«Η Δίκη»: Ο Κριστιάν Λούπα παρουσιάζει μια παράσταση για τη λογοκρισία στην Πολωνία

Η καφκική πραγματικότητα της χώρας του σπουδαίου Πολωνού σκηνοθέτη γίνεται η βάση της παράστασης που ανεβαίνει τον Μάρτιο στη Στέγη

The LiFO team 8.2.2019 | 15:54

«Η Δίκη»: Ο Κριστιάν Λούπα παρουσιάζει μια παράσταση για τη λογοκρισία στην Πολωνία — Φωτο: Natalia Kabanow

8.2.2019 | 15:54

Ο σπουδαίος Πολωνός σκηνοθέτης Κρίστιαν Λούπα παρουσιάζει για 5 παραστάσεις τη «Δίκη», τον Μάρτιο στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση.

Η κραυγή του σκηνοθέτη για τα φαινόμενα λογοκρισίας που πληθαίνουν στην πατρίδα του κορυφώνεται σε μια πεντάωρη παράσταση, που παρουσιάζεται στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης από 6 έως 10 Μαρτίου.

Ηθοποιοί απολύονται, σκηνοθέτες αποχωρούν, πολυαναμενόμενες παραστάσεις λογοκρίνονται, το θέατρο παρακμάζει. Μια υπερσυντηρητική κυβέρνηση απομακρύνει τον καλλιτεχνικό διευθυντή ενός ιστορικού θεάτρου και στη θέση του επιβάλλει έναν άλλον, της αρεσκείας της.

Οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα και καταστάσεις δεν είναι συμπτωματική. Η Δίκη του Κάφκα διαδραματίζεται με ανατριχιαστικό τρόπο στη σημερινή Πολωνία. Και ο Κρίστιαν Λούπα –θύμα των πρακτικών που έπληξαν το ιστορικό Teatr Polski του Βρότσλαβ– καταφεύγει στην προφητική δυστοπία που απηχεί τον παράλογο κόσμο μας. «Είμαι εγώ. Είμαστε εμείς. Εμείς είμαστε οι συλληφθέντες.»

Μαύρες ταινίες σφραγίζουν τα στόματα των δεκαεπτά πρωταγωνιστών του, που καταγγέλλουν την καταπάτηση της ελευθερίας έκφρασης, την κρατική διαφθορά, τη συντριβή του πολίτη σε μια καφκική χώρα.

Ο εφιάλτης του Γιόζεφ Κ., που συλλαμβάνεται από τις καθεστωτικές υπηρεσίες, γίνεται ακαριαία ο εφιάλτης του Teatr Polski, του Κρίστιαν Λούπα, της Πολωνίας, της Ευρώπης.

Μετά τον εκτοπισμό του από το Teatr Polski, ο Λούπα κατάφερε να ανεβάσει τη Δίκη χάρη στη στήριξη ευρωπαϊκών πολιτιστικών οργανισμών.

Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση ήταν από τους πρώτους φορείς που προσέτρεξαν για την υλοποίηση του εγχειρήματος.

Ένα ιστορικό

Η παράσταση έκανε πρεμιέρα στο Nowy Teatr του Krzysztof Warlikowski, στη Βαρσοβία.

Το πολωνικό κυβερνών κόμμα «Νόμος και Δικαιοσύνη» χαρακτηρίζεται υπερσυντηρητικό, διότι έχει ενστερνιστεί εθνικιστικές και ρωμαιοκαθολικές θέσεις.

Τα κρούσματα λογοκρισίας στο Teatr Polski κορυφώθηκαν το καλοκαίρι του 2016, με την αποπομπή του καλλιτεχνικού διευθυντή Krzysztof Mieszkowski και την αντικατάστασή του από τον τηλεοπτικό ηθοποιό Cezary Morawski.

Οι εξελίξεις αυτές προκάλεσαν μεγάλες αντιδράσεις εντός και εκτός Πολωνίας. Υπέρ της απομάκρυνσης του Μοράφσκι τάχθηκαν με ψήφισμα 10.000 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και ο Peter Brook, η Juliette Binoche και η Isabelle Huppert.

Η Δίκη παρακολουθεί την ιστορία του Γιόζεφ Κ., ενός φιλήσυχου ανθρώπου ο οποίος ένα πρωί συλλαμβάνεται για άγνωστο λόγο. Εγκλωβισμένος στο απρόσωπο σύστημα μιας γραφειοκρατικής τρέλας, εκτελείται με συνοπτικές διαδικασίες.

Συσχετίζοντας τη σημερινή συμπεριφορά των μορφών εξουσίας με το έργο του Κάφκα, ο Λούπα παρατηρεί:

«Η παράξενη επίθεση σε έναν άνθρωπο μέσω ενός δικαστηρίου και μιας κατηγορίας που τον εξολοθρεύει με συστημικά μέσα· η εντυπωσιακή δημαγωγία που διέπει τη σχέση κράτους και πολίτη... Όλα αυτά είναι καφκικά συστατικά... Στην εποχή μας τα παρακολουθούμε να εμφανίζονται ως υλικά ενός άλλου κοκτέιλ, αλλά επί της ουσίας μένουν απαράλλαχτα».

Συντελεστές

Σκηνοθεσία, Διασκευή, Σκηνογραφία & Σχεδιασμός Φωτισμών: Krystian Lupa

Κοστούμια: Piotr Skiba

Μουσική: Bogumił Misala

Βίντεο & Συνεργάτης Φωτισμών: Bartosz Nalazek

Animations: Kamil Polak

Μακιγιάζ & Κομμώσεις: Joanna Chudyk, Monika Kaleta

Παίζουν: Bożena Baranowska, Bartosz Bielenia / Maciej Charyton, Małgorzata Gorol, Anna Ilczuk, Mikołaj Jodliński, Andrzej Kłak, Dariusz Maj, Michał Opaliński, Marcin Pempuś, Halina Rasiakówna, Piotr Skiba, Ewa Skibińska, Adam Szczyszczaj, Andrzej Szeremeta, Wojciech Ziemiański, Marta Zięba, Ewelina Żak

Επικεφαλής Παραγωγής: Nowy Teatr

Παραγωγή: Studio teatrgaleria (Βαρσοβία), Teatr Powszechny (Βαρσοβία), TR Warszawa (Βαρσοβία), Le Quai Centre Dramatique National Angers Pays de la Loire (Ανζέρ)

Συμπαραγωγή: Kunstenfestivaldesarts (Βρυξέλλες), Printemps des Comédiens (Μονπελιέ), Odéon-Théâtre de l'Europe (Παρίσι), Festival d'Automne (Παρίσι), La Filature, Scène nationale (Μυλούζ), Théâtre du Nord (Λιλ), La rose des vents - Scène nationale Lille Métropole Villeneuve-d'Ascq (Λιλ), HELLERAU - Europäisches Zentrum der Künste (Δρέσδη), Στέγη Ιδρύματος Ωνάση

Εταίρος: Teatr Polski w Podziemiu

Συγχρηματοδότηση από: Miasto Stołeczne Warszawa