Μην υποτιμάτε τον ρατσισμό μέσα σας.

Μην υποτιμάτε τον ρατσισμό μέσα σας. Facebook Twitter
68

  • Ο ρατσισμός είναι επικίνδυνος επειδή είναι παγκόσμιος και πανανθρώπινος.
  • Ο κάθε άνθρωπος γεννιέται ρατσιστής – δηλαδή με τον φόβο του άλλου, του άγνωστου, του διαφορετικού.
  • Είναι ουτοπική αφέλεια να θεωρούμε ότι ο άνθρωπος γεννιέται αγνός, αγαθός και αθώος. Αντίθετα, κουβαλάει όλα τα αρνητικά του πρωτόγονου: φόβο, μίσος, επιθετικότητα... Την αγάπη θα τη μάθει αργότερα, αν τη μάθει. (Μερικοί δεν τη μαθαίνουν ποτέ. Ή μαθαίνουν μόνο τον δεσμό με τη μάνα και τους δικούς τους.)
  • Γεννιέται ρατσιστής και μεγαλώνει ρατσιστής, διατηρώντας μέσα του τους ίδιους φόβους, την ίδια δυσπιστία – που συχνά τους ενισχύει η οικογένεια και το περιβάλλον.
  • Και χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να απελευθερωθεί, να συνειδητοποιήσει το πρόβλημα, να ξεπεράσει τα εμπόδια, να ανοιχτεί στον άγνωστο και διαφορετικό συνάνθρωπο και να τον πλησιάσει. Μόνο η παιδεία μπορεί να τον βοηθήσει να αποκτήσει αυτογνωσία και αυτοκριτική.
  • Η προσπάθεια αυτή πρέπει να είναι καθημερινή. Κάθε μέρα οφείλει κανείς να πολεμάει την έμφυτη δυσπιστία και φοβία.
  • Ποτέ δεν θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε τον ρατσισμό με διακηρύξεις κι ευχολόγια. Ούτε με νόμους και διατάξεις. Μερικές φορές, μάλιστα, οι νόμοι επιτείνουν αυτό που υποτίθεται ότι καταπολεμούν.
  • Μόνο με παιδεία και εσωτερική άσκηση θα τον ξεπεράσουμε. Με σκέψη και ισχυρή βούληση. Πριν πολεμήσουμε τον ρατσισμό στην κοινωνία, πρέπει να τον νικήσουμε μέσα μας.
  • Μην υποτιμάτε τον ρατσισμό μέσα σας. Είναι ύπουλος και φωλιάζει ακόμα και στον πιο καλλιεργημένο άνθρωπο. Φοράει πολλές μάσκες και παίζει περίεργους ρόλους. Κρύβεται πίσω από συνηθισμένα στερεότυπα, κοινότοπες προκαταλήψεις και αθώες γενικεύσεις.
  • Οι Έλληνες δεν έγιναν τώρα ρατσιστές επειδή πλημμυρίσαμε με ξένους. Ήταν ανέκαθεν. Σε έρευνα που είχε γίνει τον Μάιο του 1986 σε 6 ευρωπαϊκές χώρες, ήμασταν πρώτοι στις διακρίσεις. Βέβαια, όχι εναντίον των Πακιστανών και Αφγανών, που δεν υπήρχαν. Αλλά εναντίον των Ρομά, Εβραίων και Μουσουλμάνων (όπου υπήρχαν). Και σε προχθεσινή έρευνα του Pew Institute, ανάμεσα στους Ευρωπαίους, εμείς ψηφίσαμε τους εαυτούς μας! Ως τους πιο αξιόπιστους (παρόλη τη διαφθορά), λιγότερο αλαζόνες και πιο φιλάνθρωπους. Αλλά το να θεωρείς εαυτόν ανώτερο – είναι η βάση του ρατσισμού.
  • Γι' αυτό, μία παραίνεση υπάρχει: Παιδεία, αυτοκριτική και συνεχής και άγρυπνη ΕΓΡΗΓΟΡΣΗ!

(Σε πρώτη μορφή αυτό το κείμενο δόθηκε στην ιστοσελίδα www.1againstracism.gr, της  Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες).

 

 

68

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Για την έκφραση «Επάγγελμα ομοφυλόφιλος»

Θοδωρής Αντωνόπουλος / Για την έκφραση «Επάγγελμα ομοφυλόφιλος»

Αν θεωρήσουμε την ομοφυλοφιλία επάγγελμα, αξιότιμε κ. συνήγορε, τότε σίγουρα αυτό θα πρέπει να ενταχθεί στα βαρέα ανθυγιεινά. Τουλάχιστον για όσο μπορούν να δηλητηριάζουν τον δημόσιο λόγο κακοποιητικές απόψεις, αντιλήψεις και πρακτικές, σαν αυτές που είτε εκφέρετε είτε ενθαρρύνετε.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί το επίπεδο του δημοσίου διαλόγου είναι τόσο απελπιστικά χαμηλό;

Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος / Γιατί το επίπεδο του δημοσίου διαλόγου είναι τόσο απελπιστικά χαμηλό;

Αντί να διαφωνήσουμε για το ένα ή το άλλο θέμα, όπως και είναι θεμιτό και αναμενόμενο σε μια δημοκρατία διαλόγου, το μόνο που ξέρουμε να κάνουμε είναι να εξευτελιζόμαστε οι ίδιοι και να εξευτελίζουμε τους άλλους, ωσάν να ήταν οι χειρότεροι εχθροί μας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ
O βούρκος των ημερών

Στήλες / O βούρκος των ημερών

Σήμερα: Μηνύματα στο αλεξίπτωτο • • • βουλευτική ηπιότητα • • • περιβαλλοντικη καταστροφή στο Ισραήλ • • • δύσκολες μέρες για τον Μακρόν • • • εμβολιαστική ευνοιοκρατία • • • ένας γενναιόδωρος πρώην οδηγός νταλίκας • • • η περιπέτεια της «μυστικής ομιλίας»
ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ψάχνοντας τις ευθύνες, ξεχάσαμε τους κακούς

Αρετή Γεωργιλή / Ψάχνοντας τις ευθύνες, ξεχάσαμε τους κακούς

Γιατί όλη αυτή η πολιτική χυδαιότητα που αποπροσανατολίζει την κοινή γνώμη από το πραγματικό πρόβλημα και στρέφει τη συζήτηση σε μια στείρα κομματική αντιπαράθεση, στις πλάτες όλων αυτών των παιδιών, που το μόνο που ζητούν είναι δικαίωση και γαλήνη;
ΑΡΕΤΗ ΓΕΩΡΓΙΛΗ
Το δίλλημα με τον Κουφοντίνα

Τι διαβάζουμε σήμερα: / Το δίλλημα με τον Κουφοντίνα

Σήμερα: Τα Ζεν της Βαϊκάλης • • • νίκη μεγαλοψυχίας • • • η βία δεν πτοεί (ακόμη) τους Βιρμανούς • • • μια πρώτη δικαίωση • • • οι επίμονοι Ινδοί αγρότες • • • δημοκρατία και πίτσα • • • ένας τιτάνας
ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

20 σχόλια
... πολύ τε διαφέρειν ου δεί νομίζειν άνθρωπον ανθρώπου, κράτιστον δε είναι όστις εν τοις αναγκαιοτάτοις παιδεύται ... (Α' 84)77 σχόλια, κι ούτε ένα στην ουσία του πράγματος ... κρίμα ... Κι εσείς κ. Δήμου τόσα χρόνια δε ρωτήσατε στην παραδίπλα στήλη τον κ. Κώστα να Σας πεί ποιά ήταν η επίσημη τοποθέτηση των Ελλήνων για τον ρατσισμό ???Αρχίδαμος, βασιλιάς των Λακεδαιμονίων (κι αρχηγός του ισχυρότερου στρατού της εποχής του): ... και δεν πρέπει να πιστεύεται ότι διαφέρουν πολύ οι άνθρωποι μεταξύ τους, αλλά να έχετε για καλύτερον αυτόν που είναι σωστά προετοιμασμένος (μετάφραση δική μου)
Δημόσια Ιστορία-----------------Όλα τα βιβλία του Χάγκεν Φλάισερ είναι εκλεκτά. Εκείνο όμως που εφάπτεται με το θέμα μας είναι ΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΤΗς ΜΝΗΜΗΣ: Ο Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος στη Δημόσια Ιστορία (Νεφέλη, 2008).Πρόκειται για μια συγκριτική μελέτης για το πώς διαχειρίζεται εκάστη κοινωνία της μνημη του Β΄ Π. Πολέμου, ουσιαστικά σε όλες τις εμπλεκόμενες χώρες, από την Ευρώπη έως την Απω Ανατολή και την Αμερική.Στη Γερμανία, για παράδειγμα, ακόμη και σήμερα διχάζεται η κοινωνία για το ρόλο της Βέρμαχτ, σε πείσμα των ερευνητών οι οποίοι είναι κατηγορηματικοί για τη συμμετοχή της σε μαζικά εγκληματα.Στη Ρωσία αλλιώς εκλαμβάνεται η Πατριωτικός Πόλεμος και αλλιώς στις Βαλτικές χώρες, όπου ο Ναζισμός ακόμη και σήμερα θεωρείται μικρότερο κακό από σταλινικά στρατεύματα.Ακόμη και στην Ελλάδα, υπαρχει άγνοια για την εγκληματική δράση των ιταλικών στραυτευμάτων που αναλογικά διέπραξαν περισσότερα εγκλήματα (μέχρι το καλοκαίρι του ΄43) και εκτελέσεις, σε σχέσει με τους Ναζί και εκπλησσει τους ερευνητές για την ευκολία με την οποία ακόμη και ο λαός ξέχασε!Το Ολοκαύτωμα, επίσης στη Γερμανία, αντιμετωπίζεται αλλιώς: ενώ κανείς δεν διανοείται να το αμφισβητήσει, ωστόσο επί δεκαετίες αρνήθηκαν να δικαιώσουν τη μνήμη των Ρομά και τον Ομοφιλοφύλων ενώ από τη δεκαετία του ΄90 και μετά, καλλιεργείται συστηματικά ο μύθος του Γερμανού/θύματος των μαζικών συμμαχικών βομβαρδισμών.Να μην αναφέρω την Ιαπωνία η οποία αρνείται να ζητήσει ακόμη και συγγνώμη για τις δεκάδες χιλιάδες Κορεάτισσες που τις μετέτρεψε σε γυναίκες της... ανακούφισης, ούτε τις ΗΠΑ και το γεγονός ότι ήξερα από χρόνια τι συνέβαισε στους ναζιστικούς φούρνους, αλλά...Να μην τα πολυλογώ, η Δημόσια Ιστορία, δηλαδή η εικόνα που επιλέγει μια κοινωνία για το παρελθόν της, ιδίως όταν είναι ένοχο, δεν εξαρτάται καθόλου από την ιστορική έρευνα, αλλά από τη "δημοσιογραφική" προσέγγιση του παρελθόντος που αποβλέπει στην αναπαραγωγή μιας αυτοεικόνας βολικής.Με αυτήν την έννοια, οι εν Ελλάδια ιστορικοί επιστήμονες, ματαιοπονούν όσο και ο απανταχού συνάδελφοί τους, αφού σε συλλογικό επίπεδο, το δικύβευμα δεν είναι τι λέει η έρευνα, αλλά τι θέλουμε υποσευνείδητα να λέμε για εμάς, τους πατεράδες και τους παπούδες μας στα παιδιά μας.Και αυτό δεν πρόκειται να σταματήσει, λέει ο Φλάισερ: "από αυτή την άποψη, το παρελθόν θα έχει πάντα... πολύ μέλλον"Την αγάπη μου στο Νίκο Δημο και τον ανένδοτο μοναχικό αγώνα που δίνει επι μισό αιώναΜε εκτίμηση, Κάπα
Αυτά σε ό,τι έχει να κάνει με τους ενδογενείς εγκληματογόνους παράγονες. Οι εγκληματογόνοι εξωγενείς παράγοντες, δηλαδή οι κοινωνικοί, είναι αλλουνού παπά ευαγγέλιο και εκτός συζήτησης.
Πώς γεννιέται ο άνθρωπος; Ηθικά αδιάφορος, καλός ή μήπως κακός; Το ερώτημα, ασφαλώς, επιδέχεται πολλαπλών απαντήσεων, οι οποίες όμως δεν σημαίνει ότι είναι μεταξύ τους ισόκυρες, μόνο μόνο επειδή εκκινούν από κάποιο διαφορετικό και αυθαίρετο κριτήριο (και αφού όλα τα κριτήρια είναι αυθαίρετα, άρα είναι και... ισότιμα). Υπάρχουν κριτήρια και κριτήρια. Άλλα στέκουν στην κοινή λογική κι άλλα όχι. Ως εκ τούτου, εκεί μάλλον θα πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας: στην εγκυρότητα του ενός ή του άλλου κριτήρίου, βάσει του οποίου προκύπτει η μία ή άλλη απόφανση και η οποία αξίζει ή δεν αξίζει την προσοχή μας. Ας εξετάσουμε τα πιο διαδεδομένα από αυτά: 1)το βιολογικό/αποστασιοποιημένο, 2) το ουτοπικό και θετικά προκαλειλημμένο και το 3) το ανθρωπιστικό/ορθολογικό και ρεαλιστικά ιδωμένο.1. Το βιολογικό/αντικειμενικό κριτήριο.Αν προσεγγίσουμε τον άνθρωπο "βιολογικά", με τη στενή έννοια του όρου, δηλαδή ως μία οντότητα που υπάρχει ισότιμα με τις άλλες, τότε μάλλον θα πρέπει να δεχτούμε ότι ο άνθρωπος γεννιέται ηθικά αδιάφορος, όπως και γεννιούνται τα γατιά, τα σκυλιά, οι αρκούδες και οι όρκες (για να περιοριστώ μόνο στα θηλαστικά).Κατηγορεί κανείς τη γάτα, τα σκυλιά, τις αρκούδες και τις όρκες που όχι απλώς τρέφονται (αντιστοίχως) με ποντίκια, πουλιά, φώκιες και μωρά φαλαινών; Κανείς. Και αυτό επειδή είναι στη φύση τους, όχι μόνο να τρώνε την τροφή τους, αλλά και να την... περιεργάζονται κάμποση ώρα πριν την καταπιούν. Άρα,λένε οι βιολογίζοντες, δεν πρέπει να επικρίνουμε και το νεογέννητο για τις όποιες "απάνθρωπες και κτηνώδεις ροπές του". Όπως δεν έχει κανένα νόημα να κατηγορείς τα ζώα που γεννιούνται με αυτά τα ένστικτα (χάρη στα οποία επιβιώνουν), έτσι δεν έχει νόημα να αξιολογήσουμε ηθικά και εκείνο το νεογέννητο, που επιβίωσε πίνοντας επί μέρες το αίμα της ημιθανούς μητέρας του (στην προ σαράντα ετών αεροπορική τραγωδία, στις Ανδεις, νομίζω). Και δεν φέρει καμία ηθική ευθύνη, αφού ενήργησε ενδικτωδώς, έτσι όπως το καθοδήγησε η Φύση.2. Πάμε στην προσέγγιση τού εκ γενετής καλού μωρού, σύμφωνα με την οποία ο άνθρωπος γεννιέται καλός και αγαθός, όντας στην αγκαλιά της Φύσης, αλλά στη συνέχεια διαφθείρεται (έγραφε ο Ρουσώ) απο το... εμπόριο, την.. Εκκλησία και τις αυταρχικές δομές της οικογένειας και των αρχόντων. Πρόκεται για θέση που συχνά συνοδεύεται και από την ουτοπική παρελθοντολογίας περί της αγαθής φύσης εντός της οποίας ο άνθρωπος ζούσε στον... Παράδεισο (ή μήπως στα... δέντρα;), αλλά, βλέπετε, ήλθε ο κακός πολιτισμός και... 3. Η θέαση μέσω το ορθλογογικού/ανθρωπιστικού κριτηρίου Για τον ανθρωπιστικό ορθολογισμό, έμφαση θα πρέπει να δοθεί εκεί απ΄ όπου παράγεται απάνθρωπη, ανοθρόλογη σημπεριφορά. βλαπτική για "έτερο". Το μωρό, πράγματι είναι άμοιρο ευθυνών, όχι γιατί η φύση του είναι αδιάφορη ή καλή, και τα ένστικτά του υπεράνω κριτικής (αφού είναι "φυσικά") αλλά επειδή δεν έχει επίγνωση του τι συνεπάγονται οι πράξεις του για τον "άλλο". Απαλλασσεται, δηλαδή λόγω μωρίας και όχι λόγω "φυσικής καταγωγής". Αντίστοιχη απαλλαγή υπάρχει για ενηλίκους που εγκληματούν - πρόκειται για το γνωστό "ακαταλόγιστο".Δεν απαλλάσσεται όμως λόγω μωρίας ο ενήλικας που σκοτώνει, κλέβει κλπ. Διώκεται επειδή δεν παρενέβαλε τις επιταγές της λογικής μεταξύ των ενστίκτων/ορμών του και των κοινωνικών συνεπειών των πράξεών του. Και τιμωρείται με την όποια ποινή, θεωρητικά, προκειμένου ο ίδιος να συμμορφωθεί και οι άλλη να μην τον μιμηθούν.Συμπέρασμα:Η απόφανση ότι ο άνθρωπος γεννιέται δυνάμει εγκληματίας είναι απολύτως ορθή. Και αυτό φαίνεται από τους τους ενήλικες που παραμένουν "παιδιά", με την έννοια ότι παραμένουν μωροί, δηλαδή χωρίς δυνατότητες αντίστασης (μέσω της παιδείας και της λογικής) προς τα ένστικτα και τις ορμές που παράγουν εγκληματογόνα πάθη και συμπεριφορές, παρά το γεγονός ότι γνωρίζουν πως αυτό που κάνουν και βλάπτει και τιμωρείται από το νόμο (επίγνωση που απουσιάζει από τα παιδιά).Με εκτίμηση,Κάπα
Ζουμε σε μια πολυ "περιεργη" κοινωνια, για να μην πω παραλογη. Το μεγαλυτερο ποσοστο δολοφονων ειναι θρησκοι ή με αλλα λογια "ανθρωποι του πνευματος, της ανθρωπιας και της αληθειας", αυτο νομιζω λεει πολλα...
Δυστυχώς ο το ανθρώπινο είδος είναι ρατσιστικό. Πρέπει οι γονείς να κάνουν αγώνα έτσι ώστε τα παιδιά τους στο σχολείο να μην " επιτίθενται" στα " διαφορετικά" παιδιά. Θυμηθείτε πως ήταν τα πράγματα στο δημοτικό. Ασ αφησουμε στην ακρη την διαφορετικοτητα τησ φυλησ, χρωματοσ, κλπ. Τι αντιμετώπιση είχαν τα παιδιά που φαινοντουσαν πιο " χαζα", να το πω... ; Μέχρι και ξύλο τρωγανε, πέρα από την κοροϊδία... Δείτε την κοροϊδία που δέχονται τα παιδιά στο δημοτικό που έχουν , πολύ απλά ένα περίεργο όνομα...( μιλάω και από ίδια πείρα...) . Το να ξεφύγει το παιδί από αυτό είναι βασικά θέμα παιδείας και από το σχολείο, αλλά βασικά από το ίδιο του το σπίτι.
Το οτι τα παιδια ειναι πολυ πολυ σκληρα δεν εχει σχεση με το ρατσισμο αλλα με το ποσο απλοϊκα αντιλαμβάνονται τα παντα......ισως μιλας ετσι διοτι το βιωσες οπως ειπες παραπανω-παντα φιλικα μιλαωεγω δεν πιστευω πως ο ελληνας ειναι ρατσιστης....οι συνθηκες ειναι δυσκολες και καπου ξεσπαει
"Είναι ουτοπική αφέλεια να θεωρούμε ότι ο άνθρωπος γεννιέται αγνός, αγαθός και αθώος. Αντίθετα, κουβαλάει όλα τα αρνητικά του πρωτόγονου: φόβο, μίσος, επιθετικότητα..."Με λίγα λόγια, ο Ρουσσώ έγραφε πίπες για τον "ευγενή άγριο".
Συνήθως διαφωνώ με Ν.Δημου, εδώ όμως θα συμφωνήσω απόλυτα. Με κάθε λέξη του. "Μην υποτιμάτε τον ρατσισμό μέσα σας. Είναι ύπουλος και φωλιάζει ακόμα και στον πιο καλλιεργημένο άνθρωπο." Ακριβώς. Και μάλιστα πολλές φορές άνθρωποι που πιστευουν ότι έχουν υπερνικήσει τον ρατσισμό χάρη σε αφηρημένες θεωρίες και γενικεύσεις συμβαίνει στην πράξη να είναι πιο ρατσιστές από δεξιούς που στη ζωή τους έτυχε να έχουν πρακτική, καθημερινή επαφή με ανθρώπους από διαφορετικές χώρες, κοιν.τάξεις, κουλτούρες
http://www.youtube.com/watch?v=MffgG9X8QqUΜπορούμε να εξαφανίσουμε το κακό; Επεισόδιο από το επιστημονικό ντοκιμαντέρ Through the wormhole με τον Morgan Freeman.Από το 35:00 και μετά εστιάζεται σε έρευνες του Yale για τα μωρά και την αίσθηση του καλού και του κακού.
Δεν γεννιόμαστε ρατσιστές, γεννιόμαστε σε ένα ρατσιστικό περιβάλλον και ΝΑΙ χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια (στην αρχή) για να απεγκλωβιστούμε(τελικά).Ένα μωρό γεννιέται αγνό, αγαθό και αθώο και μετά μαθαίνει το φόβο, το μίσος και την επιθετικότητα.Θέλει @@δια στις μέρες μας να παραδεχτείς ότι έχεις κάνει κάποια στιγμή της ζωής σου ρατσιστικές σκέψεις. Γιατί μάλλον όλοι έχουμε κάνει. Τα μεγαλύτερα @@δια όμως τα θέλει για να μπορέσεις να το νικήσεις.Ρατσισμός = ΜίσοςΝικάει όποιος έχει αγάπη μέσα του.
Το μηλο εχει αρχισει να σαπιζει απο μονο του εδω και πολυ καιρο, δεν περιμενε τους μεταναστες για να σαπισει... Εδω το προσφατο σταδιο σηψης..."Ο Αμβρόσιος καλεί τους ενορίτες του να μην συναινέσουν στη δωρεά οργάνων" http://www.tovima.gr/society/article/?aid=515407
Δεν υπάρχει ηθική θεωρία που να μη χωρίζει τον κόσμο που αντιλαμβανόμαστε σε γενικές κατηγορίες όντων και καταστάσεων. Ποιος δε δίνει διαφορετική αξία στα μέλη της οικογένειάς του από ότι στους υπόλοιπους ανθρώπους; Ποιος δεν κάνει διάκριση μεταξύ της ζωής κουνουπιού και της γαλάζιας φάλαινας; Ακόμη και οι ηθικές θεωρίες που δίνουν αξία στη ζωή όλων ανεξαιρέτως των έμβιων όντων, πρώτο θα βάλουν τον άνθρωπο. Τα μωρά από πολύ νωρίς κάνουν διάκριση μεταξύ του εαυτού τους και όλου του υπόλοιπου κόσμου, δίνοντας μεγαλύτερη αξία στις δικές τους ανάγκες. Ωστόσο, μελέτες δείχνουν ότι έχουν κάποια αίσθηση δικαιοσύνης και προτιμούν αυτούς που βοηθούν τους άλλους. Το μόνο που σημαίνουν αυτά, είναι ότι σε καμία περίπτωση δεν είμαστε tabula rasa, αλλά γεννιόμαστε με κάποιες έμφυτες τάσεις προς ηθικές θεωρίες που θα μας βοηθήσουν να επιβιώσουμε, μέσω γενικεύσεων για τον κόσμο. Επιβιώσαμε μέχρι σήμερα, επειδή αυτό που ορίσαμε ως "καλό" δε μας έχει καταστρέψει ακόμη. Η γνώση μας βοηθά να βελτιώσουμε τις αναπόφευκτες κατηγοριοποιήσεις, άλλοτε γενικεύοντας (π.χ. να μην κάνω πλέον διακρίσεις με βάση το χρώμα), κι άλλοτε εξειδικεύοντας (να δίνω μεγαλύτερη αξία σε είδη που κινδυνεύουν με εξαφάνιση). Η γνώση μας βοηθά επίσης να αναγνωρίσουμε σχέσεις μεταξύ των κατηγοριών που δεν είχαμε δει παλιότερα (π.χ. η μόλυνση του περιβάλλοντος θέτει σε κίνδυνο το μέλλον του είδους μου). Η λίγη γνώση που έχω μέχρι τώρα με κάνει να πιστεύω ότι η διαφορετικότητα και η ποικιλομορφία είναι η καλύτερη εξασφάλιση του μέλλοντός μας. Γι αυτό και θεωρώ ότι οποιαδήποτε ηθική θεωρία οδηγεί προς ομοιομορφία είναι αυτοκαταστροφική αν υιοθετηθεί από μεγάλες μάζες, αλλά μάλλον ωφέλιμη όταν μια κοινωνία ξέρει να προστατεύει τα μέλη της από ακρότητες. Ας αναρωτηθούμε λοιπόν, ειλικρινά: Θεωρούμε ότι ανήκουμε στην ίδια κοινωνία με τον Πακιστανό και τον Χρυσαυγίτη, τον ανάπηρο και τον παιδεραστή, με το παιδί μας και το παιδί του γείτονα; Σε πόσα κουτάκια έχουμε χωρίσει τον κόσμο; Πόση αξία δίνουμε στις ανάγκες του καθένα και γιατί; Μήπως η ύπαρξη του Χρυσαυγίτη είναι αυτή που θα μας φέρει πιο κοντά στον Πακιστανό; Μήπως η ύπαρξη του παιδεραστή θα μας κάνει να νοιαστούμε περισσότερο για το αν το παιδί του γείτονα έφτασε με ασφάλεια στο σπίτι του;
Ακόμα και αν (κακώς) δεχτούμε την ακροβασία, πως οι (δήθεν) ενστικτώδεις άμυνες απέναντι στο «διαφορετικό» είναι ένα και το αυτό με τον ρατσισμό, εχθρός παραμένει αυτός που σου υποδεικνύει ως διαφορετικό, κάτι τόσο μα τόσο ίδιο με εσένα.
"•Γεννιέται ρατσιστής και μεγαλώνει ρατσιστής, διατηρώντας μέσα του τους ίδιους φόβους, την ίδια δυσπιστία – που συχνά τους ενισχύει η οικογένεια και το περιβάλλον."Δεν γεννιόμαστε ρατσιστές. Το περιβάλλον (εγώ να το ονομάσω θρησκευτική, πολιτική, οικονομική εξουσία) μας το "εισάγει", δίκην εμβολίου, και μας καλλιεργεί τον φόβο, για την δική του μακροημέρευση.Θα μπορούσα να απαριθμήσω χιλιάδες παραδείγματα.Τελικώς ο S.J.Lec έχει δίκιο όταν γράφει στις Αχτένιστες Σκέψεις "Θα είχα κατανοήσει πολλά πράγματα, αν δεν μου τα είχαν εξηγήσει"
Δυστυχώς εδώ ο Ν.Δήμου είναι spot on. Ο ρατσισμός είναι μια φυσική στάση που γεννιέται από τον φόβο και την άγνοια του άλλου, υποχωρεί μόνο με μεγάλη προσπάθεια. Όποιος νομίζει ότι η αληθινά αντιρατσιστική ματιά είναι μια εύκολη υπόθεση, δύσκολο να κάνει μεγάλη πρόοδο, ίσως μάλιστα να γράψει σε κανένα τοίχο, όπως είδα προχθές στο Χαλάνδρι: "ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΑΛΒΑΝΟΙ", σαν να λέει "είμαστε όλοι σκ*τά" (αυτοί που το έγραψαν αγνοούσαν προφανώς ότι έχει και πραγματική βάση το σλόγκαν τους μιας κ'το χαλανδρι ήταν όντως αρβανιτοχώρι)
...φυσική στάση, που όμως επηρεάζεται και από τα πολιτιστικά δεδομένα. Το ποιες "ρατσες" θεωρούνται ανώτερες και ποιες κατώτερες εξαρτάται από την ιστορική πραγματικότητα. Π.χ. φαντάζομαι οι αρχαίοι Έλληνες πολύ πιο εύκολα θα ήταν ρατσιστές απέναντι σε έναν ξανθό Ευρωπαίο του βορρά απ'ότι σε έναν μελαμψό Αιγύπτιο ή Ινδό -οι δεύτεροι ζούσαν σε περιοχές πολύ πιο ανεπτυγμένες τότε
Εμείς ως οικογένεια (στη Λευκωσία ζούμε) βιώνουμε το ρατσισμό σε βάρος της κόρης μας η οποία πάσχει από βαριά επιληψία και ψυχοκινητική καθυστέρηση.Εδώ δεν θέλουν την παρέα της ούτε τα ξαδελφάκια της. Γενικώς οι πάντες την αποφεύγουν: άλλοι επειδή δεν θέλουν να την βλέπουν από... οίκτο και άλλοι επειδή τους χαλάει το σκηνικό ή γιατί έχουν άλλες πολύ πιο σοβαρές ασχολίες, από το να χάσουν το χρόνο τους με ένα "εντεκάχρονο ιδιοότροπο και επιληπτικό".Αντίθετα, όταν τα καλοκαίρια το παιδί και η μητέρα πηγαίνουν (για επανεξέταση και θεραπεία) σε μια μικρή πολιτεία των ΗΠΑ, κοντά στα σύνορα με τον Καναδά, όπου μένουν κοντά στο νοσοκομείο για τέσσερις ή και για πέντε μήνες, εκεί η κόρη μας χαίρεται τη ζωή της, τους φίλους της, τα παιδάκια στις παιδικές χαρές. Εκεί είναι παντού μα παντού αποδεκτή. (Την πρώτη μέρα που φτάσανε, δεν κοιμήθηκε. Περίμενε να ξημερώσει, γιατί ήξερα ότι το πρωί θα την επισκέπτοντας ο Αμούγια, η Σιένα και η Ζέιτζ (ινδάκια). "Κοιμήσου, αγαπούλα μου", την εκλιπαρούσε η μανούλα. "Όχι, εγώ περιμένω τους φίλους μου", απαντούσε με ανυπομονησία.)Ο ρατσισμός που υφίσταται στην κυπριακή κοινωνία και η αποδοχή που απολαμβάνει από τη συγκεκριμένη αμερικάνικη κοινωνία, δεν σημαίνει ότι οι Κύπριοι είναι γενικώς και αορίστως ρατσιστές και οι Αμερικανοί αντιρατσιστές, ασχέτων εάν η συμπεριφορά των μεν είναι ραστιστικότατη ενώ των δε το αντίθετο. Σημαίνει κάτι άλλο: ότι εκεί, στο Ρότσεστερ, για συγκεκριμένους λόγους και κοινωνικές συνθήκες, ο κόσμος έχει περάσει από την ανεκτικότητα στην αποδοχή της διαφορετικότητας, ενώ εδώ, για τους αντίθετους λόγους ο κόσμος δεν πλησίασε ούτε καν στην ανεκτικότητα της διαφορετικότητας.Ποιοι είναι αυτοί οι λόγοι, νομίζω μπορούμε να τους εικάσουμε: Εκεί, στο Ρότσεστερ όπου βρίσκεται και το τεράστιο και υπερσύγχρονο νοσοκομείο που λέγαμε, η κοινωνία είναι πολυεθνική (όπως συμβαίνει και στα περισσότερα αστικά κέντερα των ΗΠΑ) και ευαίσθητη προς τα άτομα με προβλήματα υγείας (καθώς το μεγάλο νοσοκομείο είναι ειδικευμένο στους καρκίνους, στα νευρολογικά και στα ορθοπεδικά). Παράλληλα τα παιδάκια εξ απαλώς ονύχων εξοικειώνονται με τη διαφορετικότητα,χάρη στις "πολύχρωμες" παιδικές εκπομπές (όπως ο Μπάρνυ) όπου συμμετέχουν, αναλογικά, ταλαντούχα παιδιά κάθε φυλής και χρώματος. Τίποτε από τα παραπάνω δεν συμβαίνει στην κυπριακή κοινωνία. Ούτε πολυεθνική είναι (με τους Τουρκοκυπρίους μας χωρίζει η... νεκρή ζώνη και πολλά άλλα συμφέροντα αληθινά ή και φαντασιακά), ενώ η διαφορετικότητα αντιμετωπίζεται, στην καλύτερη περίπτωση, με οίκτο: ομοφιλόφυλος είναι; Κρίμα, μάνα μου! Παραπληγικός είναι; Κρίμα, μάνα μου! Καρκίνο έχει; Κρίμα, μάνα μου! κοκ. Και μετά την επιφωνηματική εκδήλωση οίκτου, ακολουθεί η... αποστροφή και η... στροφή... Οι συνθήκες, λοιπόν, μας κάνουνε έτσι ή αλλιώς. Κι εγώ, αν δεν είχα κόρη βαριά άρρωστη, αν δεν είχαμε υποχτεί τον κοινωνικό της αποκλεισμό, θα ήμουνα άραγε τόσο ευαίσθητος (ελπίζω) προς την πάσης φύσεως διαφορετικότητα;Μέσα στις συνθήκες όμως, θα πρέπει να συμπεριλάβουμε και την παιδεία μας, ό,τι δηλαδή απορρέει απο την υγιή παράδοση του ανθρωπιστικού ορθολογισμού και διαφωτισμού. Και εδώ το Σχολείο παίζει το ρόλο του, καλώς ή κακώς, επειδή όσα βιβλία και αν διαβάσουν οι μαθητές, αν οι δάσκαλοι και οι καθηγητές ραστιστοφέρνουν εν αγνοία τους, τότε όλα είναι μάταια...Είναι και αυτός ένα λόγος για το οποίον επανειλημμένα έχουμε σκεφτεί να μεταναστεύσουμε σ΄ εκείνη την πόλη των ΗΠΑ που λέγαμε, καθώς εξ αντικειμένου είναι φιλική προς τις διαφορετικοτητες. (Η Λευκωσία θα χρειαστεί 200 χρόνια μέχρι να αποκτήσει αντισώματα κατά του ρατσισμού μας)Θα κλείσω με την κριτική προς παραμύθι του Αντερσεν (Το ασχημόπαπο). Να θυμίσω πώς κλείνει το παραμυθάκι, που κακώς το χρησιμοποιούνε οι παιδαγωγοί με αντιρατσιστική διάθεση. Καταλήγει ο Αντερσεν:«Ο νέος είναι ο ομορφότερος, τόσο νέος και τόσο αρχοντικός!» Όλοι οι υπόλοιποι κύκνοι υποκλινόταν μπροστά του.Τότε ο νεαρός κύκνος αισθάνθηκε ντροπή και έκρυψε το κεφάλι του μέσα στις φτερούγες του, αισθανόμενος τόσο περίεργα που και ο ίδιος δεν μπορούσε να εξηγήσει. Αισθάνθηκε μεγάλη ευτυχία αλλά καθόλου υπερηφάνεια, καθώς μία καλή καρδιά δεν αισθάνεται ποτέ υπερηφάνεια. Θυμόταν όταν όλοι τον κορόιδευαν και τώρα άκουγε όλους να λένε ότι είναι το ωραιότερο από όλα τα ωραία πουλιά. Οι πασχαλιές έσκυβαν προς το μέρος του στο νερό, ο ήλιος έλαμπε ζεστός και δροσιστικός. Τίναξε τα φτερά του, ο λεπτός λαιμός σηκώθηκε και από καρδιάς πανηγύριζε: «Τόση τύχη δεν τολμούσα ούτε να την ονειρευτώ όταν ήμουν ακόμη το ασχημόπαπο!»Φρονώ, αγαπητοί φίλοι, όπως θα διαπιστώσατε και εσείς, ότι το παραθυθάκι του Αντερσεν δεν είναι αντιρατσιστικό. Ναι μεν παρουσιάζει το δράμα (τον κατατρεγμό και τον αποκλεισμό) που αρχικά υφίσταται το ασχημόπατο, ωστόσο ο αφηγητής στο τέλος αποκαλύπτει στην... κοινωνία ότι έκανε λάθος, ότι το ασχημόπαπο δεν έγινε άσχημος ενήλικας, αλλά ένας πανέμοφρος κύκνος! Με άλλα λόγια, στην καρδιά του μύθου δεν βρίσκεται ο σεβασμός προς την διαφορετικότητα, αλλά ο ύμνος της υπεροχής και της... εκδίκησης που πήρε το... ασχημόπαιδο το οποίο είχε... γονίδια αρχοντικά και εξαιτίας αυτών έγινε... πρίγκηπας της ομορφιάς. (βέβαια, και αυτή η ερμηνεία μου έχει τον αντίλογό της. Ας μην σας βαρύνω όμως και με αυτόν)Αυτά και συγγνώμη για τη βιασύνη.Με εκτίμηση,Κάπα
Δεν γεννιέσαι ρατσιστής, γίνεσαι. Ούτε αντιρατσιστής γεννιέσαι, γίνεσαι. Συμφωνώ πάνω κάτω με τον Left Sfak. Aπό τα επιθετικά ένστικτα και τον (ας το δεχτούμε) έμφυτο φόβο μέχρι τον ρατσισμό έχει πολύ δρόμο. Δεν είναι καθόλου ευθεία η σύνδεση. Επίσης άλλο ξενοφοβία και άλλο ρατσισμός (όχι ότι το ένα δεν μπορεί να οδηγήσει στο άλλο αλλά δεν είναι απαραίτητο). Πάντως οι νόμοι αν δεν παιδαγωγούν, τουλάχιστον προστατεύουν το κοινωνικό σώμα από τις συνέπειες (εδώ) του ρατσισμού. Και πολύ σωστά το μορφωτικό επίπεδο δεν παίζει (αν όχι κανέναν )κανέναν ρόλο, σίγουρα δεν παίζει βασικό ρόλο. Δυστυχώς η ιστορία μας το έδειξε με τον κακό τρόπο.
Οι περισσότεροι σχολιαστές που απορρίπτετε την ιδέα ότι ο άνθρωπος γεννιέται "λευκή σελίδα", απορρίπτετε μια ακραία εκδοχή, μια καρικατούρα της ιδέας αυτής. Επινοείτε ένα άσπρο/μαύρο που κατά τη γνώμη μου αφίσταται της ουσίας της συνομιλίας.Ας το πούμε καλύτερα ότι ο άνθρωπος γεννιέται ηθικά ουδέτερος. Καταρχήν, το ότι γεννιέσαι με ένστικτα δεν σημαίνει ότι παραμένεις μόνο ένστικτα. Ο άνθρωπος είναι ένα ον υψηλής πολυπλοκότητας που ανεξαρτήτως των όποιων κληρονομούμενων προδιαθέσεων, χρειάζεται το περιβάλλον για να διαμορφωθεί στα ανώτερα επίπεδα αυτής της πολυπλοκότητας. Το περιβάλλον νοούμενο είτε ως μίμηση, είτε ως trigger είτε ως προηγμένης μορφής εκπαίδευση.Το σπουδαιότερο: έννοιες όπως καλό και κακό δεν είναι στατικές αλλά ανα-διαμορφώνονται ανά εξελικτικό στάδιο από την ίδια την αντίληψή μας. Όσο αναδύεται η δική μας πολυπλοκότητα, τόσο πιο ικανοί είμαστε να βλέπουμε αποχρώσεις καλού και κακού.Ένα παιδί τριών χρονών δεν είναι κακό, επειδή έχει ένστικτα. Τόσα ξέρει, τόσα κάνει. Εμείς βλέπουμε τη συμπεριφορά του σαν κακή, αναδρομικά. Αυτό όμως είναι ιδεολογική προδιάθεση/κατασκευή. Το νήπιο δεν έχει ηθικά κακές προθέσεις, και με βάση τα δικά του δεδομένα, δρα ηθικώς ουδέτερα. Ούτε καλά ούτε κακά.Δεν χρειάζεται να αρνηθεί κανείς τα ένστικτα αλλά απλώς να τα αναγνώσει διαφορετικά, μη ντετερμινιστικά, για να ευσταθεί μια οπτική που λέει ότι ο άνθρωπος γεννιέται ουδέτερος.Όσο για το φόβο του άλλου, και να υποθέσουμε ότι είναι έμφυτος, δεν είναι παρά συγκεκριμένες ιδεολογικές, πολιτισμικές -δηλαδή περιβαλλοντικές- κατασκευές που τον ανάγουν από ένστικτο υποστρώματος σε βασική κοσμοθεωρία.Για μένα ουσία του κειμένου είναι ότι όλοι είμαστε εν δυνάμει ρατσιστές, διαφωνώ όμως με τη σχετική αιτιολόγηση, θεωρώ ότι οι παράγοντες είναι κυρίως πολιτισμικοί (ιδεολογικές κατασκευές). Από την άλλη μεριά δεν διαχειριζόμαστε όλοι το ρατσιστή μέσα μας με τον ίδιο τρόπο, άλλοι τον έχουμε τιθασεύσει/εκπολιτίσει και άλλοι τον έχουμε αποχαλινώσει.Νομίζω ρατσιστές λέμε κατεξοχην τους δεύτερους, για να μη χάνουμε το στόχο με ατέρμονες ομφαλοσκοπήσεις του τι σημαίνει "λευκή σελίδα".
Δεν μπορω να περιμενω καμποσες δεκαετιες ωστε κι ο τελευταιος αγραμματος τραμπουκος Ελληνας, να παιδαγωγηθει. Στο μεταξυ, επειδη δεν εχω αλλη ζωη, κι αυτη θελω να τη ζησω, προτιμω να υπαρχουν νόμοι και διαταξεις που εφαρμοζονται. Οπως αν ανηκω σε καποια ιδιαιτερη κατηγορια και μου επιτεθουν, οταν συλληφθουν να πανε μεσα (μεσα!!!!) χωρις αναστολη, και οχι την αλλη μερα να ναι ελευθεροι να συνεχισουν. Μεγαλη πρακτικη διαφορά....τα "ετσι ειναι ο κοσμος" και τα ευχολόγια δε με βοηθανε πρακτικα.
Ρατσισμός υπάρχει σε πολλές εκφάνσεις, ακόμα και στο ότι βλέπουμε μόνο όμορφες και νέες στην τηλεόραση (αυτό δηλαδή που θέλουμε να είμαστε οι γυναίκες κι αυτό που θα'θελαν να έχουν δίπλα τους οι άντρες). Το θέμα "παιδεία" είναι πολύ γενικόλογο κι εύκολο στη χρήση και δυστυχώς οι περισσότεροι το εννοούν ως σχολείο. Το ζήτημα είναι τι κάνουμε εμείς γι'αυτό. Στην πράξη. Ας έχουμε στο νου ότι πιο πολλά πράγματα μας ενώνουν με τους άλλους παρά μας χωρίζουν και όλα θα αλλάξουν σιγά σιγά. Και για τους Ρομά ένα σχόλιο: η κουλτούρα τους είναι τέτοια που παντρεύονται στα 13-14. Με τι μυαλό να μεγαλώσει παιδί ένα παιδί που σταματάει το σχολείο τόσο νωρίς? Κατανόηση κι αγάπη θέλουμε όλοι.