επάνοδος στην κανονικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τech & Science / Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τι θα σημάνει η γενική χρήση των εμβολίων; Θα εφαρμοστούν νέοι κανόνες σχετικά με τον εμβολιασμό; Πότε προσδιορίζεται η έναρξή του; Και τι γίνεται με τους αρνητές;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Νικόλας Σεβαστάκης / Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Η όποια στρατηγική για τον εμβολιασμό χρειάζεται να είναι σκληρή με τον νεοφασισμό των fake news και της ωμής παραπλάνησης. Την ίδια στιγμή, όμως, πρέπει να εντάξει τις ανησυχίες, τις αντιρρήσεις και τις δεύτερες σκέψεις πολλών ανθρώπων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ελλάδα / Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ο πνευμονολόγος-εντατικολόγος στο νοσοκομείο Παπανικολάου μιλά για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ΜΕΘ και τις μελλοντικές ανησυχίες του σχετικά με την πανδημία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ελλάδα / Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

4 σχόλια
@meme Μπορεί η μοναξιά να είναι κάτι αναπόφευκτο γενικά κι αυτό που ίσως δημιουργεί προβλήματα είναι ότι δεν δεχόμαστε μια τέτοια πραγματικότητα γιατί μας έχουν μάθει αλλιώς.@Βαγγέλης Μακρής Ναι, για την σχέση του ζευγαριού και μόνο αναρωτιέμαι κι εγώ. Στο τέλος, έμεινα με την εντύπωση ότι η Αγάπη είναι πιο "εύκολη" όταν ο άλλος δεν είναι παρόν, όταν έχουμε περιθώριο στο μυαλό μας να πλάσουμε την σχέση όπως θέλουμε εμείς και την άνεση να την φανταστούμε χωρίς να μας επιβάλλεται η σκληρή πραγματικότητα. Εκεί είδα την αντίφαση. Δεν ξέρω πραγματικά αν ο Haneke προσπαθεί να δικαιώσει κανέναν στο τέλος. (ευχαριστώ για τις απαντήσεις :))
Είδα την ταινία μόλις πριν μια εβδομάδα, αφού είχα ακούσει και διαβάσει πολλά. Μου πήρε μέρες να ξεκαθαρίσω κάπως το τι μου προκάλεσε τελικά. Ο ρεαλισμός της ταινίας είναι απίστευτος! Σε ένα κόσμο που το θέαμα "πρέπει" να είναι όλο και πιο απαιτητικά πρωτόγνωρο και εντυπωσιακό, η κάμερα του Haneke -σταθερά μπροστά στους δύο ηλικιωμένους, βαθιά αποκομμένους από την επαφή με τον έξω κόσμο- κάνει την ταινία επαναστατική. Αλλά... έμεινα με μια αμφιβολία... Για όσους την είδαν -θα με και ενδιέφερε η γνώμη του κ. Μακρή τον οποίο εκτιμώ- ο τίτλος τελικά δεν παίζει ένα παιχνίδι αντιφατικό; Εγώ είδα πολύ ειρωνία στον τίτλο της ταινίας, αλλά όσα κείμενα διάβασα δεν το βλέπουν έτσι...Υ.Γ: Εξαιρετικό το σχόλιο της Domenica, με έκανε να σκεφτώ ακόμα περισσότερα...
Όντως το σχόλιο της Domenica είναι πολύ ενδιαφέρον. Ίσως όμως η μοναξιά της τρίτης ηλικίας είναι κάτι το αναπόφευκτο -ό,τι σχέσεις και να έχεις με τους δικούς σου ανθρώπους. Εγώ πιστεύω ότι αυτό που έκανε ο παππούς στο τέλος ήταν μια ύστατη και έμπρακτη απόδειξη της αγάπης του. Αυτό είναι ένα τεράστιο θέμα από μόνο του βέβαια.
@la muker del mar Νομίζω ότι ο τίτλος αναφέρεται αποκλειστικά και μόνο στην σχέση του ζευγαριού. Στο περιβάλλον του ζεύγους μόνο αγάπη δεν βλέπεις.Η κόρη και ο γαμπρός για παράδειγμα ή ακόμα χειρότερα ο μαθητής της που την λυπάται στη σύντομη συνάντηση που έχουν. Εκτός απο αγάπη είδα και την κούραση που μπορεί να έχει κάποιος όταν βρίσκεται δίπλα σε πρόσωπα αγαπά και περνούν αρρώστια. Όσοι έχουν περάσει ανάλογες φάσεις καταλαβαίνουν γιατί μιλώ. Δηλαδή το χαστούκι ή η συζήτηση που έχει ο σύζυγος με την κόρη όταν απηυδισμένος της λέει να προτείνει λύσεις "εκτός απο το να την πετάξει σε ένα νοσοκομείο" μοιάζουν δικαιολογημένα. Η αγάπη τελικά περιλαμβάνει και την κούραση και τα νεύρα όταν βρίσκεσαι κάτω απο το βάρος της αρρώστιας. Ο τίτλος μοιάζει αντιφατικός γιατί και η ίδια η έννοια της αγάπης έχει αντιφατικά στοιχεία μέσα της. Δεν είναι όλα ευχάριστα τελικά μέσα στην αγάπη αλλά αρκεί να είσαι δίπλα στον αλλοΜου άρεσε και εμένα το σχόλιο της @domenica
Θα σε εμπιστευτώ και θα πάω να την δώ. Το μεγαλύτερο πρόβλημα για την τρίτη ηλικία, κυρίως στις αναπτυγμένες χώρες, είναι η περιθωριοποίηση που υφίσταται, απο μια κοινωνία που έχει πρότυπο την κατανάλωση και την νεανικότητα, το ζήσε την κάθε στιγμή ΤΩΡΑ, διαταράσοντας την μακραίωνη αλυσίδα μεταφοράς γνώσεων και εμπειριών της προηγούμενης γενιάς στην επόμενη, και τον σεβασμό των νεώτερων στους γέρους.Όλα γίνονται γρήγορα, καταναλωτικά, αρρωστημένα, όλα γυρίζουν γύρω απο το αμερικανικό όνειρο, για γρήγορο πλουτισμό, εξοβελίζοντας τον θάνατο, και θεοποιώντας την ζωή, συμπαρασύροντας και τους γέρους να νεανίζουν, και αν γίνονται θλιβεροί. Τραγικό παράδειγμα αυτής της ισοπέδωσης των αξιών, είναι η Ιαπωνία, που ενώ είχε βαθιά παράδοση σεβασμού στην τρίτη ηλικία, τώρα τους καταχωνιάζουν σε γηροκομεία, ή τους εγκαταλείπουν, κάτι που αρχίζει να συμβαίνει και στην Κίνα. Σε μάς εδώ τώρα με την κρίση, κάπως αλλάζει το πράγμα, η σύνταξη (δυστυχώς αυτό είναι το κριτήριο) ξαναφέρνει τους γέρους κοντά, άσε που οι περισσότεροι τρέμουν μη πεθάνει ο γέρος και χαθεί το έμβασμα.
Πολύ συγκινητική ταινία. Έχασα πριν λίγα χρόνια τον παππού μου σε πολύ μεγάλη ηλικία και τον σκεφτόμουν ενώ έβλεπα την ταινία. Πρέπει να αισθανόταν τόσο μόνος, παρόλο που μας είχε όλους δίπλα του. Το πιο τρομακτικό, μου φαίνεται, δεν είναι ο θάνατος καθαυτός, αλλά η βασανιστική πορεία προς τον θάνατο.