Άκου τώρα που φτάσαμε! Διευθύντρια δημοτικού σχολείου έκανε επίπληξη σε δασκάλα διότι δίδαξε στα παιδιά τον Κεμάλ του Μάνου Χατζιδάκι και του Νίκου Γκάτσου! Το περιστατικό συνέβη έπειτα από καταγγελία χρυσαυγίτη - προφανώς - γονέα, που θεώρησε ότι το αριστουργηματικό και δημοφιλέστατο αυτό τραγούδι είναι ξεκάθαρη ισλαμιστική προπαγάνδα! Ωχ το μάτι μου! Και καλά, ο χρυσαυγίτης - προφανώς - γονέας, ανήκει σ' αυτούς που πρεσβεύουν την ηλιθιότητα και καταστρέφουν αν μη τι άλλο την αισθητική των τέκνων τους, της άλλης της κυρίας διευθύντριας, τελείως...ακατοίκητο πού'λεγε κι η συχωρεμένη η Μαλβίνα;
Πόσο ημιτελής προσωπικότητα πρέπει νά'σαι για να θεωρείς τον Κεμάλ, πού'ναι το Νο 1 τραγούδι σε συναυλίες του λεγόμενου έντεχνου, ισλαμιστική προπαγάνδα; Πόσο στόκο πρέπει νά'χεις μεσ' στο κλούβιο κεφάλι σου; Και μετά κάθεται κοτζάμ Βαλαωρίτης και στέλνει επιστολές στον Πρωθυπουργό που χαϊδεύει ξεκάθαρα τους ναζήδες.
Λίγα λόγια τώρα για την ιστορία του τραγουδιού:
Ο Κεμάλ πρωτοηχογραφήθηκε ως Kemal στα Reflections του Μάνου Χατζιδάκι στη Νέα Υόρκη του 1968-69, σε συνεργασία με τους New York Rock And Roll Ensemble, ένα συγκρότημα συμφωνικού rock, αρκετά κοντά στο ύφος των Βρετανών Procol Harum της ίδιας περιόδου. Στίχους στον Kemal είχε γράψει ο Martin Fulterman, ο ντράμερ της μπάντας, ο οποίος - σημειωτέον - είναι και ο συνθέτης του μουσικού θέματος στη σειρά επιστημονικής φαντασίας The X-Files.
Δε χρειάζεται να αναλύσω τι έλεγαν οι πρώτοι αγγλικοί στίχοι του Fulterman, αρκούμαι στη μετάφραση του spoken word intro του τραγουδιού: Αυτή είναι η ιστορία του τρελού πρίγκηπα Bass Fiddle και του σοφού Jerry Kemal...
Ως εδώ, λοιπόν, καμία ισλαμιστική προπαγάνδα. Αντιθέτως, μέσα στο πολυπολιτισμικό χίπικο πλαίσιο των 60s, οι New York Rock And Roll Ensemble συνεργάστηκαν με τον Χατζιδάκι στη δημιουργία ενός ethnic μελωδικού παραμυθιού με αραβικά και ελληνικά στοιχεία. Πάμε τώρα στην Ελλάδα και στον επαναπατρισμό του συνθέτη εν έτει 1972:
Ερχόμενος ο Χατζιδάκις, έδωσε μια κόπια των Reflections στον στιχουργό Λευτέρη Παπαδόπουλο και του ζήτησε να αποδώσει στα ελληνικά όλα τα τραγούδια του κύκλου. Σύμφωνα με συνεντεύξεις του Παπαδόπουλου κατά καιρούς, όταν ρώτησε τον Χατζιδάκι πως τού'ρθε να ονομάσει Kemal το συγκεκριμένο τραγούδι, αυτός του απάντησε πως τον αγαπημένο του...σκύλο στη Νέα Υόρκη τον φώναζε ''Κεμάλ''! Θιγμένος μάλλον ο Λευτέρης Παπαδόπουλος αρνήθηκε να γράψει τραγούδια για ''σκύλους'' κι έτσι το σχέδιο ναυάγησε. Βέβαια, ποιος ξέρει τώρα τι τού'ρθε του Χατζιδάκι κι είπε του Παπαδόπουλου αυτή την ιστορία για τον σκύλο του ονόματι Κεμάλ, αφού, ως γνωστόν, Κεμάλ ονομαζόταν ένα νεαρό αγόρι, το οποίο είχε γνωρίσει στην Αμερική και εντυπωσιασμένος απ'τη γνωριμία, το έκανε τραγούδι (ασχέτως φυσικά των στίχων του Fulterman που μπήκαν στα Reflections).
Τα χρόνια πέρασαν, ένας άτυπος ''ψυχρός πόλεμος'' μεταξύ Μάνου Χατζιδάκι και Λευτέρη Παπαδόπουλου συνέχισε να υπάρχει, μέχρι που το 1985, στο live άλμπουμ της Μαρίας Φαραντούρη από το παρισινό Olympia, είχαμε την πρώτη ελληνική βερσιόν του Κεμάλ με ερμηνευτή τον Βασίλη Λέκκα.
Οι στίχοι ήταν του Νίκου Γκάτσου, του μέντορα του Χατζιδάκι, ο οποίος τελικά ανέλαβε να μεταφράσει στα ελληνικά ολόκληρα τα Reflections ως Αντικατοπτρισμοί. Δεν πρόλαβε να τ' ακούσει ηχογραφημένα με τη φωνή της Αλίκης Καγιαλόγλου, ο δίσκος βγήκε με δυσκολία - λόγω οικονομικών προβλημάτων - από τον Σείριο το 1993, αλλά ο μέγας Γκάτσος είχε ήδη φύγει από τη ζωή την προηγούμενη χρονιά.
______________
Ο ίδιος ο Μάνος Χατζιδάκις εξηγήθηκε σχετικά αρκετά χρόνια μετά: Ο Γκάτσος γράφοντας στίχους στα ελληνικά, τον έκανε Άραβα πρίγκιπα να προστατεύει τους αδυνάτους, κάτι σαν μια ταινία του Έρολ Φλιν του ΄35. Του οφείλουμε μια ''καληνύχτα'', καθώς πρέπει σ' Έλληνες, απέναντι σ' ένα νεαρό Μωαμεθανό - όπως θα έλεγεν κι ο φίλος μας ο ποιητής ο Καβάφης.
Ακούστε τώρα την ιστορία του Κεμάλ, για μιαν ακόμη φορά. Και συνειδητοποιήστε πόσο πια η εποχή μας μεσ' στον απόλυτο εκφασισμό της καίει τα πιο υγιή εναπομείναντα κύτταρα αυτού του τόπου...
σχόλια